تهران - ايرنا - پژوهشگران دانشگاه صنعتي اصفهان با همكاري مجتمع مس سرچشمه در طرحي اقدام به ساخت و بررسي نمونه‌ آزمايشگاهي گونه‌اي نانوكاتاليست‌ كردند.

به گزارش گروه علمي ايرنا در صورت توليد انبوه، اين نانوكاتاليست در واحدهاي توليد اسيدسولفوريك صنعتي قابل كاربرد است و موجب افزايش راندمان توليد خواهد شد.
يكي از محصولات جانبي توليدي در فرآيند متالورژي مس، گاز دي اكسيد گوگرد است كه به عنوان يك گاز آلاينده در محيط آزاد مي‌شود.
دي اكسيد گوگرد در هوا توسط فرايندهاي فوتوشيميايي به تري اكسيد گوگرد تبديل شده و سپس با رطوبت موجود در هوا واكنش داده و اسيد سولفوريك توليد مي‌كند.
اين اسيد توسط باران به سطح زمين بازگشته و موجب تخريب محيط زيست، پوشش‌هاي گياهي و تأسيسات ساختماني و صنعتي خواهد شد. حال چنانچه از ورود اين گاز به محيط زيست جلوگيري شود و طي واكنشي كنترل شده به گاز تري اكسيد گوگرد تبديل شود، مي‌تواند براي توليد اسيد سولفوريك كه يك ماده‌ صنعتي پركاربرد است، مورد استفاده قرار گيرد.
به گفته محمد آصفي مجري طرح، در كارخانه‌ اسيد سولفوريك مجتمع مس سرچشمه كرمان، از كاتاليست واناديوم پنتا اكسيد براي تبديل دي اكسيد گوگرد به تري اكسيد گوگرد استفاده مي‌شود.
وي ادامه داد: گاز دي اكسيد گوگرد اين واحد، از دودكش كارخانه‌ ذوب تأمين مي‌شود. هدف از اجراي اين پروژه ساخت و شناسايي نانوكاتاليست‌هاي واناديوم پنتا اكسيد به كمك انواع روش‌هاي متداول آزمايشگاهي و دستگاهي بوده است.
آصفي افزود: خواص و عملكرد اين نانوكاتاليست‌هاي سنتز شده با كاتاليست تجاري مصرفي در كارخانه اسيد سولفوريك مس سرچشمه به عنوان كاتاليست مرجع، مقايسه شده است. طبق نتايج موجود، نانوكاتاليست‌هاي جديد واكنش تبديل را با راندمان بيشتري نسبت به كاتاليست اكسيد واناديوم معمولي انجام مي‌دهند.
در اين طرح تلاش شده تا نانوكاتاليستي توليد شود كه راندمان تبديل را در مبدل‌هاي اسيد سولفوريك افزايش دهد. به گفته آصفي، افزايش راندمان تبديل موجب مي‌شود تا در هزينه‌هاي مصرفي توليد صرفه جويي شده و ميزان اسيد سولفوريك بالاتر و با سرعت بيشتري در هر كارخانه توليد شود.
از طرفي با توجه به اينكه خوراك مصرفي دي اكسيد گوگرد بسياري از واحدهاي توليدي از دودكش‌هاي صنايع آلاينده تأمين مي‌شود؛ لذا توليد بيشتر اسيد سولفوريك، ميزان مصرف دي اكسيد گوگرد را افزايش داده و از انتشار اين آلاينده در محيط زيست كاسته خواهد شد.
اين طرح به سفارش مجتمع مس سرچشمه در قالب پايان نامه ارشد محمد آصفي و با همكاري دكتر حسن حدادزاده و دكتر فاطمه داور از دانشگاه صنعتي اصفهان انجام شده است.
علمي **1354**1599