رئیس پیشین ستادفرماندهی ارتش تركیه : سیا پشت كودتای تركیه بود

ژنرال بازنشسته ارتش تركیه در گفت و گو با احمد حاكان خبرنگار سرشناس سی.ان.ان.ترك كه به طور زنده از این شبكه تلویزیونی پخش می شد و تا بامداد امروز - سه شنبه - ادامه داشت، گفت: رویداد 15 جولای را یك كودتا ارزیابی نمی كنم. این شورش و قیام مسلحانه عناصر جماعت گولن بود كه با كودتاهای پیشین نظامی در تركیه تفاوتهای جدی دارد.
وی در پاسخ به این پرسش كه ' آیا امریكا قصد داشت فتح الله گولن و جماعت نور را كه دارای دیدگاه های متعصبانه مذهبی هستند در تركیه روی كار بیاورد؟' اظهار داشت : سیا هم شورش را راه انداخت و هم كاری كردكه این حركت به سرانجام نرسد . هدف آنها تضعیف ارتش تركیه و بی اعتبار كردن ارتش نزد مردم تركیه بود كه به نظر می رسد در این زمینه موفق هم شده اند.
باش بوغ افزود: سیا می دانست بعد از این حركت ، دولت تركیه با ارتش و ارتشی ها برخورد خواهد كرد و در نتیجه یكی از بزرگترین ارتش های منطقه بشدت تضعیف خواهد شد.
وی افزود: نمی دانم دولت امریكا و اوباما در جریان دخالت سیا در كودتای تركیه بود یا نه ، اما ساده اندیشان است ،فكر كنیم سازمان سیا كه 15 سال است اجازه اقامت فتح الله گولن را در امریكا داده ، از او استفاده ای نكند.
وی افزود: در جریان دادن اجازه اقامت به فتح الله گولن در امریكا، اف بی آی مخالف این موضوع بود و با تایید و پا درمیانی سیا این شخص توانست اجازه اقامت بگیرد،جالب است بدانید كه دو مامور سیا كه اجازه اقامت گولن در امریكا را امضا كرده اند ، روز كودتا در تركیه بودند.
رئیس ستاد فرماندهی پیشین ارتش تركیه در ادامه این گفت و گو ، افزود: گروه فتح الله گولن در كودتای نافرجام 25 تیرماه آلت دست سیا بود و هدف از این كودتا نیز تضعیف تركیه در راستای اجرای سیاست های منطقه ای قدرتهای بزرگ بود.
او با ادعای اینكه سه گروه در پشت پرده این ماجرای خونین قرار داشت گفت: عنصر اصلی در طراحی، مدیریت و ویرایش، جماعت گولن است. گروه دوم، گروهی است كه با گروه گولن نبودند ولی ناراضی بودند ، گروه سوم نیز افراد جاه طلبی بودند كه می خواستند از این فرصت برای رسیدن به مقام استفاده كنند.
باش بوغ با اشاره به اینكه هدف جماعت گولن ، براندازی دولت در تركیه و برپایی نظامی در راستای باورها و برداشت های دینی خود بود، گفت: نگاهی به محل زندگی گولن سر نخهایی در خصوص دست بیگانه به دست می دهد. تركیه اكنون با توجه به تحولات منطقه و مبارزه با جدایی طلبان در داخل و تحولات سوریه و خاورمیانه از دوران بسیار حساسی عبور می كند.
باش بوغ گفت: گولن در پنسیلوانیای آمریكا زندگی می كند و امكان این زندگی را سیا برای او تامین كرده است . سیا همینطوری به كسی اجازه اقامت در آمریكا نمی دهد .آیا می شود باور كرد كه سازمانهای اطلاعاتی نخواهند از وی استفاده كنند؟
او گفت: نتیجه را باید دید؛ در پی این كودتای نافرجام اعتبار ارتش تركیه خدشه دار نشد ولی قدرت آن تضعیف شد.
گرچه سایر مقامات تركیه نیز تا كنون به نوعی از دست داشتن آمریكا در كودتای نافرجام و یا حداقل تشویق و یا استفاده از این شورش برای تحقق اهداف منطقه ای و جهانی آن كشور سخن گفته اند، ولی این اولین باری است كه بالاترین مقام سابق در ارتش تركیه به عنوان ارتشی كه در درون ناتو از همكاری بسیار نزدیك دو جانبه و چند جانبه با آمریكا برخوردار بوده است، شك و شبهه خود را از دست داشتن سیا و سازمانهای جاسوسی غربی در كودتای نافرجام در تركیه سخن می گوید.
ایلكر باش بوغ بیست و ششمین رئیس ستاد مشترك ارتش تركیه است و به گفته خود 50 سال در نیروهای مسلح خدمت كرده است و بعداز بازنشستگی در سال 2013 نیز به اتهام توطئه كودتا علیه دولت محاكمه و روانه زندان شد. اما بعداز افشا شدن اینكه همه این ها دسیسه ای برای دور كردن عناصر مخالف با گروه گولن در داخل ارتش بوده است، تبرئه و از زندان آزاد شد.
این ژنرال بازنشسته ، دولت آنكارا را به دلیل اینكه در دوره ای به دست خود موجب نفوذ گسترده عناصر گولن در درون دستگاههای دولتی و ارتش شد، مورد انتقاد قرار داد و گفت: سال 2003 كه حزب اسلام گرای عدالت و توسعه به قدرت رسید و در دوره ای كه جماعت گولن با حزب حاكم دچار انشقاق نشده بود ، جماعت گولن توانستند در ارگان حكومت نفوذ كنند ،شاهد این نفوذ هم گفته اردوغان است كه خطاب به این جماعت می گوید چه خواستید كه ما به شما ندادیم .
رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری تركیه ، اما بعداز سال 2010 متوجه نیات این گروه شد ولی نتوانست همه دولت را در همراهی با خود در مبارزه با این گروه متقاعد سازد و در مبارزه با این گروه تنها ماند.
شایان ذكر است در عملیات مشهور به ارتشا و فساد كه در 17 دسامبر سال 2013 میلادی با مشاركت و سازماندهی قوه قضائیه و نیروی پلیس و ادارات دولتی انجام شد اتهامات جدی به شخص اردوغان، خانواده وی، چهار تن از وزرای كابینه دولت آنكارا وارد آمد و بیش از 80 نفر در این عملیات دستگیر شدند. در ادامه آن در دو عملیات متفاوت بر علیه حاكان فیدان رئیس سازمان اطلاعات تركیه و عملیاتی برای افشاسازی ارسال تسلیحات نظامی از تركیه به معارضان سوری انجام گرفت. دولت آنكارا در این دوره بود كه متوجه عمق خطر علیه خود شد و این عملیات را دسیسه ای برای براندازی دولت منتخب ارزیابی و جماعت گولن را به تشكیل دولت موازی در درون دستگاه دولتی متهم و عملیاتی را برای پاكسازی عناصر آن شروع كرد.
اما به گفته باش بوغ اردوغان در سه سال اخیر نیز نتوانست همه مقامات بلندپایه را در خصوص نیات این جماعت، متقاعد كرده و مبارزه یكپارچه ای را علیه گولن شروع كند ولی با رویداد اخیر همه به عمق و گستردگی این خطر پی بردند.
او در تبیین اهداف جماعت گولن در این كودتا گفت: ساده لوحانه خواهد بود كه بگوئیم این گروه راسا و بدون هدایت و امیدواری از پشتیبانی خارجی دست به چنین طرح بزرگی زده باشند.
ایلكر باش بوغ از عملكرد سازمان اطلاعات تركیه ( میت ) نیز به شدت انتقاد كرد و گفت: در دوره 2002 تا 2010 میلادی حتی یك نفر از جماع گولن در راستای گزارش های میت از ارتش اخراج نشده اند و اخراجی ها بیشتر از گروه دیگری وابسته به محمد كرداوغلو شاخه دیگر جماعت نور بوده اند. به نوعی می توان گفت برای پاكسازی جماعت رقیب با جماعت گولن از ارتش استفاده كرده اند.
ژنرال بازنشسته ارتش تركیه با اشاره به اینكه جماعات دینی از سالهای 70 میلادی به نیروهای مسلح نفوذ كرده اند، گفت: اما بیشترین نفوذ در دوران تورگوت اوزال رئیس جمهوری فقید تركیه و در بعداز كودتای نظامی 1980 میلادی صورت گرفت و حزب حاكم نیز سالها به هشدارها در این زمینه گوش خود را بست.
باش بوغ با انتقاد از عملكرد فرماندهی ارتش در جمعه شب 15 جولای گفت: متاسفانه آزمون خوبی ندادند. او با اشاره به گستردگی مشاركت عناصر وابسته به گولن در نیروهای مسلح در این شورش در سطح تركیه گفت: برنامه ریزی بسیار جدی با در دست گرفتن ظرفیت جدی از قدرت ارتش صورت گرفته شده بود ولی در اجرا همانطور كه در بالا گفتم با تردید گروههای ناراضی دیگر و اشتباهاتی كه در مدیریت كودتا مشاهده شد، نتوانستند به نیات خود برسند.
وی در پاسخ به اینكه اگر آمریكا از اعاده گولن به تركیه خودداری كند، چه خواهد شد، گفت: این دو تعبیر دارد. اگر اعاده شود به مفهوم این خواهد بود كه تاریخ مصرف وی برای آمریكا به سر رسیده ولی اگر اعاده نشود، یعنی هنوز كاربرد می تواند داشته باشد.
او با انتقاد از اقدامات عجولانه ای كه با استفاده از اختیارات دولت در دوه حالت فوق العاده اعلام شده در تركیه در بعداز كودتای نافرجام برای تغییرات بنیادین در ساختار ارتش تركیه صورت می گیرد، گفت: این بیش از پیش موجب تضعیف در انسجام ارتش خواهد شد.
رئیس ستاد فرماندهی پیشین ارتش تركیه تاكید كرد كه به لحاظ قانونی ، دولت نمی تواند در حالت فوق العاده دست به تغییر قوانین بزند و تغییر ساختار ارتش نیز باید در زمان مناسب و با تصویب پارلمان تركیه صورت بگیرد.
خاورم/2011**1579