تهران– ايرنا– يك مطالعه جديد نشان مي دهد نوزادان دختر كمتر از پسرها در معرض آسيب هاي مغزي ناشي از اختلالات در دوران بارداري مادر و يا بدو تولد قرار مي گيرند.

به گزارش روز شنبه گروه علمي ايرنا از پايگاه اينترنتي هلث نيوز لاين، هر سال هزاران نوزاد در طول دوران بارداري يا هنگام تولد دچار مشكلاتي مي شوند كه نتيجه آن، نرسيدن اكسيژن و خون غني از مواد مغذي به مغز آن ها است و موجب آنسفالوپاتي ايسكميك- هيپوكسيك (HIE) مي شود. آنسفالوپاتي ايسكميك- هيپوكسيك (HIE) نوعي آسيب مغزي است و منجر به اختلالات عصبي بلند مدتي همچون ناتواني در يادگيري و فلج مغزي و يا حتي مرگ مي شود.
از مدت ها قبل اعتقاد بر اين است كه احتمال ابتلا به اين نوع آسيب مغزي در نوزادان پسر بيشتر از دختران است، هم اكنون محققان ويسكانسين-مديسون آمريكا به علت اين تفاوت جنسيتي پي بردند. اين محققان معتقدند كه نوعي پروتئين از مغز نوزادان دختر در مقابل آسيب مغزي حفاظت مي كند.
محققان در آزمايشي روي موش ها دريافتند كه مغز اين جانوران در هر دو جنس مونث و مذكر پروتئيني موسوم به گيرنده استروژن (Era) دارد، اما سطح آن در مغز موش هاي مونث بالاتر است. پژوهشگران معتقدند كه هر چه ميزان اين پروتئين در مغز موش هاي مونث بيشتر باشد، آنها در برابر آسيب مغري ناشي از كمبود اكسيژن و كاهش جريان خون بهتر محافظت مي شوند.
به گفته محققان، در شرايط عادي، مقدار مشابهي پروتئين گيرنده استروژن در مغز موش هاي مونث و مذكر وجود دارد.
محققان دريافتند كه پروتئين محافظ Era مشابه دارويي خاص عمل مي كند كه از جنس مونث در برابر تاثيرات آسيب مغزي پس از آنسفالوباتي ايسكميك هيپوكسيك (HIE) حفاظت مي كند، اما اين كارآيي را در موش مذكر ندارد. داروي مد نظر محققان، انبوهي از اثرات محافظتي را در مغز موش نوزاد به جريان مي اندازد.
محققان همچنين دريافتند كه كمبود پروتئين گيرنده استرژن (Era) در موش مونث نمي تواند فاكتورهاي محافظتي را در پي بروز آنسفالوپاتي هيپوكسيك ايسكميك (HIE) و حتي بعد از درمان با داروي فوق، فعال كند، وضعيتي كه نشان مي دهد كه داروي مزبور به واسطه پروتئين ياد شده موثر واقع مي شود.
پژوهشگران گفتند: افراد تصور مي كنند كه تفاوت هاي زيستي جنسيتي تنها پس از بلوغ به وجود مي آيد، اما اين تفاوت ها از رحم مادر آغاز مي شود و تا زمان مرگ ادامه مي يابد. بنابر اين رويكردهاي درماني موثر در پسران نوزاد، در مورد دختران كارآيي ندارد و بالعكس.
گام بعدي محققان اين است كه دريابند چرا پس از بروز آنسفالوباتي ايسكميك هيپوكسيك (HIE) در مغز نوزادان، سطوح گيرنده استروژن در مغز دختران نوزاد افزايش مي يابد ولي اين اتفاق در پسران نوزاد رخ نمي دهد.
اين مطالعه اين هفته در مجله eNeuro منتشر شده است.
'هيپوكسي' كاهش غلظت اكسيژن از حد طبيعي است، و 'ايسكمي' ناكافي بودن خونرساني به سلول يا عضو براي حفظ عمل طبيعي آن ها است. آنسفالوپاتي ناشي از هيپوكسي-ايسكمي علت اوليه آسيب دائمي به سلول هاي سيستم اعصاب مركزي است كه يا سبب مرگ مي شود و يا ممكن است بعدها با علائم فلج مغزي يا عقب ماندگي عقلي نمايان شود.
علمي **1311**2017