تاسوعا؛ روز یقین و اثبات وفاداری

واژه تاسوعا از ریشه تسع به معنای نهم گرفته شده است و به نهمین روز محرم گفته می شود. تاسوعا آخرین روزی به شمار می رود كه امام حسین(ع) و یاران ایشان، شبانگاه آن را درك كردند و روز بعد برای انجام قیامی ماندگار پا به میدان مبارزه با سپاه كفر نهادند. تاسوعا روز بزرگداشت مقام حضرت ابوالفضل عباس(ع) فرزند حضرت علی(ع) و ام البنین است.
شیعیان جهان با گذر سده ها از وقوع قیام تاریخی امام حسین(ع) در سراسر جهان در سوگ شهدای كربلا به عزاداری می پردازند و با پاسداشت فداكاری، رشادت و جوانمردی های پرچمدار كربلا و ایستادگی او در برابر امان نامه شمر و شهادت آن والامقام، یاد او را گرامی می دارند.
حجت الاسلام «حسن امینایی» عضو ائمه جماعات استان تهران به مناسبت فرا رسیدن روز تاسوعا و بزرگداشت حضرت ابوالفضل عباس(ع) در گفتگو با پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به تبیین و بررسی جایگاه قمر بنی هاشم(ع)، پرداخت و گفت: هنگامی كه ام البنین، فرزند خود را در آغوش امام علی(ع) قرار داد، پدر در گوش وی اذان و اقامه گفت و او را عباس نام نهاد. نخستین امام شیعیان(ع) سپس بر دست نوزاد خویش بوسه زد و فرمود این دستان در كنار رود فرات در یاری برادرش حسین(ع) از بدن جدا خواهد شد.
عضو ائمه جماعات استان تهران، اظهار داشت: شیخ كلینی از امام صادق(ع) نقل كرد: تاسوعا روزی بود كه حسین(ع) و اصحاب ایشان را در كربلا محاصره و سپاه شام بر قتل آن حضرت اجتماع كردند و پسر مرجانه و عمر سعد به دلیل تعداد زیاد سپاه و لشكر خویش، خوشحال شدند و آن حضرت و اصحاب ایشان را ضعیف شمردند و یقین كردند كه یاوری از برای آنها نخواهد آمد و اهل عراق ایشان را مدد نخواهند كرد.
وی با اشاره به برخی از واقعه های این روز، تصریح كرد: شمر كه دایی حضرت عباس(ع) بود در روز تاسوعا امان نامه ای را برای وی و سه پسر دیگر ام البنین آورد، اما هنگامی كه قمر بنی هاشم(ع) را برای گرفتن امان نامه صدا زد، پاسخی نشنید. امام حسین(ع) در این هنگام از برادر خواست تا سخنان او را نخست بشنود. شمر رو به حضرت عباس(ع) گفت: برای شما امان نامه آورده ام اما شرط ما این است كه از لشكر حسین(ع) دست بكشید و به لشكر عمر سعد بپیوندید. در پاسخ به او قمر بنی هاشم(ع) نیز امان نامه را پاره كرد و فرمود: خدا دستان تو را قطع كند كه از ما می خواهی از یاری فرزند رسول خدا(ص) دست برداریم. شمر با شنیدن این واكنش، خشمگین به سمت سپاه خود حركت كرد.
حجت الاسلام حسن امینایی در ادامه افزود: سپاه كفر در عصر تاسوعا به طرف امام حسین(ع) و یاران ایشان لشكر كشید. امام سوم شیعیان(ع) پس از آگاهی از این لشكركشی با گفتن اینكه عباس جانم فدای تو باشد از وی خواست تا برود و از آنان یك روز فرصت بگیرد. سرور و سالار شهیدان می خواست در شب عاشورا به نماز بایستند و پس از راز و نیاز با خداوند استغفار و قرآن تلاوت كند.
عضو ائمه جماعات استان تهران با اشاره به برخی از ویژگی های ساقی دشت كربلا، گفت: حضرت عباس(ع) پرچمدار اسلام بود و همچون یك سد آهنی در برابر دشمن ایستاد و اینگونه وفاداری خود را به امام حسین(ع) ثابت كرد. وی دارای بصیرت و بینشی دقیق بود و ایمانی ثابت و محكم داشت. این دلاورمرد به اندازه ای به برادر وفادار بود كه در شب عاشورا هنگامی كه امام حسین(ع) به همه اجازه رفتن داد، قمر بنی هاشم(ع) هرگز به این فكر نكرد كه پیشوای خود را تنها بگذارد و تا آخرین نفس در كنار سید الشهدا(ع) به مبارزه با سپاه كفر پرداخت.
وی به نقل از شیخ مهدی مازندرانی فقیه ایرانی، اظهار داشت: هنگامی كه شب 21 ماه رمضان فرا رسید امام علی(ع) در حالی كه نماز می خواند، حضرت عباس(ع) را در آغوش گرفت و فرمود: این چشم به واسطه تو در روز قیامت روشن می شود و در سخنی كه اشاره به روز عاشورا دارد، فرمود: مبادا در كنار فرات پیش از حسین(ع) آب بنوشی. حضرت عباس(ع) وقتی كه در فرات دست خود را زیر آب كرد به یاد تشنگی امام حسین(ع) و فرزندان ایشان آب ننوشید.
حجت الاسلام حسن امینایی در ادامه خاطر نشان كرد: حضرت عباس(ع) تربیت شده مهد ولایت علوی، از چنان جایگاه و مقام ارزشمندی برخوردار بود كه در روز عاشورا امام حسین(ع) پرچم اسلام را كه پیش از او در دستان امام علی(ع) و امام حسن(ع) قرار داشت، به وی سپرد تا آن را برافراشته نگاه دارد. این جوانمرد تاریخ با شرف، شجاعت و عظمتی كه داشت، قوت قلب، قوت نفس و نیروی بازو برادر بود.
سقای دشت كربلا هیبتی همچون علی مرتضی(ع) داشت و یل بنی هاشم نام گرفته بود. مراقبت دقیق در میدان جنگ، چالاك بودن و پیش بینی در نبرد از ویژگی های این رزمنده بزرگ سپاه اسلام بود. او در روز عاشورا نگران اهل حرم بود و از خیمه ها مراقبت می كرد. هنگامی كه دشمنان دست راست حضرت را قطع كردند، قمر بنی هاشم(ع) پرچم را در دست چپش گرفت و تا جان در بدن داشت، به حمایت از دین اسلام و پرچم این دین آسمانی را بلند و سرافراز نگاه داشت.
عضو ائمه جماعات استان تهران بیان داشت: امام صادق(ع) با اشاره به سنگین بودن بار مصیبتی كه در روز عاشورا اتفاق افتاد، می فرماید: عظمت مصیبت جدم حسین(ع) به شیعیان ما نرسیده است كه اگر به آنان برسد از گریه و ناله می میرند. همچنین از ابوذر غفاری یكی از یاران رسول خدا(ص) نقل شده است: هر فردی مصیبتی را كه به امام حسین(ع) جاری می شود، بشنود از گریه می میرد. شیخ صدوق نیز از امام سجاد(ع) نقل می كند كه فرمود: خدا رحمت كند عباس را كه از خودگذشتگی و فداكاری كرد تا جایی كه دو دست وی قطع شد و خدای متعال به جای آن دو بال به او هدیه می دهد تا با آن ها همراه با فرشتگان در بهشت پرواز كند.
او با اشاره به وجود اعتقاد جوانان به حضور در عزاداری ها اما كم شدن عمل آنها به مسائل دینی، افزود: روزی پیامبر(ص) به حضرت علی(ع) فرمود:« ای علی جان در آخر الزمان دیگر عملی نیست اما اعتقادات و عقیده وجود دارد... و هرگاه دیدی مردم دنبال مستحبات می روند به دنبال واجبات باش.» برهمین پایه ی توان گفت كه شور حسینی خیلی خوب است اما ای كاش جوانان بیش از پیش به شعور حسینی دست یابند، این ویژگی جوانان به ساختمانی شبیه است كه بدنه خوبی دارد و تنها با ظاهر خوبی آراسته نشده است. ظاهر بنا نمی تواند اصل بنا را از میان ببرد اما قابل اصلاح است.
وی با اشاره به حضور گسترده و فعال نسل جوان در مراسم عزاداری سرور و سالار شهیدان(ع)،گفت: این روزها فرصت مناسبی برای راهنمایی و جذب بیشتر جوانان، نسبت به دیگر روزهای سال است. اكنون زمینه مناسب فراهم است و تمامی افراد و مسئولان فرهنگی باید در این روزها با یاری یكدیگر از این فرصت بهره ببرند و با كاشت بذر دین و فرهنگ در چنین آیین هایی و حتی با گفتن كوچكترین جمله های تاثیرگذار، نقش بزرگی را در انتخاب راه درست به جوانان ایفا كنند. مداحان نیز در این مسیر بسیار اثرگذار هستند و می توانند به دلیل جذابیتی كه برای جوانان دارند در میان مداحی های خود با گفتن پندهایی هرچند كوتاه، اشاره به زمان توبه و انتخاب راه درست، آنان را در بازیابی درست مسیر زندگی یاری كنند.
حجت السلام حسن امینایی در پایان بیان كرد: روحانیان، ائمه جماعت، مبلغان دینی و افرادی كه به نوعی می توانند درباره مسائل دینی پاسخگوی جوانان باشند، باید در طول سال در هنگام برپایی نماز جماعت در اداره ها، دانشگاه ها و مدرسه زمان بیشتری را به حضور در كنار جوانان و پاسخگویی به سوالات آنها اختصاص دهند.
*گروه اطلاع رسانی
پژوهشم**9165**2002**9131