تاریخ انتشار: ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۵ - ۱۴:۴۳

تهران – ایرنا – تارنمای شبكه 'بی بی سی' پس از افشاگری یك مامور سابق سازمان اطلاعات مركزی آمریكا (سیا) مبنی بر دست داشتن این سازمان در دستگیری 'نلسون ماندلا' فعال برجسته مخالف آپارتاید در آفریقای جنوبی، از مداخلات طولانی مدت سازمان جاسوسی آمریكا در قاره آفریقا خبر داد.

این شبكه انگلیسی روز سه شنبه گزارش داد: 'سیا' در ترور 'پاتریس لومومبا' در كنگو، سرنگونی 'قوام نكرومه' در غنا، مخالفت با حزب 'جنبش خلق برای آزادی آنگولا' موسوم به (MPLA ) در آنگولا و حمایت از 'حسین حبر' در چاد، بین دهه 1960 تا دهه 1980 میلادی دست داشته است.
'این وقایع بیشتر در دوران جنگ سرد كه دو ابرقدرت وقت آمریكا و اتحاد جماهیر شوروی تلاش در بسط نفوذ خود در قاره های مختلف جهان را داشتند، روی داده است.'
بی بی سی افزود: شناسایی عملیات مخفی سیا از لحاظ ماهیتی، كاری است دشوار اما با تحقیق درمورد فعالیت این آژانس (جاسوسی) و افشاگری برخی از ماموران سابق سیا پرده از تلاش های پنهانی و مداخلات گوناگون سیا برداشته می شود.
این شبكه خبری یكی از این موارد را دست داشتن سیا در ماجرای سرنگونی و قتل پاتریس لومومبا در كنگو در دهه 1960 میلادی اعلام كرد كه برای سال ها ظن دست داشتن سیا در این ماجرا می رفت، كه منجر به سرنگونی و سرانجام ترور این رهبر آفریقایی شد.
بی بی سی گزارش داد: اسناد موجود در كتاب 'مرگ در كنگو' (Death in the Congo) از صدور فرمان 'دوایت آیزنهاور' رئیس جمهوری وقت آمریكا برای ترور لومومبا حكایت دارد. چراكه آمریكا نگران بود كنگو نیز راهی همچون كوبا را در پیش گرفته است.
'اسناد دولت آمریكا كه از طبقه بندی خارج شده اند از توجه سیا بر كنارگذاردن لومومبا نه تنها از طریق ترور بلكه از هر طریق نامتعارف دیگری حكایت دارد، با این وجود نشانه های مستقیمی از دست داشتن آمریكا در ماجرای قتل لومومبا كه هیچ شكی در تمایل سیا برای كشتن وی وجود نداشت، پیدا نشد.'
پاتریس لومومبا اولین نخست وزیر كشور جمهوری دمكراتیك كنگو و رهبر استقلال این كشور از بلژیك بود.
لومومبا پس از 10 هفته نخست وزیری با توطئه سیا و رئیس جمهوری وقت كنگو عزل و متواری شد. وی سرانجام توسط 'موبوتو سسه سكو' و با همكاری سیا به قتل رسید.
بی بی سی در ادامه نوشت: 'قوام نكرومه' نخستین رئیس جمهوری غنا بود كه در كودتای نظامی به سال 1966میلادی سرنگون شد. سازمان سیا در این كودتا نقش داشت.
این امر بعدها با انتشار كتابی به سال 1978 توسط 'جان استاكول' (John Stockwell) افسر سابق سیا تایید شد.
بی بی سی افزود: به گفته این مامور سابق سیا، این سازمان جاسوسی در غنا مداخلات عمیقی داشته است.
تارنمای این شبكه انگلیسی نوشت: بررسی اسناد سابقا محرمانه دولت آمریكا نشان می دهد كه دولت آمریكا از وقوع كودتا در غنا آگاه بود.
در یكی دیگر از این اسناد آمده است: سرنگونی نكرومه یك اتفاق بود، هرچند كه او بیش از هر فرد سیاه پوست آفریقایی منافع آمریكا را به مخاطره افكنده بود.
نكرومه سیاستمدار سرشناس اهل غنا است كه بین سال های 1960 تا 1966میلادی بعنوان نخستین رئیس جمهوری این كشور آفریقایی قدرت را در دست داشت.
نكرومه به دنبال كودتای نظامی 1966 حكومتش سرنگون شد و پس از ترك كشور بعدها به رومانی رفت. وی در آوریل 1972 درگذشت.
بی بی سی درادامه از مخالفت واشنگتن با حزب 'جنبش خلق برای آزادی آنگولا' موسوم به (MPLA ) به رهبری 'آگوستینو نتو' (Agostinho Neto) و اولین رئیس جمهوری آنگولا در اواسط دهه 1970 میلادی خبر داد.
استاكول مامور سابق سیا درا ین باره گفته است كه رئیس سیا عملیاتی مخفی را در سال 1975 به راه انداخت، چرا كه واشنگتن حزب MPLA را نزدیك به اتحاد جماهیر شوروی می دید و به همین دلیل به حمایت از حزب 'FNLA' و 'Unita ' پرداخت و سیا مخفیانه و از طریق 'كینشازا' در جمهوری دمكراتیك كنگو اقدام به انتقال 30 هزار قبضه كلاشینكف و آموزش شبه نظامیان نمود.
بی بی سی در این زمینه گزارش داد: بنا بر این اسناد مذاكراتی بین رئیس وقت سیا، وزیرخارجه آمریكا و دیگران در مورد حمایت از سیا در كمك به نیروهایی كه علیه MPLA می جنگند، وجود دارد.
بی بی سی در بخش پایانی این گزارش نوشت كه سیا از 'حسین حبری' دیكتاتور سابق چاد نیز حمایت كرده است.
بی بی سی گزارش داد تلاش های 'حبری' برای به دست آوردن قدرت در سال 1980 میلادی به شكست انجامید و این امر منجر به این شد كه 'گواكوانی كودی' (Goukouni Oueddei) رئیس جمهوری وقت چاد از معمر قذافی درخواست كمك كند و نیروهای 'حبری' را شكست داده و وی را به تبعید بفرستد.
بی بی سی نوشت: 'مایكل برونر' (Michael Bronner ) در مجله 'فارین پالسی' نوشته است كه رئیس وقت سیا و وزیر خارجه آن زمان آمریكا در مورد اینكه باید جنگی پنهانی را با مشاركت 'حبر' در چاد به راه انداخت، اتفاق نظر داشتند.
بی بی سی افزود: اتهاماتی وجود دارد مبنی بر اینكه آمریكا پس از آن از 'حبر' در سرنگون كردن رئیس جمهوری وقت چاد به سال 1982 پشتیبانی كرد و پس از آن نیز از حكومت ظالمانه وی پشتیبانی نمود.
حسین حبری دیكتاتور پیشین چاد بود كه بین سال های 1982 تا 1990 میلادی ریاست جمهوری این كشور را به دست داشت.
وی در سال 1990میلادی و به دنبال یك كودتا از قدرت سرنگون شد و به سنگال گریخت.
* نقش 'سیا' دربازداشت ماندلا
یك مامور سابق سازمان اطلاعات مركزی آمریكا (سیا) تایید كرده است كه با ارائه اطلاعاتی در بازداشت و متعاقب آن حبس 27 ساله «نلسون ماندلا» فعال برجسته مخالف آپارتاید در آفریقای جنوبی نقش داشته است.
روزنامه انگلیسی «دیلی میل» این هفته نوشت: «دونالد سی. ریكارد» مامور سابق سیا با بیان نقش خود در بازداشت نلسون ماندلا با این بهانه كه وی مهره اتحاد جماهیر شوروی سابق بوده است، برای نخستین بار تایید كرد كه چگونه نیروهای امنیتی آفریقای جنوبی را در روز بازداشت ماندلا در سال 1962 هدایت كرده است.
این مامور 88 ساله سازمان سیا كه در آن سالها رسما به عنوان معاون كنسولی آمریكا در شهر دوربان آفریقای جنوبی فعالیت می كرد، گفت: به عنوان بخشی از بازی قدرت ژئوپلتیكی دوران جنگ سرد اطلاعاتی را ارائه داده است زیرا ماندلا خطرناك ترین كمونیست در خارج اتحادیه جماهیر شوروی بود.
ریكارد چند هفته قبل از مرگش (اوایل 2016) در مصاحبه با «جان اروین» كارگردان انگلیسی گفت به خاطر زندانی شدن ماندلا متاسف نیست. این مامور سیا قویا معتقد بود كه ماندلا تحت نفوذ روسیه كمونیست بوده و قصد داشته جمعیت هندی ها در «ناتال» منطقه محل استقرارش را تشویق به قیام كند.
هر چند از مدتها قبل شایعاتی درباره مداخله سیا در بازداشت ماندلا منتشر شده بود اما تاكنون چیزی تایید نشده بود.
«جرالد لودی» از مقامات اطلاعاتی بازنشسته آفریقای جنوبی در سال 1990 به هفته نامه نیوزویك گفته بود كه سیا در درون حزب كنگره ملی آفریقای جنوبی در دوربان جاسوس داشت كه اطلاعاتی را به مامورانش ارائه می دادند.
'زی زی كودوا' سخنگوی كنگره ملی آفریقا در واكنش به این افشاگری گفت: ما همیشه می دانستیم كه یك همكاری دائمی بین برخی از كشورهای غربی و رژیم آپارتاید وجود دارد.
وی تصریح كرد كه با وجود آنكه این حادثه دهه ها پیش رخ داده است اما سازمان اطلاعات مركزی آمریكا (سیا) همچنان در امور سیاسی آفریقای جنوبی دخالت می كند.
سخنگوی كنگره ملی آفریقا، حزب حاكم در آفریقای جنوبی، افشاگری این مامور سیا در مورد همكاری سازمان جاسوسی آمریكا با رژیم سابق آپارتاید برای دستگیری نلسون ماندلا را یك 'كیفرخواست جدی' توصیف كرد.
وی افزود: ما اخیرا دریافتیم كه تلاش هایی برای نادیده گرفتن دولت منتخب آفریقای جنوبی با حاكمیت كنگره ملی آفریقا در جریان است. آنها هیچگاه دست از فعالیت در این كشور برنداشته اند.
وی تاكید كه این دخالت 'همچنان صورت می گیرد' و سازمان سیا همچنان با كسانی كه می خواهند رژیم را تغییر دهند، همكاری می كند.
اروپام **1302**1517