سنندج- ايرنا- نگهداري پرندگان در قفس هميشه امري مذموم به ويژه در ادبيات و فرهنگ ما ايرانيان بوده است اما با اين وجود اين كار رواج زيادي داشته و هنوز هم دارد.

به گزارش خبرنگار ايرنا نفي ساختن قفس براي پرندگان و زنداني كردن آنها در محيطي تنگ تنها به طمع صداي آنها نياز به فرهنگسازي گسترده دارد انجمن هاي زيست محيطي در اين راستا پيشقدم شدند و انجمن چيا حركتي را با نام روژانوي يا طلوع دوباره آغاز كرد كه با حمايت سازمان محيط زيست به استان هاي مختلف كشيده شد.
در اين حركت قفس هاي پرندگان و اسلحه هاي شكاري شكسته شدند و شكارچيان ابراز ندامت كردند اين حركت اكنون نيز كم و بيش در برخي نقاط ادامه دارد و گاهي شنيده مي شود با حمايت محيط زيست كبك ها در طبيعت رها و قفس آنها آتش زده مي شود اما در چنين شرايطي صدور مجوز زنده گيري پرندگان يك امر متناقض با اين رويه مطلوب خواهد بود.
رسانه ها و انجمن هاي محيط زيستي بخشي از راه هاي فرهنگ سازي براي كاهش شكار هستند اما سازماني همچون سازمان حفاظت از محيط زيست بايد پيشگام منع اين امر مذموم باشد تا رسانه ها را نيز به آن حساس كند و از توان آنها بهره بگيرد اما در اين زمينه نه تنها شاهد كم كاري هايي بوده ايم بلكه گاها با صدور مجوز شكار پرندگان خوش صدا از سوي سازمان محيط زيست، به جاي منع اين امر مذموم به نحوي شاهد تقويت و تشويق آن بوده ايم.
سهره طلايي، پرنده اي كه صداي خوشش بلاي آزادي اش شده است و انسان ها براي شنيدن صدايش، قفس ها براي آن ساخته اند، سهره طلايي يكي از اين پرندگاني است كه براي آن مجوز زنده گيري صادر مي شود.
سهره طلايي براي زادآوري و به دست آوردن غذاي بيشتر، از مناطق گرمسير بالادست به شهرستان مريوان مهاجرت مي كنند اما هر ساله با صدور مجوز شكار، شاهد كاهش هرچه بيشتر تعداد آنها در مريوان هستيم به نحوي كه يكي از اعضاي تيم پرنده نگري زريبار وابسته به انجمن سبز چيا، صحبت از كاهش حدود 70 درصدي سهره هاي مهاجر نسبت به سال هاي قبل مي دهد.
ناصح حسيني معتقد است كه اگر همينطور پيش برود و مجوزهاي شكار اين پرنده همچنان صادر شود نسل اين گونه نيز به خطر مي افتد.
وي از فعالان و دوست داران محيط زيست كردستان خواست به صدور مجوز براي شكار اين پرنده انتقاد كنند تا اعتراض به اين كار از كردستان سر بگيرد.
سازمان محيط زيست كشور طي دستورالعملي كه در روز پنج مرداد امسال براي 17 استان از جمله استان كردستان ارسال كرده است خواسته است كه طي ضوابطي كه در اين دستورالعمل نام برده و در راستاي حمايت از جوامع محلي كه بخشي از معيشت آنها به بهره برداري از طبيعت وابسته است نسبت به صدور پروانه انتفاعي شكار (زنده گيري) سهره طلايي با تور اقدام شود.
در توضيح دستورالعمل آمده است كه اين پروانه صرفا براي افرادي صادر مي شود كه از اين طريق امرار معاش مي كنند حال مشخص نيست كه چگونه براي محيط زيست كشور محرض مي شود كه چه كسي براي امرار معاش دست به شكار سهره مي زند.
كما اينكه اين شكار فقط فصلي است و مشخص است كه افراد داراي شغل ديگري هستند و در اين زمان تنها براي افزايش درآمد يا تفريح به اين كار مي پردازند.
اين دستورالعمل كه در مرداد صادر شده، فصل مجاز شكار را تا مهرماه تعيين كرده است اين در حالي است كه سهره ها كه اغلب مهاجر هستند براي زادآوري به مريوان مي آيند و درست در زمان زادآوري مورد هجوم شكارچيان قرار مي گيرند كه مي تواند موجب مرگ جوجه هاي آنها و كاهش شديد جمعيت آنها شود.
مشخص نيست چطور اداره محيط زيست مجوز شكار گونه اي را كه در فصل زادآوري قرار دارد صادر مي كند شايد به دليل اينكه اين يك دستورالعمل كشوري است نمي توان اداره حفاظت محيط زيست كردستان را به خاطر صدور مجوز در استان مورد سرزنش قرار داد، اما انتظار مي رود با توجه به شرايط محيطي و كاهش تعداد اين گونه در استان، اداره محيط زيست كردستان با مكاتبه با سازمان اجازه عدم صدور پروانه را بگيرد.
مديركل محيط زيست كردستان در اين رابطه به خبرنگار ايرنا گفت: با اضافه شدن نيروهاي جديد به محيط زيست اكنون تعداد محيط بانان در مريوان هم به 14 نفر رسيده است كه نظارت بر نحوه شكار اين پرنده را امكان پذير مي كند.
عبدالوحيد رياضي فر افزود: سه سال است با وجود اعتراض شكارچيان، براي شكار پرندگان از جمله كبك و به غير از سهره، هيچ پروانه شكاري صادر نكرده ايم.
وي ادامه داد: يكي از راه هاي كسب درآمد كه توسط سازمان مديريت و برنامه ريزي براي سازمان محيط زيست مشخص شده است صدور پروانه شكار است كه ما مجبور به تبعيت از آن هستيم.
اما اين دستورالعمل تعداد مجاز شكار در روز را 10 سهره براي هر فرد و براي سه روز در هفته تعيين كرده است.
با وجود اينكه مديركل محيط زيست اين تعداد محيط بان را براي كنترل شكارچيان مناسب مي داند اما در عمل و در مقايسه با تعداد شكارچيان توانايي كنترل آنها دشوار است.
در چنين شرايطي چگونه و با كدام امكانات اداره حفاظت از محيط زيست مريوان امكان كنترل شكارچيان سهره و شمردن تعداد شكار آنها را دارد به جاي خود سوال بر انگيز است اما اگر تعداد شكار مطابق با دستورالعمل هم باشد، هر فرد در هفته مي تواند 30 سهره را شكار كند كه اگر تعداد شكارچيان زياد باشد حجم زيادي از سهره ها در طبيعت شكار و از چرخه زادآوري حذف مي شوند.
از سوي ديگر با توجه به قيمت سهره كه تا پنج ميليون ريال و بيشتر نيز امكان فروش دارد بايد پرسيد هفته اي 30 سهره چه درآمد هنگفتي را نسيب يك فرد مي كند كه مطمئنا خود شاغل هم هست اين آيا تناسبي با بهانه صدور اين مجوزها كه امرار معاش است، دارد يا بيشتر به يك زياده خواهي شكارچيان همزمان با آسيب به طبيعت است.
حسيني عضو تيم پرنده نگري چيا نيز بر اين باور است كه بيشتر مردم مريوان از نظر معيشت در شرايط ايده آلي قرار ندارند و دليل معيشتي دليل مناسبي براي صدور مجوز شكار يك گونه و در خطر انداختن آن نيست چرا كه اين سود تنها به عده معدودي مي رسد.
در كشورهاي توسعه يافته اگر مجوز شكاري صادر شود پس از سرشماري از ميزان تعداد گونه ها و تنها براي گونه هايي كه جمعيت آنها به رشد استانداردي رسيده است صادر مي شود.
پس از صدور مجوز شكار با توجه به امكانات و سازوكارهايي كه در دست دارند نظارت دقيق و آگاهي بالا از ميزان آمار شكارها وجود دارد.
اما در كشورمان و بويژه در مناطقي همچون مريوان كه تعداد محيط بانان و كاركنان محيط زيست پايين است و امكانات زيادي هم در دست ندارند امكان نظارت و دقت در تعداد آمار شكارها وجود ندارد.
بنابراين در چنين شرايطي و با توجه به اين امكانات براي جلوگيري از به خطر افتادن گونه هاي جانوري و كاهش زياد جمعيت آنها منطقي به نظر مي رسد كه سازمان محيط زيست از صدور مجوز شكار به هر دليلي امتناع كند.
از سوي ديگر شكار گونه هايي همچون سهره طلايي كه فرهنگي ناپسند را ترويج مي كند و به نفع كساني است كه به دنبال خوش گذراني هستند بايد به جهت اولي منع شود.
6108/1904
گزارش از اميد بهمني