زنجان - ايرنا - بيماري پوكي استخوان از جمله بيماري هاي بسيار شايع در دنيا و ايران به شمار مي رود كه هر روز بر شمار مبتلايان به آن افزوده مي شود و اين بيماري نسل كنوني را نيز بيش از گذشته تهديد مي كند.

پوكي استخوان واژه نه چندان غريب در بين عموم مردم به ويژه مبتلايان به اين نوع بيماري است كه گاهي اوقات در محافل عمومي از افرادي كه به نوعي با اين بيماري و مشكلات ناشي از آن دست و پنجه نرم مي كنند، اطلاعاتي مختصر كسب مي كنيم، غافل از آنكه اين بيماري نيز مي تواند خود و اطرافيانمان را نيز گرفتار كند مگر آنكه توصيه پزشكان و متخصصان امر را براي پيشگيري از آن به كار بنديم.
پوكي استخوان يا استئوپروز Osteoporosis به معني كاهش تراكم استخواني است كه به دنبال آن قدرت استخوان كم و شكننده مي شود و اين شكننده شدن احتمال بروز شكستگي را به مراتب افزايش مي دهد.
پوكي استخوان به طور معمول آرام آرام پيشرفت مي كند و هيچ علامتي از خود بروز نمي دهد تا وقتي كه شكستگي در ناحيه اي بوجود آيد.
بر اساس آخرين آمار ارائه شده طي سال گذشته در ايران حدود 4.5 درصد آقايان و هشت درصد خانمها به پوكي استخوان و بيش از 35 درصد آنها به درجات خفيف تري از كاهش تراكم استخوان (استئوپني) مبتلا هستند.
سكينه 44 ساله كه مدتي است به بيماري پوكي استخوان مبتلا شده و در زمانهاي مشخص و معيني براي آگاهي بيشتر از روند پيشرفت بيماري و اقدامات درماني مناسب تحت نظر متخصص مربوطه قرار مي گيرد مي گويد: به طور اتفاقي و درد شديدي در ناحيه لگنم بوجود آمد كه پس از مراجعه به پزشك متوجه شدم به پوكي استخوان مبتلا شدم.
يك متخصص ارتوپدي و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي استان زنجان با بيان اينكه پوكي استخوان مي تواند در هر استخواني از بدن ايجاد شود، مي گويد: اين بيماري معمولا در ناحيه لگن، ستون مهره ها و حتي دنده ها نيز ديده مي شود.
دكتر مهران ستاره با تاكيد بر اينكه متاسفانه سن ابتلا به بيماري پوكي استخوان در مقايسه با سال هاي گذشته كاهش يافته است، اضافه مي كند: پوكي استخوان بيماري خاموش لقب گرفته است چرا كه هيچ علامت خاص ندارد و نواحي مختلف بدن به ويژه لگن را گرفتار مي كند.
وي اظهار مي كند: سن شروع ابتلا به بيماري پوكي استخوان از 50 به 35 سال كاهش يافته و تداوم اين روند بسيار نگران كننده است.

** ابتلا به پوكي استخوان در انتظار قشرفعال جامعه
ستاره با بيان اينكه 40 درصد تراكم استخواني يك فرد سالم در سنين نوجواني شكل مي گيرد، مي افزايد: تغذيه نامناسب، نبود تحرك كافي، مصرف زياد مواد مضر مانند فست فودها، دريافت نكردن نور كافي اين قشر فعال را در معرض ابتلا به پوكي استخوان قرار داده است.
اين متخصص ارتوپدي مركز آموزشي و درماني تخصصي و فوق تخصصي آيت الله موسوي زنجان ادامه مي دهد: ذائقه كودكان و نوجوانان به مصرف غذاهاي مفيد و داراي ويتامين به ويژه با كلسيم بالا كاهش يافته است و مجموعه اين عوامل به مرور زمان كاهش تراكم استخواني افراد را موجب مي شود.
وي يادآوري مي كند: به عبارتي ديگر مي توان گفت سونامي ابتلا به بيماري پوكي استخوان در راه است چرا كه شيوه زندگي كنوني و بي تحركي در ميان نسل جوان در مدتي نه چندان دور وضعيت به مراتب بدتري را ترسيم خواهد كرد.

**زنان چهار برابر مردان به پوكي استخوان مبتلا مي شوند
اين عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي زنجان با بيان اينكه نسل قديم بيش از نسل امروزي به نحوه تغذيه و فعاليت هاي فيزيكي توجه مي كردند، ابراز مي كند: زندگي مدرنيته كنوني شمار مبتلايان را با علل متعدد ديگري نيز مانند ژنتيك، تغذيه، افزايش سن و ديگر عادت هاي ناپسند سوق داده است.
وي يادآوري مي كند: شيوع ابتلاي زنان به بيماري پوكي استخوان چهار برابر مردان است و اين موضوع به دليل تغذيه نامناسب، نبود تحرك كافي و مصرف ناكافي مواد غذايي حاوي كلسيم رخ مي دهد.

** درد مهمترين علامت پوكي استخوان
ستاره با اشاره به اينكه پوكي استخوان هچ نوع علامتي ندارد اما بيمار به واسطه درد در ناحيه استخواني به پزشك مراجعه مي كند، ادامه مي دهد: وقتي درد ايجاد مي شود استخوان دچار شكستگي شده كه معمولا خفيف بوده و حتي در اثر تروماي خيلي كوچك بوجود مي آيد.
وي اظهار مي كند: براي مبتلايان به بيماري پوكي استخوان اقدامات لازم درماني انجام مي گيرد كه موارد بايد از سوي بيمار به دقت مورد توجه قرار گيرد.

**مصرف كافي كلسيم از راههاي پيشگيري به پوكي استخوان
اين متخصص ارتوپدي مركز آموزشي و درماني تخصصي و فوق تخصصي آيت الله موسوي زنجان ادامه مي دهد: بين سنين 20 تا 30 سالگي ‏استخوان ها ضخيم و عريض مي شوند و در 30سالگي به حداكثر حجم تراكم استخواني خود مي رسند، بنابراين هرچه در سنين پايين ذخيره توده استخواني افراد بيشتر باشد در سنين بالا استخوان هاي قوي تري خواهند داشت.
وي مصرف مناسب كلسيم را از جمله راههاي پيشگيري ابتلا به پوكي استخوان عنوان مي كند و مي گويد: مقدار لازم مصرف روزانه ‏كلسيم در كودكان و نوجوانان در حال رشد بين 1000 تا 1500ميلي گرم است كه البته اين ميزان نياز با افزايش سن افزايش پيدا مي كند.
ستاره مي افزايد: نياز روزانه كلسيم در زنان و مردان بالاي 60 سال 1200 تا 1500ميلي گرم و در جوانان و افراد ميانسال نيز 1000 ميلي گرم است.
به گفته اين متخصص هر يك ليوان شير حاوي 300 ميلي گرم كلسيم و يك قالب پنير در ابعاد قوطي كبريت نيز حاوي 150 ميلي گرم كلسيم است كه مصرف آن چندان در بين گروههاي هدف به ويژه كودكان مورد توجه قرار نمي گيرد.
اين عضو هيات علمي دانشگاه بر لزوم قرار گرفتن در معرض نور آفتاب (دريافت ويتامين دي) تاكيد كرد و گفت : مصرف غذاهاي حاوي اين نوع ويتامين و ورزش كافي در طي روز نيز مي تواند به تراكم استخواني بالا و پيشگيري از ابتلا به پوكي استخوان كمك كند.
28 مهر برابر با 20 اكتبر روز جهاني پوكي استخوان نامگذاري شده است.
6085/7320