ديابت در كمين يزدي ها/ توصيه متخصصان به اصلاح سبك زندگي

به گزارش ايرنا، بيماري ديابت در اثر ناتواني بدن در توليد انسولين يا كاهش و موثر نبودن انسولين در سوخت و ساز مواد قندي پديد مي‏آيد و در حال حاضر اين بيماري يكي از معضلات كنوني جوامع توسعه يافته و در حال توسعه است.
ديابت، شايعترين بيماري غدد در جهان و عامل چهار ميليون مرگ سالانه است به طوري كه در هر دقيقه 12 مورد ابتلاي جديد و 6 مرگ ناشي از ديابت گزارش مي شود.
در حال حاضر پنج ميليون نفر در ايران مبتلا به ديابت هستند، 5.5 ميليون نفر ديگر هم در آستانه ابتلا به اين بيماري قرار دارند و پيش بيني مي شود تا سال 2030 اين ميزان دو برابر شود.
طبق گزارشات، در سال 86 در ايران به ازاي هر 20 نفر يك مورد ديابتي وجود داشت، با توجه به روند شيوع ديابت پيش بيني مي شود تا 18 سال آينده به ازاي هر هفت نفر در ايران يك فرد مبتلا به ديابت وجود داشته باشد.
اما هرچه پيش مي‌رويم سبك تغذيه جامعه بدتر شده و با استفاده از مواد قندي، نوشابه‌ها و شيريني‌ها بر بروز ديابت افزوده مي‌شود، با رفتن به سمت فست ‌فود و غذاهاي آماده به‌ ويژه بين جوانان اين خطر بيشتر و با اين سبك زندگي آمار ديابت رو به رشد است.
فقط با نخوردن يا كم خوردن نيست كه قند كنترل مي شود بلكه رعايت الگوي غذايي صحيح است كه به كنترل قند خون منجر مي شود، تغذيه سالم، ورزش، دوري از استرس و استفاده نكردن از دخانيات بهترين روش هاي پيشگيري از ابتلا به ديابت محسوب مي شود.
نقش تغذيه در كنترل ديابت برهيچ كس پوشيده نيست اما اينكه چگونه، چه نوع غذايي و در چه زماني مصرف شود از جمله نكات بسيار مهم در تغذيه افراد به شمار مي رود.
اصلاح سبك زندگي، كليد درمان ديابت است و رژيم غذايي مناسب نكته مهمي در كنترل و پيشگيري قند خون است، اينكه چه مي خوريد و چقدر مي خوريد كاملا بر سطح قند خون تاثير مي گذارد پس بايد رژيم غذايي را كنترل نمود.
شيوع ديابت در كشور در حال افزايش است و بررسي ها نشان مي دهد شيوع اين بيماري در استان يزد از ميانگين كشوري بالاتر است و از مجموع جمعيت يك ميليون و 70 هزار نفري استان يزد 100 هزار نفر به بيماري ديابت مبتلا هستند.
ضرورت توجه به اين موضوع خبرنگار ايرنا مركز يزد را بر آن داشت تا در زمينه شيوع ،راههاي كنترل و پيشگيري از آن با كارشناس تغذيه و پزشكان مربوطه به صحبت بنشيند.
*** ميزان شيوع ديابت در يزد 1.5 برابر ميانگين كشور
سرپرست مركز تحقيقاتي و درماني ديابت يزد با بيان اينكه ميزان شيوع ديابت در اين استان بالاتر از ميانگين كشوري است گفت: براساس آخرين آمار، ميزان شيوع اين بيماري در افراد بالاي 30 سال در كشور و استان به ترتيب 11 و 18 درصد است.
دكتر مسعود رحمانيان افزود: ميزان شيوع ديابت در استان يزد 1.5 برابر كشور است و اين يك زنگ هشدار است.
اين فوق تخصص غدد درون ريز تصريح كرد: شيوع اين بيماري طي 18 سال گذشته در استان يزد از 14 درصد در افراد بالاي 30 سال به 18 درصد در حال حاضر رسيده است.
رحمانيان اظهار كرد: در 15 سال آينده شيوع بيماري در اين استان دو برابر مي شود و اين يك فاجعه است و متاسفانه يزد در زمينه شيوع بيماري ديابت جزو سه استان نخست كشور است.
وي بي تحركي، چاقي، تغذيه نامناسب، ژنتيك و غذاهاي پر كالري و كم فيبر را از جمله دلايل اصلي ابتلا به دبايت در استان بيان كرد و گفت: استرس و عوامل ژنتيكي نيز مستعد كننده بيماري است.
سرپرست مركز تحقيقاتي و درماني ديابت يزد با بيان اينكه يزد در زمينه تحرك و فعاليتهاي بدني جزو استانهاي پايين كشور قرار دارد افزود: 55 درصد مردم شهر يزد مبتلا به چاقي هستند البته اين ريز فاكتورهاي در تمام دنيا وجود دارد اما در اين خطه پررنگ تر است.
رحمانيان با بيان اينكه بيماري ديابت در دانش آموزان اين خطه روز به روز در حال افزايش است گفت: 50 درصد دانش آموزان اين استان مبتلا به چاقي و اضافه وزن هستند.
وي افزود: تحقيقات نشان مي دهد كه اگر تا سن 12 سالگي از چاقي پيشگيري نشود موجب بيماري ديابت در بزرگسالي مي شود.
سرپرست مركز تحقيقاتي و درماني ديابت يزد بيماريهاي هاي قلبي و عروقي ، زخم و قطع پا ، تاري ديد، خون ريزي چشم و نارسايي كليه را از جمله عوارض بيماري ديابت اعلام كرد .
*** نقش پر رنگ تغذيه سالم در پيشگيري و كنترل ديابت
رحمانيان با بيان اينكه تغذيه سالم نقش پررنگ در پيشگيري و ابتلا نشدن به اين بيماري دارد گفت: افراد بايد از غذاهاي پركالري و چربي پرهيز كنند.
سرپرست مركز تحقيقاتي و درماني ديابت يزد افزود: برخي از مواد عذايي مصرفي كه داراي كربو هيدروات و كالري كم هستند به دليل مواد افزوني مضر به آنها موجب آسيب به سلولهاي لوزالمعده و منجر به بروز ديابت مي شود.
وي اظهار كرد: اين كه گفته شود مردم يزد شيريني زياد مصرف مي كنند و اين باعث ابتلا به ديابت مي شود واقعيت همين است و آمار نشان مي دهد مردم اين خطه بيشتر از مناطق ديگر كشور بطور متوسط شكر مصرف مي كنند.
سرپرست مركز تحقيقاتي و درماني ديابت يزد افزود: اما اينكه مصرف بيش از حد شكر موجب بروز ديابت در مردم اين خطه مي شود هنوز بصورت علمي ثابت نشده و مهمترين فاكتور ثابت شده اين بيماري در اين خطه مسئله ژنتيك است و پس از آن كم تحركي و چاقي است.
اين فوق تخصص غدد درون ريز، تست غربالگري قند خون را براي تمام افراد به ويژه گروه سني بالاي 40 سال توصيه كرد و گفت: ممكن است ديابت سالها بدون علامت باشد .
*** 37 هزار بيماري ديابت داراي پرونده در مركز تحقيقاتي ديابت
مدير درمانگاه مركز تحقيقاتي درماني ديابت يزد با بيان اينكه 100 هزار نفر در استان به ديابت مبتلا هستند گفت: 37 هزار نفر از تعداد در اين مركز داراي پرونده هستند كه فقط 30 هزار آنها بطور منظم به اين مركز مراجعه مي كنند.
دكتر سيد محمدرضا آقايي با اشاره به شيوع بالاي ديابت در استان گفت: تحقيقي با عنوان 'ياس' در شهر يزد انجام شد و نشان داد 18 درصد گروه سني بين 20 تا 70 سال در جامعه شهري يزد شيوع ديابت دارند.
وي با بيان اينكه متاسفانه 50 درصد مبتلايان به ديابت از بيماري خود اطلاعي ندارند و افراد بايد غربالگري شوند گفت: اگر فردي از خود مراقبت كند حتي اگر پدر و مادري ديابتي هم داشته باشد تا 20 درصد احتمال آنكه به ديابت مبتلا نشود وجود دارد.
وي با اشاره به اينكه بيماري ديابت برروي تمام سيستمهاي بدن تاثير مي گذارد گفت: اين بيماري اثرات نامطلوبي روي قلب و عروق ، كليه ، چشم ، اعصاب و بسياري از اعضاي ديگر بدن دارد و مي تواند موجب سكته هاي قلبي و مغزي ، نارسايي كليه، كوري و قطع پا شود.
مدير درمانگاه مركز تحقيقاتي درماني ديابت يزد اضافه كرد: بعد از حوادث ترافيكي، دومين عامل قطع پا و نخستين عامل كوري چشم در دنيا ناشي از بيماري ديابت است.
***رژيم غذايي نامناسب از عوامل ابتلا به ديابت
دكتر آقايي رژيم غذايي نامناسب و نبود نظم در غذا خوردن را از جمله عوامل ابتلا به ديابت بيان كرد و گفت: افراد بايد به تغذيه خود نظم و ترتيب بدهند و سعي كنند هر روزه به اندازه مشخص و در زمان هاي معين غذا بخورند.
مدير درمانگاه مركز تحقيقاتي درماني ديابت يزد افزود: اگر افراد سه شرط غذا خوردن متنوع ، متعادل و منظم خوردن را رعايت كنند مسلما به ديابت مبتلا نخواهند شد.
وي كم تحركي ، اضافه وزن و ورزش نكردن را از ديگر عوامل ابتلا به ديابت بيان كرد و گفت: تمام افراد بايد ورزش كردن را در برنامه روزانه خود قرار دهند.
مدير درمانگاه مركز تحقيقاتي درماني ديابت يزد بر اصول سبك زندگي سالم و تغذيه سالم تاكيد كرد و گفت: بيماري ديابت قابل كنترل است تا يك زندگي شيرين و سالم با ديابت داشته باشيم
*** برگزاري جشنواره دست پخت بانوي يزدي
وي از برگزاري گردهمايي دستپخت بانوي يزدي با شعار سفره سالم و زندگي شيرين در آذرماه در استان خبر داد و گفت: اين گردهمايي به منظور ترويج غذاهاي اصيل و سنتي غذاهاي سالم برپا مي شود .
مدير درمانگاه مركز تحقيقاتي درماني ديابت يزد افزود: كيفيت و سلامت غذاهاي پخته شده در اين گردهمايي توسط داوران انتخاب و به انها جوايزي اهدا مي شود.
آقايي اظهار داشت: بايد با ترويج آشپزي سالم ذائقه افراد از خوردن غذاها پرچرب ، پرنمك و شيرين به سمت غذاهاي كم چرب، كم نمك و شيريني كمتر تغيير كند.
*** چه كنيم تا گرفتار ديابت نشويم
يك متخصص تغذيه گفت: مصرف قندهاي پيچيده مي تواند كمك قابل توجهي به پيشگيري از بروز ديابت نمايند مخصوصا كربوهيدراتها كه حاوي مقدار قابل توجهي فيبر هستند.
يوسف نقيايي افزود: فيبرها در واقع علاوه بر سرعت دادن غذا در دستگاه گوارش منجر به كاهش جذب قندها و چربيها مي شوند كه مهمترين منابع حاوي فيبرها انواع سبزيها چون خيار سبز، انواع كلم ها ، هويج ، گوجه فرنگي و ميوه ها هستند.
وي اضافه كرد: اگر ميوه ها با پوست مصرف شود به شرطه آنكه خوب شسته و ضدعفوني شده باشد بهتر است.
اين متخصص با بيان اينكه هر حبه قند به طور متوسط چهار گرم و تقريبا 16 كيلو گرم انرژي دارد افزود: طبق توصيه سازمان بهداشت جهاني بهتر است كه مصرف حبه هاي قند روزانه به كمتر از هفت حبه محدود شود اين در حالي است نبايد ديگر از غذاهاي حاوي قند و شكر استفاده نمود.
وي نقش تغذيه را در ديابت مهم خواند و گفت: اگر شخص ديابتي بيش از نياز خود غذا مصرف كند يا انرژي دريافت نمايد بسياري از غذاها مي تواند منجر به افزايش قند خون يا چربي ذخيره شود.
نقيايي با بيان اينكه ديابتي ها مصرف غذاهاي سرخ شده را به حداقل برسانند افزود: بطور كلي براي يك شخص سالم توصيه مي شود حتي المقدور از غذاي سرخ كردني كمتر استفاده كند چرا كه اين مهم مي تواند مقدار يا از خواص آن غذا را در اثر حرارت بالاي سرخ كردن از بين ببرد.
نقيايي افزود: بنابراين رعايت رژيم غذايي مناسب، وزن مناسب، تحرك و فعاليت بدني باعث مي شود فرد يا به ديابت مبتلا نشود و يا در سنين بالا گرفتار اين بيماري شود.
وي ادامه داد: بنابراين كنترل وزن و مقابله با چاقي از سنين كودكي و در تمامي مراحل زندگي نقش مهمي در پيشگيري از بيماري ديابت دارد.
وي خاطر نشان كرد: استفاده از غذاهاي چرب و شيرين نقش بسزايي در اضافه وزن و چاقي دارند و فرد را در معرض خطر ابتلا به ديابت قرار مي دهند.
***
يك شهروند مبتلا به ديابت هم در مورد تلخي و شيرين هاي بيماري­ اش به ايرنا گفت: در سن 43سالگي متوجه بيماري ديابت شدم، به علت كاهش وزني كه داشتم پس از انجام آزمايش متوجه شدم كه قند خون دارم.
اين بيمار افزود: از آن زمان به بعد تحت نظر پزشك خود داروي خود را به طور منظم مصرف كردم و با يك رژيم غذايي صحيح بيماري خود را كنترل نمودم.
وي اظهار داشت: در صورت درمان نكردن به­ موقع، طعم شيرين زندگي به بيمار تلخ مي شود و عوارض بسياري را به دنبال دارد.
آنچه كه در ميان در كنترل و پيشگيري از بيماري ديابت كه به بيماري خاموش شهرت دارد نقش مهم و اساسي دارد تغذيه سالم است، بنابراين با اصلاح سبك زندگي ميتوان از بروز اين بيماري جلوگيري نمود و يك زندگي سالم و شيرين را براي خود به ارمغان آورد.
بيماري ديابت به سه نوع يك، دو و حاملگي تقسيم مي شود و تاريخچه اين بيماري به 1500 سال قبل از ميلاد برمي گردد كه براي نخستين بار در مصر مورد توجه قرار گرفت كه يك پزشك مشهور هندي اين بيماري را شناخت و نام مدهومها ( بيمار ادرار شيرين ) را روي ان گذاشت.
پزشكان هندي براي تشخيص اين بيماري ، ادرار بيمار را روي زمين ريخته و مشاهده مي كردند كه مورچه ها به سمت ان جذب مي شوند.
نخستين توصيف كامل بيماري ديابت شيرين و افتراق آن از ديابت بي مزه توسط ابوعلي سينا انجام شد.
2088/6197 گزارشگر: كبري دانشي دهج ** انتشار: محمد حسين فلاح تفتي