آمارهای نگران كننده از بیماری دیابت در خراسان شمالی

شماری از مسئولان و كارشناسان مربوط با بیان اینكه این بیماری با اقدامات پیشگیرانه قابل درمان است گفتند: غربالگری و تشخیص زودرس این بیماری در افراد با ریسك بالا می‌تواند در پیشگیری مؤثر باشد.
دیابت یا بیماری قند یك اختلال متابولیك در بدن است كه توانایی تولید انسولین در بدن از بین می‌رود و یا بدن در برابر انسولین مقاوم شده و بنابراین انسولین تولیدی نمی‌تواند عملكرد طبیعی خود را انجام دهد.
در دیابت، سرعت و توانایی بدن در استفاده و سوخت و ساز كامل گلوكز كاهش می‌یابد از این‌رو میزان قند خون افزایش می یابد و وقتی این افزایش قند در دراز مدت در بدن وجود داشته باشد تخریب رگ‌های بسیار ریز در بدن ایجاد می‌شوند كه می‌توانند اعضای مختلف بدن همچون كلیه، چشم و اعصاب را درگیر كنند.
كارشناس مسئول بیماری های غیرواگیر دانشگاه علوم پزشكی خراسان شمالی در رابطه با این بیماری گفت: دیابت از جمله بیماری هایی است كه بیشتر با پیشگیری قابل درمان است.
فرزانه اكبریانی از اجرای طرح غربالگری در روستاها خبر داد و افزود: تاكنون در 50 درصد روستاهای این استان این طرح انجام شده و بر این اساس بیش از چهار هزار و 300 نفر نیز بیمار مبتلا به دیابت شناسایی شده اند.
وی اظهار كرد: با توجه به اقدامات انجام گرفته برآورد می شود بیش از 10 هزار نفر از مردم استان در روستاها مبتلا به این بیماری باشند.
اكبریانی گفت: با این وجود متاسفانه برخی از مردم در روستاها برای اجرای غربالگری همكاری لازم را ندارند این افراد بیشتر شامل مردان ساكن در روستاها است كه بر همین اساس مجبور به اعزام تیم های آزمایشگاهی سیار به روستاها نمونه های خونی از آنها گرفته می شود تا مورد غربالگری قرار گرفته و در صورت ابتلا، شناسایی و درمان شوند.
وی میزان مبتلایان به بیماری دیابت در روستاها را حدود سه و چهار درصد اعلام كرد و گفت: در سطح شهری برآورد می شود این میزان در افراد بالای 30 سال حدود هفت درصد باشد.
كارشناس مسئول بیماری های غیرواگیر دانشگاه علوم پزشكی خراسان شمالی نیز در این خصوص گفت: این میزان در برخی از استان ها تا حدود 10 درصد نیز افزایش یافته است.
وی اظهار كرد: با این وجود نباید خوش بین باشیم بلكه باید شیوه زندگی خود را تغییر دهیم و به راهكاری های پیشگیرانه از جمله تحرك و تغذیه سالم بیشتر توجه كنیم تا از این معظل جلوگیری شود.
معاون بهداشت و درمان دانشگاه علوم پزشكی خراسان شمالی نیز گفت: باتوجه به اهمیت این بیماری اكنون چند سال است كه طرح غربالگری دیابت در روستاها برای افراد بالای 25 و 30 سال كه ریز فاكتورهای موجود از قبیل اضافه وزن، سابقه دیابت در خانواده، پرفشاری خون، كم تحركی و چاقی را دارد در حال انجام است.
دكتر سید احمد هاشمی افزود: پزشكان در خانه های بهداشت نسبت به شناسایی افراد و انجام آزمایش های مربوطه در روستاها اقدام می كنند تا افراد مبتلا شناسایی و سریعتر نسبت به درمان آنها اقدام شود.
وی با اشاره به پایین بودن مصرف میوه و سبزی و نیز تحرك در بین خانواده ها، گفت: متاسفانه این میزان در خراسان شمالی از متوسط كشوری نیز كمتر است.
وی با بیان این كه زندگی شهری و بی تحركی به شیوع این بیماری بیشتر دامن زده است، اظهار كرد: در روستاها 4/3 درصد افراد بالای 25 سال به این بیماری مبتلا هستند.
معاون بهداشت و درمان دانشگاه علوم پزشكی خراسان شمالی نیز بر پیشگری از این بیماری و تغذیه درست تاكید كرد و افزود: هم اكنون میزان سبوس گیری در استان حدود 17 درصد است درحالی كه خود سبوس نان عامل پیشگیری كننده از دیابت است و اگر سبوس گیری كمتر از 10 درصد باشد نان كاملی به مردم ارائه می شود كه طی آن میزان ابتلا به دیابت نیز كمتر خواهد شد.
سید احمد هاشمی از آبمیوه های بسته بندی شده نیز به عنوان یكی از عوامل دیابت یاد كرد و گفت: تمایل مردم به سمت شیرین خوری بیشتر شده است كه قند بالای آبمیوه ها می تواند عامل بسیار تاثیر گذاری در ابتلا به دیابت باشد.
وی افزود: باید كارخانه ها به سمتی بروند كه مقدار قند محصولات آنها كاهش یافته و فرهنگ سازی و آموزش های لازم به منظور كاهش مصرف قند نیز صورت گیرد.
وی دیابت را شامل تیپ یك ویژه كودكان، تیپ دو و تیپ سه دانست كه عمده مردم به تیپ دو مبتلا بوده كه آنهم به دلیل عدم وجود انسولین در بدن است كه با تشخیص به موقع و تزریق انسولین قابل پیشگیری است.
دكتر هاشمی اظهار كرد: نگرانی ما بیشتر از 90 درصد مبتلایان به تیپ دو است كه بیشتر در افراد بالای 30 ساله دیده می شود.
وی علامت شایع این بیماری را چاقی دانست كه باعث مقاومت بدن به انسولین شده و جذب قند را در سلول ها مختل می كند.
وی اظهار كرد: به همین منظور لازم است افراد چاق نسبت به ورزش و كاهش وزن خود اقدام كنند چراكه خود چاقی عامل مهمی در دیابت بوده و كاهش وزن كمك می كند قند خون بیشتر كنترل شود.
رئیس دانشگاه علوم پزشكی خراسان شمالی نیز از دیابت به عنوان بیماری خاموش یاد كرد و گفت: این بیماری هر ساله بسیاری از افراد را به خود درگیر می كند كه در همین راستا توجه بیشتر را در سطح جامعه می طلبد.
دكتر ابراهیم گلمكانی افزود: پیش بینی می شود در این استان نیز بیش از 50 هزار نفر مبتلا به دیابت باشند كه بخشی از آنها بخصوص جمعیت روستایی با طرح غربالگری شناسایی شده اند.
وی افزود: به همین منظور در روستاها سیستم فعال غربالگری در حوزه دیابت و فشار خون برای همه افراد بالای 30 سال در حال انجام است تا بعداز شناسایی افراد مبتلا تحت درمان قرار گرفته و آموزش های لازم توسط پزشكان حاضر در روستاها به آنها داده شود.
وی با اشاره به تلاش به منظور فعال كردن مراكز آزمایشگاهی در روستاها گفت: با این وجود نگرانی ما در حوزه روستایی كمتر است چراكه جامعه روستایی هنوز مشكلات فرهنگ جدید شهرنشینی را نیافته و احتمالا شانس وجود دیابت در روستاها كمتر است.
رئیس دانشگاه علوم پزشكی خراسان شمالی افزود: درحوزه شهری نیز با ایجاد مراكز جامع سلامت شهری به سراغ خانواده های شهری رفته و بیماری های آنها را از قبیل دیابت و فشار خون و دیگر موارد تحت كنترل داریم.
وی تعداد مراكز جامع سلامت شهری در شهرستان بجنورد را پنج مركز، سه مركز در شیروان و در آشخانه یك مركز ذكر كرد و گفت: در سایر شهرستان ها افراد در مراكز درمانی تحت پیشگیری و درمان قرار دارند.
گلمكانی با اشاره به آغاز نظام پایش بیماری ها در سیستم شهری، اظهار كرد: امیدواریم سیستم ارجاع بیماران را نیز در قالب همین طرح توام كرده و در دل پرونده الكترونیك خانواده ها ببریم.
وی با اشاره به تحمیل هزینه های فراوان دیابت به جامعه، گفت: حدود پنج تا 15 درصد هزینه های حوزه سلامت به طور مستقیم برای دیابت هزینه می شود كه اگر هزینه های غیر مستقیم نیز به آن اضافه شود این میزان بسیار افزایش می یابد كه درهمین راستا باید بیش از این به آن توجه شود.
وی اظهار كرد: تغییر سبك زندگی نسبت به گذشته، كم تحركی، تغییر ذائقه مردم در افزایش شیوع دیابت بسیار موثر است.
وی تغذیه صحیح و ایجاد تحرك و پویایی را به منظور كاهش ابتلا به دیابت بسیار مورد تاكید قرار داد و بیان كرد: توصیه می شود هر فرد روزانه از پنج واحد میوه و سبزیجات برخوردار شود كه متاسفانه این میزان پایین است.
وی با اشاره به پایین بودن تحرك و ورزش در جامعه شهری، اظهار كرد: باید فرهنگ ورزش و سلامتی را در جامعه ترویج كنیم چراكه از نگاه سلامتی هر فرد 150 دقیقه در هفته و 20 دقیقه در روز باید ورزش مفید داشته باشد.
1744/ 6042