عربستان در نخستين استقراض خود از بازار بين المللي مبلغ بي سابقه ۱۷ ميليارد و ۵۰۰ ميليون دلار را از بانك «اچ اس بي سي» انگليس وام گرفت.
اين كشور در سال 2015 با كسري بودجه بالغ بر 98 ميليار دلاري مواجه بود وپيش بيني مي شود در سال 2016 كسري بودجه 87 ميليار دلاري را به دليل كاهش قيمت نفت از نيمه سال 2014 وهزينه هاي سرسام آور جنگ با يمن تجربه كند و اينگونه مشاهده مي شود كه اقتصاد اين كشور با ركودي بي سابقه مواجه است.
عربستان با ارائه طرح خيالي ٬2030 درصدد متنوع كردن منابع درآمد خود براي كاهش تكيه بر درآمدهاي نفتي به عنوان بزرگترين منبع درآمد دولت اين كشور است.
رژيم آل سعود طي چند ماه گذشته با اتخاذ اقدامات صرفه جويانه٬ قيمت كالاهاي اساسي مانند سوخت، آب و برق را افزايش داده و از طرف ديگر حقوق كارمندان بخش عمومي وپاداش ها را كاهش داده است.
پيش از اين عربستان از بازارهاي داخلي وام گرفته بود اما درخواست وام 17.5 ميليارد دلاري از بازار بين المللي اولين بار است كه توسط اين كشور مطرح مي شود.
اخيرا شركت ملي نفت عربستان آرامكو كه در پي تشديد بحران اقتصادي به بهانه راي مصر به پيش نويس قطعنامه روسيه درباره سوريه در شوراي امنيت ،از تأمين نياز فراورده هاي نفتي مصر شانه خالي نموده بود٬ اعلام كرد ديگر نمي تواند به تعهد خود براي تامين نيازهاي نفتي مصر پايبند باشد و توافق فروش اقساطي سوخت به مصر را فسخ كرد.
بر اساس توافق 23 ميليارد دلاري شركت آرامكو و شركت عمومي نفت مصر، قرار بود مصر ماهانه 400 هزار تن گازوئيل ٬ 200 هزار تن بنزين و 100هزار تن سوخت‌هاي ديزلي از عربستان خريداري كند و هزينه آن را در طول 15 سال با سود 2 درصد پرداخت كند اما اوضاع وخيم اقتصاد عربستان اجازه چنين كاري را نمي دهد.
از سوي ديگر بسياري از كشورها از جمله مغرب ،تونس ، الجزاير ومصر سفر عمره اتباع خود را به عربستان تحريم كردند واين نيز خود ضربه بزرگي به اقتصاد ورشكسته عربستان است.
عربستان كه در باتلاق جنگ 19 ماهه خود با يمن گرفتار شده است٬ اخيرا مجبور شد بودجه كابينه و شبه نظاميان هادي رئيس جمهوري مستعفي وفراري را قطع كند.
همچنين عربستان در اقدامي مشابه، كمك‌هاي مالي به شماري از گروه‌هاي مسلح در تعدادي از استان‌هاي يمن و همچنين برخي شخصيت‌هاي يمني مورد حمايتش را كه پيشتر از آنها براي پوشش و توجيه تجاوز خود به يمن استفاده مي‌كرد، تعليق كرد.
تماس تلفني السيسي رئيس جمهوري مصر با نخست وزير عراق واعلام حمايت مصر از حمله عراق به داعش در موصل وسفر علي مملوك، رئيس سازمان اطلاعاتي سوريه به مصر طي روز هاي اخير به شدت عربستان را كه حامي منافع رژيم صهيونيستي در منطقه است٬ خشمگين وموجب افزايش هزينه هاي اين كشور كرده است.
علاوه بر كاهش قيمت نفت، مخارج نظامي، تجاوز به يمن، حمايت ازتروريست هاي سوريه و عراق ، بيكاري گسترده جوانان سعودي وعدم پايداري مدل اقتصادي فعلي عربستان و محكوم بودن آن به فروپاشي مهمترين مشكل عربستان است.
عربستان با اين اوضاع اقتصادي آشفته٬ به زودي مجبور فروش بخشي از سهام آرامكو در بازارهاي داخلي و بين‌المللي مي شود به طوري كه محمد بن سلمان معتقد است كه 5 درصد سهام آرامكو حدود 100 ميليارد دلار مي‌ارزد.
راه ديگري كه عربستان براي جبران كسري بودجه به سراغ آن رفته٬ افزايش درآمد حاصل از بخش گردشگري است و قرار است سرمايه گذاري در بخش گردشگري در سال 2020 به 46 ميليارد دلار برسد ؛مناطق ساحلي زيادي براي پروژه‌هاي گردشگري اختصاص داده شود و سرمايه‌گذاري‌هاي جديدي روي موز‌ه‌ها و اماكن تاريخي انجام بگيرد.
جمعيت زياد بيكاران در عربستان كه در سال 2020 حدود هفت ميليون سعودي خواهان كار خواهند بود (اگر زنان را از بازار كار حذف كنيم)، آل سعود را وادار خواهد كرد كه تا سال 2020 حداقل سه ميليون شغل (فقط براي سعودي‌ها) ايجاد كند در حالي كه در دوران اوج شكوفايي اقتصادي عربستان (ناشي از افزايش قيمت نفت) از 2003 تا 2013 حدود 1.7 ميليون فرصت شغلي ايجاد شده است. بيكاري مي‌تواند منجر به ناپايداري سياسي يا جذب جوانان به گروه‌هاي تروريستي افراطي شود.
سوزاندن اتوبوس‌هاي شركت بن لادن در مكه توسط كارگرهاي معترض به تأخير در پرداخت حقوق و اخراج از كار به خوبي نشان مي‌دهد كه چگونه مسائل اقتصادي مي‌تواند مردم آرام عربستان را تحريك كند و حساسيت آنها بر مسائل اقتصادي بسيار بيشتر از مسائل سياسي است.
عربستان بيش از هر چيز به اصلاحات اساسي در نظام سياسي و فرايند تصميم سازي نياز دارد زيرا جاه طلبي هاي سران عربستان درقالب تجاوز به يمن، افزايش هزينه سفر حج عمره واستفاده از زورگويي در رابطه خود با كشورها از جمله مصر ، عراق ،سوريه ويمن به سرعت موجب انزواي آن خواهد شد.
كارشناسان اعتقاد دارند پايان دادن به تجاوز زميني هوايي ودريايي عربستان به يمن مي تواند تا حد زيادي اقتصاد ويران عربستان را از ورطه هلاكت نجات دهد.
خاورم** 1453**2041**گزارش از آمنه دهقان
تاریخ انتشار: ۱ آبان ۱۳۹۵ - ۱۲:۲۴
تهران- ايرنا- عربستان پنجشنبه گذشته اقدام به دريافت وام 17.5 ميليارد دلاري از بازار بين المللي كرد كه اين خود نشان مي دهد بحران اقتصادي در اين كشور پس از فرورفتن در باتلاق جنگ 19 ماهه يمن بسيار جدي است.