زنجان - ايرنا - فسفيد آلومينيوم يا همان قرص برنج به گفته كارشناسان بهداشتي، سمي بسيار مهلك و كشنده است كه پادزهر ندارد و مسموميت با آن اغلب منجر به مرگ و راه بي بازگشت منجر مي شود.

زندگي روزمره همواره با حوادث و اتفاق هاي پيش بيني نشده مختلفي همراه است كه در اين ميان كم نيست حوادث مسموميت ها كه به علت ناآگاهي و غفلت و يا در برخي موارد متاسفانه به عمد اتفاق مي افتد و در مواقعي مرگ فرد مسموم را رقم مي زند.
يكي از اين مسموميت ها بر اثر مصرف قرص برنج اتفاق مي افتد كه اين مسموميت به حتم موجب مرگ فرد مسموم مي شود.
هم اكنون اين قرص به گفته مسئولان امر كشور فقط در سه كشور جهان يعني ايران، بنگلادش و هند به راحتي در دسترس مردم قرار دارد و متاسفانه در برخي موارد به علت نبود آگاهي كافي از سوي عموم استنشاق تدريجي گاز حاصل از قرص برنج كه به طور معمول داخل كيسه هاي برنج درمنزل نگهداري مي شود، مرگ خانواده اي را موجب مي شود.
قرص برنج با نام علمي فسفيد آلومينيوم، يك تركيب شيميايي است كه به عنوان جونده كش و حشره كش موثر، براي محافظت از غلات در زمان نگهداري در انبار و در مواقع حمل و نقل و در كشورهاي در حال توسعه استفاده فراواني دارد و اين ماده بسيار سمي است.
كارشناس مركز اطلاع رساني غذا، آرايشي و بهداشتي معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشكي زنجان به مناسبت هفته پيشگيري از مسموميت ها با بيان اينكه اين قرص در تماس با آب يا بخار آب توليد گاز فسفين، آمونياك و دي اكسيد كربن مي كند، افزود: اين ماده شيميايي جذب پوستي نداشته و طريق اصلي تماس براي ايجاد مسموميت مسير خوراكي و تنفسي است.
فرناز جزء دائمي با تاكيد بر اينكه شدت مسموميت از هر دو طريق بسيار بالاست، اظهار كرد: به دنبال تماس قرص با اسيد معده، آزادسازي گاز فسفين و طي چند دقيقه پس از بلع شروع مي شود.
كارشناس مركز اطلاع رساني غذا، آرايشي و بهداشتي معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشكي زنجان استفراغ، درد شكمي، بيقراري، تاكيكاردي (تند شدن غير طبيعي ضربان قلب)، تاكي پنه (تندي نفس)، اسيدوز(كاهش بي كربنات بدن و اسيد شدن خون) و هيپوتانسيون (كاهش فشار خون) را از جمله ويژگي هاي مسموميت با قرص برنج برشمرد.
وي با اشاره به اينكه روند مسموميت فسفيد آلومينيوم از تهوع و استفراغ تا نارسايي چند ارگاني و در نهايت مرگ است كه بيشتر در 24-48 ساعت اول بدنبال مسموميت رخ مي دهد، ابراز كرد: مسموميت قرص برنج با درصد بالاي مرگ همراه بوده و نارسايي قلبي- عروقي، هيپوتانسيون، اسيدوز شديد و نارسايي حاد كليه، شايع ترين عوارض مسموميت با فسفيد آلومينيوم و از علل مرگ به شمار مي آيد.

**از خانواده خود محافظت كنيد
جزءدائمي با اشاره به اينكه توجه به نكاتي مي تواند مسموميت و مرگ ناشي از آن را كاهش دهد، ادامه داد: بر اين اساس توصيه مي شود هرگز از سموم صنعتي و كشاورزي در محيط منزل استفاده نكنيد چرا كه اين سموم سلامت خانواده را با خطر جدي مواجهه مي كند.
وي يادآوري كرد: سم فسفيد آلومينيوم (قرص برنج) يك كالاي قاچاق است و بنابراين عرضه آن توسط فروشنده هاي سموم و عطاري ها ممنوع و داراي مجازات نيز هستند.
كارشناس مركز اطلاع رساني غذا، آرايشي و بهداشتي معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشكي زنجان گفت: آسيب ناشي از مسموميت با قرص برنج مي تواند جبران ناپذير باشد و بنابراين توصيه مي شود براي پيشگيري از آفت زدگي غلات و حبوبات در منزل، با جايگزين نمودن اين سم با سير و نمك خانواده خود را محافظت كنيد.
وي يادآوري كرد: از نگهداري محصولات خطرناك مانند سم قرص برنج در منزل، آشپزخانه و كمد اجتناب كنيد و تنفس گاز متصاعد شده از قرص برنج مي تواند منجر به مرگ شود.
جزء دائمي با بيان اينكه بر اساس گزارشات واصله، سه نفر از اعضاي يك خانواده (مادر و دو كودك) در اثر استنشاق تدريجي گاز حاصل از قرص برنج داخل كيسه هاي برنجي كه در گوشه اتاق نگهداري مي كردند، فوت كردند، بيان كرد: در صورت مسموميت اتفاقي يا تعمدي با قرص برنج، مسموم بايد بدون اتلاف وقت به بيمارستان منتقل شود.
كارشناس مركز اطلاع رساني غذا، آرايشي و بهداشتي معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشكي زنجان گفت: به رغم حذف سم قرص برنج از فهرست سموم رسمي كشور و ممنوعيت عرضه قرص برنج در عطاري ها و سم فروشي ها، اين سم توسط قاچاقچيان به كشور وارد مي شود.
وي خاطرنشان كرد: بر اين اساس از خريد قرص برنج قاچاق و نگهداري و مصرف آن در منزل كه موجب به خطر انداختن جان عزيزانتان مي شود، خودداري كنيد.
جزء دائمي با بيان اينكه در اين استان نيز با آگاهي و اطلاع رساني هاي لازم خريد و عرضه قرص برنج در مراكز مربوطه بيش از گذشته كاهش و به عبارتي مي توان گفت ممنوع شده است، افزود: آگاهي خانواده ها نسبت به عوارض مهلك اين ماده خطرناك افزايش يافته و اما لزوم توجه افراد به ويژه جوانان نسبت به اين موضوع مهم ضروري است.
اول تا هفتم آبان هفته پيشگيري با عناوين مسموميت هاي دارويي، مسموميت ها در اطفال، مسموميت ناشي از سوء مصرف موادمخدر درجوانان، مسموميت با مواد غذايي و گياهان سمي، پيشگيري از بروز مسموميت با سموم دفع آفات و مواد شيميايي و شوينده خانگي، پيشگيري از مسموميت ناشي از گزيدگي ها، پيشگيري از مسموميت ناشي از گازها و منوكسيدكربن نامگذاري شده است.
شعار هفته پيشگيري از مسموميت ها به دليل شيوع مسموميت دارويي در كشور در سال جاري ' با افزايش آگاهي، مانع مسموميت دارويي شويم!' است.
6085/7320