به گزارش روز شنبه گروه فرهنگي ايرنا به نقل از پژوهشگاه ميراث فرهنگي و گردشگري، محسن كريمي اين مطلب را در نشست گزارش به همكار كه به همت پژوهشكده باستان شناسي در محل پژوهشگاه برگزار شد مطرح كرد .
او شناسايي و تعيين وضعيت كلي اثر و دستيابي به ابعاد پنهان آن از طريق پيگردي بقاياي بناي موجود و خوانا سازي پلان ، تعيين كاربري اصلي بنا و در صورت اثبات آتشكده بودن اثرو تكميل مدارك لازم در زمينه مطالعات گونه شناختي آتشكده هاي ساساني را از اهداف انجام اين كاوش اعلام كرد .
به گفته اين باستان شناس، آنچه كه تاكنون به اثر موسوم به آتشكده فردقان منتسب شده، بقاياي يك ستون شبدري شكل با ارتفاع موجود 20/1 متر است كه از مصالح آجر و ساروج بنا شده است.
وي با اشاره به قرار داشتن بقاياي اين اثر تاريخ تاكنون در آغل منزل مسكوني يكي از اهالي فردقان اظهار داشت : ستون ياد شده در نما داراي سه وجه يا ترك است كه در نتيجه گمانه زني صورت گرفته چهار ترك بودن اين ستون براي باستان شناسان محرز شده است.
او درباره نتايج بدست آمده در اين كاوش گفت :در پايان اين برنامه پژوهشي دستيابي به هدف اول تقريباً ممكن شد و طي گمانه زني و پيگردي صورت گرفته بخشي از حدود اربعه يك بناي تاريخي به ويژه ديوارهاي شرقي، جنوبي و غربي با يك ستون چهار ترك به دست آمد.
كريمي با اشاره به كاوش دو درگاه ورودي با دهانه 90 و 180 سانتيمتر در ديوار جنوبي بنا افزود: لكن دستيابي به هدف دوم يعني تعيين كاربري اصلي بنا در اين مرحله امكان پذير نبوده و نياز به ادامه عمليات پژوهشي در فصول بعدي دارد.
اين باستان شناس تصريح كرد :به طور كلي تعيين حدود اربعه بنا، تعيين كاربري اصلي و قدمت بنا، تعيين عرصه و حريم و تهيه نقشه كاداستر به منظور انجام امور تملك و آزاد سازي در دستور كار فصول بعدي عمليات ميداني قرار دارد.
او عمده ترين آثار كشف شده در اين برنامه پژوهشي را داده هاي سفالي اعلام كرد و افزود : داده-هاي سفالي حاصل از گمانه زني فردقان شامل 100 قطعه سفال است كه از اين تعداد 76 قطعه بدون لعاب و 24 قطعه لعاب دار است.
كريمي گفت :سفال هاي بدون لعاب عمدتاً شامل بدنه و بعضاً كف، لبه و دسته است و به طور كلي چرخساز، داراي شاموت گياهي و به رنگ هاي نخودي، قهوه اي روشن و آجري است.
او با بيان اينكه عمده سفال ها بدون نقش و تزئين بوده و قطعات منقوش آن عمدتاً داراي خطوط كنده مواج و يا موازي است اظها رداشت : قطعات لعابدار نيز بيشتر داراي لعاب تك رنگ فيروزه اي و سفيد، چرخساز و داراي شاموت گياهي است.
روستاي تاريخي فردقان در 100 كيلومتري شمال غرب اراك، مركز استان مركزي، واقع شده و از توابع دهستان خنجين و بخش خنجين در شهرستان فراهان محسوب مي شود. در اين روستاي تاريخي بقاياي معماري منتسب به يك آتشكده باقي مانده است.
بر اساس مطالعات صورت گرفته بر روي متون تاريخي، از سده سوم هجري به نام فردقان و برخي وقايع تاريخي مرتبط با آن در اين متون اشاره شده است. ابن فقيه همداني نويسنده مختصرالبلدان و محمدبن حسن قمي در تاريخ قم سده 3 هجري، ابن اثيرسده 6 و 7 هجري در الكامل في التاريخ و نيز احمد تتوي سده 11 هجري در تاريخ الفي. در اين متون به فردقان، آتشكده واقع در آن، تصرف و تخريب آن توسط حاكم قم در سال 288 هجري، انتقال درب مطّلاي آتشكده به كعبه در زمان حجاج بن يوسف، شكست علاءالدوله كاكويه از مسعود بن محمود بن سبكتكين و پناه گرفتن او در قلعه فردقان و نيز زنداني شدن بوعلي سينا در قلعه مذكور پرداخته شده است. از ميان متون مربوط به جغرافيايي تاريخي نيز ياقوت حموي در المعجم البلدان به فردقان اشاره كرده است.
فراهنگ **1085**1569
تاریخ انتشار: ۱ خرداد ۱۳۹۵ - ۰۹:۲۳
تهران - ايرنا - سرپرست هيات گمانه زني و كاوش فردقان استان مركزي گفت: در كاوش هاي اخير علاوه بر كشف آثار معماري منتسب به آتشكده فردقان، يكصد قطعه سفال مربوط به قرون مياني اسلامي در اين محوطه تاريخي كه گفته مي شود زماني زندان ابوعلي سينا بوده است شناسايي شد.