به گزارش ایرنا، سازمان حفاظت محیط زیست در سال 1351 تشكیل و موظف به شناسایی مناطقی با ویژگی های منحصربه فرد، شناسایی اكوسیستم های شاخص و شناسایی گونه های با ارزش ، كمیاب و درحال انقراض گیاهی و جانوری و زیستگاههای آنها شد.
بر همین اساس از سال 1353 مناطق حفاظت شده ایران درچهارچوب معیارهای قانونی در چهار گروه پارك ملی ، اثرطبیعی ملی ، پناهگاه حیات وحش ومنطقه حفاظت شده طبقه بندی و معرفی شدند.
دراستان یزد نیز منطقه كالمند – بهادران در سال 1355 به عنوان نخستین منطقه تحت حمایت سازمان حفاظت محیط زیست انتخاب شد، محدوده مورد اشاره به لحاظ تخم گذاری پرنده با ارزش هوبره و همچنین برخورداری از وضعیت اكولوژیكی مناسب برای ادامه حیات گونه های ارزشمند جانوری و گیاهی به عنوان منطقه شكارممنوع اعلام و با سپری شدن 15 سال از سوابق حفاظتی منطقه از سوی شورایعالی محیط زیست درسال 1369 محدوده مزبور به منطقه حفاظت شده كالمند – بهادران ارتقاء یافت.
در سالهای 87-55 بسیاری از زیستگاههای مطلوب استان یزد و اكوسیستم های طبیعی شاخص شناسایی و پس از ارائه گزارشات لازم به سازمان مركزی و سیرمراحل قانونی یك اثرطبیعی – ملی، یك پارك ملی، دو پناهگاه حیات وحش و چهار منطقه حفاظت شده ازطریق شورایعالی حفاظت محیط زیست مصوب شد.
این مناطق هفت تا هشت درصد خاك استان را پوشش داده اند این در حالی است كه متوسط نرم كشوری 10 درصد می باشد.
از مناطق حفاظت شده یزد می توان به جنگل باغ شادی ، كوه بافق، سیاهكوه و كالمندبهادران اشاره كرد.
*** جنگل باغ شادی
منطقه حفاظت شده جنگل باغ شادی بخشی از عرصه های جنگلی مرز استانهای یزد و فارس بوده و در جنوبی ترین محدوده استان یزد و شهرستان خاتم واقع شده است.
این منطقه كه در سال 1384 بعنوان منطقه حفاظت شده، با مساحت11 هزار و 660تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفت بخشی از جنگل های نسبتا انبوه ارتفاعات انتهایی سلسله جبال زاگرس بوده كه با وضعیت موجود سایر نواحی زاگرس تفاوت قابل توجه و چشمگیری داشته و مانند نگین سبزی در دل كویر می درخشد.
منطقه یاد شده به دلیل جاذبه های طبیعی و نیز بدلیل اینكه از مناطق تاریخی و سنتی گردشگری محلی و منطقه ای بوده و در تمام طول سال به خصوص ایام تعطیل و عید نوروز میزبان تعداد كثیری از مردم است.
این منطقه از لحاظ فون پرندگان بسیار غنی بوده و از پستانداران این منطقه می توان به خرس قهوه ای، رودك عسل خوار، خدنگ، كاراكال، گراز و گونه در اسارت گوزن زرد ایرانی اشاره نمود.
از بین خزندگان موجود در منطقه حفاظت شده باغ شادی تاكنون 9 گونه شناسایی شده كه از این تعداد دو گونه سمی و یك گونه نیمه سمی و دو گونه غیر سمی گزارش شده است.
*** كوه بافق
منطقه حفاظت شده كوه بافق واقع در شمال شرق شهر بافق از سال 1367 به عنوان منطقه شكار ممنوع و در سال 1375 به عنوان منطقه حفاظت شده معرفی شد.
این منطقه به واسطه ویژگیها ، چشم اندازها و گونه های ارزشمند گیاهی و جانوری از ذخیره گاههای طبیعی بسیار با ارزش كشور است.
در محدوده ارتفاعات كوه بافق سنگ آبهای فراوانی كه حاصل فرسایش در تشكیلات آهكی
منطقه است و نیز تعدادی چشمه وجود دارد كه مهمترین منابع تأمین كننده آب مورد نیاز حیات وحش منطقه محسوب می شود كه می توان به چشمه های طبیعی و منابع آبی منطقه چون باراف ، خری ، آب موگردی ، گوشین ، ماكو ،آب انبار كرینو و سارتو اشاره كرد.
ارتفاعات باجگان در داخل این منطقه تنها زیستگاه طبیعی ارسدر استان محسوب می شود.
بافق یكی از زیستگاههای اصلی گونه پلنگ ایرانی است كل و بز ، قوچ و میش، جبیر، گرگ ، شاه روباه ، كفتار، هوبره ، زاغ بور ، دلیجه ، كبك ، تیهو ، سارگپه پا بلند، چكاوك بیابانی
،كورمار ، شترمار و آگامای صخره ای فلس درشت از دیگر گونه های این منطقه است.
پسته وحشی ، قیچ ، درمنه ، آویشن ، گون ،كلان میرحسن ، خارشتر ، بادام كوهی ،انجیركوهی و چوبك از جمله گونه های گیاهی منطقه حفاظت شده كوه بافق است.
***سیاهكوه
در سال 1380 منطقه سیاهكوه واقع در شهرستان اردكان پس از طرح در شورایعالی حفاظت محیط زیست به عنوان منطقه حفاظت شده جنگلی سیاهكوه به صورت رسمی آگهی شد و به عنوان یكی از مناطق چهارگانه محیط زیست تحت حفاظت قرار گرفت .
پس از آن تلاشهای حفاظتی مطلوب ، بی وقفه و شبانه روزی گارد اجرایی محیط زیست موجب احیاء سریع جمعیت حیات وحش منطقه شد و در سال 86 سطح حفاظتی بخشهای غربی منطقه حفاظت شده به پارك ملی ارتقاء یافت.
پارك ملی و منطقه حفاظت شده سیاهكوه از شرایط امنیتی نسبتا مناسبی برخوردار بوده و همین امر تا حدودی موجب احیاء جمعیت حیات وحش موجود در منطقه شده است.
منطقه سیاهكوه از زیستگاههای اصلی زمستان گذرانی پرندگان با ارزشی چون هوبره و نیز یكی از بهترین زیستگاههای كل و بز، قوچ و میش و جبیر استان یزد به حساب می آید.
*** كالمند- بهادران
منطقه حفاظت شده كالمند- بهادران واقع در جنوب شرقی شهر یزد و در حوزه استحفاظی شهرستان مهریز در سال 1369 به عنوان اولین منطقه چهارگانه استان تحت مدیریت محیط زیست قرار گرفت.
این منطقه از لحاظ تقسیمات اكولوژیك محیط طبیعی دربرگیرنده تمامی عناصر اكولوژیك زیستگاه كلان ایران مركزی یعنی كوههای كم و بیش برهنه، دشتهای استپی، بیابانی وكویری می باشد.
بیش از نیمی از سطح منطقه را نقاط دشتی و بقیه را ارتفاعات صعب العبور و كوهپایه ها و تپه ماهورها تشكیل داده است.
در این منطقه 24 گونه از پستانداران شناسایی شده ،كه در زیستگاههای كوهستانی ،تپه ماهوری و دشتی زیست می كنند.
منطقه حفاظت شده كالمند بهادران به دلیل دسترسی راحت، وجود اثر تاریخی زین الدین و جاذبه هایی همچون ارتفاعات بوزش، وجود جمعیت های كل وبز و آهو و سایت تكثیر و پرورش گورخر ایرانی، پتانسیل مناسبی از دیدگاه گردشگری ، آموزش و پژوهشی داشته و مورد توجه علاقمندان به طبیعت و دانشجویان قرار دارد.
بیش از 800 گونه گیاهی، 160 نوع پرنده، 60 نوع پستاندار وحشی و بیش از 40 نوع خزنده در مناطق حفاظت شده استان یزد شناسایی شده است.
60 نیروی محیط بان، یك میلیون و 270 هزار هكتار مناطق حفاظت شده استان یزد را محافظت می كنند.
2088/ 6197 گزارشگر: كبری دانشی دهج ** انتشار دهنده: محمد حسین فلاح تفتی
تاریخ انتشار: ۲۳ آذر ۱۳۹۵ - ۱۰:۲۷
یزد - ایرنا - مناطق حفاظت شده به محدوده ای از عرصه های منابع طبیعی اطلاق می شود كه به لحاظ ضرورت حفظ و تكثیر نسل جانوران و احیاء آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است.