تهران- ایرنا- آلزایمر و پاركینسون از جمله مهمترین بیماری های سیستم عصبی دوره سالمندی است كه به گفته متخصصان، با توجه به سیر افزایش جمعیت سالمند در ایران در صورت نبود اقدامات پیشگیرانه لازم، در سال های آتی شیوع بالایی می یابد.

به گزارش گروه علمی ایرنا، مطالعات جهانی از افزایش روزافزون این بیماری ها در میان جمعیت سالمند در جوامع مختلف دنیا نشان دارد و گفته می شود در حال حاضر 36 میلیون نفر مبتلا به آلزایمر و 4.3 میلیون نفر مبتلا به پاركینسون در سراسر جهان هستند.
پیش بینی ها حاكی است كه با توجه به افزایش جمعیت سالمند در جهان، آمار مبتلایان به آلزایمر تا سال 2050 به 115 میلیون نفر و مبتلایان به پاركینسون به 9 میلیون نفر خواهد رسید.

** آلزایمر
بیماری آلزایمر نوعی اختلال مغزی مزمن پیشرونده و ناتوان ‎كننده است كه بر روابط بین فردی و اجتماعی تاثیر نامطلوبی دارد.
میزان بروز آلزایمر به طور هشداردهنده ‎ای در تمام كشورها به ویژه در كشورهای دارای جمعیت سالمند یا رو به سالمندی در حال افزایش است و به عنوان یك دغدغه اجتماعی به شمار می رود.
بر اساس آمار جهانی، در حال حاضر 36 میلیون نفر در جهان مبتلا به آلزایمر هستند و تا سال 2050 این تعداد به 115 میلیون ‌نفر می رسد.
همچنین بیش از نیمی از این جمعیت مبتلا به آلزایمر، از بیماری خود اطلاعی ندارند در نتیجه به دلیل تاخیر در شروع درمان، روند درمان به كندی پیش می رود و نتیجه مطلوبی درپی ندارد.
بر اساس این آمار، در كشورهای صنعتی 20 تا 50 درصد بیماران از تشخیص به موقع بهر‌ه مند می شوند اما در كشورهای درحال توسعه این مساله حدود 10 درصد بیماران را شامل می شود.
از دست دادن حافظه، دشوار شدن انجام امور زندگی و كارهای روزانه، مشكلات زبانی، سردرگمی زمانی و مكانی، كاهش قوه قضاوت، مشكل در تفكر انتزاعی، قرار دادن اشیاء در جای غلط، تغییر در رفتار و خلق و خو و از دست دادن قوه ابتكار و نوآوری از جمله علائم اولیه آلزایمر است كه توجه به آنها می تواند به تشخیص زودهنگام این بیماری كمك كند.
علاوه بر این تشخیص به‌ موقع آلزایمر، می تواند بار مالی هزینه های درمانی آن را كه بر دوش خانواده ها و نظام سلامت كشور سنگینی می كند، كاهش دهد؛ از این رو، دایر كردن كلینیك‌های تخصصی تشخیص آلزایمر، آموزش پزشكان و بهبود تبادل اطلاعات میان بخش‌های مختلف سیستم‌های بهداشت و درمان ازجمله راهكارهایی است كه در این زمینه مطرح می شود.
علت اصلی بروز این بیماری تاكنون به طور دقیق شناخته نشده است اما گفته می شود كه عواملی همچون افزایش سن و پیشینه خانوادگی می تواند در این زمینه موثر باشد؛ سن بیشتر افرادی كه به بیماری آلزایمر مبتلا می‌شوند، بیشتر از 65 سال است با این حال افرادی هستند كه در سنین 40 یا 50 سالگی به این بیماری مبتلا شده اند.
آمار دقیقی از مبتلایان به آلزایمر در ایران وجود ندارد اما بر اساس تخمین های جهانی مبنی بر این كه بیش از 400 هزار نفر در هر جامعه به این بیماری مبتلا هستند، می توان گفت كه در ایران نیز همین تعداد بیمار مبتلا به آلزایمر وجود دارد.
دكتر محمد تقی جغتایی رئیس انجمن علوم اعصاب ایران در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا در مورد لزوم توجه به پیشگیری از شیوع بیشتر این بیماری اظهار كرد: جمعیت ایران با شیب تند رو به سالمندی است و از آنجا كه افزایش سن یكی از دلایل اصلی آلزایمر به شمار می رود، می توان گفت در صورت نبود برنامه ریزی های كلان برای پیشگیری از این بیماری، در سال های آتی با تعداد زیادی از بیماران مبتلا به آلزایمر مواجه خواهیم بود.
پرهیز غذایی در دوران سالمندی مانند پرهیز از مصرف غذاهای سودا‌‌زا مانند عدس، بادمجان، گوشت گاو، گوشت خشك شده، غذا‌های شور یا نمك سود و غذاهای بلغم‌‌زا مانند ماهی، هندوانه و خیار برای پیشگیری از بروز آلزایمر از سوی متخصصان تغذیه توصیه می شود.
همچنین مصرف موادغذایی مانند مغز بادام، فندق، نارگیل، گردو، انجیر خشك و مویز سرخ در برنامه غذایی سالمندان توصیه شده است.

** پاركینسون
بیماری پاركینسون یك بیماری دستگاه عصبی مركزی است كه بیشتر در سالمندان دیده می شود؛ این بیماری هنگامی رخ می دهد كه نواحی خاصی از مغز توانایی خود در تولید دوپامین (ناقل عصبی مغز) را از دست می دهند.
به گفته رئیس انجمن علوم اعصاب ایران، پاركینسون از جمله بیماری های مغز و اعصاب در سنین بالای ‎ 60سالگی است كه بر اساس آمار جهانی از هر ‎ 100نفر دارای سن بالای ‎ 60سال، یك نفر به آن مبتلا می‌شوند.
جغتایی اظهار كرد: پاركینسون پس از آلزایمر شایع ترین بیماری سیستم عصبی دوران سالمندی به شمار می آید اما نمی توان گفت كه این بیماری مختص سالمندان است چراكه در افراد جوان تر نیز دیده شده است و بر اساس آمار جهانی پنج تا ‎ 10درصد مبتلایان به این بیماری كمتر از 55 سال هستند.
بر اساس آمار جهانی، در حال حاضر 4.3 میلیون نفر در جهان به پاركینسون مبتلا هستند كه در ادامه این روند تعداد مبتلایان تا 25 سال آینده به 9 میلیون نفر خواهد رسید.
لرزش دست و پا در حالت استراحت، كندی حركات دست و پا، خشك شدن دست و پا و نداشتن تعادل، قامت خمیده، از بین رفتن حالت چهره، اختلال بلع، آبریزش دهان، ضعیف و بم شدن صدا و در نتیجه آنها افسردگی و عصبی بودن ازجمله علائم و عوارض این بیماری به شمار می رود.
علل بروز پاركینسون نیز مانند آلزایمر همچنان به طور دقیق شناخته شده نیست اما محققان معتقدند كه بیماری پاركینسون ممكن است نتیجه تركیبی از عوامل ژنتیكی و محیطی باشد؛ بر این اساس گفته می شود كه ژن ها در ارتباط با بروز پاركینسون هستند، اما هنوز به طور قطعی نقش توارث در بروز این بیماری تایید نشده است.
رئیس انجمن علوم اعصاب ایران گفت: در كشورهای پیشرفته به جهت اینكه جمعیت سالمند آنها بسیار زیاد است، از سال های گذشته اقدامات زیرساختی برای پیشگیری از روند روبه رشد آلزایمر و پاركینسون آغاز شده است.
جغتایی افزود: در ایران به جهت آنكه هنوز جمعیت كشور جوان است، این بیماری ها در نظام سلامت كشور چندان مورد توجه نیست اما لازم است دست اندركاران این حوزه به این مهم توجه داشته باشند كه جمعیت ایران روبه سالمندی است و اقدامات پیشگیرانه در مورد بیماری های دوره سالمندی مانند آلزایمر و پاركینسون از هم اكنون باید آغاز شود تا از تحمیل هزینه های سنگین اجتماعی و اقتصادی بر جامعه در آینده جلوگیری شود.
وی به توانایی علوم عصب شناسی و دستاوردهای این علم در این زمینه اشاره كرد و گفت: در این زمینه متخصصان و محققان علوم اعصاب می تواند به كمك برنامه ریزان آیند و آنها را در زمینه بهبود این روند یاری رسانند.
علمی**1834**2017