چگونه كودكان را با كتاب آشنا كنیم؟

به گزارش روز شنبه خبرنگار حوزه كتاب و ادبیات ایرنا ، امروز 14 فروردین برابر با 2 آوریل روز جهانی كتاب كودك است و این روز فرصتی است كمی در باره این موضوع تفكر كنیم. آشنا كردن كودكان با كتاب می تواند فرصت تفكر ، استدلال و تصویر سازی ذهنی به آنان بدهد.
گزارش های موسسه خانه كتاب حاكی از آن است كه سال گذشته بیش از 10 هزار عنوان كتاب در حوزه كودك و نوجوان منتشر شده است.
با توجه به این آمار منتشر شده، باید بررسی كرد كه از مجموعه این تولیدات كتاب ، چه میزان كتاب خوب و اثرگذار بوده است.
**كتاب تصویرسازی ذهنی كودكان را تقویت می كند
كارشناسان حوزه نشر بر این باورند كه اگر كانون های فرهنگی و نهادهای مختلف به اهمیت و جایگاه كتاب در سبك زندگی پی ببرند و حتی فیلم ها و بازی های رایانه ای نیز از روی كتاب ساخته شوند ، قدرت تخیل و تصویر سازی ذهنی كودكان نیز تقویت می شود.
به باور آنان ، خواندن كتاب توانایی درك كودك را تقویت كرده و این یكی از آثار مطالعه است ، صرف مطالعه، مهارت ذهنی و توان درك كودك را ارتقا داده و به او قدرت تخیل می بخشد.
مهارت دیگری كه از مطالعه حاصل می شود، نوشتن است، كودكانی كه زیاد كتاب می خوانند در همان بدو كودكی دست به قلم شده و جرات نوشتن پیدا می كنند.
**جذابیت مهم است
ساسان حق پرست یك كارشناس حوزه نشر كودك و نوجوان در این زمینه می گوید:كتاب باید جذابیت لازم را برای كودكان داشته و از لحاظ محتوا متناسب با نیازها و علایق مخاطب باشد .
وی با اشاره به نقش سازمان ها بر روند ادبیات كودك و نوجوان، ادامه می دهد: در صنعت نشر سیاستگذاری فرهنگی دولتی و اقتصاد نشر نقش تعیین كننده ای بر ادبیات كودك و نوجوان دارند و این ادبیات به عنوان بزرگ ترین و مهم ترین دستاورد ملی انقلاب اسلامی در حوزه فرهنگ مطرح است.
این كارشناس با بیان اینكه بسیاری از دست اندركاران فرهنگی تصورشان از حوزه نشر كودك و نوجوان منتقل كردن دل مشغولی های آموزشی است، تصریح می كند:درحالیكه این نگاه علاقه به تولید و خواندن كتاب را كاهش می دهد.
حق پرست اضافه می كند: سال های زیادی است كه ما در حال آموزش مهارت های مختلف به كودك و نوجوانان هستیم اما این آموزش ها كجا به تربیت نویسنده خلاق منتهی شده است.
**تاسیس كتابخانه های كودك و نوجوان
وی اظهار می دارد: حمایت دولت از بازار كتاب، مشاركت در تاسیس و تجهیز كتابخانه های كودكان و نوجوانان و اهمیت به كتاب در نظام آموزشی، از مواردی است كه نقش سازمانهای دولتی را در توسعه كتاب و كتابخوانی دوچندان می كند.
این كارشناس حوزه نشر تصریح می كند: افزایش بی رویه ناشران برای توسعه فرهنگی در كشور باعث شده آنان برای كسب درآمد، بدون نیازسنجی، كتابهای مختلف با كیفیت پایین را تولید كنند بدون آنكه منجر به تولید آثار با ارزش شود.
**نیروهای متخصص برای كتاب كودك تربیت شوند
حق پرست خاطرنشان می كند: پرورش نیروهای متخصص در زمینه كتاب كودك و نوجوان از جمله كتابداران و كتابفروشان از سیاست هایی است كه می تواند موفقیت دولت را در این زمینه تضمین كند.
وی با بیان اینكه باید از نهادهای خودجوش برای تحول و توسعه ادبیات كودك و نوجوان بهره گرفت، می گوید:انجمن های مختلف در حوزه كودك و نوجوان كه اهدافشان معنوی و در جهت رشد ادبیات كودك است می توانند دولت را در این زمینه همراهی كنند.
**تعامل میان نویسندگان و پدیدآورندگان كتاب كودك
حق پرست اظهار می دارد:نویسندگان و پدیدآورندگان كتاب كودك و نوجوان نیز باید رابطه ای متعادل بین تولید كننده و مصرف كننده برقرار كنند تا شوق خرید و مطالعه به كتابهای این قشر به ویژه در فضل تابستان افزایش یابد.
**نگرانی از كاهش تیراژ كتاب كودك به 500 نسخه
یك نویسنده كودك و نوجوان نیز با بیان اینكه تیراژ كتاب های كودكان به 500 نسخه كاهش یافته است ،می گوید:نوشته های خوب در حوزه شعر و قصه كودك وجود دارد اما شرایط چاپ مطلوب نیست و بسیاری از نویسندگان حاضر به انتشار آثار خود نیستند.
رودابه حمزه ای ،با بیان اینكه مشكلات اقتصادی در سال های اخیر كیفیت كار ناشران را تحت تاثیر قرار داده است، ادامه می دهد:تورم اقتصادی در سال های اخیر دامن صنعت چاپ و نشر را هم گرفته و با افزایش قیمت مواد اولیه و عوامل فنی تولید چون كاغذ، مقوا، دستگاه چاپ و رنگ و غیره هزینه تولید كتاب را افزایش داده و به همین دلیل تیراژ كتاب های كودكان و نوجوانان بسیار پایین آمده است .
این نویسنده، ناكارآمدی نظام توزیع و پخش را به عنوان یكی از عمده ترین مشكلات نشر و موثرترین عامل در كاهش سرانه مطالعه می داند و اضافه می كند: با این اوضاع در حوزه نشر، نباید انتظار داشته باشیم كه كودكان با فرهنگ ایرانی پرورش یابند، انتشار كتاب های كودك كاهش یافته است و در عین حال بسیاری از كتابها به دلیل سیستم نامناسب توزیع به شهرستانها و روستاها نمی رسد.
**تولید كتاب های خوب نیاز به برنامه ریزی مدون دارد
باید توجه داشت كه برنامه ریزی مدون برای تولید كتاب های خوب كودكان همواره مورد تاكید بوده و اگر كتاب خوب باشد، شوق مطالعه نیز افزایش یافته و مخاطبان زیادی را از سنین پایین جذب می كند.
خواندن كتاب خوب باعث ایجاد فرایند برون سازی در كودكان می شود، برون سازی فرایندی است كه به موجب آن فرد ساخت ذهنی خود را با شرایط و وقایع جدید تغییر می دهد. همچنین سبب می شود، افراد، اطلاعات جدیدی كسب و اطلاعاتی را هم كه در ذهن دارند با واقعیت منطبق كنند.
**درباره موضوع كتاب با كودك صحبت كنیم
صحبت كردن درباره موضوع كتاب و پرسیدن نظر كودك درباره كتاب، او را در چالش قرار داده و سبب ایجاد یادگیری اكتشافی می شود كه همین مسئله علاقه مندی او را به كتاب افزایش می دهد.
فراهنگ **9022 ** 1569