تاریخ انتشار: ۲۶ بهمن ۱۳۹۴ - ۱۶:۰۲

تهران-ایرنا- اساتید زبان و ادبیات روسی در دانشگاه های تهران و الزهرا (س) در نشستی، تاثیر ادبیات فارسی را بر نویسندگان روس بررسی كردند.

به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، این نشست امروز دوشنبه با حضور سعیده دست آموز مدیر گروه زبان و ادبیات روسی دانشگاه الزهرا (س)، جان الله كریمی استاد این رشته در دانشگاه تهران و زینب صادقی صاحب كرسی زبان و ادبیات روس در دانشگاه الزهرا (س) ، در سرای اهل قلم با حضور جمعی از علاقه مندان و دانشجویان این رشته برگزار شد.
دست آموز در این نشست، تاریخ مجملی از روابط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی ایران و روسیه را بیان كرد و گفت: در قرن 15 میلادی در مراسم مختلف روسیه، خان های مختلفی شكل گرفتند كه تاتارها نامیده می شدند، این افراد به توسعه فرهنگ اسلامی همت گماشتند و در كنار بسیاری از مساجدی كه ساختند، كتابخانه هایی نیز تاسیس شد.
این كتابخانه ها مركز تبادل افكار و آثار نویسندگان دیگر ملل از جمله ایرانیان بود.
وی افزود: در نتیجه این ارتباطات كلمات روسی و فارسی وارد هر دو زبان شد و روابط ایران و روسیه در قرن 18 میلادی و زمان پتر اول به اوج خود رسید.
دست آموز همچنین با اشاره به این كه از سال 1732 میلادی تدریس زبان فارسی در وزارت خارجه روسیه شروع شد گفت: بعد از این، تاریخ ترجمه آثار مهم ادبیات فراسی از جمله شاهنامه، حافظ و اوستا آغاز شد.
در ادامه این نشست جان الله كریمی مطهر گفت: در قرن 18 علاوه بر ترجمه قرآن كریم از زبان فرانسه به زبان روسی، ترجمه گلستان سعدی و بوستان صورت گرفت و همزمان با آن مقاله های متعددی درمورد ادبیات فارسی نوشته شد. تحت تاثیر این ترجمه بن مایه ها و پی رنگ های شرقی هم وارد زبان و ادبیات روسیه شد.
وی با اشاره به آموزش زبان فارسی و گسترش آن در دانشگاه های مهم روسیه در قرن 18 افزود: آفاناسی آفاناسی یویچ شاعر اواخر قرن 18 و اوایل قرن 19 روسی حافظ را به این زبان ترجمه كرد. وی كه خود از زبان لوتالستوی بود ترجمه های خود را از اشعار حافظ برای وی می فرستاد و می بینیم كه یك مصرع از حافظ یعنی مصرع «برو ای زاهد و بر درد كشان خرده مگیر» در رمان آناكارلینو از تالستوی به همین شكل آمده است.
این استاد دانشگاه تهران در ادامه به افزایش ارتباطات زمینی در قرن 19 بین ایران و روسیه اشاره كرد و گفت: در این زمان موسسه ای به نام آكادمی آسیایی در سن پترزبورگ تاسیس شد كه به فعالیت های پراكنده ایران شناسی در روسیه آن زمان سامان داد.
وی در ادامه به آثار الكساندر پوشكین شاعر قرن 19 اشاره كرد و گفت: پوشكین به شدت تحت تاثیر ادبای ایران از جمله حافظ و سعدی بوده است، پی رنگ های اندیشه این شاعران در آثار او به شدت به چشم می خورد، در نامه های پوشكین به دوستانش نقل قول هایی از آنان می بینیم ضمن این كه نمادهای ادبیات فارسی از جمله گل و بلبل، ساقی و می نیز از اشعار او دیده می شود.
زینب صادقی نیز در ادامه به بررسی تاثیر ادبیات فارسی در آثار نویسندگان معاصر روس پرداخت و گفت: شاید یكی از كسانی كه بیش از بقیه نویسندگان روس از ادبیات فارسی تاثیر گرفته باشد نیكلای هومیلی اف شاعر، نویسنده و نمایشنامه نویس قرن 20 روسیه است كه به پدر آكمه ایسم شهرت دارد. وی از كودكی اشعار پوشكین را می خواند كه باعث شد اشتیاقش به مشرق زمین به ویژه ایران و ادبیات فارسی شعله ور شود.
وی افزود: اشعار او از نمادهای شرقی و ایرانی پر است و روح ایرانی را می توان در این اشعار احساس كرد. وی مجموعه شعری به نام ستون آتش دارد كه كلا برای ایران سروده شده است. این استاد دانشگاه الزهرا افزود: هومیلی اف در سال 1918 به ایران آمد و در شیراز اشعاری از عشق خود به حافظ سرود.
صادقی همچنین به شاعر دیگر روس یعنی سرگئی لستین اشاره كرد و گفت: هر چند وی هرگز نتوانست به ایران سفر كند ولی در مجموع اشعاری علاقه خود را به ایران سرود و به طور كلی نمادهای فارسی و ایرانی در اشعار او همچنین حكم، شعر و ادبیات ایرانی در آثارش ستودنی است.
این نشست به بهانه حضور ویژه روسیه در نمایشگاه كتاب سال آینده تهران با همت خانه كتاب و اهل قلم برگزار شده بود. ایران نیز اكتبر گذشته (مهر 1394) مهمان ویژه نمایشگاه كتاب مسكو بود.
فراهنگ**9157**9132**1027