كریدور حمل و نقل بین المللی شمال - جنوب ایران ارتباط كشورهای اروپایی، آسیایی میانه، روسیه و منطقه قفقاز را با خلیج فارس و هند فراهم خواهد كرد و بندر آستارا در آن كریدور به عنوان نقطه اتصال خط ریلی ایران و جمهوری آذربایجان، دروازه تجاری ایران با اوراسیا خواهد بود.

بر اساس توافق مسئولان ایران و جمهوری آذربایجان، طرح اتصال راه آهن آستارا - آستارا بین این دو كشور به امتداد دو كیلومتر در خاك ایران و هشت كیلومتر در خاك آذربایجان در حال اجراست و با ساخت پل ریلی مشترك بر فراز رودخانه مرزی آستاراچای، اتصال آهنین دو كشور فراهم خواهد شد و همچنین با ایجاد بارانداز در سطحی بیش از40 هكتار در آستارای ایران، بخش مهمی از كریدور حمل و نقل بین المللی شمال و جنوب كشور تكمیل خواهد شد.
اجرای راه آهن قزوین - رشت به عنوان بخش دیگری از پازل كریدور یادشده نیز توسط مسئولان امر پیگیری می شود و مطابق برنامه زمانبندی شده، برای تكمیل این طرح تا پایان سالجاری جهت اتصال به راه آهن آستارا تلاش می شود.
اهمیت كریدور حمل و نقل بین المللی شمال - جنوب ایران به عنوان مسیر اتصال و ارتباط كشورهای حوزه خلیج فارس به خزر، آن گاه آشكارمی شود كه بدانیم درحال حاضر مدت زمان رفت و آمد كشتی های تجاری از هند به آسیای میانه از مسیر مومبای - كانل سوئز- مسكو به طول 16 هزار و 129 كیلومتر، 40 روز طول می كشد، اما بعد از تكمیل كریدور شمال - جنوب فقط 14 روز زمان نیاز خواهد داشت و هزینه های حمل و نقل نیز به حد چشم گیری كاهش خواهد یافت.
با این اوصاف شهرستان مرزی بندر آستارا به لحاظ داشتن ویژگی هایی نظیر 18 و نیم كیلومتر مرز آبی و 38 و نیم كیلومتر مرز خاكی با جمهوری آذربایجان و اتصال ریلی با آن كشور، سومین مرز پر تردد كشوربا 750 هزار تردد مرزی در سال، رتبه نخست صدور محصولات كشاورزی كشور و مقام اول تجارت چمدانی با 22 میلیون دلار صادرات در سال به عنوان نقطه اتصال كریدور شمال - جنوب به اوراسیا بیش از این خواهد درخشید.
از یك سو روسیه بازار پرمنفعتی برای كالاهای غیرنفتی ایران محسوب می شود و از سوی دیگر بیشترین سهم تجارت آن كشور با اتحادیه اقتصادی اوراسیا را انرژی تشكیل می دهد؛ بنابراین از ترانزیت كالا در كریدور حمل و نقل بین المللی شمال - جنوب ایران و صدور انرژی از كشورمان، سود سرشاری عاید خواهدشد و بندر آستارا نیز كه از سابقه تجارت بین المللی در گذشته های دور برخوردار است به عنوان گلوگاه تغذیه آن كریدور، مسیر ترقی و توسعه را طی خواهد كرد.
هرچند از ایجاد بندر آستارا زمان زیادی نمی گذرد اما قابلیت آن برای تبادل و تجارت بین المللی باعث شد منطقه ویژه اقتصادی آستارا در سال 93 به تصویب هیات دولت برسد؛ جمهوری اسلامی ایران به لحاظ داشتن دریاهای خزر و خلیج فارس در شمال و جنوب برای ترانزیت كالاهای كشورهای عضو اتحادیه اوراسیا بهترین موقعیت را دارد و بندرآستارا نیز به مثابه گلوگاه تجارت خارجی در شمال ایران خواهدشد.
باتوجه به ارزش بالای مبادلات تجاری ایران و روسیه (نزدیك به یك میلیارد و 700 دلار در سال 2014) تكمیل خط آهن آستارا - آستارا و بارانداز بندر آستارا، سطح روابط تجاری ایران با كشورهای اوراسیا را افزایش داده و موقعیت های اقتصادی و تجاری استان گیلان را متحول خواهد كرد.
همچنین با گسترش مبادله كالا در كریدور حمل و نقل بین المللی شمال - جنوب، خون تازه ای در شاهرگ های اقتصادی و حیاتی كشور جریان خواهدیافت.
تقویت تجارت بین المللی در بندر آستارا با برنامه های اقتصاد مقاومتی نیز منطبق است و همچنین تدبیر و امید دولت در احیای آن، نشانگر لحاظ عدالت در توزیع ثروت و امكانات در كشور از سوی دولت است و اكنون كه افق مناسبات اقتصادی ایران با جهان در پسابرجام روشن شده است، انتظار می رود بیش از این، برای تامین و تقویت زیرساخت های بندرآستارا با دورنگری لازم، برنامه ریزی و اقدام شود.
* مسئول دفتر ایرنا در شهرستان مرزی آستارا