این گزارش به سرخط اصلی خبرها و همچنین نوشته های سرمقاله نویسان و نویسندگان روزنامه های امروز پنجشنبه 30 دی ماه 1395 خورشیدی در حوزه های سیاسی و اقتصادی نگاهی انداخته و مهم ترین موضوع های مورد توجه این روزنامه ها را بررسی كرده است.
** تشریح مواضع منطقه ای و بین المللی ایران در نشست داووس
گفته های «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران در حاشیه چهل و هفتمین نشست مجمع جهانی اقتصاد كه دیروز چهارشنبه 29 دی ماه در داووس سوئیس برگزار شد، در روزنامه های امروز مورد توجه و تحلیل قرار گرفت.
روزنامه «اعتماد» زیر عنوان «دیپلماسی منطقه ای – برجامی ظریف در داووس» نشست داووس را بهانه ای برای رایزنی های سیاسی میان سران كشورها دانست و چنین نگاشت: نخستین سفر فرامرزی در سال ٢٠١٧ میلادی، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه كشورمان روز چهارشنبه خود را در سوییس گذراند. شركت در چهل و هفتمین نشست مجمع جهانی اقتصاد و سخنرانی در آن بهانه‌ای شد تا محمدجواد ظریف در حاشیه این اجلاس دیدارهای دوجانبه‌ای انجام دهد و همچنین آخرین مواضع ایران در مسائل منطقه‌ای، چند و چون اجرای توافق هسته‌ای و نگاه به ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ را مطرح كند. در حالی كه سوژه چهل و هفتمین نشست مجمع جهانی اقتصاد «رهبری پاسخگو و مسوولیت‌پذیر» در جهان امروز است، یكی از برنامه‌های ظریف در داووس شركت در میزگردی درباره آینده سوریه است. داووس همواره بهانه‌ای برای تازه كردن دیدارها و رایزنی‌های سیاسی بوده است و این‌بار نیز همزمانی این نشست با مراسم تحلیف و جابه‌جایی قدرت در امریكا بر حساسیت این رایزنی‌های دو و چندجانبه افزوده است.
اعتماد ادامه داد: این دور از سفرهای خارجی ظریف تنها به داووس ختم نخواهد شد و وی پس از حضور در این نشست راهی كوالالامپور، پایتخت مالزی خواهد شد تا در نشست فوق‌العاده وزرای خارجه سازمان همكاری اسلامی درباره مسلمانان میانمار شركت كند. محمدجواد ظریف پس از ورود به داووس زنجیره‌ای از دیدارهای دوجانبه را آغاز كرد كه نخستین آنها رایزنی با وزیر امور خارجه فنلاند بود. روابط دوجانبه، مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی در زمره بحث‌های دو وزیر بود. پس از این دیدار نیز، رییس دستگاه دیپلماسی كشورمان با همتای خود از كشور میزبان گفت‌وگوی كوتاهی داشت. مهم‌ترین رایزنی روز گذشته اما دیدار با فدریكا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بود. این دیدار در بازه زمانی صورت گرفت كه جهان خود را برای ریاست‌جمهوری ترامپ آماده می‌كند و توافق هسته‌ای ایران با ١+٥ یكی از اصلی‌ترین دغدغه‌های مشترك میان تهران و اروپا در روزهای ریاست‌جمهوری ترامپ خواهد بود.
روزنامه «ابتكار» در گزارش خود به سخنان ظریف مبنی بر «درهای باز اقتصاد به روی آمریكا» اشاره و به نقل از وی عنوان كرد: ماهیت محیط جهانی تغییر كرده است؛ نه تنها شركتها و طرف‌های حاضر در داووس موثر هستند، بلكه بازیگران غیردولتی نیز تاثیرات بسزایی خواهند داشت. ما نمی‌توانیم امنیت داشته باشیم، مادامی كه بقیه دچار ناامنی هستند. وی همچنین ادامه داد كه ما مشتاق به توسعه روابط با اتحادیه اروپا، غرب آسیا، ژاپن، كره جنوبی هستیم و با چین شراكت چند جانبه داریم. با این حال اگرچه اختلافات سیاسی با آمریكا پابرجاست اما درهای ایران حتی در زمینه روابط اقتصادی با آمریكا گشوده است.
«دیپلماسی داغ ظریف در دامنه آلپ» عنوان «قانون» برای گزارش حضور ظریف در نشست داووس بود. در این گزارش می خوانیم: وزیر خارجه ایران همچنین با اشاره به تلاش‌های سازمان ملل متحد در حل بحران سوریه، تاكید كرد كه نشست آستانه مغایر و جایگزین تلاش سایر نهاد‌‌‌‌‌های بین‌المللی در حل بحران سوریه نیست. همه طرف‌ها بایستی تلاش كنند تا زمینه‌ساز آیند‌‌‌‌‌ه‌ای موفق برای سوریه باشند. وزیر خارجه ایران همچنین در پاسخ به سوالی در مورد ارزیابی‌اش از دونالد ترامپ، رییس‌جمهور منتخب آمریكا و رویكرد د‌‌‌‌‌ولتش در قبال ایران، گفت كه بایستی منتظر بمانیم و بعد قضاوت كنیم.
روزنامه «تجارت» اما سخنان وزیر امور خارجه در این نشست را به یك «هشدار» تعبیر كرد. در این گزارش آمده است: محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران در نشست مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوئیس، در ارتباط با مسایل منطقه‌ای و جهانی از جمله در مورد مخاطرات ناشی از افراط‌گرایی و تروریسم، اهمیت اجلاس آستانه و ضرورت حل بحران سوریه از راه گفت‌وگو و نیز دولت جدید ترامپ سخن گفت.
تجارت به نقل از ظریف افزود: سیاست خارجی ایران فارغ از نتیجه انتخابات در عرصه بین‌المللی شاهد استمرار و پیوستگی خواهد بود. ایران به دلیل جایگاه ژئوپلیتیكش در منطقه خواهان ثبات و آرامش در منطقه است و این‌یكی از شاخصه‌های سیاست خارجی ما است كه ادامه پیدا خواهد كرد. ...ایران با اراده قوی مردمش توانست در مقابل این تحریم‌ها ایستادگی كند.
«امكان همكاری ایران و عربستان در منطقه» محور برگزیده روزنامه «تعادل» از میان گفته های ظریف در نشست داووس بود. به گزارش تعادل، وی در پاسخ به پرسشی از روابط آینده ایران و عربستان گفت: من دلیلی نمی‌بینم كه ایران و عربستان رابطه‌ای خصمانه با یكدیگر داشته باشند. ما می‌توانیم در زمینه‌‌های مختلف بین‌المللی از جمله حل بحران سوریه، یمن و بحرین باهم همكاری كنیم.
** مخالفت ایران با حضور آمریكا در نشست صلح سوریه
حضور آمریكا در نشست صلح سوریه كه قرار است در «آستانه» پایتخت كشور قزاقستان برگزار شود، به نقطه تفاوت نظر میان ایران و روسیه تبدیل شده است. در حالی كه مقام های ایران از مخالفت خود با حضور هیات آمریكایی در این نشست سخن گفته اند، «سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه اعلام كرده است كه به رغم مخالفت ایران با این اقدام، مسكو از واشنگتن برای شركت در نشست دعوت خواهد كرد. روزنامه ها در یادداشت ها و گزارشی هایی این موضوع را تحلیل كردند.
روزنامه «شهروند» در گزارش «آستانه ی نگرانی» ضمن اشاره به اختلاف نظر میان ایران و روسیه بر سر حضور آمریكا در نشست آستانه، نوشت: ماجرای اختلاف‌نظر ایران و روسیه از زمانی آغاز شد كه تركیه به‌عنوان كشور سوم مذاكراتی را با روسیه آغاز كرد و درنهایت سه كشور ایران، روسیه و تركیه در نشستی در مسكو تصمیم به كمك برای برقراری آتش‌بس در سوریه گرفتند.
این روزنامه افزود: تحلیلگران بر این عقیده‌اند كه این عقب‌نشینی روسیه از سوریه گواهی بر این موضوع است كه روسیه به دلیل مشكلات اقتصادی، خواهان یافتن راه حلی سیاسی برای پایان یافتن مناقشه سوریه است و زمانی كه صحبت یافتن راه حلی سیاسی برای سوریه به میان می‌آید، روسیه تمام تلاش خود را خواهد كرد كه در این‌خصوص با آمریكا معامله كند، چراكه مسلما روسیه در بحرانی ورود نخواهد كرد، مگر این‌كه بخواهد منافع خود را تأمین كند و منافع روسیه به‌عنوان یك قدرت بزرگ كه بسیاری از سیاست‌های خود را در رقابت با آمریكا تعریف می‌كند، به معنای امتیاز گرفتن از آمریكاست و تا زمانی كه روسیه به نوعی از انواع، مسیر مذاكره با آمریكا را باز نكند، گرفتن امتیاز نیز معنایی نخواهد داشت. این رفتار دقیقا همان رفتاری است كه ایران را نگران می‌كند.
روزنامه «آرمان» نیز در سرمقاله خود با اشاره به «حضور و ظهور مخرب آمریكا» در ماجرای سوریه، نوشت: در روند مذاكرات سوریه كه عمدتا مذاكرات سوری- سوری است، گروه‌های معارض سوریه با دولت سوریه بر روی محورهایی به بحث خواهند پرداخت. در چنین شرایطی حضور آمریكا كه در سوریه، نه در میدان زمینی در سوریه حضور دارد و نه در هوا در این كشور اقدام مثبتی انجام داده، قطعا مورد خشنودی روسیه و ایران نخواهد بود. البته روسیه ممكن است در برخی مناطق از حضور نظامی آمریكا استفاده كند، اما در روند ترسیم شده، آمریكا باید به عنوان عضو شورای امنیت درحمایت از آتش بس و اصلاحات سیاسی و مسائل دیگر اعلام موضع كند. حمایت از دولت واحد سوری، یكپارچكی سرزمین، عدم تجزیه سوریه و عدم حضور گروه‌های تروریستی تكفیری مورد توافق ایران و روسیه است.
«مجاهدان جمعه در نشست آستانه» عنوان یادداشت روزنامه «ایران» بود كه در آن از مخالفت ایران با حضور آمریكا در نشست آستانه دفاع كرد و چنین نگاشت: چنانكه پیداست ماجرای حل مسأله سوریه مجاهدان جمعه‌ای دارد كه پیشتر حتی حامی تروریست‌ها هم بوده‌اند و اكنون پس از استشمام بوی پیروزی می‌خواهند خود را در صف مبارزان با تروریسم جا كنند. در واقع، خواه‌ناخواه با توجه به تغییر شرایط و مناسبات میان كشورهای دیگر و با وجود سابقه غیرقابل دفاع‌شان در شعله‌ور كردن بحران پیش‌آمده در این كشور ، می‌خواهند به مذاكرات آستانه و امتداد آن راه یابند.
روزنامه «سیاست روز» به سخنان «علی اكبر ولایتی» رییس مركز تحقیقات استراتژیك مجمع تشخیص مصلحت نظام اشاره كرد و به نقل از وی نوشت: مذاكراتی كه قرار است در شهر «آستانه» انجام شود، حاصل پیروزی‌های دولت و ملت سوریه و متحدان آنها است؛ طوری نباشد كه كسانی كه در تجهیز تروریست‌ها نقش داشته اند و در میدان جنگ شكست خورده اند، حالا صحنه را آماده ببینند كه در عرصه سیاسی بهره برداری خودشان را بكنند.
** رونمایی روحانی از خودروی برقی
رییس جمهوری دیروز در حاشیه جلسه هیات دولت، از محصولات تولیدی سه شركت دانش بنیان در زمینه موتورسیكلت و خودرو برقی بازدید و رونمایی كرد. شماری از روزنامه ها در صفحه نخست خود به این موضوع پرداختند.
«مردم سالاری» گزارش داد: رییس‌جمهوری و هیات وزیران از دو دستگاه رانا دو نیروی پایه برقی در محوطه ساختمان نهاد ریاست‌جمهوری رونمایی شد. این طرح جزو طرح‌های كلان ملی است كه با حمایت معاونت علمی‌و فناوری رییس‌جمهوری و سازمان گسترش، توسط شركت تحقیقات موتور ایران خودرو اجرا شده است. گفتنی است با یك بار شارژ از منزل، این خودروها می‌توانند 80 كیلومتر بدون مصرف سوخت فسیلی و بدون آلایندگی پیمایش كنند. براساس این گزارش، بعد از 80 كیلومتر پیمایش، اگر ایستگاه سوخت فسیلی در دسترس نبود، راننده با یك موتور اضطراری می‌تواند نسبت به شارژ اقدام كند و ادامه مسیر دهد.
روزنامه «فرهیختگان» برای تشریح جزییات این طرح با «مرتضی موسی خانی» مسوول آن، گفت وگو كرد. موسی خانه گفت: این محصول در كلاس L7E قرار دارد و باطری آن برای مسافت 100 كیلومتری در نظر گرفته شده و 80 كیلومتر در ساعت شتاب و سرعت آن است و جزء خودروهای دو سرنشین محسوب می‌شود و با توجه به ساختاری كه برای طراحی آن در نظر گرفته شده این ماشین می‌تواند متناسب با شهر تهران و شیب‌های تیز جاده‌های آن عملكرد بسیار خوبی از خود نشان دهد. ... دیروز به مناسبت روز هوای پاك بعد از جلسه هیات دولت با حضور رئیس جمهور و وزرای محترم و معاونین رئیس جمهور از این خودرو بازدید شد و رئیس‌جمهور ابراز امیدواری كرد كه این خودرو به‌زودی وارد مرحله تولید انبوه و ورود به جامعه شود.
گزارش این رونمایی افزون بر روزنامه های یادشده در روزنامه های ایران، «جمهوری اسلامی»، «جوان»، «سیاست روز»، «گسترش صمت» و «همشهری» منتشر شد.
**گروه پژوهش و تحلیل خبری
خبرنگار: فرشته ذبیحیان**انتشاردهنده: سیدمحمد موسی كاظمی**پژوهشم** 9283**9279
تاریخ انتشار: ۳۰ دی ۱۳۹۵ - ۰۹:۴۷
تهران- ایرنا- وزیر امور خارجه در حاشیه نشست مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوییس، مواضع ایران در مسائل منطقه ای و بین المللی را تشریح كرد. برجام و گشایش های اقتصادی، حل بحران سوریه و روابط تهران- ریاض محورهای برگزیده روزنامه های امروز از میان سخنان رییس دستگاه دیپلماسی بود. مخالفت ایران با حضور آمریكا در نشست آستانه و رونمایی از خودروهای برقی ساخت داخل دیگر رویدادهایی است كه مورد توجه روزنامه ها قرار گرفت.