معابر كولبری محل ارتزاق مرزنشینان

به گزارش ایرنا اكنون با بسته شدن این معابر ورود اجناس خارجی به استان كردستان به ویژه شهرهای بانه و مریوان به شدت كاهش یافته است و منجر به كسادی بازار و تعطیلی خیلی از پاساژها شده است.
شهرستان بانه در سال های گذشته یكی از مقاصد تجاری مردم سراسر كشور بود كه اكنون با بسته شدن مرزها در حال از رونق افتادن است.
پیشتر تجار بانه ای اجناس خود را با قیمت مناسبی از كشور چین خریداری می كردند و از طریق شمال عراق و از مبادی معابر كولبری وارد شهرستان بانه می كردند كه علاوه بر رونق اقتصادی منطقه و افزایش سود خود، برای مسافرانی هم كه از این شهرستان جنس خریداری می كردند به صرفه بود.
اما اكنون با برچیده شدن این معابر، علاوه بر روستائیان و ساكنان روستاهای مجاور مرز كه یكی از بزرگترین راه های تامین معیشت خود را از دست داده اند بسیاری از سرمایه گذاران و تجاری هم كه در سال های گذشته از طریق احداث پاساژ و مجتمع های بزرگ تجاری اقدام به سرمایه گذاری كرده اند در خطر ركود اقتصادی قرار گرفته اند.
مسئولان استان به ریاست استاندار كردستان تاكنون چندین جلسه به منظور یافتن راهكاری برای بازگشایی معابر كولبری با مسئولان كشور برگزار كرده و در حال پیگیری این مساله است.

** معابر كولبری با مصوبه دولت قبل بسته شد
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار كردستان در ارتباط با تعطیلی معابر كولبری در استان كردستان گفت: به اعتقاد ما تا توسعه اقتصادی از جمله ایجاد مناطق آزاد تجاری - صنعتی بانه و مریوان و به دنبال آن رونق اقتصادی در استان كردستان اتفاق نیافتد فعالیت معابر كولبری با هدف تامین معیشت مرزنشینان و كمك به اقتصاد استان باید وجود داشته باشند.
علیرضا آشناگر در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: معابر كولبری در مدت فعالیت خود در استان خوب عمل كرده اند و بخشی از رونق اقتصادی شهرستان های مریوان و بانه مرهون این معابر است و نمی شود آنها را تعطیل كرد.
به گفته وی مجموعه دولت، وزیر كشور و استاندار كردستان به دنبال ساماندهی و بازگشایی مجدد معابر كولبری هستند.
او با اشاره به اینكه تعطیلی این معابر پیامد یكی از مصوبه های دولت قبلی است، گفت: دولت دهم با صدور مصوبه شماره 116676 به تاریخ 8/6/1390 دستور بستن بازارچه های موقت مرزی(معابر كولبری) را صادر كرده بود كه دولت یازدهم تا 6 ماه قبل مقاومت كرد و مصوبه را اجرا نكرد اما اختلاف هایی در مورد اداره معابر كولبری، میان دستگاه های ناظر و كنترل كننده ایجاد و سرانجام منجر به تعطیلی معابر كولبری شد.
به گفته وی در راستای استفاده روستائیان از این معابر، برای پنج هزار و 800 خانوار روستاهای مرزی، دفترچه كولبری صادر شده است و این افراد از این طریق اقدام به تامین معیشت خود و همچنین وارد كردن كالاهای خارجی می كردند.
وی با بیان اینكه كالاهای ممنوعه، موادر مخدر، مشروبات الكلی و ضد فرهنگی از این معابر وارد كشور نمی شوند، گفت: لوازم صوتی، تصویری و برقی از جمله كالاهایی هستند كه از این معابر وارد می شود.
اما دولت برای تامین امرار معاش مردم واقع در نوار مرزی تنها به اجرای این طرح اكتفا نكرده است و علاوه بر معابر كولبری، چندین طرح دیگر را اجرا كرده یا در دست اقدام دارد.
** سه طرح دولت برای امرار معیشت مرزنشینان
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار كردستان در ادامه به دیگر طرح های دولت برای تامین معیشت مرزنشینان اشاره كرد و گفت: راه اندازی تعاونی مرزنشینان با 189 هزار عضو در قالب 19تعاونی مرزنشینی از جمله این طرح ها است.
آشناگر با اشاره به اجرای چندین ساله این طرح افزود: بر اساس این طرح، كارت مرزنشینی برای افرادی كه در عمق 20 كیلومتری مرزها سكونت دارند، صادر شده است و مرزنشینان می توانند در قالب این تعاونی به داد و ستد مرزی بپردازند.
او سهیمه ارزی به ازای هر عضو تعاونی مرزنشینان كه دارای كارت الكترونیكی مرزنشینی است را سالانه 160 دلار ذكر كرد و افزود: مرزنشینان می توانند در قالب این طرح با وارد كردن كالا از معابر رسمی از 40 درصد تخفیف عوارض برخوردار باشند.
او گفت: متاسفانه تعاونی های مرزنشین در این زمینه عملكرد خوبی در استان كردستان نداشتند و گرنه مرزنشینان باید از مزایای آن تاكنون منتفع می شدند.
او به كنترل و بازرسی از فعالیت تعاونی های مرزنشینان كردستان اشاره كرد و گفت: به دنبال ساماندهی این تعاونی ها هستیم و آن دسته از تعاونی هایی كه خوب عمل نكرده و از این طرح سوء استفاده كرده اند به مراجع قضایی معرفی می شود.
وی در ادامه سخنان خود به 2 طرح جدید دیگر در ارتباط با معیشت مرزنشینان در استان كردستان اشاره كرد و گفت: فروش سوخت توسط مرزنشینان و امكان واردات كالا از طریق بازارچه های مرزی 2 طرحی دیگری هستند كه در استان در حال پیگیری است.
آشناگر به طرح فروش سوخت اشاره كرد و گفت: بر اساس این طرح، تا عمق 20 كیلومتری مرز به مرزنشینان اجازه داده شده است با انتخاب نماینده های خود اقدام به صادرات سوخت به كشور عراق كنند.
وی گفت: در این طرح مرزنشینان سوخت را به قیمت شناور در داخل كشور خریداری می كنند و به قیمت خوبی به متقاضیان در كشور عراق می فروشند.
وی با اشاره به اینكه این طرح در چهار شهرستان مرزی سقز، بانه، سروآباد و مریوان در حال اجرا است اظهار كرد: با احتساب كرایه حمل و كسر مالیات، سود خوبی از محل فروش سوخت عاید مرزنشینان می شود.
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار كردستان در مورد طرح دوم برای ارتقای معیشت مرزنشینان استان نیز گفت: در بازارچه های دائم مرزی استان شامل باشماق مریوان، سیرانبند بانه و سیف سقز در حال پیگیری هستیم كه از این نقاط نیز مرزنشینان بتوانند كالا وارد كنند.
به گفته آشناگر مرزنشینان می توانند بر اساس این طرح حدود 69 قلم كالا را تا سقف مشخصی در طول سال وارد كنند و از این طریق به امرار معاش بپردازند.
او كمك به ارتقای سطح معیشت و درآمد مرزنشینان، ایجاد اشتغال و رفع بیكاری و رونق مناطق مرزی را از جمله برنامه های دولت دانست.
مرزها در كنار تمامی امتیازاتی كه برای مرزنشینان از جمله واردات كالا و كسب درامد دارد به صورت قطع تهدیدهایی نیز دارند كه این گزارش مجالی برای پرداختن به آن نیست اما به هر حال جدا از مساله امنیت و ورود قاچاق از طریق مرزها، موقتی بودن طرح های اجرا شده در مرزها یكی از این آسیب های جدی است.
به طوری كه اكنون رونق اقتصادی شهرستان بانه كه محصول معابر كولبری، مرزی بودن شهرستان و سرمایه گذاری های تجاری منبعث از ورود كالای خارجی است با توقف اجرای طرح بازارچه های موقت مرزی یا همان به اصطلاح محلی 'معابر كولبری' یكباره به خطر افتاده است.
برخی از افراد ساكن در شهرستان های مریوان، بانه، سقز و سروآباد در سال های اخیر به پشتوانه معابر كول بری و داد و ستدهای تجاری در این مناطق، اقدام به سرمایه گذاری در زمینه احداث مراكز تجاری و دیگر بخش های مرتبط با حوزه تجارت و بازرگانی كرده اند و اكنون با توقف این طرح، با مشكل اقتصادی مواجه شده اند.
شهرستان مرزی بانه در 240 كیلومتری شمال غربی سنندج، مركز استان كردستان یكی از شهرهایی است كه در چند سال گذشته به واسطه معابر كولبری، رونق اقتصادی زیادی پیدا كرده بود و به یكی از مراكز بزرگ خرید غرب كشور تبدیل شده بود اما اكنون به اعتقاد مرزنشینان و همچنین مسئولان محلی، توقف طرح ورود كالا از طریق معابر كولبری، زیان های زیادی به رونق اقتصادی این شهر وارد كرده است.

** بسته شدن معابر كولبری، معیشت مردم را با مشكل مواجه كرده است
فرماندار بانه در این ارتباط به ایرنا گفت: بسته شدن معابر مرزی استان، معیشت مردم را با مشكل مواجه كرده است به همنین دلیل فرمانداری، استانداری و تمام نهادهای مربوطه تلاش و پیگیری خود را برای بازگشایی سریع تر معابر كولبری به كار گرفته اند.
راشد عذیری به خبرنگار ایرنا افزود: یكی از راه های معیشت مردم كردستان به ویژه مردم بانه، داد و ستد مرزی است كه تاریخ طولانی دارد.
وی با اشاره به تلاش استاندار كردستان و همچنین معاون سیاسی امنیتی وی برای پیگیری بازگشایی معابر مرزی خاطرنشان كرد: از زمان بسته شدن معابر در استان این موضوع از سوی تمام نهادهای مربوطه، معتمدین و متنفذین شهرستان بانه پیگیری شده است.
عذیری اظهار كرد: همه معابر استان های غربی با توجه به سیاست های جدید و بنابر مصلحت اندیشی بسته شده و این موضوع در همه استان های مرزی در حال پیگیری است.
او گفت: معابر و شریان های ورودی و خروجی كشور در آینده با ساز و كار جدید و قانونی باز خواهد شد و امیدواریم مردم با صبر و بردباری ما را تا آن زمان یاری كنند.
طرح معابر كول بری در سال های گذشته علاوه بر تامین معیشت مرزنشینان با هدف مبارزه جدی با مقوله قاچاق كالا صورت گرفت كه اكنون با بسته شدن این معابر قاچاق نیز افزایش خواهد یافت.
كارشناسان اقتصادی معتقدند باز شدن معابر كولبری می تواند علاوه بر ایجاد اشتغال و درآمدزایی برای مرزنشینان، به كاهش قاچاق كالا و داد و ستد قانونی و تعریف شده نیز كمك كند.

** كولبران چه می گویند
اما كولبران معتقدند كه با تعطیلی معابر كولبری، معیشت انها نیز به شدت به خطر افتاده است و از مسئولان درخواست بازگشایی این معابر را دارند.
آنها معتقدند كه هنوز مسئولان به عمق مشكلات ناشی از تعطیلی این طرح پی نبرده اند چون تمام زندگی آنها به یكباره به خطر افتاده است.
عبدالله، از جمله این كولبران است كه پیشتر در مناطق مرزی كولبری می كرد وی می گوید در زمانی كه كولبری می كرد از این محل معاش خود و خانواده اش را تامین می كرد اما اكنون بعد از 6 ماه بیكاری به فروش گیاهان خوراكی روی آورده است و از این طریق امرار معاش می كند.
او می گوید: با تعطیلی این معابر نه تنها وی بلكه بخش عمده ای از مردم مناطق مرزی بانه به صورت مستقیم و غیر مستقیم با مشكل مواجه شده اند.
به گفته این كولبر با توجه به اینكه در مناطق مرزی توسعه اقتصادی پایدار شكل نگرفته است و مردم راهی مطمئن برای تولید ثروت سراغ ندارند معابر مرزی تا حدی می تواند مشكلات این بخش را حل كند.
با توجه به اینكه اقتصاد مناطق مرزی به خود مرز متكی است هر گونه تعطیلی معابر مرزی، معیشت و امنیت مردم را به خطر می اندازد از طرف دیگر به دلیل عدم توسعه اقتصادی منطقه، به نظر می رسد معابر مرزی راهكاری موقتی برای گذران زندگی مردم دستكم چهار شهرستان سقز، بانه، مریوان و سرواباد در استان كردستان است.
در استان كردستان در كنار فعالیت های اقتصادی در قالب كول بری، صادرات، واردات و ترانزیت كالا نیز از طریق سه بازارچه مرزی و سه گمرك رسمی انجام می شود.
با این حال برخی اخبار غیر رسمی از بازگشایی معابر كولبری در استان كردستان در آینده نزدیك با ساز و كار جدید خبر می دهند.
2077/3033/1904