دیابت، قندی كه شیرینی زندگی بیماران را تلخ كرده است

به گزارش ایرنا بیماری های قلبی و عروقی شایع ترین بیماری غیر واگیر در جهان است و بیماری هایی مانند سرطان، دیابت، آسم و بیماری های مزمن تنفسی در رده های بعدی قرار دارند كه ناشی از هشت عامل خطر مصرف دخانیات، كم تحركی، رژیم غذایی ناسالم و مصرف الكل است اما چهار علل دیگر نیز در این مرگ و میرها تاثیر دارند كه فاكتورهای بیولوژیك شامل فشار، قند و چربی خون و اضافه وزن یا چاقی است.
یكی از بیماری های غیرواگیردار رایج در كشور دیابت است بر اساس مطالعات مختلف هم اكنون حدود 4.5 تا پنج میلیون نفر در كشور مبتلا به دیابت هستند كه نیمی از آنها از بیماری خود بی اطلاع هستند.
استان كردستان نیز از جمله استان هایی است كه از این نظر در رنج است و شمار زیادی به این بیماری مبتلا هستند.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشكی كردستان در مورد آمار مبتلایان به این بیماری در كردستان گفت: طبق آمار غربالگری سال 91 حدود 2.7 درصد از جمعیت 30 سال به بالا در مناطق روستایی استان مبتلاء به دیابت نوع دو هستند.
دكتر فرزام بیدار پور با اشاره به بررسی عوامل خطر بیماری های غیر واگیر سال 88 در گروه سنی 25- 64 سال در استان كردستان گفت: طبق این بررسی حدود 93.12 درصد كمتر از پنج واحد میوه و سبزی در روز مصرف می كنند، 27.07 درصد افراد كم تحرك هستند، 46.33 درصد افراد دچار اضافه وزن و چاقی هستند و 15.44 درصد دارای فشار خون بالا هستند.
وی افزود: 95.85 درصد مردان و 99.35 درصد زنان دارای حداقل سه عامل خطر فوق الذكر هستند و 12.13 درصد افراد در استان روزانه سیگار مصرف می كنند.
كارشناس تغذیه دانشگاه علوم پزشكی كردستان نیز دارو درمانی، تغذیه و فعالیت بدنی را سه عامل مهم در كنترل قند خون و پیشگیری از عوارض دیابت دانست.
امین امینی با اشاره به اینكه داشتن یك رژیم غذایی مناسب در افراد دیابتی، به كنترل قند خون این افراد كمك می كند گفت: افراد دیابتی باید روزانه بر اساس كالری مورد نیاز بدن غذا مصرف كنند و انرژی اضافه دریافت نكنند.
وی تغذیه و اندازه غذای دریافتی بدن را در افراد دیابتی مهم ارزیابی كرد و گفت: انرژِی دریافتی در افراد دیابتی باید محدود شود و میزان قند خون را در سطح مطلوبی نگه داشت.
او با اشاره به اینكه انرژی دریافتی بدن در افراد دیابتی باید به اندازه مشخص باشد گفت: اندازه مصرف كردن از عوارض دیابتی جلوگیری می كند.
كارشناس تغذیه دانشگاه علوم پزشكی كردستان افزود: بیماران دیابتی از گروه غذایی پروتئین ها، چربی ها و نشاسته ها روزانه می توانند 10 تا 20 درصد كالری دریافت كند مصرف برنج در افراد دیابتی باید مشخص باشد و مصرف بیش از اندازه آن می تواند میزان قند را در افراد دیابتی افزایش دهد.
وی با بیان اینكه در بیماران دیابتی تیپ دو چربی سریع بالا می رود تاكید كرد: افراد دیابتی باید از مصرف چربی ها، غذاهای سرخ شده، گوشت های پرچرب و غذاهای شور پرهیز كنند وزن خود را كاهش دهند و میزان مصرف چربی و نمك را محدود كنند.
وی تاكید كرد: اگر بیماران دیابتی تغذیه نامناسب داشته باشند و املاح و ویتامین های مورد نیاز بدن خود را دریافت نكنند عوارض دیابت در آنها زود خود را نشان می دهد.
بیماران دیابتی بجزء از قندهای ساده (قند و شكر) و غذاهایی كه مستقیما حاوی اینگونه قندها هستند (مانند انواع شیرینی ‌جات، بستنی، مربا، بیسكویت، نوشابه و آدامس و امثال آن) می توانند از تمام انواع غذاها در مقادیر متناسب و كنترل شده استفاده كنند.
كارشناس تغذیه دانشگاه علوم پزشكی استان با اشاره به اینكه برخی میوه ها حاوی مقادیر زیادی قند است گفت: مصرف میوه های آبكی، هندوانه، آبمیوه، خربزه، موز، انگور، خرما و انجیر میزان قند خون را در افراد دیابتی بالا می برد.
بیماران دیابتی با مشاوره گرفتن از متخصصن تغذیه و حفظ تنوع غذایی می توانند از تمام گروه های غذایی استفاده كنند.
افراد دیابتی باید روزانه ورزش های ساده مانند پیاده‌روی را به ‌طور منظم انجام دهند و مصرف سبزیجات میوه های متنوع، حبوبات و ادویه را در برنامه غذایی روزانه قرار دهند و مصرف حبوبات (نخود، لوبیا، عدس) را در برنامه غذایی قرار دهند.
یكی از مبتلایان به دیابت كه برای درمان به درمانگاه دیابت سنندج مراجعه كرده است گفت: از شش سال پیش به دیابت مبتلا شده است ابتدا انگشتان پایم خیلی درد می كرد، چند قدم راه می رفتم و می ایستادم فكر می كردم كفش هایم نامناسب است.
لیلا مرادی افزود: برای همین نزد پزشك رفتم كه پس از آزمایش مشخص شد میزان قند خونم بالا رفته و به بیماری دیابت مبتلا شده ام.
یكی دگیر از بیماران دیابتی از تاری دید گله می كرد و گفت: یكی از عوارض این بیماری تاری دید است از وقتی دیابت گرفته ام چشمانم ضعیف شده است و بدون عینك نمی توانم بخوبی ببینم دیابت به بینایی من آسیب جدی وارد كرده است.
علی حمدی افزود: چشمانم دچار آب مروارید شده و مجبور شدم چشمانم را عمل كنم.
تشخیص زودهنگام بیماری دیابت می تواند در كنترل این بیماری و عوارض خطرناك آن كه گاهی تا مرگ بیمار نیز پیش می رود، نقش مهمی داشته باشد.
مسئول بیماری های غیر واگیر دانشگاه علوم پزشكی كردستان نیز دیابت را شایع ترین بیماری متابولیك دانست و گفت: این بیماری به دو نوع دیابت نوع یك و دیابت نوع دو تقسیم می شود.
دكتر اردشیر رحیم زاده در گفت و گو با ایرنا افزود: بیش از 90 درصد بیماران دیابتی مبتلا به دیابت نوع دو هستند و حدود 10 درصد از دیابت نوع یك رنج‌ می‌برند.
وی با اشاره به اینكه اكثر مبتلایان به دیابت نوع دو را افراد بزرگسال و چاق تشكیل می دهند گفت: دیابت نوع یك بیشتر در كودكان و نوجوانان دیده‌‌ می شود.
مسئول بیماری های غیر واگیر دانشگاه علوم پزشكی كردستان با اشاره به اینكه در برخی مبتلایان به دیابت نوع دو تولید انسولین توسط سلول‌های لوزالمعده (پانكراس) كاهش‌ می‌یابد، اظهار كرد: پاسخ‌ ندادن سلول‌ها به انسولین را مقاومت به انسولین می ‌نامند و مقاومت به انسولین یا كاهش تولید انسولین سبب بروز دیابت نوع دو می‌شود.
پرنوشی، پرخوری، پر ادراری، خستگی زیاد، كاهش وزن، سوزش در انگشتان دست و پا، اختلال در بینایی، عفونت‌های مكرر، تاخیر در بهبود زخم‌ها و بریدگی‌ها از علائم بیماری دیابت نوع دو است.
اضـافه‌ وزن و چـاقی، كم ‌تـحركی یا نبود فعالیت بدنی (ورزش)، سابقه‌ فامیلی و ارثی، چربی و فشارخون بالا مهم ترین علل بروز دیابت در افراد بزرگسال است.
مسئول بیماری های غیر واگیر دانشگاه علوم پزشكی كردستان با بیان اینكه دیابت درمان قطعی ندارد افزود: این بیماری قابل كنترل است و با كنترل قند خون در محدوده‌ طبیعی می توان از بروز عوارض دیابت پیشگیری‌ كرد.
در دیابت نوع دو رژیم غذایی و انجام فعالیت‌هـای ورزشی مستمر یكی از اصول درمان است حفظ وزن بدن، داشتن تحرك فیزیكی و ورزش، داشتن یك نوع رژیم غذایی مناسب سرشار از میوه جات و سبزیجات، كاهش مصرف زیاد قند و چربی های اشباع شده، پرهیز از مصرف دخانیات در پیشگیری از ابتلاء به دیابت نوع دو موثر است.
عدم تشخیص و درمان به‌ موقع عوارض دیابت در نهایت به نابینایی، نیاز به دیالیز یا پیوند كلیه، قطع پا و سكته‌های قلبی و مغزی منجر خواهد شد.
بنابراین كسانی كه دچار ناراحتی ها و نشانه هایی می شوند كه مرتبط با بیماری دیابت است در زودترین زمان ممكن به پزشك مراجعه كنند تا به وسیله آزمایش از ابتلا یا عدم ابتلا به این بیماری مطمئن شوند.
گزارش از شیوا اردلان منش
7352/6108