تاریخ انتشار: ۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۵ - ۱۲:۱۸

تهران- ایرنا- فتح الله شكرانه مهربانی در یادداشتی در روزنامه دنیای اقتصاد، به شماره دوشنبه 20 اردیبهشت خلاقیت و بستر سازی كارآفرینی را مهم ترین و پیچیده ترین مساله ایی دانست كه امروزه سازمان ها با آن روبرو هستند.

این یادداشت در ادامه می افزاید: یكی از مهم‌ترین و پیچیده‏ ترین مسائلی كه امروزه سازمان‌ها با آن روبه‏رو هستند، مساله خلاقیت و بسترسازی كارآفرینی سازمانی است. در جوامع آگاه و اندیشه ‌‌ورز، دامنه تاثیر كارآفرینی بسیار وسیع بوده به نحوی كه از تغییر در ارزش ‏های اجتماعی تا رشد متقابل اقتصادی را شامل می‏شود و مواردی همچون توسعه فناوری، شناخت و گسترش بازارهای جدید، ساماندهی و بهره‏گیری اثربخش از منابع را در بر می‏گیرد.
كارآفرینی را می‏توان فعالیتی به‌شمار آورد كه به آفرینش كار و ایجاد ارزش افزوده در سرمایه یا تولید و عرضه هرگونه كالا یا خدمت جدید منتج می‌شود و از آن‌‌جایی كه نوآوری بدون خلاقیت، ایده‏یابی و پژوهش هدفمند معنا پیدا نمی‏كند، لذا جست‌وجوی راهكارهای موثر برای پرورش خلاقیت،گردآوری و هدایت ایده‏ها در دستور كار تمام سازمان‌های پیشرو قرار گرفته است.
از آنجایی كه كارآفرینی، موجبات خودباوری و اعتماد افراد را فراهم و یا تقویت می‌كند همین امر موجب می‌شود تا جامعه انسانی به رشد و شكوفایی در همه زمینه‌ها از جمله حوزه اقتصادی دست یابد بنابراین هرگونه فشار درونی و بیرونی را تحمل كرده و با صبر و شكیبایی و نیز سعی و كار و تلاش، مشكلات را از سر راه برمی‌دارد. این همان جایگاهی است كه در اقتصاد مقاومتی تبیین شده است. بسیاری از صاحب‌نظران آموختند كه پرداختن مدیران به كارآفرینی، فضایی در سازمان به‌وجود می‏آورد كه علاوه بر افزایش رضایت شغلی و بالارفتن میزان بهره‏وری، روحیه انجام كارهای یكنواخت و تكراری را به تدریج به رفتارهای خلاقانه در سطح سازمان تبدیل می‏كنند.
واضح است كه فرآیند مذكور برای توسعه اقتصادی یك جامعه، به‌عنوان یكی از ارزان‌ترین ابزارها با بهترین نتیجه و بیشترین كارایی از اهمیت ویژه‏ای برخوردار است. اگر برای كارآفرینی یك شاخص در نظر بگیریم، بهترین شاخص «خلاقیت» است كه از آن به‌عنوان اساس و فلسفه كاری روش‏شناسی ارزش نیز نام برده می‏شود.
كارآفرینی فرآیندی است كه از طریق تجربه و انتقال آن، قابل آموزش و قابل یادگیری است. به عقیده «آلفرد مارشال» كارآفرینان افرادی هستند كه ماجراجویی می‌كنند و ریسك آن را متقبل می‌شوند. سرمایه و نیروی كار را گرد هم می‌آورند، برنامه كلی آن را تنظیم می‌كنند و بر جزئیات آن نظارت می‌كنند. این كارآفرین باید توانایی مدیریت كارها را از طریق افراد داشته باشد و آن را در محیطی سامان دهد كه ماجراجویی و ریسك، جزء ذاتی آن است.
بنابراین در دنیای در حال تحول امروز، كامیابی ازآن جوامع و سازمان‌هایی است كه بین منابع كمیاب و قابلیت‌های مدیریتی و كارآفرینی و خلاقیت منابع انسانی خود رابطه معنی‌داری برقرار سازد. به عبارتی دیگر، جامعه و سازمانی می‌تواند در مسیر توسعه، حركت رو به جلو و داشته باشد كه با ایجاد بسترهای لازم، منابع انسانی خود را به دانش و مهارت كارآفرینی مولد تجهیز كند تا آنها با استفاده از تكنیك‌هایی چون مهندسی ارزش، سایر منابع جامعه و سازمان را به سوی ایجاد ارزش وحصول رشد و توسعه، مدیریت و هدایت كنند.
كارآفرینی، قابلیتی است كه می‌تواند سازمان‌ها را در این برهه حساس نجات دهد و بقای آنها را تضمین كند. زمانی كه كارآفرینی به‌عنوان یك روش زندگی توسط اكثریت افراد جامعه پذیرفته شود، اركان توسعه در آن جامعه در مقایسه با سایر جوامع سریع‌تر رشد می‌كند، چراكه كارآفرینی و افراد كارآفرین باعث ایجاد اشتغال، انتقال تكنولوژی، بهبود كیفیت زندگی و ایجاد رفاه و ثروت می‌شوند. به همین دلیل است كه كشورهای مختلف به دنبال اجرای برنامه‌هایی برای گسترش فعالیت‌ های كارآفرینانه هستند.
** كارآفرینی در اقتصاد مقاومتی
بند یكم سیاست‌های كلی اقتصاد مقاومتی به یكی از مهم‌ترین عوامل برای رسیدن به نقطه‌ی مطلوب اقتصادی اشاره دارد. آنچه كه در این بند آمده است تامین شرایط و فعال‏سازی كلیه امكانات و منابع مالی و سرمایه‏های انسانی و علمی كشور به منظور توسعه كارآفرینی و به حداكثر رساندن مشاركت آحاد جامعه در فعالیت‏های اقتصادی با تسهیل و تشویق همكاری‏های جمعی و تاكید بر ارتقای درآمد و نقش طبقات كم‏‌درآمد و متوسط است.
اما به واقع كارآفرینی چیست و در پی آن افزایش مشاركت مردم در فعالیت‌های اقتصادی چگونه صورت می‌گیرد؟ كارآفرینی عبارت است از پذیرش مخاطره، تعقیب فرصت‌ها و ارضای نیازها و خواسته‌ها از طریق نوآوری و تاسیس یك كسب و كار جدید، در واقع كارآفرینان كسانی هستند كه چنین نقشی در جامعه ایفا می‌كنند. بدیهی است كه انگیزه‌ فعالیت‌های كارآفرین نفع شخصی است، ولی ایجاد فضای مناسب برای كارآفرینی در كشورها منافع ملی را به دنبال دارد. به عبارت بهتر، كارآفرینی موتور رشد و توسعه است. در عین حال یك كار‌آفرین زمانی می‌تواند به جایگاه والایی از موفقیت دست یابد كه دارای تخصص و مهارت در شاخه‌ كاری خود باشد. نباید از یاد برد كه عنصر مهارت در روند كارآفرینی بسیار اهمیت دارد. نیروی كار ماهر و صاحب مهارت، نگرش مثبت به رشد و توسعه در عرصه كارآفرینی و تقویت كسب و كارهای كوچك را فراهم می‌آورد.
ویژگی كارآفرینان برتر، انگیزه، استقامت، ریسك‌پذیری، كنترل درونی، استقلال‌طلبی و ماهر بودن است كه در بین فارغ‌التحصیلان فنی و حرفه‌ای به وفور یافت می‌شود. هم اكنون در عرصه‌های جهانی افراد خلاق و مبتكر به ‌عنوان كارآفرینان منشأ تحولات بزرگی در زمینه صنعتی، تربیتی و خدماتی شده‌اند.
** جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
كارآفرینی به معنای خلاقیت در كار و ایجاد فرصت‌های جدید اقتصادی و تولیدی و خلق ارزش جدید با خطرپذیری در منابع مالی، از عوامل رشد و شكوفایی اقتصادی است، زیرا كارآفرینی در یك جامعه و اقتصاد به معنای پویایی و بالندگی است. جامعه‌ای كه در بستر كارآفرینی حركت می‌كند، جامعه زنده و پویا و فعال است، از این‌رو به سادگی می‌تواند همه مشكلات و فشارهای بیرونی و درونی را تحمل كرده و پشت‌سر بگذارد. جامعه كارآفرین، از آستانه تحمل بسیار بالایی برخوردار است، زیرا خطرپذیری در آن بسیار بالا و در عین حال امری طبیعی و عادی تلقی می‌شود.
از آنجاكه كارآفرینی، موجبات خودباوری و اعتماد افراد را فراهم یا تقویت می‌كند همین امر موجب می‌شود تا جامعه انسانی به رشد و شكوفایی در همه زمینه‌ها از جمله حوزه اقتصادی دست یابد. بنابراین، هرگونه فشار درونی و بیرونی را تحمل كرده و با صبر و شكیبایی و نیز سعی و كار و تلاش، آن را از سر راه برمی‌دارد. كارآفرینی موجب می‌شود تا جامعه به چنان باور و اعتمادی برسد كه هر آنچه نیاز اقتصادی است، برآورده سازد و با آبادانی و تولید و تصرف در جهان مادی، آن را برای آسایش جامعه مورد بهره ‌برداری قرار دهد.
*منبع: روزنامه دنیای اقتصاد، 20 اردیبهشت 1395
**گروه اطلاع رسانی**9117**9131