همدان- ايرنا- دانش آموزان بخش عظيمي از جمعيت كشور را تشكيل مي دهند كه حفظ سلامت آنان به عنوان آينده سازان كشور تضمين كننده سلامت جامعه و زيربناي عرصه تعليم و تربيت محسوب مي شود.

به گزارش ايرنا از آنجا كه معتقديم 'عقل سالم در بدن سالم است' و تا زماني كه يك دانش آموز سالم و تندرست و با نشاط نباشد بدون شك امر يادگيري به درستي اتفاق نمي افتد لذا در طول دوره آموزش عمومي در مدارس بايد به درستي دانش، مهارت و باورها در حوزه سلامت را به دانش‌آموزان منتقل كنيم و فضايي را پديد آوريم كه كودكان و نوجوانان در شرايط روحي ، رواني و جسمي مطلوب به فراگيري ساير آموزش ها بپردازند.
اهداف متعالي آموزش و پرورش در صورتي تحقق مي يابد كه تعليم و تربيت هم راستا با بهداشت و سلامت دانش آموزان حركت كند و از آنجا كه دانش آموزان در سن فراگيري بوده و آموزش هاي بهداشتي را به خوبي مي آموزند و مي توانند به عنوان سفيران سلامت آموخته هاي خود را به خانواده و همسالان خود نيز انتقال دهند لذا حفظ و ارتقاي سلامت و بهداشت آنان امري ضروري و غيرقابل انكار است.
در اين راستا مراقبان سلامت به عنوان بازوان اجرايي برنامه بهداشت مدارس نقش مهمي در حفظ و ارتقاي سطح سلامت دانش آموزان ايفا مي كنند و مي توانند با ارائه موضوع هاي آموزشي از قبيل بهداشت فردي، بهداشت روان، بهداشت محيط، بهداشت دهان و دندان، تغذيه دوران بلوغ و بهداشت مواد غذايي و پيشگيري از شيوع بيماري هاي واگير دار و غير واگير و انجام به موقع و درست معاينات غربالگري ها و واكسيناسيون دانش آموزان و از سوي ديگر آشنا ساختن والدين با نيازها ، مشكلات بهداشتي فرزندان در سنين مدرسه و اهميت تغذيه در سلامت جسمي و فكري دانش آموزان نقش بسيار مهمي در موفقيت تحصيلي دانش آموزان دارند.
شيوع و گسترش بيماري هايي همچون عارضه شپش و آنفلوآنزاي فصلي كه دغدغه هاي بسياري را براي والدين دانش آموزان مدارس حوزه شهري و هم حوزه روستايي ايجاد مي كند اهميت وجود افراد متخصص و كاربلد در مدارس به نام مراقبان سلامت را دوچندان كرده است.
***220 مراقب سلامت، وضعيت بهداشتي دانش آموزان همداني را پيگيري مي كنند
معاون تربيت‌بدني و سلامت اداره ‌كل آموزش و پرورش استان همدان گفت: 220 مراقب سلامت در سال تحصيلي جاري وضعيت بهداشتي دانش آموزان مدارس شهري اين استان را پيگيري مي كنند.
عبدالله جعفري در گفت و گوي اختصاصي با ايرنا افزود: هر كدام از اين مراقبان سلامت 750 دانش آموز را در طول هفته مورد آموزش و پيگيري بهداشتي قرار مي دهد و تمامي مسائل حوزه سلامت و بهداشت اين دانش آموزان را رصد و معاين هاي غربالگري را براي اين دانش آموزان اعمال مي كنند.
وي ادامه داد: كمبود نيروي انساني در بخش مراقبين سلامت در مدارس شهري استان امري طبيعي است و براي اين فقدان تلاش مي شود از ظرفيت نيروهاي علاقمند و مرتبط آموزش و پرورش كه در حوزه رسمي خود با كسري ساعت موظفي مواجه هستند استفاده شود و در اين راستا 60 درصد مراقبان سلامت مدارس شهري استان از اين نيروها انتخاب شده اند.
وي درباره نحوه مراقبت بهداشتي از دانش آموزان مدارس روستايي استان نيز گفت: در اين خصوص تفاهم نامه اي ميان آموزش و پرورش و معاونت بهداشت و درمان منعقد شده و كار مراقبت بهداشتي دانش آموزان در مدارس روستايي بر عهده خانه هاي بهداشت و بهورزان قرار گرفته است و متولي اين امر دستگاه هاي معاونت بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي همدان هستند.
معاون تربيت‌بدني و سلامت اداره‌ كل آموزش و پرورش استان همدان اظهار كرد: در برخي مدارس شهري استان به فراخور كمبود نيروي انساني، نيروي مراقب سلامت حضور ندارد كه در اين مدارس با ارسال شيوه نامه اي محور تمامي فعاليت هاي بهداشتي به مدير آموزشگاه به عنوان رابط بهداشتي مدرسه، آموزش داده مي شود و او نيز مي تواند اين مسئوليت را به يكي از معاونين خود تفويض كند.
جعفري تاكيد كرد: در تمامي مدارس شهري استان يك نفر به عنوان متولي سلامت دانش آموزان حضور دارد و اين افراد در راستاي مبارزه با بيماري هايي كه امكان شيوع دارند از جمله عارضه آنفلوآنزا آموزش هاي لازم را فرا مي گيرند و آموخته هاي خود را در آموزشگاه محل خدمت خود به كار مي برند.
معاون تربيت‌بدني و سلامت اداره‌كل آموزش و پرورش استان همدان همچنين به اجراي طرح سفيران سلامت به عنوان رويكرد آموزش و پرورش براي ارتقاي فرهنگ خودمراقبتي در بين داشن آموزان اشاره كرد و گفت: طرح سفيران سلامت در سالجاري با همكاري معاونت بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي در تمامي مقاطع آموزشي همدان در حال اجرا است.
جعفري افزود: براي ارائه آموزش ها در حوزه سلامت، آسيب هاي اجتماعي و ورزش در مدارس از سه حوزه نيروهاي رسمي آموزش و پرورش با عنوان 'مراقبين سلامت' ، اولياي دانش آموزان عضو انجمن اوليا و مربيان و گروه همسالان با عنوان 'سفيران سلامت ' استفاده مي شود.
وي ادامه داد: دانش آموزان در طرح سفيران سلامت به طور منظم در جلسه هاي مختلف شركت كرده و با دريافت آموزش هاي لازم و دانش افزايي خود به تغيير رفتار هم سالان و ارتقاي فرهنگ خود مراقبتي كمك مي كنند.
معاون تربيت‌بدني و سلامت اداره‌كل آموزش و پرورش استان همدان بيان كرد: در طرح سفيران سلامت دانش آموزان منتخب در سطوح مختلف تحصيلي انتخاب مي شوند در هر كلاس سه نفر به عنوان سفيران سلامت در دوره هاي سه گانه شركت كرده آموزش هاي لازم را فرا مي گيرند و دانش‌آموزان منتخب پس از گذراندن كلاس هاي آموزشي به عنوان سفيران سلامت مطالب دريافتي را به ساير دانش آموزان كلاس انتقال مي دهند.
جعفري تاكيد كرد: سال گذشته 10 درصد دانش آموزان دوره متوسطه دوم عضو سفيران سلامت بودند و امسال اين طرح در تمامي دوره ها با استفاده از ظرفيت هم سالان دنبال مي شود .
وي بيان كرد:زمان بندي مختلف جدول طرح سفيران سلامت در قالب دستورالعمل به مدارس ارسال شده و محتواي آموزشي بر طبق نيازهاي اصلي با همكاري معاونت بهداشتي براي آموزش مديران، مراقبان سلامت مدارس و سفيران سلامت مدارس تدوين شده است.
***مدارس شهري داراي 'مراقب سلامت' از پوشش دانشگاه علوم پزشكي خارج مي شوند
كارشناس مسئول سلامت نوجوانان و جوانان و مدارس معاونت بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي همدان نيز در گفت و گوي اختصاصي با ايرنا گفت: امور بهداشتي و سلامت دانش آموزان مدارس روستايي از قبيل معاينات غربالگري و امور آموزشي با كمك بهورزان و پزشكان مستقر در خانه هاي بهداشت و مراكز بهداشتي درماني استان به خوبي پوشش داده مي شود و مراكز بهداشتي درماني و مراكز جامع سلامت شهري نيز مدارس محدوده جغرافيايي خود را كه فاقد مراقب سلامت هستند زير پوشش دارد اما مدارسي كه مراقب سلامت داشته باشند از پوشش دانشگاه علوم پزشكي خارج مي شوند.
ابوالقاسم ميرزايي با بيان اينكه هم اكنون در كل استان 567 خانه بهداشت داريم كه در هر خانه بهداشت با توجه به جمعيت منطقه يك يا چند خانه بهورز قرار دارد افزود: در هر روستاي داراي حدود 500 خانوار حداقل 2 بهورز، امور بهداشتي و درماني جمعيت روستا و دانش آموزان روستايي را پيگيري مي كنند.
وي ادامه داد: دانشگاه علوم پزشكي به دانش آموزان روستايي دوره هاي اول، هفتم و دهم خدمات خاصي از قبيل مراقبت و معاينات پزشكي ارائه مي كند اما براي دانش آموزان ساير دوره ها معاينات پزشكي انجام نمي شود و بيشتر خدمات به مراقبت هاي بهداشتي و فصلي معطوف مي شود كه پيشگيري از شيوع شپش يكي از آنها است و اگر بيماري خاصي شايع شود اين مراقبت ها در آن زمينه خاص افزايش مي يابد.
وي با بيان اينكه در مجموع 765 مركز و خانه بهداشت در استان همدان فعال است اظهار كرد: 14 پايگاه سلامت روستايي و 86 مركز خدمات جامع سلامت روستايي در روستاها و 31 مركز سلامت شهري و 67 مركز خدمات جامع سلامت شهري در شهرهاي استان همدان فعاليت مي كنند.
ميرزايي گفت: به دليل كمبود مراقبان سلامت، گاه نيروهاي مازاد و غيرتخصصي آموزش و پرورش به عنوان مراقب سلامت انتخاب مي شوند كه دانشگاه علوم پزشكي براي اين نيروها دوره هاي آموزشي برگزار مي كند.
***پرونده سلامت الكترونيك براي دانش آموزان پايه هاي هفتم و دهم تشكيل مي شود
كارشناس مسئول سلامت نوجوانان و جوانان و مدارس معاونت بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي همدان گفت: از سال تحصيلي جاري اطلاعات دانش آموزان مقاطع هفتم و دهم در طرح سامانه يكپارچه بهداشت موسوم به سيب سلامت وارد مي شود و براي آنان پرونده الكترونيك تشكيل مي شود كه در دراز مدت اثرات بسيار مطلوبي خواهد داشت.
ميرزايي ادامه داد: براي داشن آموزان كلاس اول ابتدايي و پيش دبستاني ها پرونده سلامت الكترونيك تشكيل شده با وجود اين پرونده ها در آينده مي توان با وارد كردن كد ملي دانش آموز تمامي اطلاعات و سوابق درماني و خدمات بهداشتي او را مشاهده كرد.
وي از خانواده ها خواست براي حفظ سلامت دانش آموزان خود در برنامه هاي بهداشتي مدارس و بويژه بهداشت تغذيه دانش آموزان مشاركت كنند و با تدارك لقمه هاي بهداشتي و داراي ارزش غذايي به نهادينه شدن فرهنگ استفاده نكردن از فست فودها و تغذيه هاي غير بهداشتي در بين دانش آموزان كمك كنند.
***راهكار پايدار جبران كمبود مراقبان سلامت، استخدام نيروهاي متخصص است
مديركل آموزش و پرورش استان همدان نيز به خبرنگار ايرنا با بيان اينكه كمبود معلم در آموزش و پرورش در همه بخش ها مشهود است كه به طور معمول از طريق اضافه كار نيروها جبران مي شود گفت: سعي شده كمبود نيرو در حوزه سلامت از محل مازاد نيروها و معلماني كه رشته مرتبط با سلامت دارند جبران شود اما راهكار پايدار اين است كه نيروهاي متخصص اين رشته استخدام شوند.
مصطفي خزاعي افزود: به طور معمول رديف هاي استخدامي كه در اختيار آموزش و پرورش قرار مي گيرند رديف هاي محدودي هستند كه بايد اولويت بندي شوند و از آنجا كه اولويت براي آموزش و پرورش كلاس درس است، زماني به سراغ ديگر فعاليت ها مي رود كه نيروهاي مورد نياز كلاس درس تامين شده باشد.
ويبا بيان اينكه كمبود مراقبان سلامت در مدارس سراسر كشور وجود دارد ادامه داد: در اولويت بندي هاي حضور مربيان بهداشت، دانش آموزان مقطع ابتدايي به دليل اهميت آموزش و ارتقاي بهداشت فردي، اجتماعي و بهداشت محيط در اولويت قرار دارند و اگر نيروي انساني كافي داشته باشيم بقيه مقاطع را هم پوشش مي دهيم.
خزاعي بيان كرد: مراقبان سلامت بيش از 80 درصد مدارس شهري استان همدان را پوشش مي دهند و در آن بخش از مراقبان سلامت كه از نيروهاي مازاد با رشته هاي مرتبط با حوزه بهداشت انتخاب شده اند سعي شده با برگزاري دوره هاي آموزشي سطح اطلاعات و آگاهي اين نيروها ارتقا يابد و اين نيروهاي آموزش ديده تثبيت شوند و سال هاي بعد هم در حد مقدور از اين نيروها استفاده شود.
مدير كل آموزش و پرورش استان همدان اظهار كرد: وضعيت همدان در حوزه مراقبان سلامت متناسب با ميانگين كشوري است و حتي نسبت به برخي استان ها از قبيل هرمزگان، سيستان و بلوچستان، لرستان و كرمانشاه جايگاه بهتري دارد.
حدود 285 هزار دانش آموز در 2 هزار و 800 آموزشگاه استان همدان با بيش از 12 هزار كلاس درس تحصيل مي كنند.
1181/6993
خبرنگار: الهام تدين**انتشار دهنده:اكبر بهاروند