تهران-ايرنا - مدير گروه ادب و هنر مركز پژوهش‌هاي جوان وابسته به پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي گفت: كتاب «شهادت نامه عشاق» در حقيقت لبيك شاعرانه به نداي «هل من ناصر» امام حسين (ع) در عصر كنوني است.

به گزارش روز دوشنبه گروه فرهنگي ايرنا از پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي، محمد حسن شاهنگي در آيين رونمايي از كتاب شهادت نامه عشاق مجموعه اشعار عاشورايي اثر ليلا خجسته راد افزود: مولف تلاش كرده است در حد توان خود مخاطبان جوان را با مهم‌ترين شعرا و اشعارشان درباره كربلا آشنا كند.
وي اضافه كرد: در گزينش اشعار كتاب تلاش شده تا به سه محور پيشاواقعه (حركت كاروان نينوا از حجاز به عراق)، حين واقعه (حماسه آفريني‌هاي امام حسين (ع) و ياران با وفايش در دشت كربلا) و پسا واقعه (حركت كاروان اسرا به شام) پرداخته شود و اشعار به هر سه محور توجه كنند.
اين نويسنده افزود: همچنين كوشش شده تا اشعار كتاب هم به چرايي وقوع عاشورا و هم به چگونگي آن بپردازد و مخاطب در جريان انگيزه‌هاي قيام امام حسين(ع) نيز قرار گيرد. البته در كنار اشعار شاعران، معرفي كوتاهي درباره زندگاني ادبي شاعر و معرفي اجمالي آثار او نيز صورت گرفته و اطلاعات ادبي خواننده از اين لحاظ نيز تقويت مي‌شود. وي اضافه كرد: مطابق با روايات، كربلا حرارتي در قلوب شيعيان به وجود مي‌آورد كه تا روز قيامت سرد نمي‌شود.
اين حرارت در قلب شاعران به طور ويژه نمود دارد و كمتر موضوعي در بين شعرا وجود دارد كه اين طور فراگير باشد. اين وضعيت به گونه‌اي است كه مذهب و نژاد را به رسميت نمي‌شناسد و به همين دليل در ميان طيف‌هاي مختلف مي‌توان شعراي سني مذهب را نيز مشاهده كرد.
شاهنگي همچنين گفت: عاشورا يك موضوع نيست؛ بلكه يك جريان زنده و پوياست و عظمت آن به حدي است كه كمتر شاعري مي‌تواند نسبت به آن بي‌تفاوت باشد و به زبان شعر، عرض ارادتي به خاندان آل‌الله نكند و درس‌هاي عاشورا همچون چون عزت‌مندي، ايثار و فداكاري در واقع مرام‌نامه هميشگي بشر در طول تاريخ است.

** شهادت نامه عشاق، كتابي براي آشنايي نسل جوان
ليلا خجسته راد مولف كتاب شهادت نامه عشاق گفت:‌ يكي از اهداف در تهيه اين كتاب، آشنايي نسل جوان با شاعران اصيل آييني و معرفي اشعار پرمايه اين شاعران به آنها بود و شعر عاشورا شعري سراسر شور و شعور است كه اين مضامين بايد به مخاطبان جوان ياد آوري شود.
در اين كتاب كه بخشي به يادداشت ها و بخشي نيز به اشعار برگزيده اختصاص دارد، اشعار شاعران جوان امروز در كنار شاعران مطرح گذشته و معاصر آورده شده تا مجموعه ‌اي از چند نسـل، زنجيره ‌اي از ارادتشان به امام حسين(ع) و خاندان آن حضرت بسازند و خلاصه‌اي از زندگي و آثار اين شاعران منتشر شده است.
اشعار در اين كتاب بر اساس تقدم تاريخ تولد شاعران، از قرن نهم هجري قمري تا دهۀ ششم قرن چهاردهم شمسي به ترتيب آورده شده و براي ايجاد نظم و يك ‌دستي كار، اشعار موزون و اشعار سپيد و نيمايي در دوفصل جداگانه آورده شده تا خواننده راحت ‌تر به قالبي كه به آن علاقه دارد، دسترسي پيدا كند.

** شاعران با شعر ذكر مي گويند
سيد احمد نادمي شاعر و منتقد ادبي با استناد به آيات 224 تا 227 سوره شعرا گفت: در اين آيات وقتي صحبت از شعر مي‌شود، گويي از چيزي سخن به ميان آمده كه پسنديده نيست و در آن به صراحت شعرا را كساني خطاب قرار مي‌دهد كه اغوا شدگان از آن‌ها تبعيت مي‌كنند اما در حقيقت منظور اين است كه قرآن تنها شاعراني را از خود مي‌راند كه از فضاي ايماني برخوردار نبوده و اغوا مي‌كنند.
وي افزود: اما شاعراني كه از دسته ايمان آورندگان بوده و ياري گر هستند، از سوي قرآن مدح مي‌شوند. زيرا آنان كساني هستند كه از طريق شعر، ذكر گفته و وجود خدا را يادآور مي‌شوند و يا اينكه اگر شاهد ظلمي باشند به سمت ياري‌گري رفته و لبيك مي‌گويند. در حقيقت آن‌ها اگر عمل مي‌كنند، به طور قطع عمل صالح انجام مي‌دهند و شعرشان نيز عمل صالح آنان خواهد بود.
نادمي همچنين گفت: شعر عاشورايي واقعي‌ترين شكل شعر انتصار(ياريگري) خواهد بود، شعري كه به ظلمي آشكار پاسخ مي‌دهد و به طور كلي مي‌توان گفت از منظر قرآن اين شاعران هستند كه مي‌توانند صاحبان پرچم ايمان آورندگان باشند.
وي اضافه كرد: در كتاب شهادت نامه عشاق نمونه‌هاي خوبي از شعر شيعي و ديني ديده مي‌شود، شعرهايي كه ياري گر بوده، به سمت انتصار رفته و براي پرسش «هل من ناصر ينصرني» پاسخگوي خوبي هستند و اگر به شعر احترام مي‌گذاريم، بايد به شاعراني كه انتصار كردند، بيشتر احترام بگذاريم.

** موضع ديني در شعر آييني
رضا اسماعيلي شاعر و پژوهشگر ادبي با بيان اين كه در تعريف شعر آييني همواره اختلاف نظرهايي وجود داشته، اظهار داشت: يك شعر اصيل ديني و آييني بايد علاوه بر موضوع ديني از موضع ديني هم برخوردار باشد و امروز به اين مساله كمتر توجه مي‌شود.
وي افزود: درحقيقت بسياري از شعرهاي آييني ما با موضوع دين نوشته مي‌شود در حالي كه موضع آن ديني نيست و شعر آييني محسوب نمي‌شود و در اين راستا مي‌توان گفت «حافظ» آييني ترين شاعر ادبيات ديني ماست، زيرا در تمام اشعار و ابيات او مي‌توان به درستي موضع دين را ملاحظه كرد.
اسماعيلي همچنين گفت: شاعر عاشورايي و آييني واقعي به طور قطع در شعر خود موضع ديني را در نظر مي‌گيرد و اين موضع چيزي نخواهد بود جز عزت مداري، حق خواهي، شجاعت و در حقيقت همان موضعي كه حضرت زينب(س) از آن برخوردار بود.
وي افزود: شعر آييني و ديني بايد مبتني بر ايمان و ذكر الهي باشد كه در غير اين صورت چيزي جز الهام شيطان نخواهد بود و همه ما اعم از هنرمندان و شعرا بايد نسبت به شعر عاشورا و خاندان رسالت دغدغه داشته و آفت‌هايي كه در اين گونه شعري ديده مي‌شود را بيان كرده و به نقد بگذاريم.
اين شاعر اضافه كرد:‌ اشعار انتخاب شده در كتاب شهادت نامه عشاق به خوبي گزينش شده‌ و در امتداد اين نكته ‌است كه كربلا حادثه‌اي شكست خورده نيست و سوگ عاشورا سوگي ظفرآميز است.

** نقدهايي بر شعر هياتي
ميرشمس الدين فلاح هاشمي نويسنده و مدير مجموعه محفل انس گفت: تاكنون مجموعه‌‎هاي مشابهي در اين زمينه منتشر شده اما برخي از اين آثار فقط در يك قالب خاص مثل قصيده جمع‌آوري شده در حالي كه در كتاب شهادت نامه عشاق قالب هاي مختلف به شكل شعر نو و كلاسيك آورده شده‌است.
وي افزود: ما امروزه شاهد شكل‌گيري شاخه‌اي درون شعر آييني به نام شعر هياتي هستيم كه نقدهايي جدي بر آن وارد است و تلاش مي‌شود تا شنونده و مخاطب به هيجان بيايد و شور كاذبي به خود بگيرد، اما اين اشعار متاسفانه فاقد محتواي عميقي هستند.
آيين رونمايي از كتاب شهادت نامه عشاق پنجشنبه شب و مصادف با ايام اربعين حسيني(ع) با همكاري مركز پژوهش‌هاي جوان وابسته به پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي برگزار شد.
فراهنگ*1003**1027*دريافت كننده: محمدرضا جعفرملك*انتشار دهنده:محمدجواد دهقاني