سیاست های نادرست آل سعود و ضرر كشورهای نفتی

بهای هر بشكه نفت خام در آن روزها حدود 115 دلار بود؛با توطئه سعودی ها قیمت نفت اكنون به زیر 30 دلار رسیده است ، تا از این طریق دو كشور روسیه و ایران و پس آن عراق نیز دچار مشكل شوند، اما آل سعود غافل از این بود كه كاهش قیمت نفت بیشترین آسیب را به عربستان می زند، چرا كه این كشور روزانه بیش از 7 میلیون بشكه صادرات نفت دارد و در یك حساب سرانگشتی می توان پی برد كه عربستان به خاطر كاهش قیمت نفت كه خود مسبب آن است ، روزانه حداقل 595 میلیون دلار(با نرخ 30 دلار در هر بشكه) و طی یكسال 217 میلیارد دلار ضرر می كند كه اگر آمارهای غیر رسمی در زمینه صادرات روزانه 9 میلیون بشكه نفت توسط عربستان را محاسبه كنیم این ضرر به 279 میلیارد دلار در یكسال می رسد.
در اسفند ماه سال 1389 (2011) كه بحران سوریه آغاز شد، رژیم عربستان در كنار و بهتر بگوییم در راس گروه های تروریستی در سوریه قرار گرفت و آل سعود از همان ابتدا كمك های سیاسی، نظامی و مالی خود را از تروریست ها آغاز كرد.
از 19 خرداد ماه سال گذشته (1393) نیز گروهك تروریستی داعش در یورشی سریع بخش های زیادی از عراق از جمله شهرهای موصل، فلوجه، الرمادی، بیجی و شماری دیگر از شهرهای این كشور را با حمایت آل سعود و ایجاد كنندگان این گروهك تروریستی به اشغال خود درآورد؛ البته حمله تروریست های داعش به عراق و حمایت سعودی ها از آن اولین اقدام آل سعود علیه مردم عراق نبود بلكه رژیم عربستان پس از یورش سال 2003 آمریكا و متحدینش به عراق و دستگیری و محاكمه صدام (دیكتاتور معدوم عراق) و روی كار آمدن دولت مردمی در این كشور عملا در كنار دشمنان عراق قرار گرفت.
در ششم فروردین سال جاری بود كه نمادی دیگر از وجه تروریستی آل سعود در جهان هویدا شد و جنگنده - بمب افكن های این رژیم به همراهی 9 كشور عربی و آمریكا به كشور یمن حمله همه جانبه كردند و مردم بی دفاع این كشور را از هوا، زمین و دریا مورد هجوم ناجوانمردانه خود قرار دادند.
آل سعود كه دستانشان به خون هزاران مسلمان سوری، عراقی و یمنی آغشته است شاید هرگز فكر نمی كردند كه توطئه آنها در كاهش قیمت نفت گریبان گیر خودشان شود؛ سران عربستان كه پای خود را در بحران های منطقه ای درگیر كرده اند فقط ظواهر امر را دیده بودند و فكر می كردند كه سقوط شدید قیمت نفت جمهوری اسلامی ایران، روسیه و كشور عراق را كه درگیر مستقیم با گروهك تروریستی داعش می باشد به عقب نشینی وادار خواهد كرد، ولی دیری نپایید كه رویای سعودی ها به كابوسی برایشان تبدیل شد.
سقوط شدید قیمت نفت در دو سال گذشته خسارت هایی را برای كشورهای صادر كننده نفت به همراه داشته است اما در این بین عربستان سعود به عنوان اولین صادر كننده نفت بیشترین خسارت اقتصادی و اجتماعی را متحمل شده است و این امر صدای زنگ خطر را برای آل سعود به صدا درآورده است.

** كاهش چشمگیر ذخایر مالی سعودی
سعودی ها چند روز پیش اعلام كردند كه ذخایر مالی و نقدی آنها در چهار سال گذشته به كمترین میزان رسیده است.
روزنامه السفیر لبنان در این زمینه می نویسد، ذخایر نقدی سعودی به حدود 600 میلیارد دلار رسیده و انتظار می رود تا پایان سال جاری میلادی (2016) تا 500 میلیارد دلار كاهش یابد؛ با تفاسیر فوق باید انتظار داشت كه در صورت ادامه كاهش قیمت نفت، ذخایر مالی پادشاهی سعودی در پنج سال آینده پایان می یابد و به صفر خواهد رسید.
صندوق بین المللی پول در ماه اكتبر گذشته اعلام كرد كه اگر روند كاهش قیمت نفت ادامه یابد، سعودی ها باید همه ذخایر مالی خود را در پنج سال آینده هزینه كنند.
حمایت گسترده مالی و تسلیحاتی از تروریست های تكفیری در منطقه (به ویژه در سوریه و عراق) و جهان و تجاوز نظامی علیه یمن از مهمترین دلایل بحران مالی در رژیم سعودی اعلام شده است.
شرایط اقتصادی رژیم سعودی به جایی رسیده كه برای تامین كسری بودجه خود به ذخایر نقدی روی آورده و برای اولین بار در دهها سال گذشته 30 میلیارد دلار اوراق قرضه و بهادار مالی در عربستان منتشر شده است.
مجله «فارین پالیسی» هم اخیرا نوشته كه هزینه های رو به افزایش سیاست های خارجی و جنگ علیه یمن در كنار كاهش قیمت نفت، سعودی ها را مجبور كرده كه ماهانه 12 تا 14 میلیارد دلار از صندوق ملی برداشت كنند و در سه سال خسارت های بزرگی به ذخایر مالی آن وارد شود.
شركت بررسی و امكان سنجی سرمایه گذاری در رژیم سعودی هفته گذشته در گزارشی اعلام كرد كه ذخایر نقدی این رژیم در پایان سال 2015 به 611 میلیارد دلار كاهش یافته و از سال 2011 تاكنون به كمترین سطح رسیده است.
ذخایر مالی رژیم سعودی در پایان سال 2014 میلادی، 732 میلیارد دلار اعلام شده بود.
این شركت پیش بینی كرده كه با ادامه روند كاهش قیمت نفت، ذخایر مالی رژیم سعودی در پایان سال كنونی 2016 به 500 میلیارد دلار برسد.
رژیم سعودی كسری 98 میلیارد دلاری در بودجه سال گذشته را تایید و اعلام كرده است كه بودجه سال 2016 آن هم با كسری 87 میلیارد دلاری مواجه شود.
این در حالی است كه شركت بررسی سرمایه گذاری اعلام كرده كه انتظار می رود كسری بودجه رژیم سعودی در بودجه سال 2016 تا 107 میلیارد دلار نیز برسد.
رژیم سعودی در ماه دسامبر گذشته مجبور شد تا اقدامات ریاضت اقتصادی را اتخاذ كند و حمایت های مالی از مواد اصلی در داخل این كشور از جمله سوخت، آب و برق را برای جبران مشكلات مالی خود، كاهش دهد.
شركت بررسی سرمایه گذاری اعلام كرده كه انتظار می رود با بالارفتن قیمت ها، نسبت تورم در رژیم سعودی نیز در سال 2016 به حدود 4 درصد افزایش یابد.
تورم در رژیم سعودی در سال 2015، حدود 2/2 درصد اعلام شده بود.
صندوق بین المللی پول هم ماه گذشته میلادی اعلام كرد كه انتظار می رود رشد تولید ناخالص ملی در رژیم سعودی در خلال سال جاری 2016 به یك و دو دهم درصد برسد كه از سال 2009 تاكنون كمترین میزان است.
رشد تولید ناخالص ملی در رژیم سعودی در سال 2015 حدود سه و چهار دهم درصد اعلام شده بود.

** استقراض خارجی سعودی
عربستان سعودی قصد دارد برای جبران كسری بودجه بیش از 87 میلیارد دلاری سال جاری خود، برای اولین بار اقدام به استقراض از بازارهای بین المللی كند.
راشاتودی در این زمینه می نویسد، رژیم عربستان سعودی، بزرگترین تولید كننده نفت اوپك با كسری بودجه بی سابقه ای با كاهش 70 درصدی بهای نفت از نیمه سال 2014 میلادی روبرو است؛ بحرانی كه این رژیم را ناچار به استقراض خارجی برای اولین بار در تاریخ پادشاهی سعودی كرده است.
ناظران اقتصادی می گویند كه عربستان سعودی در مرحله اول، حدود 5 میلیارد دلار وام خارجی خواهد گرفت.

** سعودی ها دست به دامن روس ها شدند
شرایط پیش آمده برای عربستان و كم شدن شدید درآمدهای نفتی در دو سال گذشته موجب شده كه آل سعود علیرغم میل باطنی خود برای افزایش قیمت نفت دست به دامن روس ها شوند.
نكته قابل تامل در این خصوص این كه آل سعود با توجه به این كه خود می توانند با كم كردن تولید و صادرات نفت قیمت طلای سیاه را افزایش دهند ولی ترجیح داده اند تا از روس ها این درخواست را كنند.
عربستان سعودی روزانه بیش از10 میلیون بشكه نفت تولید می كند و مازاد بر سهمیه تولید نفت این كشور و تخفیف های این كشور به خریداران نفت خود عامل اصلی سقوط بهای نفت در بازار جهانی شده است.
روزنامه رای الیوم چند روز پیش در مطلبی با اشاره به اعلام تمایل عربستان برای همكاری با روسیه و دیگر كشورها برای بالا بردن قیمت نفت گمانه زنی كرد كه این امر اقرار عربستان به اشتباه خود و آمادگی برای عقب نشینی از سیاست هایی بود كه موجب زیان 500 میلیارد دلاری به امت های عربی و اسلامی شده است.
یك رسانه روسی در این باره نوشت: عربستان سعودی از روسیه برای كاهش پنج درصدی تولید نفت به منظور افزایش بهای آن و تثبیت بازار جهانی درخواست كمك كرده است.
روزنامه اینترنتی گازتارو پنجشنبه گذشته به نقل از یك مقام شركت كننده در مذاكرات كشوهای تولید كننده نفت اعلام كرد: عربستان سعودی از روسیه تقاضای كاهش پنج درصدی تولید نفت خود برای برقراری موازنه عرضه و تقاضا در بازار نفت كرده است.
به گزارش رسانه روسی، در زمان حاضر كشورهای تولید كننده نفت، احتمال كاهش عرضه نفت در بازارهای جهانی را بررسی می كنند.
در همین حال روز پنجشنبه دمیتری پسكوف سخنگوی ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه گفت كه مسكو قصد مذاكره با اوپك یا عربستان سعودی در مورد وضعیت بازار نفت را ندارد.

** دلایل كسری بودجه عربستان در سال جاری
- حمایت از گروه های تروریستی در بحران های سوریه و عراق
- جنگ همه جانبه علیه یمن
- خرید تسلیحات نظامی كلان
عربستان پس از ایالات متحده آمریكا و چین با صرف 82 میلیارد دلار، رتبه سوم خرید اسلحه در جهان در سال 2014 را به خود اختصاص داده است و این امر نشان می دهد كه سران ریاض توان بسیار زیادی برای خرید تسلیحاتی نظامی صرف كرده اند و این میزان به غیر از مواردی می باشد كه آل سعود در سال های گذشته تسلیحات نظامی خریداری كرده اند؛ البته خریدهای تسلیحاتی برای داعش، النصره و دیگر گروه های تروریستی در منطقه را نیز باید به این میزان افزود.
با تداوم سقوط قیمت های نفت، معایب سیاست های اقتصادی عربستان كه بر هزینه كردن بودجه برای مصارف عام و جنگ یمن و همچنین حمایت های همه جانبه عربستان از گروهك های تروریستی در عراق و سوریه و مناطق دیگر استوار شده، بیش از پیش آشكار می شود.
به گفته جمال خاشقجی كارشناس رسانه ای عربستانی، ادامه این وضع عربستان را ناگزیر به در پیش گرفتن سیاست های انقباضی سختگیرانه در آینده ای نزدیك خواهد كرد (البته این سیاست انقباضی چندی است كه در عربستان شروع شده است)، اقداماتی مشابه سیاست های فیصل بن عبدالعزیز در اواخر دهه پنجاه و شصت كه به گفته وی بهتر بود تا امروز ادامه می یافت.
عربستان از همان سال های اول پیدایش در دهه 30 قرن گذشته به رغم جهش های اقتصادی كه در نتیجه میلیاردها دلار درآمد نفتی در پنجاه سال اخیر محقق شده تا همین الان نیز همچنان یك كشور نفتی است و خروج اقتصاد این كشور از حالت تك محصولی به نظر هدفی دست نیافتنی می رسد.
عبدالباری عطوان نویسنده و تحلیلگر مشهور عرب در مقاله ای به بررسی اوضاع اقتصادی و اجتماعی عربستان در سایه بالارفتن هزینه های نظامی، اعطای رشوه برای خرید حمایت كشورها و كاهش درآمدهای نفتی پرداخته و می نویسد: عربستان در آستانه ورشكستگی قرار دارد و این كشور به علت سوء مدیریت منابع مالی در حال گرفتار شدن در وضعیت اقتصادی ناگواری است كه ممكن است به مراحل نزدیك به ورشكستگی دچار شود.
عطوان می افزاید: به علت سوء مدیریت منابع مالی فراوان، فقدان هدفمندی هزینه ها، انعقاد قراردادهای سنگین تسلیحاتی به دلایل سیاسی و نه نظامی و ایجاد تعهدات و وابستگی از سوی طرف های مختلف، عربستان سعودی در آستانه نوعی ورشكستگی قرار گرفته است.
وی می گوید: پژوهش های غربی ها نشان دهنده آن است كه عربستان نوامبر(آبان و آذر) سال گذشته در زمینه پایان دادن به سیاست حمایت از تقویت قیمت نفت و افزایش تولید خود به میزان بیش از یك میلیون بشكه با هدف ضربه زدن به اقتصاد ایران و تضعیف روسیه به علت حمایت از نظام سوریه ریسك خطرناكی مرتكب شد و این امر به كاهش قیمت نفت به میزان بیش از 70 درصد انجامید. اما نتایج این امر، كاملا برعكس و اقدام مذكور در زمان اشتباهی به وقوع پیوست.
به نوشته عطوان، كسری بودجه عربستان در سال گذشته (2015) به بیش از 145 میلیارد دلار رسید و عربستان سیاست هزینه كرد سنگین را در 10 ماه گذشته در پیش گرفته است. از یك سو با هزینه كردن 15 میلیارد دلار در زمینه خرید سلاح و نیروگاه هسته ای، درصدد راضی نگه داشتن روسیه است و از سوی دیگر، یك رشوه مالی مشابهی به فرانسه برای خرید هواپیماهای مسافربری و جنگنده پیشنهاد كرده است.
این نویسنده عرب تبار ساكن لندن می افزاید: از سوی دیگر، نباید تعهدات عربستان، نسبت به مصر و هزینه های دو جنگ سوریه و یمن را نیز فراموش كرد؛ این در حالی است كه هیچ گونه، دورنمای سیاسی برای حل این دو بحران به نظر نمی رسد.
عطوان تصریح كرد: نباید فراموش كرد كه شمار زیادی از شهروندان عربستانی ماهیانه، كمك هزینه بیكاری دریافت می كنند و این بدان معناست كه شمار زیادی از جمعیت این كشور بیكار هستند كه بیشتر آنها را جوانان تشكیل می دهند. از سوی دیگر، دولت عربستان، دهها هزار، بورس اعطایی به دانشجویان برای ادامه تحصیل در خارج از كشور را با هدف كاهش هزینه ها، لغو كرده است.
این نویسنده عرب می افزاید آری! عربستان نه تنها به بازگشت به مسائل جهان عرب و رهایی از جنگ های خونین، سوریه، یمن، عراق و لیبی مانند دوره زمامداری ملك فیصل كه 45 سال پیش به دخالت آن كشور در بحران یمن پایان داد، نیاز دارد، بلكه دقیقا مانند دوران ملك فیصل نیازمند سیاست های ریاضتی مشابه دوره ملك فیصل است.
تنها راه نجات عربستان از مشكلات حادث شده، قطع ادامه تجاوز به یمن و دست برداشتن از حمایت های گروه های تروریستی در سوریه و عراق است.
نكته قابل توجهی كه باید به سران آل سعود گوشزد كرد این است كه آنها فكر می كنند كه با كشتار و حمایت از گروه های تروریستی می توانند خود را به عنوان یكی از قدرت های منطقه مطرح كنند ولی غافل از این هستند كه آنها می توانستند به جای خرج دهها میلیارد دلار از پول های نفتی برای كشتار مردم كشورهای یمن، سوریه عراق و ... قسمتی از این پول ها را برای عمران و آبادانی این كشورها هزینه كنند و آن وقت می دیدند كه خدا چه قدرتی به آنها عطا می كرد؛ هم عزیز خدا می شدند و هم عزیز مردم منطقه اما....
گزارش از مجید جعفری
خاورم/1275