به گزارش روز دوشنبهٔ خبرنگار موسيقي ايرنا، چند روزي از آغاز بيست و نهمين نمايشگاه كتاب تهران مي گذرد و تا پايان اين رويداد فرهنگي، نزديك به شش روز باقي مانده است؛ و شش روز فرصت خوبي است براي رفتن به شهر آفتاب و لذت بردن از ديدن انبوهي كتاب كه به حتم تنها در روزهاي نمايشگاه كتاب است كه مي توان اين شمارِ بي شمار از كتاب را يك جا ديد، تا اگر دل و جيبمان اجازه داد، از ميان آن ها چند تايي را كه پسند سليقه است، خريداري كرد براي افزايش سرانهٔ مطالعهٔ جماعت ايراني.
در ميانِ فراوان كتاب هايي كه امسال به نمايشگاه يا به عبارت دقيق تر، «فروشگاه كتاب تهران» آمده، شماري كتاب موسيقايي نيز خود نمايي مي كند. كتاب هاي موسيقاييِ عرضه شده در نمايشگاه/ فروشگاه كتاب تهران، يا محصول ناشراني است كه به طور تخصصي در زمينهٔ موسيقي فعاليت مي كنند (مانند نشر «ماهور»)؛ و يا به همت ناشراني منتشر شده كه در موضوع هاي گوناگون، از جمله موسيقي، كتاب منتشر مي كنند (مانند نشر «ني» يا نشر «معين»).
از ديد محتوا و موضوع، كتاب هاي موسيقاييِ موجود در نمايشگاه/ فروشگاه كتاب تهرانِ امسال را مي توان در چند دسته جاي داد: بخشي از اين كتاب ها، كتاب هاي آموزش موسيقي است؛ بخشي ديگر كتاب هاي «زندگي نامه يي و خاطره هاي اهل موسيقي» را در بر مي گيرد؛ دستهٔ سوم، كتاب هاي «پژوهشي در زمينهٔ موسيقي» است؛ و گروه چهارم، كتاب هايي است در بردارندهٔ «آهنگ هاي منتخب و نُتِ قطعه هاي موسيقايي».
امروز، در بخش نخست اين گزارش، سعي شده كه معرفي كوتاه و مختصري از شماري از كتاب هاي تازه چاپ موسيقايي كه در بيست و نهمين نمايشگاه/ فروشگاه كتاب تهران عرضه شده است، به مخاطبان تقديم شود. در اين شناسايي اجمالي، كتاب هاي تازه چاپِ موسيقي در دو بخش «زندگي نامه ها و خاطره هاي اهل موسيقي» و «آهنگ هاي منتخب و نُت نگاري ها» معرفي مي شود و در بخش دومِ اين گزارش، فردا، تازه هاي دو بخشِ «كتاب هاي پژوهشي موسيقي» و «آموزش موسيقي» معرفي خواهد شد.
** زندگي نامه ها و خاطره هاي اهل موسيقي
در اين بخش، چند كتاب چشم نواز در نمايشگاه/ فروشگاه كتاب امسال به چشم مي خورد. از ميان اين كتاب ها، دو كتاب به زندگي و اثرهاي دو استاد موسيقي سنتي پرداخته، يك كتاب دربارهٔ يكي از برترين آهنگسازان موسيقي فيلم ايران است؛ كتاب ديگر، خاطره هايي از موسيقي و اهل موسيقي را دستمايهٔ پيدايش خود قرار داده؛ و يك كتاب هم دربردارندهٔ شعرهاي كوتاه يك موسيقي دان است.
* «از موسيقي تا سكوتِ» استاد حسن كسايي
كتاب «از موسيقي تا سكوت» با زيرعنوانِ «استاد حسن كسايي و نيم قرن آفرينش هنري»، به كوشش محمدجواد كسايي (پسر ارشد استاد) و به همت نشر «ني» پديد آمده است. اين كتاب، اثري است ارزشمند دربارهٔ شخصيت و هنرِ پدر ني نوازي ايران، استاد جنت مكان حسن كسايي.
كتاب «از موسيقي تا سكوت» داراي چند بخش است: چند مقاله از بزرگاني چون استاد روانشاد علي تجويدي و مرحوم استاد ساسان سپنتا دربارهٔ استاد كسايي؛ چند گفتگو با استاد كسايي؛ شعرهايي كه بزرگاني چون استادان اميرهوشنگ ابتهاج، مظاهر مصفا و علي موسوي گرمارودي دربارهٔ استاد كسايي سروده اند؛ و چند خاطره از استاد كسايي كه به زبان يا قلم استاداني چون فرامرز پايور، پرويز خان ياحقي و اسماعيل نواب صفا روايت شده است.
«از موسيقي تا سكوت» چند بخش ديگر نيز دارد كه از اين قرار است: «يادداشت هاي پراكنده به قلم استاد حسن كسايي»؛ «داستان آهنگ گمشده»؛ و «استاد حسن كسايي از ديدگاه فرهيختگان».
از نقطه عطف هاي مهم اين كتاب، مقدمه يي است كه شاعر و ترانه سراي بزرگِ هم روزگارمان، استاد روانشاد بيژن ترقي، بر آن نوشته است.
* «جويبار نغمه» ي استاد بنان
كتاب «جويبار نغمه»، مجموعه يي است از زندگي نامه و آثار خوانندهٔ بزرگ موسيقي ايراني، استاد روانشاد غلامحسين خان بنان. اين كتاب را شهرام آقايي پور گردآوري كرده و مؤسسهٔ «ماهور» آن را منتشر كرده است.
كتاب «جويبار نغمه»، مجموعه ي آثار و شرح زندگاني استاد غلامحسين خان بنان است كه در چهار بخش مفصل و مشروح تنظيم شده و به گفتهٔ مؤلف، كامل ترين و دقيق ترين اثري است كه تاكنون در اين زمينه منتشر شده است. محتواي اين كتاب در چهار فصل ذيل به نمايش درآمده است:
فصل نخست: زندگي و فعاليت هنري استاد بنان. فصل دوم: آوازهاي استاد بنان همراه با شعر آوازها، نام شاعر، نام نوازندگان، دستگاه اجرا شده و محل اجرا. فصل سوم: ترانه هاي استاد بنان همراه با شعر ترانه ها، نام ترانه سرا و آهنگساز، دستگاه اجرا شده و توضيح هاي تكميلي ديگر. فصل چهارم: نُت ترانه ها.
* «باران عشق» و ناصر چشم آذر
كتاب «باران عشق»، كه نام خود را از يكي از جاودان ساخته هاي استاد ناصر چشم آذر وام گرفته، گفتگويي است مفصّل با اين آهنگساز نامدار موسيقي ايران. كسي كه گفتگوهاي كتاب را انجام داده و در اصل كتاب به كوشش او پديد آمده، حسين عصاران است، كه در گفتگوي خود با اين آهنگساز چيره دستِ موسيقي فيلم، نكته هايي از كودكي، دوران دبيرستان، دوران ممنوعيت از كار، موسيقي هاي فيلم و بسياري موضوع هاي مرتبط با شخصيت و كارنامهٔ هنري ناصر چشم آذر را واكاوي كرده است.
اين كتاب، افزون بر گفتگو با ناصر چشم آذر، گفته هايي از تني چند از سرآمدان موسيقي و هنر را هم در بردارد كه هر يك دربارهٔ چشم آذر چند خطي نوشته اند. از جملهٔ اين نامداران مي توان از داريوش مهرجويي، جهانبخش پازوكي، سياوش ظهيرالديني، فرهاد فخرالديني و احمد پژمان نام برد.
«باران عشق» داراي دو ديباچه است كه اين ديباچه ها را سيروس الوند و اسفنديار منفردزاده نوشته اند. اين كتاب به همت انتشارات «نظام الملك» منتشر شده است.
* «خاطراتي از موسيقي دانان»
اما يكي از كتاب هاي تازه چاپي كه به دليل دارا بودن نكته هايي كم تر گفته و شنيده شده از موسيقي ايران و اهالي آن، به حتم مي تواند جذابيت هاي فراواني براي علاقه مندان موسيقي داشته باشد، كتاب «خاطراتي از موسيقي دانان» است. اين كتاب به كوشش مهدي نورمحمدي گردآوري شده و انتشارات «علمي» آن را منتشر كرده است.
اين كتاب، مجموعهٔ خاطره ها و داستان هاي اهل موسيقي است كه مؤلف آن ها را در هنگام مطالعهٔ كتاب ها و مجله هاي گوناگون گردآوري كرده است. وي در جمع آوري اين خاطره ها و داستان ها، به تمامي متعهد به رعايت اصل امانتداري بوده است. اين مجموعه، خوانندگان را با بخشي از تاريخ موسيقي ايران و روحيه و ويژگي هاي اخلاقي و عقايد موسيقي دانان نامي ايران از دورهٔ قاجار تا روزگار كنوني آشنا مي سازد.
از جمله خاطره هايي كه در اين كتاب شرح داده شده، مي توان به اين عنوان ها اشاره كرد: «چگونه سه تار ناصرالدين شاه به احمد عبادي رسيد؟»، «مناسب خوانيِ اديب خوانساري و حسن كسايي»، »كنسرت را در هنگام بمباران ترك نكردند»، «براي يك كوك ويلون سه بار كتك خوردم»، «گُل از گُل عليزاده شكفته شد» و »شوخي كسايي با شهناز».
* «نكته ها» از بابك رادمنش
فيروز برنجان، با نام هنري بابك رادمنش، آهنگساز و خوانندهٔ موسيقي پاپ و ايراني، دومين مجموعهٔ شعر خود را به همت انتشارات «بدرقهٔ جاويدان» در نمايشگاه امسال عرضه كرده است. اين مجموعه كه با نام «نكته ها» منتشر شده، شعرهاي كوتاه اين موسيقي دان را در خود جاي داده است.
** آهنگ هاي منتخب و نُت نگاري ها
بخش ديگري از كتاب هاي تازه چاپي كه به بيست و نهمين نماشگاه/ فروشگاه كتاب تهران آمده، كتاب هايي است در بردارندهٔ شماري از قطعه هاي منتخب براي سازهاي گوناگون ايراني و غربي به همراه نُتِ آن آهنگ ها. اين دسته از كتاب ها را بيش تر، ناشران تخصصي موسيقي منتشر كرده اند كه در ادامه، به معرفي اجمالي شماري از اين اثرها پرداخته خواهد شد.
* موسيقي ايراني
از جمله تازه هاي كتاب كه منتخبي از قطعه هايي از موسيقي ايراني را دارا است و در نمايشگاه/ فروشگاه كتاب امسال عرضه شده، مي توان به اين اثرها اشاره كرد:
- «صد و يك پيش درآمد»: اين كتاب را كه به همراه سي دي صوتي عرضه شده، مسعود شعاري (نوازندهٔ سرشناس تار)، گردآوري كرده،كه به همت مؤسسهٔ «ماهور» منتشر شده است.
- «دلنوازان 4»: اين كتاب، دربرداندهٔ مجموعه يي از تصنيف هاي ماندگار موسيقي ايراني است كه به كوشش مجيد واصفي (نوازندهٔ تار و سه تار) منتشر شده است. اين اثر پس از كتاب هاي «دلنوازان1، 2 و 3» به بازار آمده كه ناشر همهٔ آن ها، انتشارات «موسيقي عارف» است.
- «خوشه چين»: كتاب «خوشه چين» در بردارندهٔ مجموعه يي از تصنيف هاي موسيقي ايراني است كه حميدرضا جوان آن ها را براي اجرا با تار و سه تار گردآوري و تنظيم كرده است. تصنيف هايي كه در اين كتاب جمع آوري شده، مربوط است به فاصلهٔ زماني دورهٔ مشروطه تا اواخر دههٔ پنجاه خورشيدي.
اين كتاب به كوشش بنيامين فسايي و به همت انتشارات «نارون» منتشر شده است.
- «11 قطعهٔ ايراني و آذري براي گيتار كلاسيك»: اين كتاب را ليلي افشار، نوازندهٔ سرشناس گيتار تنظيم كرده و مؤسسهٔ «ماهور» آن را منتشر كرده است.
* موسيقي غربي
در ميان تازه هاي كتاب هاي موسيقايي، كتاب هايي نيز به چشم مي خورد كه داراي منتخبي از قطعه ها براي اجرا با پيانو يا گيتار است. از جملهٔ اين كتاب ها كه براي نخستين بار در نماشگاه/ فروشگاه كتاب تهران عرضه شده، مي توان به اين اثرها اشاره كرد:
- «آلبوم رؤياي شاپرك»: اين اثر داراي 9 قطعه براي اجرا با پيانو است، كه داوود شريف حسيني آن را گردآورده است. اين اثر به همت انتشارات «نارون» منتشر شده است.
- «آلبوم صداي ستاره»: از همين نويسنده و همين انتشارات (داوود شريف حسيني/ انتشارات نارون) اثر «آلبوم صداي ستاره» تازه منتشر شده كه داراي 14 آهنگِ آشنا براي نوآموزان و علاقه مندان پيانو است.
- «رگتايم كلاسيك»: «رگتايم»، سبكي از موسيقي آمريكايي در تصنيف موسيقي براي پيانو است. كتاب «رگتايم كلاسيك» داراي 41 رگتايم برگزيده از 20 آهنگساز مشهور دنيا براي تكنوازي پيانو است. اين اثر به انتخاب و ويرايش موريس هينسون و به ترجمهٔ مهرداد آشتياني، به همت انتشارات «هنر و فرهنگ» منتشر شده است.
- «يوهان اشتراوس»: اين مجموعه نيز داراي هشت قطعهٔ آسان از يوهان اشتراوس (موسيقي دان اتريشي) است براي ويلون كلاسيك. اين مجموعه براي نوازندگان سطح مبتدي ويلون در نظر گرفته است. اين كتاب را نيز مهرداد آشتياني ترجمه كرده و انتشارات «هنر و فرهنگ» منتشر كرده است.
- «ريچارد كلايدرمن»: اين كتاب كه آن را نيز انتشارات «هنر و فرهنگ» منتشر كرده، داراي چهل و چهار قطعه از كلايدرمن (نوازندهٔ فرانسوي پيانو) است براي نوازندگان سطح متوسط پيانو. اين مجموعه نيز با برگردان مهرداد آشتياني عرضه شده است.
اين بود قسمت نخست معرفي شماري از تازه هاي كتاب هاي موسيقايي كه در بيست و نهمين نمايشگاه/ فروشگاه كتاب تهران عرضه شده است. در بخش دوم اين گزارش، كتاب هاي پژوهشي و آموزشي تازه منتشر شده در زمينهٔ موسيقي معرفي مي شود ان شاء الله.
فراهنگ**3067**1569
تاریخ انتشار: ۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۵ - ۱۳:۱۰
تهران- ايرنا- «از موسيقي تا سكوتِ» استاد حسن كسايي، «جويبار نغمه» ي استاد بنان، «باران عشق» ناصر چشم آذر، «خاطراتي از موسيقي دانان»، »صد و يك پيش درآمد» و «ريچارد كلايدرمن»، شماري از تازه كتاب هاي موسيقايي عرضه شده در بيست و نهمين نمايشگاه بين المللي كتاب تهران است.