وزیر ارشاد: حافظ، اعتبار تاریخ ادبیات ایران است

به گزارش خبرنگار ایرنا،علی جنتی شامگاه دوشنبه در آیین بزرگداشت حافظ در شیراز، غزل حافظ را ماندگار و جاودانه دانست و افزود: غزلیات این شاعر بزرگ هم از فصاحت، بلاغت و آرایه های ادبی برخوردار است و هم در بر گیرنده مفاهیم و معانی سترگ و ژرفی است كه اهل ذوق را به خود معطوف داشته است.
وی ادامه داد: دیوان حافظ تنها یك گنجینه ادبی نیست بلكه دریایی از گوهرهای عرفانی، حكمت، اخلاق و سیر و سلوك است كه خواجه شیراز آنها را در قالبی زیبا سروده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اضافه كرد : زبان حافظ چنان ساده و آشناست كه گویی ترانه اش را از عهد گهواره و آنچنان با رمز و معما است كه پنداری پیامی است كه از كهكشان های دور می رسد.
جنتی افزود: لحن حافظ گزنده و كنایه آمیز است اما در آن مایه ای از خیر خواهی و اصلاح طلبی هم دیده می شود، گویی حافظ با هوشیاری و فرزانگی شیوه تازه ای برای مبارزه با نابسامانی ها و بداخلاقی های جامعه برگزیده است و بیان شاعرانه او تازگی دارد.
وی ادامه داد: رمز پردازی یكی از زیبایی های شعر حافظ است كه دیوانش را خانه راز كرده و به آن وجوه گوناگون بخشیده است، كاربرد وسیع ایهام شعرش را لذت بخش و رازدار كرده است.
او تصریح كرد: زمان پرفتنه او زبان خاصی را طلب می كرد، زبانی كه قابل تفسیر به مواضع مختلف باشد و سراینده اش را از فتنه های زمان در امان دارد.
وی گفت: علاوه بر اینها، در سنت شعر عرفانی، برای آشكار كردن افكار ناپسند، شاعر عارف مسلك مجبور به آموختن زبان رمز و ایهام است.
جنتی افزود: شعر حافظ بنا به ماهیتش ژرف طلب است كه این نكته ناشی از دشواری آن نیست بلكه چند پهلویی شعر حافظ را می رساند كه رندانه ذهن را به هر سوی می كشاند تا منظورش را در قالب موسیقایی بیان كند و جهانی آرمانی بیافریند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، شعر حافظ را شعری برگرفته از قرآن دانست و تصریح كرد: ژرف طلبی شعر حافظ شباهت آن را به قرآن بیان می كند، برای هر آیه قرآن هفت بحر شمرده اند و مفسران در طول تاریخ برای شرح مفاهیم قرآنی قلم ها فرسوده اند تا ذات قرآن را آنگونه كه شایسته كلام وحی است بنمایانند و هنوز این تلاش تداوم دارد.
وی اظهار كرد : از ویژگی های دیگر شعر حافظ آن است كه همواره در لابه لای غزلیات پرشورش انتظار و طلب موعود را تداعی می كند.
او گفت : حافظ گاه به زبان رمز و اشاره و گاه به استعاره و كنایه در طلب موعود آرمانی است و آرمان مهدویت در سراسر دیوان او پنهان و آشكار وجود دارد.
جنتی افزود: منبع عمده اندیشه های حافظ غیر از ذوق و آفرینشی كه دارد، مطالعه كتاب است، ژرف نگاری را از قرآن و اساطیر و دقت نظر را از حكما و متكلمان آموخته است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: تاثیر قرآن و روایات بر شعر حافظ چون روز روشن است و این اثرپذیری گاه به طور مستقیم و بی پرده، گاه در قالب رمز و ایهام و گاه در قالب تداعی معانی و یادآوری قصص قرآنی است.
او اضافه كرد: حافظ در بهره یابی و اقتباس از آیات قرآن استادی چیره دست است، او با این كتاب آسمانی انس و الفتی خاص دارد و آنگونه كه خود اشاره كرده آن را به 14 روایت حفظ دارد.
وی با اشاره به اینكه، بسیاری از ابیات حافظ مضمونی از قرآن كریم را به ذهن تداعی می كند، افزود: حافظ با بهره گیری از داستان های فارسی و به ویژه قصص قرآنی، خواننده را به یاد آن داستانها انداخته و او را به تفكر و تامل وا می دارد.
جنتی تصریح كرد: حافظ شاعری شگفت است، غزلش رفیع، خاص، تراش خورده و جلا یافته و درعین حال سرشار از رنج و كنایه، ایهام و تردید و دیگر آرایه های معنایی است.
وی افزود: حافظ در سخن طرحی نو درانداخته و در هر بیتش با باریك بینی و ظرافت، زیبایی لفظ و معنا را به هم پیوند داده است، با این همه شعرش از شور و هیجان سرشار و مناسبات بزم و آهنگ غزل هایش حساب شده است.
جنتی گفت : به جرات می توان گفت كه شعر هیچ شاعر ایرانی به اندازه حافظ زنده، و آكنده از اندیشه های روانشناسی و تنوع تجربه نیست.
او افزود : اینكه هنوز هیچ هنرمندی نقاش و مجسمه سازی نتوانسته چهره ای عام پسند و مقبول از حضرت حافظ به مخاطب ارائه دهد، از همان رمزآلود بودن شخصیت او نشات می گیرد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح كرد: امیدواریم این گره سخت هنری گشوده شود و چهره های مقبول و عام پسند از شاعر شگفتی ها پدید آید و دست مایه همه هنرها قرار گیرد.
بیستم مهرماه در تقویت رسمی به عنوان روز بزرگداشت حافظ شیرازی نامگذاری شده است.ك/2
6122/ 5054 ** 1064