بازی با جان مسافران به چه بهایی؟!

به گزارش ایرنا، آمار سالانه حدود 20 هزار نفری جانباختگان حوادث رانندگی در كشور مبین هزینه سنگینی است كه علاوه بر خسارات مالی و جانی، عده ای از شهروندان و خانواده های ایرانی را دچار آسیب های جبران ناپذیر روحی و ... می كند.
كمیسیون ماده 12 رسیدگی به تخلفات شركت‌های حمل و نقل مسافربری استان یزد برای نخستین بار در 10 سال اخیر پروانه فعالیت شركت مسافربری اعزام كننده اتوبوس زائران كربلا را بر اساس موارد تخلف و به استناد مواد 4، 5، 9 و 13 آیین‌نامه اجرایی تبصره یك ماده 31 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، لغو دائم كرد.
اما كمتر از یك ماه از وقوع این حادثه دردناك در ساعات بامدادی روز شنبه 13 آذرماه مسافری از پلیس راه اردكان با ایرنا تماس گرفت و از توقیف اتوبوسی كه قرار بود آنان را از یزد به تهران برساند به دلیل نقص فنی در پلیس راه خبرداد.
یوسف زاده در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: اگر این اتوبوس نقص فنی داشته چرا باید اجازه سوار كردن مسافر و حركت به آن داده شود؟
وی اضافه كرد: چرا به یك راننده اجازه داده می شود، جان 40 مسافر را در وسیله ای كه هر لحظه احتمال مخاطراتی مانند واژگونی دارد، به خطر بیندازد، آیا نباید مانع ارائه سرویس چنین خودرویی در ترمینال شد تا مردم در نیمه شب در پلیس راه آواره نشوند؟
قوانین حمل و نقل مسافری چه می گوید؟
بر اساس ماده 2 آیین نامه حمل بار و مسافر: ‌شركت ها و مؤسسات حمل ونقل جاده‌ای بایستی دارای پروانه فعالیت مجاز و معتبر از سازمان حمل ونقل و پایانه‌ها باشند،‌ در غیر این‌صورت نیروی انتظامی با اعلام سازمان مذكور از ادامه فعالیت آنها جلوگیری می كند.
در ماده 3 این آیین نامه نیز درباره شرایط رانندگان ذكر شده: شركت ها و مؤسسات حمل ونقل جاده‌ای باید رانندگان وسایط نقلیه را ملزم به داشتن مدارك زیر كنند و از تحویل مسافر و بارنامه و‌صورت وضعیت به وسایط نقلیه‌ای كه رانندگان آن فاقد مدارك مزبور باشند، خودداری نمایند: ‌الف - گواهینامه بیمه اجباری شخص ثالث، ب -‌ كارت شناسایی عكس دار راننده كه از طرف سازمان حمل ونقل و پایانه‌های كشور تهیه و تنظیم می‌شود؛ ج - كارت وابستگی وسیله نقلیه به یكی از مؤسسات و شركت های حمل و نقل بار و مسافر؛ ‌د - گواهینامه رانندگی متناسب و ه - كارت صحت و سلامت جسمی و روحی از مراجع ذی ربط.
از سوی دیگر درباره وضعیت خودرو و اتوبوس نیز در ماده 5 این آیین نامه آمده: شركت ها و مؤسسات حمل و نقل جاده‌ای باید فقط برای وسایط نقلیه‌ای، بارنامه یا صورت وضعیت مسافری صادر كنند كه از هر حیث سالم ‌باشند و هیچگونه نقص فنی در سیستم ترمزها و سیستم فرمان نداشته و سیستم اتصال در مورد تریلرها، سیستم روشنایی، بوق، برف پاك كن و وسایل گرمایشی آنها ‌مناسب باشند .
با توجه به این نكات قانونی، بهانه ای برای حركت اتوبوس دارای نقص فنی از پایانه های مسافربری و جابجایی مسافر نمی ماند بنابر این در خصوص بروز چنین مواردی نماینده اداره كل راهداری و حمل و نقل جاده ای استان یزد مستقر در پایانه مسافربری یزد در گفت و گو با ایرنا درباره علت خروج اتوبوس با نقص فنی و سوار كردن مسافر گفت: این اتوبوس از ما مجوز تردد نداشته و به صورت غیرقانونی مسافر سوار كرده چون در پایانه مسافربری، همه اتوبوس ها چك و بازرسی می شوند.
اصغر اكبری افزود: حدود 2 هزار تردد در این پایانه صورت می گیرد كه قبل از خروج باید مهر خروج از سوی مدیر فنی در دفترچه آنها ثبت شود ولی این اتوبوس از جمله 2 سرویسی است كه جمعه شب بدون دریافت برگ خروج از پایانه خارج شده و شماره آن به پلیس اعلام و نهایتا در اردكان متوقف شد.
نماینده اداره كل راهداری و حمل و نقل جاده ای استان در پایانه مسافربری یزد تصریح كرد: تخلف دیگر راننده اتوبوس صدور بلیت دست نویس بوده در حالی كه باید لیست مسافران در كامپیوتر ثبت و بلیت كامپیوتری برای آنان صادر شود بنابر این اگر مسافری بلیت دارد می تواند شكایت كند تا پیگیری شود.
در همین خصوص مدیركل راهداری و حمل و نقل جاده ای استان یزد در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در شرح ماجرا گفت: اتوبوس یكی از شركت های مسافربری یزد ساعت 21 جمعه شب از ترمینال مسافربری یزد به مقصد تهران خارج می شود كه در پلیس راه اردكان بدلیل عدم احراز هویت كارت هوشمند راننده متوقف می شود.
محسن صادقیان افزود: این شركت مسافربری پس از بررسی و در زمانی كه متوجه می شود كارت هوشمند راننده اتوبوس توقیف شده موضوع را به اولین پاسگاه پلیس راه یعنی پلیس راه اردكان اطلاع می دهد و اتوبوس متوقف می شود و پس از رفع مشكل، مسافران با تامین اتوبوس جدید به مقصد تهران حركت داده می شوند.
وی ادامه داد: مسافران این اتوبوس ابتدا به شركت مسافربری پیك صبا مراجعه و بلیت تهیه می كنند كه بعدا در زمان صدور صورت وضعیت به دلیل مشكل كارت هوشمند راننده، این تعاونی از صدور صورت وضعیت دربستی خودداری می كند.
به گفته مدیركل راهداری و حمل و نقل جاده ای یزد، مسافران با بلیت تعاونی 17 به تعاونی ترابر بیتا هدایت و تقاضای صدور صورت وضعیت از سوی این شركت می شود كه شركت ترابربیتا اقدام به صدور صورت وضعیت می كند كه بعد از اطلاع مدیر تعاونی از اشتباه صورت گرفته با پاسگاه پلیس راه اردكان تماس و موضوع را گزارش می كند.
صادقیان یادآور شد: حسب مفاد تبصره 1 ماده 6 ضوابط حمل و نقل مسافر در صورتی كه تعداد مسافران اتوبوس تا زمان آغاز سفر به حد نصاب نرسد شركت صادر كننده بلیت می تواند ضمن هماهنگی با شركت مسافربری دیگر و تامین سرویس كاملا مشابه با سرویسی كه برای آن بلیت فروخته، مسافران را به شركت دیگر هدایت كند و شركت تامین كننده وسیله نقلیه مكلف است بدون اخذ هرگونه هزینه اضافی از مسافران و با ارائه سرویس كاملا مشابه برای آنان بلیت صادر نماید در این حالت حداكثر تاخیر مجاز وسیله نقلیه نسبت به زمان مندرج در بلیت اولیه مسافران یك ساعت خواهد بود
وی در عین حال درباره وضعیت این تخلفات گفت: پرونده تخلف هر دو شركت در حال جمع بندی و ارسال به كمیسیون های ماده 11و 12رانندگان و شركت ها و موسسات مسافربری است.
همه این موارد زنگ خطری است برای مردم كه به دلیل عجله برای رسیدن به مقصد نباید سوار هر خودرویی بدون اطمینان از سلامت آن شد و از سوی دیگر مسئولان مرتبط نیز باید با جلوگیری از فعالیت وسایل نقلیه دارای مشكل از وقوع حوادثی كه خسارات آن قابل جبران نیست، جلوگیری كنند.
لازمه داشتن سفری راحت، روان، ایمن و داشتن آگاهی كافی در خصوص حقوق خود در سفرهای بین شهری با اطلاع از شرایط و مقررات مربوط به شركت های حمل و نقل مسافر است و در طرف مقابل شركت ها و تعاونی های مسافربری نیز در قبال مسافر موظف به رعایت حقوق مسافر هستند.
اگرچه نمی توان وقوع حوادث جاده ای را به صفر رساند اما با رعایت برخی اقدامات پیشگیرانه می توان از دامنه گسترده خسارات و تلفات آن كاست.
1968/ 6014/ گزارش از: محمودرضا رحمانی ** انتشاردهنده : كاظم شاملو*