بحران بی آبی در ساحل اقیانوس بیكرانی از آب

به گزارش ایرنا بندر چابهار از طریق دریای عمان به آب های اقیانوس هند متصل است و شهر چابهار در چند متری دریا و دورترین نقاط روستایی آن نیز فاصله ای كمتر از 100 كیلومتر با آب های خروشان اقیانوسی دارند اما از نعمت آب آشامیدنی محرومند.
با تدابیر لازم و برنامه ریزی از سوی دولت و با سرمایه بخش خصوصی برای احداث آب شیرین كن می توان آب آشامیدنی شهر و روستاها را در كمتر از یك سال تامین كرد.
شماری از شهروندان چابهاری در گفت وگو با خبرنگار ایرنا از بی آبی و خشك شدن هوتگ (گودال بزرگ طبیعی جمع آوری آب های سطحی) در روستاها ابراز گلایه كرده و حل این مشكل را از مسئولان خواستار شدند.
منصور كریمدادی یكی از معتمدان منطقه دلگان های دشتیاری گفت: مردم بخش دشتیاری مجبورند از آب غیر بهداشتی جمع آوری شده در طول یك سال در گودالهای روباز (هوتگ) را مصرف كنند و این امر سبب شده دهها نفر به انواع بیماری مبتلا شوند.
وی افزود: در صورت ادامه این روند در تابستان و هوای گرم منطقه احتمال شیوع بیماری وبا و التور زیاد خواهد بود.
مراد جلالی یكی از شهروندان چابهار به خبرنگار ایرنا گفت: در طول هفته فقط یك و بعضی مواقع 2 روز آب در لوله كشی خانه ها جریان دارد كه آنهم تنها با استفاده از پمپ دینام برقی می توان آن را به حوض انبار منتقل و استفاده كرد.
فاروق رئیسی نیز بیان كرد: مسئولان شهرستان چابهار در كنار اقیانوسی از آبهای خدادادی قرار دارند اما همیشه در انتظار ریزش نزولات جوی هستند.
وی افزود: مشكل بی آبی آنقدر دامنگیر مردم شده كه هر سال نماز باران در چابهار اقامه می شود ولی مسئولان استفاده از آب های فراوان اقیانوسی را فراموش كرده اند و هیچ مطالعه ای برای انتقال آب دریای عمان به روستاها ندارند.
رئیس شورای اسلامی بخش پلان و عضو شورای اسلامی شهرستان چابهار نیز اظهار داشت: مردم روستاهای پلان و دشتیاری مجبورند هر تانكر 12 هزار لیتری آب را 80 تا 120 هزار تومان خریداری كنند كه آنهم معلوم نیست بهداشتی باشد و صرف این هزینه برای افراد كم درآمد بسیار سخت است و برای برخی خانواده ها نیز امكان پذیر نیست.
شه بخش گرگیج خاطر نشان كرد: اگر 25 میلیون مترمكعب آب هر شش ماه از سد زیردان رهاسازی شود بیش از 300 روستا مشكل بی آبی نخواهند داشت و علاوه بر تامین آب آشامیدنی آب كشاورزی بصورت دیم هم تامین خواهد شد.
وی گفت: هم اینك بیش از 80 میلیون مترمكعب آب ذخیره شده در پشت سد زیردان بدون هیچ استفاده ای در حال تبخیر شدن است ولی به دلایل نامعلومی برای استفاده كشاورزی و آشامیدنی رها سازی نمی شود.
سومار میهن دوست یكی از معتمدان منطقه پلان نیز گفت: آب هوتگ ها خشك شده است و صدها دام سبك و سنگین تلف شده است.
وی افزود: وقتی هوتگ ها از آب باران آبگیری می شود مردم و دامهایشان از همین آب ها استفاده می كنند اما با خشك شدن هوتگ ها امیدها نیز از بین می رود.
رستم صدرایی نیا یكی دیگر از اهالی شهرستان چابهار نیز بیان كرد: كشاورزی در منطقه دشتیاری به فراموشی سپرده شده است و خبری از سرسبزی درختانی مانند چش و رویش ماش و علوفه دامها نیست.
وی ادامه داد: خشكسالی بیش از 18 ساله سبب شده است زمین های سرسبز به ریگزار تبدیل شود.
رئیس شورای اسلامی شهرستان چابهار نیز به ایرنا گفت: شهرستان چابهار از نظر شاخص آب، راه، ورزش، بهداشت، طرح هادی حتی از شهرهای همجوار دیگر مناطق سیستان وبلوچستان عقب تر است و با میانگین كشوری فاصله زیادی دارد.
معین الدین سعیدی افزود: میزان بهره مندی از آب سالم و بهداشتی در روستاهای شهرستان چابهار كمتر از 23 درصد است كه این آمار در مقایسه با میانگین كشوری فاجعه و در حد بحران است و باید در چابهار شرایط فوق العاده اعلام شود.
وی ادامه داد: متاسفانه مشكلات شهرستان چابهار از سوی مسئولان كشوری دیده نمی شود و تنها موقعیت راهبردی چابهار از نظر تجاری، اقتصادی، گردشگری و ترانزیت مدنظر مسئولان است و هیچ فكری برای حل مشكلات و توسعه زیرساخت ها نشده است.
رئیس شورای اسلامی شهرستان چابهار بیان كرد: حداقل انتظار مردم شهرستان چابهار و مناطق محرومی مانند دشتیاری تامین آب آشامیدنی سالم و ایجاد امكانات زیرساختی است.
سعیدی افزود: هر نفر از مردم روستایی روزانه 15 لیتر سهمیه آب دارند كه واقعا در مناطقی مانند چابهار و برای سواحل نشینان مكران خنده دار است كه در كنار اقیانوس بیكرانی از آب قرار دارند اما محتاج یك قطره آب هستند.
رئیس آب و فاضلاب شهری چابهار در گفت وگو با ایرنا اظهار داشت: در شهر چابهار از حدود 90 هزار نفر جمعیت 16 هزار خانواده اشتراك آب شهری دارند.
مسعود شعلی بر افزود: نیاز روزانه جمعیت شهر چابهار 25 تا 30 هزار مترمكعب آب است اما در حد 12 هزار مترمكعب آب از آب شیرین كن خریداری و تحویل مشتركان می شود.
وی با بیان اینكه شهر چابهار با مشكل جدی بی آبی رو به رو و نارضایتی شدیدی حاكم است، ادامه داد: شهر چابهار جیره بندی و به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم شده است.
وی گفت: در صورت تامین 20 هزار مترمكعب آب مشكل مردم شهر چابهار مرتفع می شود، افزود: هم اینك بخش خصوصی آمادگی دارد بدون استفاده حتی یك ریال از اعتبارات دولتی نسبت به احداث آب شیرین كن در حدود شش ماه اقدام و مشكلات مردم را مرتفع كند.
رئیس اداره آب و فاضلاب شهری چابهار خاطرنشان كرد: یك سرمایه گذار بومی چابهار بارها به این اداره مراجعه و خواهان سرمایه گذاری و احداث آب شیرین كن 20 هزار مترمكعبی است.
شعلی بر ادامه داد: متاسفانه مسئولان پاسخ مثبتی به ایشان نداده اند و مشكلات بی آبی همچنان روز به روز با افزایش جمعیت بحرانی تر می شود و اگر این روند ادامه پیدا كند در ماههای آینده نارضایتی مردم كنترل نخواهد شد.
مدیر آب و فاضلاب روستایی چابهار نیز به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: شهرستان چابهار با 438 روستا 157 هزار و 332 نفر جمعیت روستایی شش هزار و 793 اشتراك آب روستایی دارد.
روشن نارویی افزود: از 438 روستای شهرستان چابهار 151 روستا با 71 هزار و 127 نفر برخوردار از شبكه لوله كشی آب هستند و 287 روستا با جمعیت 86 هزار و 205 نفر هیچگونه شبكه آبرسانی ندارند.
وی ادامه داد: 349 روستای شهرستان چابهار بالای 20 خانوار جمعیت هستند كه باید از نعمت آب آشامیدنی سالم لوله كشی بهره مند باشند.
وی بیان كرد: در حال حاضر بیش از 350 روستای شهرستان چابهار با حدود 40 دستگاه تانكر 12 هزار لیتری فرسوده آبرسانی می شوند.
وی ادامه داد: برای هر خانوار 15 لیتر در نظر گرفته شده است كه این سهمیه جوابگوی نیاز روستاییان نیست.
مدیر آب و فاضلاب روستایی در كوتاه مدت خواستار رهاسازی آب سدپیشین و سد زیردان شد و افزود: تنها راه اساسی حل مشكلات مردم روستاهای چابهار اختصاص اعتبار لازم برای احداث آب شیرین كن و انتقال آب دریای عمان به تمامی روستاهای این شهرستان است.
نارویی با بیان اینكه ناوگان آبرسانی سیار فرسوده و آبرسانی به كندی انجام می شود، خاطرنشان كرد: چنانچه 50 دستگاه تانكر جدید و نو به ناوگان آبرسانی سیار افزوده شود می توان بحران بی آبی را تا حدی كنترل كرد.
وی گفت: در مجموع 45 حلقه چاه در مناطق روستایی چابهار وجود دارد كه بیشتر آنها خشك شده و چاه های كلسكان كمتر از یك متر آب دارند كه نمی توان با پمپ آب آنها را به مخزن هدایت كرد.
رئیس امور آب منطقه ای شهرستان چابهار نیز گفت: هم اینك سد پیشین با ظرفیت 175 میلیون مترمكعب كمتر از 31 میلیون مترمكعب، سد زیردان با ظرفیت 207 میلیون مترمكعب آب 86 میلیون مترمكعب و سد شی كلگ با ظرفیت 10 میلیون مترمكعب سه میلیون مترمكعب آب ذخیره دارند.
فرشید میربلوچزهی با بیان اینكه شبكه و خط انتقال آب در سد پیشین و سد زیردان وجود ندارد، خواستار تكمیل خط انتقال آب سد زیردان شد و افزود: برای رهاسازی آب سد زیردان مجوز نداریم.
وی ادامه داد: سد زیردان با هدف تامین آب آشامیدنی روستاها و اراضی پایین دست كشاورزی پیرسهراب، پلان و دشتیاری ساخته شده است.
معاون استاندار سیستان و بلوچستان و فرماندار شهرستان ویژه چابهار نیز به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: كاهش نزولات جوی سبب شده تا شرایط بی آبی در روستاهای چابهار به حد بحران برسد و اگر آب سد زیردان رهسازی نشود مجبور به اعلام شرایط فوق العاده خواهم شد.
احمدعلی موهبتی افزود: بحران بی آبی در روستاهای چابهار به حدی پیش رفته است كه حتی توان تامین آب با تانكر را نیز نداریم و آب در شهر چابهار جیره بنده شده است.
وی ادامه داد: هم اینك 86 میلیون مترمكعب آب در پشت سد زیردان بدون هیچگونه استفاده ای ذخیره و در حال تبخیر شدن است.
وی خواستار رهاسازی 25 میلیون مترمكعب آب از سد زیردان شد و افزود: با رهاسازی آب سد زیردان تمامی هوتگ ها و چاههای پایین دست آبگیری و برای چندین ماه بحران بی آبی تا حدی كنترل خواهد شد.
فرماندار چابهار گفت: اختصاص اعتبار لازم برای لایروبی سد شیرگواز، اجرای خط انتقال آب از سد پیشین، شیرگواز و سد زیردان ضروری است و باید هرچه سریعتر انجام شود.
موهبتی گفت: ادامه خشكسالی های چندین ساله بیكاری را افزایش داده است و مناطق دشتیاری و پلان را با مشكلات جدی زیست محیطی، ریزگردها و گردوخاك رو به رو كرده است كه ادامه این روند بروز بیماری ها زیادی را به دنبال دارد.
وی خواستار مطالعه جامع آب در روستاها، احداث آب شیرین كن و انتقال آب دریا به تمامی روستاهای شهرستان چابهار شد و افزود: تنها راه مقابله با بحران بی آبی استفاده از آب دریا برای آشامیدنی و كشاورزی است.
وی بر تغییر الگوی كشت، جلوگیری از حفر چاههای غیرمجاز و پلمپ آنها، برخورد با متخلفان حوزه آب و رعایت مصرف بهینه آب در بخش كشاورزی تاكید كرد.
شهرستان چابهار از شمال به شهرستانهای نیكشهر، قصرقند و سرباز، از شرق به كشور پاكستان، از جنوب به دریای عمان(مكران) و از غرب به بندر كنارك متصل است.
بندر زیبای چابهار در قلب مَكُّرانِ بلوچستان از 2 شهر به نام های چابهار و نگور، سه بخش مركزی، دشتیاری(با مركزیت نگور) و پلان، شش دهستان و 549 آبادی دارای سكنه تشكیل شده است.
چابهار از توابع استان سیستان و بلوچستان در 645 كیلومتری جنوب زاهدان مركز این استان قرار دارد.
3043 / 6081