زین دایره مینا، سهم من كجاست؟

جامعه هنگامی وظیفه خود را فراموش كرده كه وقتی كه یكی از كارفرمایان باانصاف، فرصت شغلی خوبی را در اختیار یكی از این افراد دارای معلولیت قرار می دهد، این فرد به خاطر مشكلاتی مانند مناسب نبودن وسیله حمل و نقل عمومی برای معلولان یا داشتن پله های زیاد در ساختمان بدون آسانسور به راحتی و فقط به خاطر مشكلات ایاب و ذهاب، این فرصت شغلی را از دست می دهد.
جامعه آنجا افراد دارای معلولیت را فراموش كرده كه اگر فرد دارای معلولیت شغل مورد نظر خود را هم پیدا كند هنگام دریافت حقوق حتی نمی تواند به دلیل مناسب سازی نشدن اماكن شهری از دستگاه خودپرداز بانك استفاده كند و حقوقش را بگیرد.
جامعه وقتی افراد دارای معلولیت را فراموش كرده كه معلولان هنگام مراجعه به مراكز درمانی سرپایی به ویژه دندانپزشكی با محیط های مناسب سازی نشده از جمله پله ها و موانع فراوان برای راه رفتن مواجه می شوند ، قید آن را می زنند؛ از این دست مثال ها زیادند و هر چند چشم امید افراد دارای معلولیت به اصلاحیه قانون جامع از آنان مانده اما این قانون هنوز در مجلس شورای اسلامی معطل مانده است.
چند نفر از افراد دارای معلولیت در گفت و گو با خبرنگار ایرنا از مشكلات خود گفتند و شرح حالی نوشتند بر تمام وظایف جامعه ای كه متاسفانه تاكنون برای آنان مهیا نشده است.
فاطمه مرادی 35 ساله كه دارای معلولیت جسمی و حركتی است، هفت سال است كه آموزش های مختلف را فرامی گیرد كه وارد فضای كاری جامعه شود اما مشكلات جسمی اش بیشتر از آن است كه بتواند در این راه موفق شود. با این وجود او با اشتیاق انواع مهارت ها از جمله خیاطی را فراگرفته و گاهی نیز سفارش كار می گیرد.
كار با رایانه و قالی بافی از دیگر مهارت هایی است كه بصورت رایگان از سوی یك موسسه خیریه –رعد الغدیر- به او آموزش داده شده اما فاطمه مرادی معتقد است كه هرچند این مهارت ها را فراگرفته اما بالاخره برای خوداشتغالی باید پولی داشته باشد كه مواد اولیه را تهیه كند اما متاسفانه این بودجه را ندارد.
او از 50 هزار تومان مستمری كه بهزیستی به او می دهد گلایه مند است و می گوید : «آخر این پول به كجا می رسد؟ » . فاطمه مرادی ، سه خواهر دیگر هم دارد كه هر سه نفر آنان دارای معلولیت جسمی و حركتی هستند و او ناگزیر ، دو خواهر كوچكتر خود را به مركز شبانه روزی نگهداری معلولان سپرده است، یكی در كهریزك و دیگری در شهرقدس و برای هر كدام ماهانه 500 هزار تومان شهریه می پردازد و خودش می گوید: «هزینه شهریه را از اجاره زمینی كه پدرم برایمان به ارث گذاشته ، تامین می كنم.» و البته مرادی خیلی خوش شانس است كه زمینی دارد كه اجاره دهد و مخارج زندگی را كم و بیش تامین كند اما اگر این زمین را نداشت ، جامعه به او چه كمكی می كرد.
او كه به دلیل معلولیت با واكر، راه می رود ، پیشنهادهای كاری نیز داشته كه به دلیل نداشتن سرویس ایاب و ذهاب ، نتواسته سر كار برود چراكه اولویت سرویس ایاب و ذهاب معلولان در درجه اول با افراد دارای معلولیت ویلچر نشین است .
فاطمه مرادی می گوید: همین امروز سرویس ایاب و ذهاب ساعت 10 و نیم برای من مهیا شد و یك ساعت به كلاس آموزشی خود دیر رسیدم. از سوی دیگر پله های ساختمان محل كار ، دلیل دیگری بوده كه فاطمه نتوانسته آن فرصت شغلی را بپذیرد.
او از فرهنگ برخورد مردم با افراد دارای معلولیت نیز گلایه مند است و می گوید : «مردم به ما ترحم می كنند.»
مرادی ، مشكلات درمانی را از دیگر مشكلات خود عنوان می كند و می افزاید: همواره هنگام مراجعه به مراكز درمانی با پله های زیاد مواجه می شوم و اگر خدمات آموزشی و دندانپزشكی موسسات خیریه نبود، گوشه خانه می پوسیدم.

**كارفرمایانی كه از معلولان، سابقه كار می خواهند!
فرامرز مشهدی 25 ساله دارای معلولیت جسمی و حركتی است كه دیپلم ریاضی دارد و روی ویلچر می نشیند . او در موسسات نیكوكاری ، مهارت های آموزشی فراوانی از جمله كار با رایانه را فرا گرفته و یافتن شغل را بزرگ ترین مشكل خود عنوان می كند.او می گوید: «هر جایی رفتم ، كار پیدا نكردم ، همه از من سابقه كار می خواستند.»
مشهدی ، آرزوی تحصیل در مقاطع بالاتر را دارد و خواستار پرداخت هزینه های تحصیلی از سوی مسئولان ذیربط است .
مشكلات اقتصادی و معیشتی ، مسكن و خودرو از مهم ترین دغدغه های او به شمار می روند و می افزاید: تامین خودرو برای افراد دارای معلولیت خیلی ضروری است.

**فراگیری یك خروار مهارت برای یافتن یك شغل
حسین حلیمی جوان دیگری است كه روی ویلچر می نشیند اما خوشبختانه از جمله افراد دارای معلولیت است كه توانسته شغلی بیابد.
این جوان مبتلا به بیماری دیستروفی عضلانی (نوعی بیماری ارثی) است و می گوید: به خاطر این بیماری از سال 82، روی ویلچر نشستم.
او انواع مهارت ها از جمله زبان انگلیسی، حسابداری ، تعمیرات موبایل و سخت افزار رایانه را یاد گرفته و آخر سر در مركز پیام موسسه نیكوكاری رعد الغدیر مشغول به كار شده است. البته او عضو تیم بوچیا (ورزش تفریحی- توپی) هم هست و مسائل مادی ، مهم ترین دغدغه او است.
حلیمی می گوید: اگر افراد دارای معلولیت از نظر مادی تامین شوند بسیاری از مشكلات آنان حل می شود؛ متاسفانه مستمری كه به این افراد پرداخت می شود بسیار كم است و كاش حداقل به اندازه حداقل دستمزد یك كارگر بود.
وی در ادامه از فرهنگ مردم در برخورد با افراد دارای معلولیت گلایه می كند و می افزاید: محیط بیرون و اماكن عمومی اصلا برای ما ، مناسب سازی نشده و بطورمثال نمی توانیم از دستگاه های خودپرداز بانك استفاده كنیم.
او از مسئولان می خواهد كه به سرویس ایاب و ذهاب افراد دارای معلولیت توجه كنند.

**بی توجهی به توانایی های افراد دارای معلولیت
مینا پنجعلی زاده 28 ساله یكی دیگر از افراد دارای معلولیتی است كه به علت بیماری دیستروفی عضلانی روی ویلچر می نشیند.
او از كارفرمایان می خواهد كه توانایی های افراد دارای معلولیت را مورد توجه قرار داده و فرصت های شغلی بیشتری در اختیار آنان قرار دهند و آنان را درك كنند.
او یكی از افراد دارای معلولیت موفق است كه هم توانسته در رشته مخابرات و رایانه در دانشگاه تحصیل كند و هم اینكه یك سال است كه شغلی پیدا كرده است اما همچنان از سرویس ایاب و ذهاب معلولان گلایه مند است و تاكید می كند: این سرویس ها باید بهبود پیدا كند.

**برطرف شدن عمده مشكلات معلولان درصورت تصویب یك لایحه
در حالیكه افراد دارای معلولیت با مشكلات متعددی دست به گریبان هستند ، حسین نحوی نژاد معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی كشور می گوید: در صورت تصویب لایحه جدید حمایت از معلولان - كه اكنون در مجلس شورای اسلامی است-، عمده مشكلات افراد دارای معلولیت برطرف می شود.
وی می افزاید: مهم ترین نكته در لایحه جدید قانون حمایت از افراد دارای معلولیت كه زندگی آنان را متحول خواهد كرد، اختصاص مستمری به آنان به میزان حداقل دستمزد قانون كار است كه در این صورت مستمری این افراد تا هزار درصد رشد می كند كه تا 80 درصد مشكلات آنان را برطرف می كند.
معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی ادامه می دهد: اكنون در اصلاح لایحه حمایت از افراد دارای معلولیت به راهكارهای ایجاد اشتغال برای آنان نیز اندیشیده شده است و به طورمثال صندوق تسهیلات شغلی افراد دارای معلولیت در این لایحه طرح شده است.
نحوی نژاد اضافه می كند: همچنین در بحث جبران عدم كارآیی افراد دارای معلولیت كه براساس آن بسیاری از كارفرمایان به دلیل محدودیت های افراد دارای معلولیت، آنان را استخدام نمی كنند، باید مقداری از حقوق این افراد از سوی دولت پرداخت شود.
وی خاطرنشان می كند: علاوه براین، بسیاری از هزینه های افراد دارای معلولیت، مربوط به اقدامات درمانی و توانبخشی مانند مشاوره و كاردرمانی است كه در اصلاحیه جدید قانون حمایت از افراد دارای معلولیت، تمام خدمات توانبخشی در شمول بیمه قرار می گیرد.
وی ، آموزش رایگان در تمام مقاطع تحصیلی، كاهش ساعات كار و بازنشستگی زودهنگام را از دیگر مواردی ذكر كرد كه در اصلاحیه جدید قانون حمایت از افراد دارای معلولیت به آن توجه شده است.
نحوی نژاد اظهار امیدواری كرد تا این لایحه زودتر در مجلس شورای اسلامی، بررسی و مصوب شود. به هرحال پیش بینی می شود كه این قانون، امسال تصویب شود و در لایحه بودجه سال 96 ، اجرایی شود.
به هر حال نباید فراموش كرد كه افراد دارای معلولیت در مقایسه با دیگران ، آسیب پذیرتر هستند و با توجه به اینكه یافتن شغل مناسب یكی از مهم ترین دغدغه های افراد دارای معلولیت جسمی و حركتی به شمار می رود ، اثرات بیكاری ، سریع تر آنان را با مخاطرات ناشی از بیكاری مواجه می كند و در صورت فراهم نكردن فرصت های شغلی و ارائه نكردن خدمات آموزشی به آنان ، این افراد به افرادی گوشه گیر و مصرف كننده تبدیل خواهند شد بنابراین جامعه وظیفه دارد كه افراد دارای معلولیت را به درون جامعه در كنار دیگر افراد بكشاند و از توانمندی های آنان استفاده كند .
مناسب سازی محیط، مراكز درمانی و همه اماكن عمومی و ایجاد معابر بدون موانع ، نقش مهمی در ارتقای كیفیت زندگی افراد دارای معلولیت دارد.به نظر می رسد با تصویب قانون جدید جامع حمایت از افراد دارای معلولیت طی امسال ، تحولات بزرگی در عرصه های اشتغال، آموزش ، مناسب سازی ، معیشت ، نگهداری مراقبت و بیمه افراد دارای معلولیت رخ دهد.
اجتمام*9185**1569**گزارش از سادات حسینی خواه * انتشار: علی حبیبی