اجماع جهانی بر ماندگاری برجام

به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، برگزاری ششمین كمیسیون مشترك اجرای برجام، درگذشت آیت الله اكبر هاشمی رفسنجانی و پیام های تسلیت منطقه ای و جهانی، ادامه رایزنی ها برای حل و فصل بحران سوریه، انتقال دولت در آمریكا و اظهارنظرهای نامزدهای ترامپ برای وزارتخانه های خارجه و دفاع و ریاست سازمان سیا در خصوص برجام از مهم ترین اتفاقات عرصه سیاست خارجی در هفته گذشته بود.
به گزارش ایرنا، هفته گذشته و در آستانه اولین سالگرد اجرای برجام،ششمین كمیسیون مشترك برجام سه شنبه - 10 ژانویه 2017 بیست و یكم دی ماه جاری- در وین برگزار شد. ریاست این نشست كه به درخواست محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه برگزار شد ، هلگا اشمید رییس امور خارجی اتحادیه اروپا بر عهده داشت.
در 16 دسامبر 26 آذرماه امسال محمد جواد ظریف در واكنش به تمدید قانون موسوم به ایسا در كنگره آمریكا طی نامه ای خطاب به فدریكا موگرینی نماینده عالی اتحادیه اروپا به عنوان همانگ كننده كمیسیون مشترك خواستار رسیدگی به بدعهدی آمریكایی ها در قبال برجام شد.این اقدام در راستای دستور رییس جمهوری برای فعال كردن سازو كارهای داخل برجام صورت گرفت.
البته رییس جمهوری در كنار دستور فعال كردن سازوكار داخلی برجام به وزارت امور خارجه دستور به سازمان انرژی اتمی هم داد طراحی و ساخت پیشرانه های اتمی زیردریایی را در دستور كار قرار داده و بعد از سه ماه گزارش عملكرد خود را به رییس جمهوری ارائه كند.
در هر صورت ششمین كمیسیون مشترك برجام در سطح معاونان و مدیران سیاسی كشورهای عضو برجام روز سه شنبه و به دنبال یك دور مذاكرات بین تیم ایرانی با تیم آمریكایی و سایر تیم های حاضر در نشست به مدت سه و نیم ساعت برگزار شد. البته طبق درخواست ایران، قبل از نشست كمیسیون مشترك یك نشست گروه كاری رفع تحریم ها نیز در سطح كارشناسی تشكیل گردید.
بر اساس بیانیه مطبوعاتی كه بعد از نشست منتشر شد،كلیه طرف های برجام مجددا بر تعهد قاطع خود به تداوم اجرای كامل و موثر برجام تصریح نمودند.
كمیسیون مشترك ضمن تاكید مجدد بر اهمیت تعهدات مرتبط با رفع تحریم ها وفق برجام، بویژه در ارتباط با قانون آیسا، تضمین های ارائه شده توسط ایالات متحده را مبنی بر اینكه تمدید قانون تحریم های ایران به هیچ عنوان تاثیری بر فرایند رفع تحریم هایی كه ایران طبق برجام از آنها بهره مند می شود نداشته و به هیچ روی محدودیتی برای شركت ها از حیث انجام مراودات بازرگانی با ایران ایجاد نخواهد كرد، مورد توجه قرار داد.
كمیسیون مشترك همچنین تعهدات طرف های برجام مبنی بر رفع تحریم ها به صورت مستمر به ویژه طبق بند 21 برجام را مجددا مورد تاكید قرار داد.
در روز برگزاری ششمین كمیسیون مشترك برجام روزنامه وال استریت ژورنال مدعی شد نمایندگان هسته‌ای ایران امروز با طرح آمریكا برای پاكسازی كامل اورانیوم باقی‌مانده در نیروگاه نطنز موافقت كرده‌اند.
به ادعای این روزنامه ایرانی‌ها توافق كرده‌اند كه تعهداتی فراتر از برجام را بپذیرند و به رغم تعیین سقف 300 كیلوگرمی برای نگهداری اورانیوم در داخل خاك ایران، نمایندگان دولت ایران با رسیدن این مقدار به كم‌تر از 200 كیلوگرم موافقت كرده‌اند.
این در حالی است كه سید عباس عراقچی رییس هیات ایرانی در كمیسیون مشترك اجرای برجام با تكذیب این خبر گفت:كمیسیون مشترك در پایان جلسه امروز(سه شنبه) خود با طرح ایران برای پاكسازی رسوبات از تاسیسات غنی سازی نطنز موافقت كرد.
رییس ستاد پیگیری اجرای برجام اظهار داشت: بر اساس این طرح كلیه رسوبات مواد غنی شده كه از لوله ها بیرون آورده می شوند از شمول ٣٠٠ كیلو ذخایر مواد غنی شده ایران خارج شده و بدین ترتیب ایران قادر خواهد بود مواد بیشتری را غنی سازی كند.
معاون حقوقی و بین الملل وزارت امور خارجه گفت: این مصوبه كمیسیون مشترك كه محصول ماه ها مذاكرات كارشناسی توسط متخصصین سازمان انرژی اتمی كشورمان است پس از ترجمه در سایت وزارت امور خارجه درج خواهد شد.
هر چند برخی رسانه های غربی تلاش كردند در خصوص تصمیمات فنی ششمین كمیسیون مشترك اجرای برجام ابهام آفرینی كنند با این حال هم پاسخ عراقچی و هم انتشار متن تصمیمات كمیسیون این ابهامات را برطرف كرد. در همین راستا بهروز كمالوندی سخنگو و معاون امور بین الملل سازمان انرژی اتمی در توضیح تصمیمات فنی كمیسیون اظهار داشت: با پذیرش و اعمال تفسیر ما از نحوه محاسبه مواد غنی شده هسته ای، كار پاكسازی رسوبات تأسیسات هسته ای به زودی آغاز و 100 كیلوگرم فضای بیشتری برای تولید این مواد ایجاد می شود.
وی افزود: طبق این سند اصلاً بحث این نیست كه قرار است میزان مواد غنی شده ما كمتر از 300 كیلوگرم باشد بلكه بالعكس، تفسیری كه آنان داشتند با تفسیر ما متفاوت بود و به این علت ما تاكنون كار انبارگردانی را نگه داشته بودیم تا این موضوع مشخص و تفسیر ما حاكم شود.
كمالوندی با یادآوری این كه موافقت اعضای كمیسیون مشترك برجام معادل 130 تن اورانیوم به زودی وارد كشورمی شود،افزود: پیشتر هم حدود 220 تن از این مواد وارد كرده بودیم كه در مجموع از پس از توافق هسته ای تاكنون حدود 350 تن از این مواد دراختیار داریم كه با توجه به اینكه ذخایر بسیار خوبی محسوب می شود ما را در موقعیت بسیار خوبی قرار می دهد.
به گزارش ایرنا روز سه شنبه سیدعباس عراقچی با یوكیا آمانو مدیركل آژانس بین المللی انرژی اتمی هم در مقر آژانس در وین دیدار و درباره همكاری های ایران و اژانس گفت وگو كرد.
در این دیدار كه رضا نجفی نماینده كشورمان در آژانس نیز حضور داشت عراقچی ضمن اشاره به انجام تعهدات برجام از سوی جمهوری اسلامی ایران كه به تایید آژانس هم رسیده است بر اهمیت نقش حرفه ای آژانس در این زمینه تاكید كرد و خواستار ادامه نقش مثبت آژانس شد.
یوكیا آمانو مدیر كل آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز در این دیدار با اشاره به اهمیت برجام بر تداوم نقش آژانس در زمینه راستی آزمایی برجام در آینده تاكید كرد.

**فرود نخستین هواپیمای ایرباس در مهرآباد
به گزارش ایرنا در آستانه یك سالگی برجام و به دنبال بیش از یك سال مذاكره روز پنج شنبه اولین هواپیمای خریداری شده از ایرباسباحضور جمعی از مسئولین در فرودگاه مهرآباد بر زمین نشست و نوسازی ناوگان هوایی ایران به معنای واقعی آغاز شد.در حال حاضر میانگین ناوگان مسافربری هوایی ایران بیش از 20 سال است و این در حالی است و تعداد زیادی ازهواپیماهای مسافری هم به دلیل فقدان قطعات و فرسودگی زمینگیر هستند.
بر اساس قراردادهایی كه وزارت راه وشهرسازی با شركت های ایرباس و بوئینگ منعقد كرده است طی سال های آتی حدود 200 فروند هواپیما به ناوگان هوایی كشور اضافه خواهد شد. با این خریدها جمهوری اسلامی ایران و شركت های ایرانی خواهند توانست سهم خود از بازار حمل و نقل هوایی را به دست آورند.

** پیام های ارتحال آیت الله
به گزارش ایرنا عصر یكشنبه هفته گذشته آیت الله هاشمی رفسنجانی رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام بر اثر ایست قلبی در بیمارستان شهدای تجریش درگذشت.آیت الله هاشمی از ابتدای نهضت از یاران و همراهان امام راحل بوده و در مقاطع مختلف از تاریخ جمهوری اسلامی هم نقش بی بدیلی ایفا كرده است به طوری كه وی را مرد بحران لقب داده بودند.مرحوم آیت الله هاشمی در مقاطع مختلف در مسئولیت های كلیدی نقش آفرینی كرده بودند.ایشان سیاستمداری بودند كه اعتدال و میانه روی و تلاش برای همگرایی منطقه ای و صلح و ثبات را در عرصه عملی و نظری پیگیری می كردند به طوری كه در نتیجه تلاش های ایشان روابط ایران با كشورهای منطقه تا حد زیادی بهبود یافت.از همین رو بود كه با درگذشت ایشان شاهد پیام های همدردی و تسلیت اغلب رهبران منطقه و جهان به دولت و ملت ایران بودیم.اگرچه بسیاری از سران كشورها درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی را به دولت و ملت ایران تسلیت گفتند با این حال پیامرهای تسلیت كشورهای حاشیه خلیج فارس در شرایط كنونی كه واجد معنا تلقی می شود. به طوری كه غیر از مقامات عربستان سعودی اغلب سران كشورهای حاشیه خلیج فارس درگذشت ایت الله هاشمی رفسنجانی را تسلیت گفتند.
شیخ حمد بن عیسی آل خلیفه پادشاه بحرین،شیخ صباح الاحمد الصباح امیر كویت، ولیعهد كویت و نخست وزیر كویت، شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر كشور قطر، شیخ خلیفه بن زاید آل نهیان رییس دولت امارات ،شیخ محمد بن راشد آل مكتوم حاكم دبی و شیخ محمد بن زاید آل نهیان ولیعهد ابوظبی از جمله مقامات كشورهای حاشیه خلیج فارس بودند كه درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی را به رییس جمهوری دولت و ملت ایران تسلیت گفتند.

**ادامه رایزنی ها برای حل بحران سوریه
به گزارش ایرنا ،تلاش ها برای حل و فصل بحران سوریه در هفته گذشته نیز ادامه یافت. به نظر می رسد آتش بس در سوریه در مقایسه با دوره های قبل از پایداری بیشتری برخوردار است.هر چند در خصوص حضور و یا عدم حضور كشورها و بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای در این نشست رایزنی ها ادامه دارد با این حال امیدها برای حل و فصل بحران سوریه افزایش یافته است.
در همین راستا حسین جابری انصاری معاون عربی و آفریقا وزارت امور خارجه، در بروكسل با خانم هلگا اشمید دبیركل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا دیدار و گفتگو كرد.
معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در این دیدار با اشاره به نقش سازنده ایران در منطقه و بحران سوریه بر همكاری و رایزنی های بیشتر طرفین تاكید كرد.
اشمید افزود هدف ما از گفتگو با جمهوری اسلامی ایران به عنوان یك بازیگر كلیدی در بحران سوریه آن است كه با همفكری این كشور، به زمینه هایی كه می تواند به پایان بحران سوریه از طریق آتش بس و طرح های بازسازی در این كشور كمك كند، دست یابیم. این طرح ها می تواند با همكاری سازمان ملل و دیگر بازیگران به این بحران طولانی پایان دهد.
جابری انصاری هم در این دیدار با تكرار باور جمهوی اسلامی ایران با لزوم حل و فصل بحران سوریه از طرق سیاسی و نه نظامی تصریح كرد: كشورهای ذی نفوذ در بحران سوریه باید نقش حمایتی و تسهیل گر خود را ایفاء نمایند و تعیین سرنوشت آینده این كشور را به مردم سوریه محول نمایند به نحوی كه وحدت و تمامیت ارضی سوریه و حاكمیت ملی یكپارچه این كشور بدور از هر گونه مداخله خارجی حفظ شود.
معاون عربی آفریقای وزارت امور خارجه در ادامه از بروكسل راهی مسكو شد تا در نشست سه جانبه ای با حضور نمایندگان روسیه و تركیه آخرین رایزنی ها برای برگزاری دولت و معارضان سوری را در آستانه انجام دهند.
در این نشست كه در دقایق نخست خود با حضور و سخنان سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه برگزار شد، معاون عربی و آفریقا وزارت امور خارجه و آقایان باگدانف و اونال معاونان وزارت امور خارجه روسیه و تركیه، ترتیبات مربوط به اجلاس آستانه را مورد بحث و بررسی قرار دادند.
اجلاس آستانه قرار است در بیست و سوم ژانویه به میزبانی دولت قزاقستان و با حضور نمایندگان دولت و معارضه سوریه و با نظارت سه كشور ایران، تركیه و روسیه و مشاركت نماینده سازمان ملل متحد برگزار شود.
اجلاس آستانه پس از آزاد سازی حلب و با هدف تقویت روند سیاسی و یكپارچه كردن تلاش ها برای مبارزه با تروریسم و ایجاد ثبات و استقرار در سوریه تشكیل می شود.
معاونان وزرای خارجه سه كشور توافق كردند به رایزنی های خود برای برگزاری موفق اجلاس آستانه و كمك به حل بحران سوریه ادامه دهند.

**انتقال دولت درآمریكا؛برجام می ماند
به گزارش ایرنا، تنها 6 روز برای تحویل دولت از دموكرات ها به ترامپ باقی مانده است این روزها هم اوباما و همكارانش و هم ترامپ و تیم همراه وی در خصوص مسائل مختلف از جمله برجام نظرات خود را بیان می كنند.
باراك اوباما رییس جمهوری آمریكا در سخنرانی خداحافظی خود كه در شهر «شیكاگو» از توافق هسته ای ایران (2015) به عنوان یكی از مهمترین توفیق های دوره هشت ساله ریاست جمهوری خود نام برد و با این ادعا كه «برجام» به رفع تهدیدی بزرگ منجر شده است، از آن به پیروزی برای دیپلماسی تعبیر كرد.
به رغم لفاظی های ترامپ این روزها و در شرایطی كه تیم همراه دولت را در اختیار می گیرد، ارزیابی ها و رویكردهای واقع بینانه تری از سوی تیم همراه وی شنیده می شود. اكنون ترامپ و اعضای كابینه وی نیز دریافته اند كه پشت پا زدن به برجام ضربه سنگینی به اعتبار و حیثیت آمریكا در عرصه بین المللی زده و موجبات انزوای این كشور را فراهم خواهد كرد.
در همین خصوص در جلسات بررسی صلاحیت نامزدهای معرفی شده برای سیا و وزارت دفاع اظهارنظرهای متفاوتی در قبال برجام از سوی نامزدها ارائه شد؛
پومپئو در جلسه بررسی صلاحیت خود برای ریاست سازمان سیا درخصوص برجام گفت:در ارزیابی پیشرفت صورت گرفته در قبال برجام، باید كاملا بی‌طرفانه عمل كنیم. هرچند من به عنوان نماینده كنگره مخالف این توافق بودم، در صورت تائید به عنوان رئیس سیا، تغییر نقش خواهم داد و آژانس را به سمت انجام عملیات‌های فعال جمع‌آوری اطلاعاتی و كسب اطمینان از اینكه تحلیلگران زمان، فضای سیاسی و منابع كافی برای انجام قضاوت بی‌طرفانه را دارند، رهبری خواهم كرد.
همچنین جیمز متیس نامزد وزارت دفاع هم در جلسه بررسی صلاحیت خود اظهارداشت: برجام یك توافق كنترل تسلیحاتی ناكامل است، این یك پیمان دوستی نیست، اما زمانی كه ایالات متحده حرفی می‌زند، باید به آن پایبند بماند و با متحدانش كار كند.
به گزارش ایرنا، این در حالی است تیلرسون نامزد معرفی شده برای وزارت خارجه آمریكا تاكید كرد دولتش بازبینی برجام را دنبال می كند و در میان مدت تلاش می كند اجرای آن را به دقت دنبال كند.
وی در این نشست همچنین گفت:من تلاش می كنم نگاه جامعی به آن داشته باشم و البته توافق جانبی را هم دنبال كنم تا در سایه آن از تمم فعالیتهای ایران آگاهی داشته باشیم.باید بدانیم كه ایا ایرانی ها به تمام تعهدات خود برای سفافیت سازی برنامه های خود پایخ مثبت می دهندیا خیر.
البته ركس تیلرسون از عبارت REVIEW استفاده كرد كه بمعنای بازنگری و بازبینی به مفهوم تغییر مفاد آن نیست بلكه بمعنای مرور و بررسی متن است.
در هر صورت طی روزها و هفته های آینده ترامپ در كاخ سفید مستقر می شود و همكاران وی هم سكان هدایت وزارتخانه ها را در اختیار می گیرند باید دید ایا ساختار حاكم بر آمریكا راه یافتگان به قدرت را در چه مسیری هدایت می كند هر جند ناظران مسائل آمریكا می گویند حداقل 6 تا 9 ماه زمانب رای شفاف شدن سیاستهای كابینه جدید زمان لازم است.
سیام**2021**1336 خبرنگار:داود مرادپور **انتشار: مهرنوش خانزائی