در اين گزارش كه در شماره چهارشنبه بيست و هفتم آبان 1394 خورشيدي به قلم هديه لطفي انتشار يافته است، مي خوانيم: به اين ترتيب در نمادها و گروه‌هاي كوچك بورسي، نوساناتي هيجاني شكل گرفته كه قيمت‌هاي حباب‌گونه‌اي را در اين سهام ايجاد كرده و پس از شفاف‌سازي شرايط، تخليه مي‌شوند. در اين ميان، سهامداران تازه‌وارد و ناآگاه، قرباني‌هاي اين رفتار سفته‌بازي هستند كه بعضا زيان‌هاي سنگيني را نيز متحمل مي‌شوند. كارشناسان معتقدند هرچند حضور نوسان‌گيران براي تحرك بازار سهام ضروري است، اما بايد مراقب شايعه‌سازي و دستكاري قيمت‌ها توسط آنها بود.
روند مثبت اما كم‌رمق حركت شاخص كل بورس در كانال 63 هزار واحدي كه طي 6 روز گذشته ادامه داشت، در جريان معاملات ديروز با همگرايي تمامي ليدرها تغيير كرد؛ به اين ترتيب، دماسنج بازار كاهش 95 واحدي را تجربه كرد و در محدوده 63 هزار و 13 واحدي متوقف شد؛ ليدرهايي كه روزهاي اخير نقش حمايتي و بعضا صوري براي حفظ شاخص داشتند با همسويي ديگر نمادها روند منفي ديروز را رقم زدند كه هر چند نماگر بازار توانست در محدوده 63 هزار واحدي مقاومت كند اما در نهايت بازدهي 0.02 درصدي در 7 روز اخير براي آن به ثبت رسيد.
روزهاي مبهم و آينده‌اي نه چندان روشن، ريزش‌هاي مستمر و رشد گه گاه و بسيار ناچيز شاخص‌ها و حركت‌هاي كم و بيش بدون تداوم، روايتگر وضعيت اين روزهاي تالار شيشه‌اي در قلب پايتخت است؛ ريزش‌هاي مداوم شاخص‌ها درتالار شيشه‌اي در بيش از 22 ماه اخير را به سهولت مي‌توان به مواردي چون واكنش معامله‌گران به اخبار و سيگنال‌هاي منفي، افت شديد قيمت نفت، ركود حاكم بر اقتصاد، افت قيمت فلزات اساسي، جريان كند و ضعيف نقدينگي در بورس، تمايل صاحبان سرمايه به سرمايه‌گذاري در فضا‌هاي كم‌ريسك اقتصادي براي كسب بازدهي مثبت، قوي نبودن محرك‌هاي رشد بازار سهام به رغم انتشار اخبار مثبت درخصوص اجراي برجام و رفت و آمد هيات‌هاي تجاري كشورهاي اروپايي به ايران، تداوم ركود اقتصادي و بي‌رونقي اغلب صنايع بزرگ و زمان‌بر بودن مشاهده آثار رفع تحريم‌ها مرتبط دانست.
اين روزها در كنار عوامل مزبور، حضور سفته‌بازان و تحرك آنها در برخي نمادها و بعضا شركت‌هاي كوچك سبب شده تا در يك روند فرسايشي، روزهاي منفي بازار بيش از روزهاي مثبت آن به چشم آيد و سهامداران نتوانند بازدهي مورد انتظار خود را از اين بازار به دست آورند، به‌طوري‌كه در چند روز گذشته شاهد نوسان قيمتي مثبت اما بي‌دليل و حتي تا پيشروي و تشكيل صف خريد در نمادهاي قندي بوديم كه به ناگاه در دو روز گذشته ورق برگشت و نمادهاي اين گروه شروع به ريزش قيمتي كردند. پر واضح است كه وجود چنين تحركاتي در بازار به افزايش ترديد، رواج بي‌اعتمادي و سردرگمي بيشتر سهامداران منجرخواهد شد كه تداوم اين موضوع، ادامه‌دار شدن شرايط ركودي را در پي دارد.
**افزايش سفته‌بازي در بازار
در اين راستا رئيس هيات مديره مشاور سرمايه‌گذاري آرمان آتي در گفت‌وگو با «دنياي اقتصاد» با اشاره به اينكه وجود سفته‌بازان در بازار امري است كه به راحتي نمي‌توان اثبات كرد اما روند معاملاتي در برخي شركت‌هاي كوچك مي‌تواند نشان‌دهنده وجود اين افراد باشد، گفت: طبيعتا بازيگران اصلي زماني كه بازار با ركود نسبي مواجه مي‌شود و كاهش قابل توجه حجم و ارزش معاملات رقم مي‌خورد، رفتار انفعالي از خود نشان مي‌دهند كه در حال حاضر نيز شاهد بروز چنين پديده‌هايي در بازار هستيم.
علي اسلامي بيدگلي در ادامه افزود: در اين شرايط بازيگران بازار كه وقت عمده خود را در رصد بازار صرف مي‌كنند، از نظر مالي رفتاري (behaviour financial) اقدام به معاملات احساسي بدون تحليل مي‌كنند؛ متاسفانه با توجه به ركود بورس در مدت اخير شاهد بروز اين اتفاق در بازار سرمايه بوديم كه اين پديده طي روزهاي اخير در برخي نمادها افزايش يافته است. وي ادامه داد: طبيعتا اين اتفاق در شركت‌ها و نمادهايي رخ مي‌دهد كه نوسانات سودآوري بيشتري دارند، به‌طور مثال گروه قندي بيشترين تاثير را از ريسك‌هاي سيستماتيك يا شرايط آب و هوايي مي‌پذيرد كه بر اساس اين عوامل در يك سال با سودآوري يا برعكس با زيان مواجه خواهد شد و از طرفي ديگر اين گروه به دليل فروش فصلي محصولات، شرايطي مبهمي دارند. اسلامي خاطر‌نشان كرد: به اين ترتيب درآمد شركت‌هاي قندي يا خدماتي با بروز يك شايعه يا يك اتفاق بيروني دچار نوسانات شديد شده و با افزايش يا كاهش ناگهاني مواجه مي‌شود و در اين شرايط سفته‌بازان نيز از اين موقعيت براي كسب انتفاع بيشتر استفاده مي‌كنند.
به گفته اسلامي اين روزها شاهد بروز چنين اتفاقي البته به‌صورت دوره‌اي و نه با شدت زياد هستيم. وي ادامه داد: در حال حاضر در برخي نمادها تقاضا يا عرضه كاذب ايجاد شده كه اين امر موجب فريب و در نهايت ضرر و زيان سرمايه‌گذاران با درجه آگاهي پايين‌تر خواهد شد. وي با اشاره به اين مطلب كه وجود speculator براي كارآيي بازار لازم است، گفت: حضور سفته‌بازها يا در كل افرادي كه اقدام به نوسان‌گيري مي‌كنند براي افزايش كارآيي بازار لازم است مگر اينكه اقدام به دستكاري قيمتي داشته باشند يا اينكه براي تحريك بازار اقدام به شايعه‌سازي كنند. رئيس هيات مديره مشاور سرمايه‌گذاري آرمان آتي با اظهار اينكه با رعايت دو شرط اخلاق حرفه‌اي، حضور نوسان‌گيران در بازار مفيد خواهد بود، گفت: در صورتي‌كه اين افراد باعث ايجاد شايعه كاذب به منظور ترغيب سرمايه‌گذاران با درجه اطلاعات اندك به معامله نشوند و همچنين عدم ايجاد شبيه‌سازي (افزايش تقاضا يا عرضه كاذب) با هدف نشان دادن وضعيت مطلوب يا نامطلوب در نمادي خاص، مي‌توانند وجودي مفيد داشته باشند.
**در بازار چه گذشت؟
روز گذشته نيز براي چندمين روز متوالي صنايع بورسي با اقبال نه چندان مساعد فعالان بازار سرمايه همراه شد و بازار سهام تهران با تكاپوي معامله‌گران نوسان‌گير در گروه‌هاي كوچك و برخي تك‌سهم‌ها براي شناسايي بازدهي كوتاه‌مدت، شاخص كل 0.15 درصد كاهش يافت تا به رقم 63 هزارو 13واحد برسد، هر چند نمادهاي مخابرات، مپنا و خدمات انفورماتيك سعي در رشد شاخص داشتند اما تاثير منفي نمادهاي شپنا، خودرو و شبندر بيشتر بود كه به نوسان منفي نماگر بازار ختم شد. علاوه بر اين، همه شاخص‌هاي بورسي در بازار ديروز نزولي بودند و تالار شيشه‌اي سراسر قرمز پوش بود؛ در اين روز شاخص قيمت (وزني-ارزشي) 36 واحد، شاخص كل (هم وزن) 22 واحد، شاخص قيمت (هم وزن) 19 واحد، شاخص آزاد شناور 214 واحد، شاخص بازار اول 92 واحد و شاخص بازار دوم 52 واحد افت كردند. در پايان معاملات ديروز دادوستد بيش از 364 ميليون برگه اوراق بهادار به ارزش 70 ميليارد تومان به ثبت رسيد كه در مقايسه با معاملات روز دوشنبه 20 درصد كاهش مواجه شد. همچنين بيشترين حجم و ارزش معاملات به ترتيب به نمادهاي پلي‌اكريل، بانك ملت، ايران خودرو و بانك پاسارگاد تعلق داشت كه معاملاتي در محدوده 20 تا 30 ميليون سهمي را رقم زدند. به اين ترتيب ارزش روز بازار به حدود 272 هزار ميليارد تومان رسيد.
روز گذشته در فرابورس نيز 94 ميليون و 600 هزار برگه به ارزش 741 ميليارد ريال دادوستد شد و شاخص فرابورس (آيفكس) نيز با كاهش سه واحدي در عدد 701 واحد توقف كرد. در اين بازار بيشترين حجم معاملات به خريد و فروش 8.9 ميليون سهمي توكاريل و بيشترين ارزش معاملات به نماد خدمات دريايي و بندري سينا با معاملاتي به ارزش 23 ميليارد و 140 ميليون ريال تعلق داشت. در بازار ابزارهاي نوين مالي نيز بيشترين حجم معاملات ETF به صندوق سرمايه‌گذاري اعتماد آفرين پارسيان با خريد و فروش 208 هزار و 650 سهم اختصاص يافت و بيشترين حجم معاملات در بازار اوراق با درآمد ثابت هم متعلق به معامله 200 هزار ورقه مشاركت ميدكو بود همچنين اوراق تسهيلات مسكن نيز با ميانگين قيمت 68 هزار تومان معامله شد. در پايان روز گذشته اسناد خزانه اسلامي با قيمت 928 هزار و 707 ريال خريد و فروش شد و نرخ بازده موثر تا سررسيد اين اوراق به 26درصد رسيد.
*منبع: روزنامه دنياي اقتصاد
**گروه اطلاع رساني**9165**2002**9131
تاریخ انتشار: ۲۷ آبان ۱۳۹۴ - ۰۹:۵۸
تهران- ايرنا- روزنامه دنياي اقتصاد در صفحه بورس نوشت: ركود ادامه‌دار بورس تهران سبب شده است فعالان اصلي بازار سهام نقش نظاره‌گر پيدا كنند و سفته‌بازان، بازيگران اصلي اين بازار شوند.