خانه تاريخي عبدي نمادي از سبك معماري دوره قاجار در دزفول

به گزارش ايرنا خانه هاي تاريخي بافت دزفول مجموعه اي ارزشمند از هويت ملي ايران مي باشند ، بناهايي ساده كه با شكوه خاصي با نقوش آجري زينت داده شده و با وجود ويژگي هاي خاص و منحصر به فرد بنا و قدمت آن، تاكنون در فهرست آثار ملي به ثبت نرسيده و در معرض آسيب قرار دارند.
خانه تاريخي عبدي دزفول با 410 متر مربع مساحت يكي از بزرگترين بناهاي موجود در محله ساكيان مي باشد كه كاربرد مسكوني داشته و نامگذاري آن براساس نام مالك آن صورت گرفته است.
بناي موصوف در انت هاي كوچه اي در محله ذكر شده قرار دارد كه ورودي آن زماني در زير ساباطي به نام ساباط عبدي قرار داشت اما اكنون اين ساباط تاريخي تخريب شده است.
ازجمله ويژگي هاي خاص معماري اين اثر مي توان به ورودي بنا كه سردري با تزئينات آجري زيبا و داراي كتيبه اي با تاريخ 1353 هجري قمري است اشاره كرد.
به گفته عضو انجمن دوستداران و پژوهشگران شهرستان دزفول خانه تاريخي عبدي با مساحتي حدود 410 متر مربع به صورت حياط مركزي در دو طبقه بنا شده كه با پلاني مربع شكل در تمامي ضلع هاي آن ساخت و ساز معماري صورت گرفته و در نماي شمالي بنا نقوش آجري به همراه تاريخ 1349 هجري قمري به چشم مي خورد.
نجمه مورث نوري افزود:فضاهاي اصلي در ضلع غربي بنا شده و به لحاظ برخورداري از نور مناسب از بهترين نوع چيدمان فضايي مي باشد ضمن اينكه در ضلع شمالي بنا نيز در طبقه همكف فضاهاي خدماتي شامل آب انبار و انباري و در طبقه اول فضاهايي با ارتفاع كمتر و نماسازي متفاوت احداث شده است.
در ضلع شرقي نيز در طبقه هاي همكف و اول تعداد زيادي اتاق وجود دارد كه در نماهاي آن تزئينات آجري زيبا و متنوعي مشاهده مي شود.
مورث نوري افزود:با همه ارزش هاي اين بناي تاريخي تاكنون تعيين حريم نشده و حتي ساباط جلوي بناي موصوف كه متعلق به همين خانه بوده در سال 84 تخريب شده است.
از جمله دخل و تصرفات انجام شده در اين بنا مي توان به نصب ناودان به شيوه نادرست، مسدود كردن برخي دهانه ها و طاق نماهاي موجود در نما ، كف سازي سيماني حياط و پلكان بام ، تعويض درب هاي چوبي و نصب درب هاي فلزي اشاره نمود كه باعث آشفتگي منظري شده و لوله كشي نادرست بنا نيز باعث گسترش رطوبت در پاي ديوارها شده است ،
علاوه بر آن اجراي سامانه روشنايي نادرست نيز سبب آسيب ديدگي بيشتر بنا گرديده است.
اين عضو انجمن دوستداران و پژوهشگران شهرستان دزفول همچنين گفت:خانه تاريخي عبدي سالهاست كه به حال خود رها شده و خالي از سكنه است و چون زندگي در آن جريان ندارد همين امر سبب تخريب بخش هايي از آن شده است.
در اين ميان خانه تاريخي عبدي با وجود آجركاري زيبا و نمونه اي از معماري ايراني در جنوب كشور به شمار مي رود كه تاكنون در رديف خانه هاي ثبت ملي قرار نگرفته است.
خانه عبدي اين ظرفيت را دارد كه در صورت ثبت ملي و بهسازي به صورت موزه اي گردشگري و يا اقامتگاهي سنتي مورد بهره برداري قرار گيرد تا گردشگراني كه از استان خوزستان ديدن مي نمايند از فضاي تاريخي و معماري آن بهره مند شوند.
سرپرست اداره ميراث فرهنگي،صنايع دستي و گردشگري دزفول نيز از خانه تاريخي عبدي به عنوان يك بناي تاريخي با ارزش با سبك معماري سنتي دزفول نام برد و گفت:آجر كاري خوب ، ايوان و اتاق هاي بزرگ از جمله ويژگي هاي اين بناي تاريخي مربوط به اواخر دوره قاجار است.
يعقوب زلقي مساحت خانه عبدي را 410 متر مربع عنوان كرد و افزود:اداره ميراث فرهنگي دزفول پيگير تامين اعتبار لازم براي مرمت اين خانه تاريخي است.
وي با اشاره به اقداماتي كه براي مرمت خانه هاي تاريخي دزفول صورت گرفته است گفت:در سالهاي اخير 30 خانه تاريخي در دزفول مرمت و بازسازي شده ضمن اينكه مرمت و بازسازي خانه تاريخي قلمبر دزفول نيز توسط ميراث فرهنگي از ابتداي امسال آغاز شده است.
يعقوب زلقي افزود:همه خانه هاي تاريخي دزفول نياز به مرمت و بازسازي دارند لذا اداره ميراث فرهنگي دزفول پيگير جذب هفت ميليارد ريال اعتبار براي مرمت خانه هاي تاريخي است تا سه خانه تاريخي را مرمت كند.
وي افزود:بيش از 80 خانه تاريخي در بافت قديم دزفول وجود دارد كه براي معرفي هرچه بهتر آنها تابلوهايي حاوي اطلاعاتي چون اسم خانه ، شماره ثبت ملي و دوره تاريخي ساخت بنا درج شده است.
سرپرست اداره ميراث فرهنگي،صنايع دستي و گردشگري دزفول با اشاره به اينكه اين خانه هاي تاريخي متعلق به اواخر صفويه و دوره قاجار مي باشند گفت:خانه سوزنگر،خانه قلمبر ، خانه باغبان ، خانه صميمي ، خانه قصاب و خانه خلج از جمله خانه هاي تاريخي معروف و زيباي دزفول مي باشند كه با معماري زيبا از ارزش تاريخي بالايي برخوردار مي باشند.
در بافت قديم دزفول با 200 هكتار وسعت بين 200 تا 300 اثر تاريخي وجود دارد.
6068