تاریخ انتشار: ۲۲ خرداد ۱۳۹۵ - ۱۹:۳۹

تهران – ایرنا – ایجاد یك وای فای سراسری در جهان به منظور پوشش دسترسی تمام ساكنین كره خاكی به شبكه اینترنت رایگان و پرسرعت به عنوان یك رویایی دست یافتنی، با انجام و تكمیل برخی پروژه ها بصورت جدی در حال پیگیری است.

به گزارش گروه علمی ایرنا، شبكه جهانی اینترنت مجموعه ای از شبكه های رایانه ای است كه با استفاده از قوانین و پروتكل های خاصی كه به آن TCP.IP می گویند و از طریق خطوط تلفنی، ماهواره ای و غیره به یكدیگر وصل شده اند، تا اطلاعات و داده ها بتواند به سرعت از یك رایانه به رایانه دیگر در هر كجای گیتی انتقال یابد.
با تحولات اساسی و رشد بی نظیر كه طی دهه اخیر بوقوع پیوسته است، در حال حاضر اینترنت به عنوان یكی از مهمترین ابزارها، برای انتقال جوامع به جامعه اطلاعاتی مطرح شده است كه درآن كلیه شبكه های كامپیوتری، تلفن ها، ویدئوها، كنفرانس ها، موبایل ها و غیره با هم ارتباط داشته و به تبادل اطلاعات می پردازند.
همگانی بودن، كاهش هزینه ها، سهولت خرید و فروش بر روی اینترنت، بدون مرز و بدون مالك بودن اینترنت، رشد سریع اینترنت و فراوان بودن تعداد مشتركان از جمله دلائل محبوبیت اینترنت است.
اینترنت جهانی تخیلی است غیر از جهان ما كه در آن می توان همه چیز یافت از گفتگو با افراد و بخش های سرگرمی و لطیفه گرفته تا كسب اطلاعات در مورد فضا، گرفتن مقالات علمی و ارتباط با دانشگاهها و مراكز تحقیقاتی برای همكاری و یا ادامه تحصیل در كشورهای دیگر، در كنار این موارد امكانات دیگری نیز در اینترنت وجود دارد كه می توان به نامه الكترونیكی، گفتگو، دریافت نرم افزارها اشاره كرد.
امروز همچنین اینترنت از آنچنان جایگاهی برخوردار شده است كه سالانه برای آن اجلاس جهانی آنهم با حضور نمایندگان بلندپایه بسیاری از كشورها برگزار می شود، همین آذرماه سال گذشته بود كه نمایندگان 120 كشور دنیا در دومین نشست جهانی اینترنت كه در كشور چین برگزارشد، خواستار سرعت بخشیدن به توسعه شبكه جهانی اینترنت شدند.
اما افزایش سرعت اینترنت و توسعه قابلیت های آن در سراسر جهان همواره بعنوان یكی از دغدغه های شركت های فعال در این زمینه محسوب می شود، چراكه ساختار اینترنت پس از سال‌ها پژوهش هنوز كامل نشده و شاید بتوان گفت این شبكه جهانی بصورت روزمره در حال تكامل است.
بر اساس گزارش بنیاد ملی نخبگان دسترسی به اینترنت سریع، آسان و در همه‌جا ممكن است و ارائه‌دهندگان خدمات مخابراتی بسته‌های حجمی نامحدود را با سرعت بالا در اختیار كاربران قرار می‌دهند
حقیقت این است كه امكان استفاده از شبكه جهانی اینترنت تقریبا برای كسانی تعریف شده است كه در كشورهای صنعتی و به‌ویژه شهرهای بزرگ زندگی می‌كنند اما برای میلیاردها انسان دسترسی به اینترنت به صورت چیزی لوكس، گران و با مشقت و سرعت پایین ممكن می‌شود.
خوشبختانه شرایط یاد شده در حال بهبودی است و به سمت مجموعه‌ای از تحولات اساسی حركت میكند.

**فقط یك درصد تبادل داده ها در فضای وب بر دوش ماهواره
ساختار اینترنت پس از سال‌ها پژوهش هنوز كامل نشده و شاید بتوان گفت این شبكه جهانی دچار نوعی تكامل روزمره است. از قدم‌های بعدی در تكامل اینترنت، استفاده از ماهواره‌ ها است، در حال حاضر تنها یك درصد ترافیك وب بر دوش ماهواره‌ها سنگینی می‌كند و مسابقه‌ای در جریان است تا حجم رد و بدل داده به وسیله ماهواره را به10 درصد برسانند.
بازیگران اصلی این جریان پروژه‌های OneWeb با پشتیبانی ریچارد برنسون و SpaceX متعلق به آلون ماسك هستند، هدف هر دو پروژه ارسال صدها ماهواره در ارتفاعات پایین‌تر برای ایجاد امكان دسترسی به اینترنت برای همگان است.
پروژه مشابه دیگری به وسیله مایكروسافت طراحی شد كه ادامه آن بدون موفقیت قابل توجهی رها شد، آیا این دفعه نتیجه‌ای حاصل می‌شو‌د؟ استفاده از ماهواره برای دسترسی به اینترنت یكی از آخرین روش‌های كاربردی است و بیشتر در مناطق دورافتاده به كار گرفته می‌شود.
بیش از 2 هزار ماهواره در مدار زمین می‌چرخند و خدماتی مانند جی‌پی‌اس، هواشناسی، مخابرات و تلویزیون را ارائه می‌دهند و پرتاب ماهواره و امكان ارتباط دوطرفه با آن حدود 60 میلیون دلار هزینه دارد.
همچنین انتقال داده با كمك ماهواره حدود نیم ثانیه تاخیر خواهد داشت و تكنولوژی در حال تغییر است و اندازه و هزینه ماهواره‌ها به صورت معناداری در حال كاهش است.
پرتاب نسل‌های جدید ماهواره شامل Cubesat، Nanosat و Smallsat با ابعادی كوچك (طول، عرض و ارتفاع 10 سانتی‌متر) هزینه‌ای حدود 120 هزار دلار دارد كه در مداری بسیار پایین‌تر (حدود 500 كیلومتری سطح زمین) جای می‌گیرند در نتیجه تاخیر انتقال داده از كابل‌های فیبر - اپتیك (امروزه در شهرهای بزرگ برای دسترسی به اینترنت استفاده می‌شود) كمتر می‌شود و آن را وسیله مناسبی برای پوشش زمین در دسترسی به اینترنت می‌سازد.
البته باید تعداد زیادی ماهواره در مدار قرار بگیرند تا دسترسی همگانی از شمال كانادا تا مناطق آفریقایی ممكن شود و این‌جاست كه پای پروژه‌های SpaceX و Virgin Galactic به این معادله باز می‌شود.
در پروژه OneWeb قرار است 700 ماهواره در مدار زمین قرار بگیرند. اسپانسرهای این پروژه گروه ویرجین، كوكاكولا، بوئینگ، ایرباس، اینتلست و شبكه هیو هستند و آغاز پرتاب ماهواره‌ها سال 2018 خواهد بود.
موشك‌های پرتاب به وسیله ایرباس ساخته می‌شوند و هر كدام 6 گیگابایت پهنای باند خواهند داشت. 700 ماهواره 2/4 ترابیت بر ثانیه حجم دسترسی را ایجاد می‌كنند.

**پروژه SpaceX و پرتاب 4هزار ماهواره به مدار زمین
SpaceX پروژه موازی دیگری است كه به وسیله بنیان‌گذار سایت خدمات مالی PayPal، میلیاردر معروف آلون ماسك، پیشنهاد شده كه شامل پرتاب 4 هزار ماهواره به مدار زمین (اندكی بالاتر از پروژه Oneweb) و ایجاد نوعی پوشش جهانی وای‌فای برای دسترسی همگان به اینترنت است.
با كمك شركت گوگل، پروژه SpaceX در نظر دارد شگفتی بزرگی در سال 2020 میلادی بیافریند، البته همه چیز در حال حاضر به صورت طرح و نقشه‌های ابتدایی است.
گفته شده است كه آلون ماسك حتی در نظر دارد از لیزر برای انتقال داده استفاده كند كه در این صورت سرعت دسترسی به داده‌ها به صورت تصاعدی افزایش می‌یابد.

***دسترسی به اینترنت در دورترین مناطق صعب العبور با پروژه Outernet
پروژه خیریه Outernet نیز كه در شهر نیویورك ریشه دارد، در نظر دارد اینترنت آزاد، بدون سانسور و مجانی را برای همه نسل بشر فراهم آورد. برای اجرای این پروژه قرار است از ماهواره‌های كوچك Cubesatدر مدارهای پایینی جو استفاده شود كه از سلول‌های خورشیدی نیرو می‌گیرند.
این پروژه دسترسی یك‌طرفه (برای دانلود) به اینترنت مجانی را میسر می‌كند اما در این پروژه محدودیت حجمی 10 مگابایت در روز برای هر نفر در نظر گرفته شده است.
در واقع این پروژه نوعی كتابخانه دیجیتال بزرگ است كه دسترسی به داده‌ها را در دورترین روستاها و مناطق صعب‌العبور دنیا را برای مردم فراهم خواهد كرد.

***پروژه پهپادهای آكیلا
فیس‌بوك و گوگل، دو غول دنیای دیجیتال، هر دو خواستار سهم خود از این مشاركت جهانی برای دسترسی همگان به شبكه اینترنت هستند، فیس‌بوك در نظر دارد از نوعی پهپاد كه از سلول‌های خورشیدی برای پرواز انرژی می‌گیرد، استفاده كند.
این پهپادها در فاصله 65 هزار پایی (بالاتر از مسیر پرواز هواپیماهای تجاری)، در منطقه‌ای كه باد شدید یا سایر عوامل جوی ایجادكننده اختلال ندارد، قرار می‌گیرند و نوعی پوشش سراسری وای‌فای ایجاد می‌كنند.

***پروژه استفاده از بالون ها برای پوشش جهانی وای فای
این پروژه در حال حاضر در مرحله آزمایش‌های اولیه به سر می‌برد، بالون‌های انتقال داده برای بهترین فاصله (بین 10 تا 60 كیلومتری سطح زمین) در حال بررسی هستند. این بالون‌ها در نهایت با تجهیزاتی كه دارند نوعی پوشش جهانی وای‌فای را ایجاد می‌كنند.
پیش‌بینی می‌شود كه این بالون‌ها پس از حوادث غیرمترقبه مانند سیل، سونامی و زلزله به‌خوبی به كار خود ادامه می‌دهند و امكان دسترسی سریع و بدون اختلال به اینترنت را ایجاد می‌كنند و این پروژه با تجهیزات ارزان‌قیمت ساخته شده است و سطح وسیعی را به ویژه مناق محروم و دورافتاده پوشش می‌دهد.
اگر تلاش‌های گوگل در اجرای این پروژه به حقیقت بپیوندد بر ماهواره‌ها برتری خواهد داشت زیرا نیازمند پرتاب پرهزینه موشك‌ها نخواهد بود اما از سوی دیگر عمر بالن‌ها كوتاه است و پس از 100 روز نیاز به تعویض آن‌ها وجود خواهد داشت.

***آیا اینترنت روزی واقعا جهانی خواهد شد؟
بسیاری از این پروژه‌ها عجیب و نشدنی به نظر می‌آیند، به هر روی، اولین ارتباطات با كمك كابل‌هایی كه در بستر دریا قرار گرفته‌اند هم در نگاه اول به همین صورت امری دشوار فرض می‌شد اما به لطف نوآوری‌های تكنیكی نوعی شبكه جهانی ایجاد شد كه همان اینترنت را می‌سازند.
به احتمال بسیار زیاد در مورد این پروژه‌های عظیم هم اتفاقات مشابهی رخ خواهد داد، به عنوان مثال، بالن‌های گوگل تا درجاتی موفق ارزیابی می‌شوند و بر اساس دانش به دست آمده از این پروژه تلاش‌ها ادامه می‌یابند تا در نهایت رویا یا هدف نهایی محقق شود.
به هر حال، وجود پروژه‌های یادشده نشان‌دهنده نیاز به تغییر در ماهیت دسترسی به اینترنت برای همگان است، البته چالش بزرگ در این بین تامین هزینه‌های مالی آنها است.
1836**1440