تهران- ایرنا- تولید و مصرف محصولات تراریخته در بیشتر كشورهای پیشرفته دنیا به امر متداولی تبدیل شده است اما برخی رسانه ها این روزها دوباره اقدام به فضاسازی نسبت به فعالیت های تحقیقاتی و تولید محصولات تراریخته در كشور كرده اند آن هم به دلیل منفعتی كه در واردات آن وجود دارد.

به گزارش ایرنا، محصول تراریخته به گیاهی اطلاق می‌شود كه ساختار ژنتیكی آن از طریق مهندسی ژنتیك تغییر یافته باشد و این تغییر در جهت بهبود مقاومت گیاه در مقابل برخی آفات و بیماری ها، افزایش عملكرد و بهره وری است.
در مهندسی ژنتیك انتقال یك یا چند ژن به گیاه انجام می شود كه در صورت موفقیت، یك ویژگی جدید به گیاه می‌بخشند كه این ویژگی جدید به طور معمول در گیاهان هم خانواده یافت نمی‌شود؛ به همین دلیل انتقال ژن یا ژن های عامل این ویژگی، كه گاهی در گیاهان غیرهم خانواده یا حتی موجود زندهٔ دیگر مانند یك گونهٔ باكتری موجود است، از طریق روش های متداول اصلاح نباتات محقق نخواهد شد.
این درحالیست كه نمونه‌های استفاده از گیاهان تراریخته با صفتی چون مقاومت به یك نوع آفت، بیماری یا خشكی را می‌توان در كشاورزی مدرن یافت و همچنین این نوع گیاهان در صنعت داروسازی جهت تولید صنعتی برخی تركیبات با كاربرد پزشكی نیز استفاده می‌شوند.
با وجود فواید زیاد محصولات تراریخته و در نهایت اهمیت تولید آن در سال های آتی، به دلیل روند رو به رشد جمعیت جهان، استفاده از این نوع گیاهان به دلیل ملاحظات زیست محیطی (اكولوژیكی)، اقتصادی و سلامت مواد غذایی منتقدانی نیز دارد.
«بهزاد قره یاضی» رئیس انجمن علمی ایمنی زیستی در گفت وگو با ایرنا با تاكید بر اینكه محصولات تراریخته سالم و پاك است، افزود: اكنون 181 میلیون هكتار از اراضی جهان زیركشت محصولات تراریخته قرار دارد كه این روند رو به افزایش است.
وی درباره هجمه های اخیر برخی رسانه علیه محصولات تراریخته گفت: حدود 20 سال است كه محصولات تراریخته به كشورما وارد می شود و مردم روزانه از آنها استفاده می كنند، اما در آن زمان این «فناوری هراسان» ساكت بودند و و آن را تایید می كردند؛ به طور نمونه روزنامه كیهان در 26 مهرماه سال 1383 در تیتر اول خود درباره محصولات تراریخته چنین نوشت: «ایران مجددا در جهان رهبری می كند».
وی با بیان اینكه دلواپسان سوابق حمایت خود از تراریخته ها را فراموش كرده اند، اظهارداشت: این تهاجم ها نسبت به تراریخته نشان می دهد كه در كشور ما مشكل و دغدغه ای به جزء تولید محصولات تراریخته وجود ندارد.
مرجع ملی ایمنی زیستی اضافه كرد: حتی اگر انتشار این خبرها به دلیل انگیزه های مالی و درآمدزایی نباشد، می تواند با وجود این همه مشكل همچون پدیده ریزگردها، آلودگی هوا و ... این موضوع ها باعث انحراف شود.
قره یاضی با اشاره به منویات رهبر معظم انقلاب مبنی بر اینكه «به بیوتكنولوژی توجه ویژه ای بكنید چون رشته مهمی است»، گفت: بنابراین مهندسی ژنتیك و محصولات تراریخته، تجلی آلی بیوتكنولوژی است و باید مورد توجه قرار گیرد.
به گفته وی، همچنین رهبر معظم رهبری در سال 1385در بازدید از پروژه بزهای تراریخته، به حمایت از سلول های بنیادین و تولید داروهای نوتركیب پژوهشگاه رویان پرداختند.
رئیس انجمن علمی ایمنی زیستی، با یادآوری یكی دیگر از بیانات رهبر معظم انقلاب در رابطه با دانش ژنتیك مبنی بر اینكه «تا دنیا دید ما در ژنتیك در حال پیشرفت هستیم شورای حكام برای این قضیه تشكیل داد بنابراین باید حواس های ما جمع باشد»، اظهارداشت: برخی فراموش كرده اند رهبر معظم انقلاب چه تاكید ویژه ای برای فناوری زیستی داشته اند.
وی ادامه داد: همچنین در سیاست های كلی برنامه چهارم توسعه، دستیابی به فناوری زیستی از طرف معظم اله مورد تاكید قرار گرفته بود و جزئی از تكالیف ما به شمار می رفت.
قره یاضی افزود: بنابراین طبق قانون ایمنی زیستی سال 1388 كه در مجلس شورای اسلامی تصویب شد، دولت مكلف به حمایت از تولید و مصرف محصولات تراریخته شد؛ این بدان معناست كه اجرای آن، تكلیف قانونی دولت است كه مجلس برعهده آن گذاشته است.
وی با بیان اینكه در آن زمان رسانه های منتقد كنونی، سكوت كرده بودند، افزود: اكون برخی افراد این مسائل را درباره فناوری زیستی و محصولات تراریخته مطرح می كنند در حالی كه از لحاظ علمی افراد ورشكسته ای هستند و تاكنون حتی یك مقاله علمی در این زمینه نداشته اند.
به گفته وی، آنچه مهم اینكه، سازمان بهداشت جهانی و دستگاه های نظارتی داخلی همچون وزیران بهداشت درمان و آموزش پزشكی دولت های هفتم تا دهم و دیناروند رئیس كنونی سازمان غذا و دارو بدون استثناء و با صراحت به شكل مكتوب و شفاهی محصولات تراریخته را تایید كرده اند.
رئیس انجمن علمی ایمنی زیستی معتقد است، باید بتوانیم در داخل كشور محصولات تراریخته را تولید كنیم زیرا تا زمانی كه واردات محصولات تراریخته پابرجا بود مخالفان كنونی همسو با رسانه هایشان، سكوت كرده بودند اما از زمانی كه مقرر شده به تولید داخل این محصولات دست یابیم، صدای انتقاد آنها بلند شده است.

** بیش از 180 میلیون هكتار اراضی جهان زیركشت محصولات تراریخته
قره یاضی، با بیان اینكه تا به امروز 181 میلیون هكتار در دنیا به كشت محصولات تراریخته پاك و پاكیزه اختصاص یافته است، افزود: در حال حاضر با مجوز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی، روغن های تراریخته توزیع می شود؛ با نگاهی به برچسب روی روغن های نباتی، مطالبی مبنی بر وجود محصولات تراریخته در این محصولات دیده می شود.

** دانه های روغنی و روغن نباتی از تولیدات تراریخته است
وی ادامه داد: هم اكنون محصولات تراریخته شامل دانه روغن، كنجاله سویا، ذرت، كلزا و پنبه به كشورمان وارد می شود و روزانه در حال استفاده از آنها هستیم.

** وجود برنج تراریخته در كشور دروغ است
رئیس انجمن علمی ایمنی زیستی در ادامه با تاكید دروغ بودن واردات برنج تراریخته به كشور، گفت: سازمان غذا و دارو به صراحت این موضوع را تكذیب كرده است.
وی افزود: درهیچ جای دنیا، برنج تراریخته در سبد مبادلات تجاری قرار ندارد اما برخی بدانند ما به دنبال آن هستیم تا چنین محصولاتی را تهیه و خریداری كنیم زیرا این
محصولات پاك، كیفی و بدون كوچكترین باقیمانده سموم است.

** واردكنندگان محصولات تراریخته نوادگان كمپانی چندملیتی «مونسانتو»
قره یاضی، در ادامه دلیل نگرانی دلواپسان درباره تولید محصولات تراریخته در كشور را «وجود فرزندان و نوادگان كمپانی چند ملیتی مونسانتو» دانست و گفت: آنها نمی خواهند ما تولید داخلی تراریخته را داشته باشیم تا بتوانند همچنان تولیدات مونسانتو را به كشور وارد كنند و ما مصرف كننده آنها باشیم.
به گفته وی، مونسانتو شركت عمومی آمریكایی و چندملیتی صنایع كشاورزی و بیوتكنولوژی است.
وی تاكید كرد: تولید محصولات تراریخته از طریق محققان ایرانی هیچ رابطه ای با مونستانتو ندارد، اما آنهایی كه محصولات خارجی تراریخته را وارد می كنند یا بستر واردات را باز می گذارند، راه را برای ورود مونستانتو باز می كنند.
این مقام مسئول، ویژگی محصولات تراریخته خوراكی و غیرخوراكی را نبود بقایای سموم، افزایش عملكرد بالا و كاهش هزینه های تولید عنوان كرد و افزود: این محصولات از بالاترین كیفیت و قیمت ارزان نسبت به محصولات غیرتراریخته برخوردارند كه برای هر قشری حتی كم درآمدها قابلیت مصرف داشته باشد.
وی گفت: علت ارزانی قیمت محصولات تراریخته به معنای غیركیفی بودن این محصولات نیست بلكه به دلیل استفاده نكردن از برخی نهاده ها همچون سم، هزینه های تولید كاهش می یابد؛ بنابراین این محصولات با قیمت مناسب تری به دست مصرف كنندگان می رسد.
قره یاضی با بیان اینكه 82 درصد سطح زیركشت سویای جهان تراریخته است، افزود: به دلیل داشتن عملكرد بالا بیش از 95 درصد سویای تولید شده جهان تراریخته است.
وی ادامه داد: اگر دولت بخواهد سویای غیرتراریخته وارد كند، باید این محصول را به دو برابر قیمت بخرد؛ البته نه به دلیل اینكه سویای غیرتراریخته وجود ندارد بلكه كشورهای
عقب افتاده تنها كشورهایی هستند كه امروزه محصول تراریخته تولید نمی كنند.
رئیس انجمن علمی ایمنی زیستی افزود: بنابراین برخی افراد و فناوری هراسان كه سودی از واردات محصولات تراریخته می برند، با چوب لای چرخ دولت گذاشتن به دنبال منافع
اقتصادی خود هستند.
به گفته وی، هم اكنون 90 درصد روغن های خوراكی و علوفه خوراك دام وارداتی به كشور تراریخته است كه از سال های گذشته وارد ایران می شدند.
وی با بیان اینكه فناوری و مصرف محصولات تراریخته در كشور، سابقه 20 ساله دارد، افزود: امروز در كنار تربیت دانشجویان زیاد در این علم، پژوهشگران و موسسه های
پژوهشی زیادی ایجاد شده است.
قره یاضی، درباره كمیته و كارگروه ترایخته نیز گفت: طبق قانون این كارگروه در دولت تدبیر و امید ایجاد شد؛ كاری كه در دولت نهم و دهم عامدانه متوقف شد. این اقدام سبب شد تا كمیسیون تحقیق و تفحص مجلس دولت قبل را محكوم كند و پرونده آنها را برای رسیدگی به دادگاه بفرستد.
وی ادامه داد: خوشبختانه این ساختار در دولت جدید ایجاد شد تا مردم بلاتكلیف نباشند بنابراین متخصصان، تولیدكنندگان و پژوهشگران برای تولید داخلی می توانند تقاضایشان را به این كمیته ارائه دهند.
وی اضافه كرد: در این كمیته دانشمندان و مسئولان وزارتخانه های بهداشت، آموزش پزشكی، علوم و فناوری و جهاد كشاورزی حضور دارند و برای صدور مجوز
به طور دقیق آنالیز احتمال خطر را بررسی می كنند.
رئیس انجمن علمی ایمنی زیستی گفت: وزارت بهداشت مجوز این محصولات را اگر جنبه خوراكی یا بهداشتی دارند، صادر كند؛ طبق قانون ایمنی زیستی، نیازی به اخذ مجوز
از سازمان حفاظت محیط زیست نیست و می توان این محصولات را تولید و مصرف كرد. اما اگر قرار است این محصولات در محیط زیست یا حیات وحش رها شود، باید از سازمان حفاظت محیط زیست مجوز بگیرند.
وی ادامه داد: طبق قانون ایمنی زیستی، صدور مجوز محصولات كشاورزی تراریخته منحصرا مربوط به وزارت جهاد كشاورزی و محصولات غذایی و بهداشتی نیز مربوط به
وزارت بهداشت است. سازمان محیط زیست نیز مسئول بررسی ارزیابی احتمال خطر انجام شده از سوی متقاضیان است.
قره یاضی افزود: به طور قطع وزارتخانه های جهاد كشاورزی و بهداشت و سازمان حفاظت محیط زیست نهایت تلاش خود را برای تولید سالم ترین، باكیفیت ترین و پاكترین محصولات كشاورزی به كار می برند تا بتوانیم بهترین محیط زیست را داشته باشیم.
وی درباره كمیته محصولات تراریخته نیز گفت: این كمیته برای تجاری سازی و رهاسازی محصولات تراریخته تشكیل شده؛ هرچند تاكنون مجوزی از سوی این كمیته صادر نشده است.
رئیس انجمن علمی ایمنی زیستی اضافه كرد: در دولت تدبیر و امید، بار دیگر ساختارهای الزام شورای امنیتی زیستی تشكیل شد و كمیته های تخصصی ایمنی زیستی در وزارتخانه شكل گرفت؛ این كمیته نزدیك به چهار ماه است كه در وزارت جهاد كشاورزی تشكیل شده و تقاضاها به این كمیته می رسد.
وی افزود: پیش بینی ما این است كه پنبه تراریخته سال آینده به طور قطع به تولید انبوه برسد.

** نابودی 120 تن برنج تراریخته
قره یاضی درباره محصول برنج نیز گفت: در كشور برنج تراریخته وجود داشت اما به دلیل آنكه زیرساخت ها را نابود كرده اند، 120 تن برنج تراریخه الیت، نابود شد.
وی تاكید كرد كه مقصران این رویداد باید در دادگاه حاضر و پاسخگو باشند زیرا دوباره تولید دوباره این محصول، زمان می برد.
وی اضافه كرد: امیدواریم اواخر امسال تولید برنج تراریخته را بار دیگر داشته باشیم
به گزارش ایرنا، قانون ایمنی زیستی مربوط به سال 1383 است كه به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. محصولات تراریخته نخستین بار در دنیا(در آمریكا و چین) در سال 1996 تولید تجاری رسید؛ برای نخستین بار 1.7 میلیون هكتار از اراضی دنیا به سطح زیركشت این محصولات اختصاص داشت.
پس از گذشت 20 سال سطح زیركشت به بالای 181 میلیون هكتار یعنی بیش از 14 برابر افزایش یافته است؛ محصولات تراریخته در آمریكا، استرالیا، ژاپن، آلمان، برزیل، اسپانیا، پرتغال، جمهوری چك، رمانیف آفریقای جوبی، فلیپین، هندوستان و چین در سایركشورها تولید می شود. به دلیل پیشرفته بودن این فناوری ها، همه كشورها آن را ندارند اما ایران به این فناوری دست پیدا كرده است.
اقتصام**9186 ** 2023