تاریخ انتشار: ۲۲ شهریور ۱۳۹۴ - ۰۸:۰۵

تهران - ایرنا - واژه مردودی برای دانش آموزان دوره ابتدایی در نظام آموزشی جدید اندكی غریب به نظر می رسد، چرا كه ملاك قبولی یا مردودی دانش آموزان در یك پایه تحصیلی با گذشته متفاوت شده است.

به گزارش روز یكشنبه خبرنگار حوزه آموزش ایرنا، با جایگزین شدن نظام ارزشیابی توصیفی به جای نمره شاید دانش آموزان و خانواده ها این فراغ بال را دارند كه چون نمره ای وجود ندارد پس مردودی نیز معنا پیدا نمی كند.
این در شرایطی است كه در نظام ارزشیابی توصیفی بر اساس تعاریف و معیارهای مشخص ممكن است دانش آموزی نتواند حد نصاب لازم برای رفتن به پایه های بالاتر را كسب كند كه البته این سنجش اندكی دشوار است.
مردودی و بازماندن دانش آموزان از تحصیل مساله جدیدی نیست و از گذشته نیز یكی از ملاك ها برای گذراندن یك پایه تحصیلی گرفتن نمره حد نصاب بوده است اما در شرایط كنونی تنها نوع و شیوه آن تغییر كرده است.
به دلایل مختلف یك دانش آموز شاید نتواند در ارزشیابی توصیفی، به حد قابل قبولی برسد كه بنابر اعلام مسوولان وزارت آموزش و پرورش از جمله علل این افت تحصیلی در دوره ابتدایی ‌دیرآموزی و مشكل یادگیری این دسته افراد باشد.
‌در سال تحصیلی 94 - 93 بالغ بر 12 میلیون و 700 هزار دانش‌آموز در مدارس كشور ثبت ‌نام كردند كه از این میزان هفت میلیون و 200 هزار نفر در دوره ابتدایی و حدود یك میلیون و 300 هزار آنان در مقطع اول ابتدایی مشغول به تحصیل هستند.
در حالی به روزهای پایان سال تحصیلی 94-93 نزدیك می شویم كه ارایه آمار47 هزار دانش‌آموز مردودی در پایه نخست ابتدایی جای تامل دارد، چرا كه چند سالی است به مدارس تاكید شده قبل از ثبت‌نام دانش‌آموزان پایه اول دبستان، خانواده ها ملزم به مراجعه به مراكز سنجش هستند تا در صورت تایید‌ ضریب هوشی و فیزیكی ، در مدارس عادی ثبت‌نام كنند و در صورت عدم تایید، دانش آموزان به مراكز آموزشی استثنایی ارجاع داده می شوند.
معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش نیز در تایید آمار 47 هزار دانش آموز مردودی در پایه اول ابتدایی،‌ دیرآموز بودن تعدادی از این دانش آموزان را علت افت تحصیلی آنان عنوان داشت و برای رفع این مشكل خواستار مشاركت جمعی دست اندركاران شده بود.

**ارزشیابی توصیفی
پس از اینكه ارزشیابی توصیفی پا جای نمره درسی در سیستم آموزش دوره دبستان گذاشت، نظام مردودی حذف شد و رفته رفته فرآیند این روش با عدم موافقت معلمان و در مقطعی با اعتراض آنان مواجه شد.
ضعف در پایه درسی دانش آموزان پایه اول دوره ابتدایی بویژه درس فارسی و ریاضی ازعمده مشكلات معلمان در پیاده كردن سیستم ارزشیابی توصیفی بود چراكه در ادامه این روند دانش آموز ضعیف روانه كلاس بالاتر شده و مشكلات بعدی برای خود دانش‌آموز ایجاد می‌كرد.

**بازگشت نظام مردودی
با اعمال اصلاحاتی در روش ارزشیابی توصیفی از سال تحصیلی 93- 92 نظام مردودی با اعمال تغییراتی دوباره به مدارس بازگشت. نظامی كه منتقدان خود را دارد و خیلی‌ از دست اندركاران آموزش و پرورش معتقد هستند اثرات غیرقابل‌ جبرانی بر ساختار روانی و تربیتی كودك دارد و از طرفی وجود 47 هزار مردودی در آمار امسال نشان از بكارگیری نظام مردودی در مدارس است.
دانش‌آموزی كه درمناطق مرزی زندگی می كند و نسبت به زبان فارسی ضعف دارد و یا آن دسته از دانش‌آموزانی كه در حاشیه كلانشهرها كاشانه دارند و در مدارس شلوغ و با شرایط فرهنگی خاصی رشد می كنند، بیشترین آسیب ها را از عدم توجه به سیستم آموزشی خواهند دید.

**آموزش و پرورش استثنایی*
رییس سازمان آموزش و پرورش استثنایی در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: مشخصات این دانش آموزان دریافت شده و در حال بررسی است تا متوجه شویم چند درصد آن متعلق به دانش آموزان دیرآموز است.
مجید قدمی افزود: افت تحصیلی دانش آموزان تنها پایین بودن ضریب هوش آنان نیست بلكه مسایل اقتصادی ، هوشی ، نگرشی و توانایی معلم و تراكم بالای كلاس های درسی نیز در این فرآیند نقش دارد.
رییس سازمان آموزش و پرورش استثنایی یادآور شد: باید معلم مجرب برای پایه ابتدایی انتخاب شود و بهترین معلم ها در پایه اول ابتدایی تدریس كنند چرا كه تحقیقات نشان داده اگر در این دوره معلمی توانایی لازم برای تدریس نداشته باشد، دانش آموزان دچار اختلال یادگیری می شوند.

**پایگاه طرح سنجش
وی در پاسخ به این سوال كه علل دیگر افت تحصیلی دانش آموزان در دوره ابتدایی اشكال در پایگاه‌های سنجش و آمادگی جسمانی است، بیان داشت: ضریب تشخیص سنجش بالاست و با توجه به اینكه این طرح در دو مرحله انجام می شود چنانچه دانش آموزی وضعیت مشكوكی داشته باشد به مرحله سنجش تخصصی ارجاع داده می شود.
رییس سازمان آموزش و پرورش استثنایی با بیان اینكه سالانه حدود 40 هزار دیرآموز به مدارس عادی فرستاده می شوند،‌ افزود: با این روش نمره هوشی دانش آموزان دیرآموز تا 10 نمره افزایش می یابد.

**مشكل زبان ، جسم و هوش
مشكل ناشی از مسلط نبودن به زبان رسمی كشور، مشكلات فیزیكی و هوشی كودك و حتی ضعف در روابط اجتماعی از عمده مسایلی است كه سبب می‌شود دانش‌آموزان دوره ابتدایی به ‌ویژه در پایان پایه اول دبستان با افت تحصیلی و گاهی مردود شدن و بازماندن از تحصیل مواجه شوند.
گرچه 47 هزار دانش‌آموز مردودی با تبصره‌هایی كه خود آموزش و پرورش در نظر می‌گیرد به كلاس بالاتر خواهند رفت ، اما نادیده گرفتن ضعف دانش‌آموزان ، دردی از سیستم آموزشی دوا نمی‌كند.
فراهنگ **1417**1883 ** 1569