دیابت در چند قدمی ماست، اگر دیر بجنبیم ...

به گزارش ایرنا، حدود 400 میلیون نفر در دنیا به بیماری دیابت مبتلا هستند كه پیش بینی می شود با روند رو به رشد شیوع این بیماری، تعداد مبتلایان به آن تا سال 2025 به حدود 600 میلیون نفر برسد.
در كشورمان نیز دست كم 10 درصد از افراد بالای 30 سال به این بیماری مبتلا هستند و مسئولان و پزشكان با تاكید بر اینكه شیوع این بیماری در كشور نیز مانند دنیا سرعت بالایی دارد خبر داده اند كه هر سه دقیقه، پای یك ایرانی بر اثر دیابت قطع می شود.
دیابت یك بیماری مرموز به شمار می آید كه بسیاری از مبتلایان به آن ممكن است تا سال ها از این موضوع بی اطلاع باشند و اگر دیر به داد خود برسند با گسترش این بیماری و عوارض خطرناك آن مانند كوری و عفونت ناشی از زخم دیابت و حتی قطعی دست و پا مواجه می شوند.
به گفته دكتر محمدعلی عطاری، رییس هیات مدیره خیریه دیابت اصفهان تاكنون در اصفهان 16 نفر بدلیل بیماری دیابت، چهار دست و پای خود را به طور كامل از دست داده اند.

*** دیابت چیست ***
دیابت یا بیماری قند یك اختلال متابولیك(سوخت و سازی) در بدن است كه در این بیماری توانایی تولید انسولین در بدن از بین می رود یا بدن در برابر انسولین مقاوم می شود و انسولین تولیدی نمی تواند عملكرد طبیعی خود را انجام دهد.
نقش اصلی انسولین، پایین آوردن قند خون توسط سازوكار های مختلف است.
دیابت دو نوع اصلی دارد كه در دیابت نوع یك تخریب سلول های 'بتا' در پانكراس منجر به نقص تولید انسولین می شود و در نوع دو، مقاومت پیش رونده بدن به انسولین وجود دارد كه در نهایت ممكن است به تخریب سلول های بتای پانكراس و نقص كامل تولید انسولین منجر شود.
عوامل ژنتیكی، چاقی و كم‌تحركی نقش مهمی در ابتلای فرد به دیابت نوع دو دارند.
90 درصد بیماران دیابتی به نوع دوم آن مبتلا هستند، این نوع دیابت علائم مشخصی ندارد و فقط یك سوم افراد مبتلا به آن علائم مشخصی مانند عطش و دفع ادرار زیاد و كاهش وزن دارند.
سرعت و توانایی بدن در استفاده و سوخت و ساز كامل گلوكز در دیابت كاهش می‌یابد از این‌رو میزان قند خون افزایش می یابد كه به ‌آن « هایپرگلیسمی » می‌گویند.
وقتی این افزایش قند در دراز مدت در بدن وجود داشته باشد عوارض دیابت یا همان تخریب رگ‌های بسیار ریز در بدن ایجاد می‌شوند كه می‌توانند اعضای مختلف بدن همچون كلیه، چشم و اعصاب را درگیر كنند. همچنین دیابت با افزایش ریسك بیماری‌های قلبی عروقی ارتباط مستقیمی دارد؛ لذا غربالگری و تشخیص زودرس این بیماری در افراد با ریسك بالا می‌تواند در پیشگیری از این عوارض مؤثر باشد.
تشخیص و همچنین غربالگری دیابت با انجام آزمایش قند خون میسر است.
قند ناشتای بالاتر یا مساوی ۱۲۶ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر از جمله شاخص های تشخیص این بیماری است.
حدود چهار تا پنج میلیون بیمار مبتلا به دیابت در ایران زندگی می‌كنند كه نیمی از آنها از بیماری خود اطلاع ندارند و تعداد زیادی نیز در معرض خط ابتلا به این بیماری ( پری دیابت ) قرار دارند.
گسترش زندگی شهرنشینی، آلودگی هوا، عادت های غذایی نادرست، كم تحركی، پرخوری، استعمال دخانیات، عوامل ارثی و اضطراب مهمترین عوامل ابتلا به این بیماری به شمار می آید.
دیابت، سریع ترین رشد را در میان بیماری های غیر واگیر در دنیا دارد و چهارمین علت مرگ و میر است.
به گفته دكتر علی كچویی، فوق تخصصی غدد، سن ابتلا به دیابت نیز كاهش یافته و در كودكان نیز شایع شده بطوریكه سن ابتلا از 40 سالگی به 30 و اخیرا به 15 سال رسیده است.
همچنین معاون درمان دانشگاه علوم پزشكی اصفهان گفت: نیمی از دیابتی ها از بیماری خود اطلاع ندارند و زمانیكه با عوارض چشمی، كلیوی، عصبی، قلبی و عروقی مواجه شده متوجه بیماری خود می شوند.
حمید رضا طلوعی افزود: اگر در سطح اولیه پیشگیری و اصلاح شیوه زندگی درست عمل كنیم، بروز دیابت تا 11 سال به تاخیر می افتد.

*** هزینه های میلیاردی دیابت ***
یكی از معضلاتی كه بیماری دیابت به همراه خود آورده، هزینه های سنگین و سرسام آور است به طوریكه حرف از میلیاردها دلار هزینه است.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشكی اصفهان، با بیان اینكه 10 درصد بودجه سلامت كشور صرف دیابت نوع دوم می شود افزود: هزینه های درمان دیابت رو به افزایش است.
دكتر طلوعی تاكید كرد: اگر دیابت پیشگیری یا سریع شناسایی شود از دید كلان به اقتصاد خانواده و جامعه كمك می كند.
یك فوق تخصص غدد و عضو هیات مدیره خیریه دیابت اصفهان، هزینه درمان دیابت را بالا دانست و تصریح كرد: عده ای بدلیل همین هزینه های بالا، بیماری دیابت خود را كتمان یا پنهان می كنند.
دكتر كچویی هزینه درمان دیابت برای هر نفر در ماه را حدود دو میلیون ریال اعلام و تاكید كرد كه در صورت ابتلا به عارضه های جانبی مانند چشمی و دیالیزی این هزینه 15 تا 20 برابر می شود.
بسیاری از بیماران مبتلا به دیابت به ویژه افرادی كه چندان وضعیت مالی خوبی ندارند از هزینه های دارویی و تامین انسولین و نوارهای تست قند شكوه می كنند.
یكی از این بیماران به ایرنا گفت: قیمت داروها و اقلام مورد نیاز ما در سال های گذشته رو به افزایش بوده و كاهش قیمت نداشتیم.
امین الرعایا افزود: اگر بیماری بیمه نباشد كه هزینه های درمان وی بسیار بیشتر می شود.
وی به كمك یا تخفیف مالی برخی موسسه ها مانند خیریه ها و هلال احمر اشاره و اظهار كرد: خدمات درمانی در این زمینه در بیمارستان ها و كلینیك ها مناسب است و مشكل خاصی در این زمینه وجود ندارد.
مسئول مشاركت های مردمی خیریه دیابت اصفهان نیز كه فعالیت خود را از سال 1378 آغاز كرده است، مهمترین دغدغه بیماران زیر پوشش این موسسه را مسائل مالی و تامین داروها خواند و گفت: یك بیمار دیابتی در هر روز به طور متوسط سه بار باید تست قند بگیرد كه هزینه هر بسته بیست و پنج تایی نوار تست قند خون دست كم 200 هزار ریال است.
سیما بیك زاده افزود: با این حساب هر بیمار ماهانه دست كم باید 800 هزار ریال فقط برای خرید نوارهای تست هزینه كند كه این هزینه جدا از خرید انسولین، سرنگ، پمپ انسولین یا داروهای دیگر است.
وی ادامه داد: اگر بیمار دیابتی دچار عوارض مانند بیماری چشمی، زخم دیابت و كلیوی شده یا نیاز به جراحی داشته باشند هزینه های آنها بسیار سنگین می شود.
وی بیشتر مشكل های مالی بیماران دیابت را مربوط به افرادی دانست كه سرپرست خانوار ندارند یا حقوق آنها پایین است و خاطرنشان كرد: از پارسال كه بیمه سلامت برای همه مردم ایران ارائه شد برخی از این مشكل ها برطرف شده اما لازم است برخی نواقص این كار برطرف شود.
این مددكار اجتماعی با اشاره به اینكه برخی نهادهای حمایتی مانند خیریه ها و هلال احمر در این زمینه به بیماران دیابتی كمك می كنند گفت: در خیریه دیابت اصفهان كمك های دارویی و نقدی به بیماران زیر پوشش ارائه و بیماران جهت تخفیف هزینه دارویی به هلال احمر معرفی می شوند.
مدیر عامل خیریه دیابت اصفهان نیز گفت: قیمت داروهای دیابت در چند سال اخیر ارزانتر نشده و این بیماری در ردیف بیماری های خاص برنامه تحول نظام سلامت نیز قرار نگرفته است.
نیلفروشان افزود: اما هزینه های بستری در بیمارستان های دولتی كاهش چشمگیری یافته است.
وی با تاكید بر اینكه ارائه بیمه سلامت از سال گذشته، به بسیاری از بیماران كمك كرده است تصریح كرد: اكنون بیشتر بیماران ما بیمه شده اند و ما نیز برای معرفی آنها به دانشگاه علوم پزشكی اصفهان جهت اخذ دفترچه بیمه كمك می كنیم.
خیریه دیابت اصفهان حدود پنج هزار بیمار دیابتی را زیر پوشش دارد و انواع خدمات درمانی، دارویی، آزمایشگاهی، آموزشی و مالی را به آنها ارائه می كند.

*** برنامه تحول سلامت، یك گام به جلو در كنترل دیابت ***
از سال گذشته كه برنامه تحول سلامت توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی اجرا شد و تا كنون دستاوردها و رضایتمندی بسیاری را بهمراه داشته، گام های اولیه ای نیز در جهت پیشگیری و كنترل دیابت برداشته شده است.
قائم مقام رییس دانشگاه علوم پزشكی اصفهان در این باره گفت: تا پایان امسال همه جمعیت روستایی و شهری در شهرهای زیر 100 هزار نفر جمعیت و حاشیه شهرها زیر پوشش برنامه تحول بهداشت قرار می گیرند.
دكتر حمید صانعی با بیان اینكه اجرای این برنامه به غربالگری و پیشگیری بیماری دیابت كمك بسیاری می كند افزود: در این برنامه برای همه مردم پرونده سلامت الكترونیك تشكیل و بیماری های دیابت، فشار خون، چربی خون و چاقی در بین مردم غربالگری و بررسی می شود.
وی اظهار كرد: با اجرای این برنامه، بیماری دیابت قبل از اینكه به مرحله بروز عوارض برسد كشف شده و از طریق سیستم ارجاع به متخصصان مربوطه معرفی می شود.
وی همچنین با اشاره به اجرای برنامه تحول نظام سلامت گفت: بر اساس این برنامه، 95 درصد هزینه بستری و 75 درصد هزینه درمان سرپایی بیماران دیابتی را دولت پرداخت می كند.
وی تصریح كرد: 32 هزار پرونده الكترونیك نیز برای بیماران دیابتی زیر پوشش تامین اجتماعی تشكیل شد و آنها به طور مرتب تحت غربالگری بیماری های كلیوی، چشمی و قلبی عروقی قرار می گیرند.
صانعی همچنین با اشاره به اینكه عمل های جراحی ضد دیابت به خوبی در كشورمان انجام می شود افزود: هیچ نیازی به مراجعه بیماران دیابتی ما برای این عمل های جراحی به خارج كشور نیست.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشكی اصفهان نیز اظهار كرد: ویزیت رایگان، غربالگری، خدمات پاراكلینیكی به صورت نیم بها و خدمات تخصصی و فوق تخصصی در مراكز درمانی زیر پوشش دانشگاه های علوم پزشكی برای بیماران دیابتی ارائه می شود.
طلوعی به ایرنا گفت: با اجرای طرح تحول سلامت در بخش بهداشت نیز در كنترل دیابت یك قدم به جلو برمی داریم.
وی با بیان اینكه از قیمت داروها اطلاع دقیقی ندارد افزود: اما اطمینان می دهم كه برای تامین داروهای خوراكی و تزریقی دیابت مشكلی وجود ندارد.
وی با تاكید بر اینكه درمان دیابت را باید از شكل دارویی خارج كنیم تصریح كرد: بهترین راه برای آن ترویج سبك زندگی سالم و آموزش و فرهنگ رسانی درباره آن است كه می توان از ظرفیت های موجود مانند شبكه های اجتماعی نیز در این راه استفاده كرد.
جوامع بشری امروز با مقوله تغییر سبك زندگی به شدت درگیر هستند كه جامعه ایرانی نیز از این بحث مستثنی نیست به همین دلیل مسئولان و پزشكان تاكید دارند كه موثرترین گام برای مبارزه با سونامی دیابت، پیروی از سبك زندگی سالم و درست است، كاری كه نیاز به اراده و همت جمعی دارد.
23 آبان برای شناساندن و افزایش سطح آگاهی در زمینه بیماری دیابت به عنوان روز جهانی دیابت نامگذاری شده است.
گ/3011/ 6022