لنزهایی كه همراه با بیماری اجاره داده می شوند

به گزارش ایرنا، علاوه بر فروش غیرقانونی و خرید بدون تجویز لنزهای طبی (نامرئی) و لنزهای رنگی از مراكز غیرمجاز مانند عینك فروشی ها و فروشگاه های لوازم آرایشی، اجاره دادن لنزها در مراكزی مانند آرایشگاه ها به ویژه آرایشگاه های زنانه و همچنین ارائه لنزهایی به عنوان تستر در برخی مراكز غیرمجاز فروش لنز، رواج دارد.
مصرف غیربهداشتی لنزها به گفته پزشكان، سبب بروز بیماری های عفونی مانند آبسه قرنیه و حتی بیماری های ویروسی خطرناكی مانند ایدز و هپاتیت می شود.
چشم پزشكان و اپتومتریست ها به عنوان متولیان قانونی این حوزه می گیوند كه بخش زیادی از موارد تجویز لنزهای نامرئی و طبی، در اختیار افرادی است كه اطلاعات تخصصی و پزشكی در این خصوص ندارند و تنها برای منافع سودجویانه اقدام به این كار می كنند.
گاهی نیز دیده می شود كه انواع لنز حتی لنزهای طبی به صورت اینترنتی به فروش می رسند، درحالی كه لنزها همچون عینك باید توسط متخصصان مربوطه تعیین نمره و با مشخصات فیزیكی چشم همچون اندازه كره چشم مطابقت داده شود.

** لزوم استفاده از لنز با تجویز چشم پزشك یا اپتومتریست
دكتر علی اكبر شفیعی عضو هیات مدیره انجمن علمی اپتومتری ایران و كارشناس ارشد بینایی سنجی روز شنبه در این خصوص به خبرنگار علمی ایرنا گفت: افرادی كه تمایل به استفاده از لنزهای نامرئی یا رنگی دارند، باید به چشم پزشك یا اپتومتریست مراجعه كنند تا ابتدا وضعیت سلامت چشم آنها از نظر بیماری های مختلف بررسی شود، سپس شعاع انحنا، قطر و میزان اشك چشم كه در هر فرد مشخصات خاص خود را دارد، تعیین و پس از آن، لنز مطابق با مشخصات چشم متقاضی تجویز شود.
شفیعی اظهار كرد: لنزهای نامرئی و رنگی چهار مشخصه دارند كه روی بسته بندی آنها باید درج شده باشد؛ این مشخصات شامل تاریخ مصرف، قدرت یا نمره (برای لنزهای طبی)، شعاع انحنا و قطر هستند كه در افراد مختلف با توجه به اندازه كره چشم آنها متفاوت است.
وی گفت: در مواردی دیده شده كه افراد بدون بررسی و تجویز پزشكی اقدام به تهیه لنز كرده و با عارضه به پزشك مراجعه كرده اند، كه در بررسی ها مشخص می شود لنز برای چشم او تنگ است و باعث فشار به چشم شده و یا به حدی گشاد است كه از چشم می افتد و همین موارد باعث ایجاد خراش روی سطح چشم می شود.
شفیعی همچنین تاكید كرد كه میزان اشك چشم برخی افراد كم است و این افراد نباید از لنز استفاده كنند، اما اگر نمره چشم آنها بالا است و به دلایل ظاهری خواهان استفاده از لنز هستند، باید موارد خاصی مانند استفاده از اشك مصنوعی و كم كردن ساعات استفاده از لنز را رعایت كنند.
وی اظهار كرد: تجویز و استفاده از لنز مساله ای بسیار پیچیده و حساس است اما برخی افراد كه از مكانیزم و آناتومی قرنیه چشم اطلاعی ندارند، از خلاء نظارتی در این زمینه استفاده كرده و به راحتی اقدام به فروش غیرقانونی لنز می كنند.
شفیعی ادامه داد: چشم پزشكان و اپتومتریست ها در مطب های خود لنز را فیت یعنی قالب گیری می كنند و در مقابل بروز هر نوع مشكلی برای استفاده كننده، مسئولیت می پذیرند اما یك عینك ساز كه حتی پروانه وزارت بهداشت را ندارد، بدون این كه كوچكترین دستگاه های لازم مانند بیومیكروسكوپ و كراتومتر را داشته باشد كه بتواند نمره چشم را تعیین یا میزان قوس آن را اندازه گیری كند، اقدام به فروش لنز می كند.
وی یادآور شد: مراكز فروش لوازم آرایشی، آرایشگاه ها، عینك سازی ها و عینك فروشی ها، طبق قانون اجازه فروش و ارائه لنز را ندارند و اگر مشكل یا بیماری برای فرد ایجاد شود، مسئولیت آن را نمی پذیرند.
شفیعی گفت: هیچ نظارتی روی این مراكز نیست و افراد سودجویی در این صنف هستند كه از كمبود نظارت ها در راستای منافع مالی خود سوء استفاده كرده و اقدام به فروش لنز می كنند. این درحالی است كه اگر نظارت دقیقی در این زمینه صورت گیرد، می توان از بروز بسیاری از عوارض و بیماری ها پیشگیری كرد.
وی اظهار كرد: حتی در برخی موارد دیده شده است كه لنزهای روزانه به اسم لنزهای هفتگی و یا لنزهای ماهیانه به عنوان لنزهای شش ماهه به فروش می رسند؛ در واقع از بی اطلاعی مردم در راستای منافع شخصی بهره برداری می شود.

** مكان های مجاز و معتبر پزشكی برای تهیه لنز
عضو هیات مدیره انجمن علمی اپتومتری ایران به عموم مردم توصیه كرد كه برای تهیه لنز متناسب با شرایط فیزیكی چشم و میزان بینایی خود باید به اپتومتریست ها یا چشم پزشكان مراجعه كنند كه مجوز بررسی فیزیك چشم، میزان بینایی و تجویز لنز را دارند؛ در غیر این صورت به هر جای دیگری كه مراجعه كنند، به سلامت خود لطمه وارد كرده اند.
شفیعی اظهار كرد: بررسی فیزیك و آناتومی چشم یك دانش است كه براساس آن عینك یا لنز تجویز می شود اما برخی افراد تصور می كنند لنز مانند لباس است كه آن را تنها بر اساس ظاهر و قیمتش خریداری كنند؛ در هیچ جای دنیا اینطور نیست و مسئولیت بروز هر عارضه ای برای چشم مصرف كننده یا برعهده تجویزكننده است كه تجویز اشتباه داشته و یا برعهده مصرف كننده است كه با خودتجویزی و بدون نظر پزشك، لنز را تهیه و استفاده می كند.
وی ادامه داد: در برخی موارد دیده می شود كه مراكز غیرمجاز و برخی عینك فروشی ها لنز تاریخ گذشته را باز كرده و به بهانه فیت كردن آن روی چشم متقاضی، جلد آن را دور انداخته اند؛ به این ترتیب از غفلت خریدار سوءاستفاده كرده و او را در معرض انواع عوارض قرار می دهند.

** ابتلا به ایدز و هپاتیت در اثر استفاده از لنزهای اجاره ای و تستر
شفیعی در مورد لنزهایی كه به عنوان تستر لنزهای رنگی در برخی مراكز در اختیار متقاضیان قرار داده می شود تا رنگ مورد نظر خود را انتخاب كنند، گفت: استفاده از این لنزها سبب بروز مشكلات و بیماری های عفونی و ویروسی برای افراد می شود كه از جمله آن می توان حتی به بیماری های خطرناكی مانند ایدز و هپاتیت اشاره كرد.
وی با بیان این كه اشك چشم نوعی راه انتقال بیماری به ویژه بیماری های عفونی به شمار می رود، تصریح كرد: اما امكان انتقال ایدز از طریق اشك چشم هنوز ثابت نشده و تحقیقاتی در این زمینه در حال انجام است؛ به طور كلی صرف نظر از اشك، می توان به خراش و زخم روی سطح چشم اشاره كرد كه گاه دیده نمی شود ولی می تواند سبب انتقال ویروس ایدز از فردی به فرد دیگر شود.

** انواع لنز از نظر مدت مجاز برای مصرف
كارشناس ارشد بینایی سنجی در خصوص انواع لنز توضیح داد: لنزهای نامرئی و رنگی در كشورهای اروپایی یك روزه هستند به این صورت كه فرد صبح لنز را به چشم می زند و شب دور می اندازد. اما این نوع لنزها به دلیل این كه در كشور ما توجیه اقتصادی ندارند، معمولا وارد كشور نمی شوند.
شفیعی اظهار كرد: معمولا از لنزهای یك هفته ای، دو هفته ای یا ماهانه در ایران استفاده می شود؛ در مورد لنزهای ماهانه گاهی دیده شده كه این لنزها به عنوان لنز فصلی و با مدت مصرف سه ماهه به فروش می رسند. این درحالی است كه لنز فصلی وجود ندارد و حداكثر زمان مصرف لنزها یك ماه است.
وی گفت: همچنین برخی لنزها با عنوان لنزهای سالیانه هستند كه داخل شیشه و در موادی خاص نگهداری می شوند اما آنها نیز معمولا بعد از 9 ماه خاصیت اولیه خود را از دست می دهند. این لنزها به دلیل ضخامت زیاد، مقاوت زیادی در برابر پارگی دارند و به همین دلیل می توان مدت طولانی تری نسبت به لنزهای دیگر از آنها استفاده كرد.
شفیعی در مورد لنزهای سالیانه هم خاطرنشان كرد: این لنزها در كشورهای پیشرفته دیگر استفاده نمی شوند زیرا به دلیل ضخامت زیاد، میزان تبادل اكسیژن از طریق آنها نیز كمتر است بنابراین برای سلامت چشم مناسب نیستند؛ اما با لنزهای ماهانه و روزانه می توان تضمین كرد كه میزان اكسیژنی كه به چشم ها می رسد، بیشتر و امكان بروز عارضه برای قرنیه بسیار كمتر است.

** نحوه نگهداری و مدت زمان مجاز استفاده روزانه از لنز
عضو هیات مدیره انجمن علمی اپتومتری ایران اظهار كرد: افراد پیش از استفاده از لنز باید دست های خود را با آب گرم و صابون كاملا شست و شو دهند، سپس لنز را از داخل محلول مخصوص آن خارج كنند، با سرم شست و شو در كف دست ماساژ داده و بشویند و در نهایت داخل چشم قرار دهند.
شفیعی تاكید كرد: پس از خارج كردن لنز از داخل چشم نیز باید محلول باقی مانده در ظرف نگهداری لنز دور ریخته شود و محلول تازه (مانند سرم شست و شو) داخل ظرف ریخته و لنز در داخل آن گذاشته شود.
وی گفت: لازم است قبل و بعد از مصرف لنز، صورت و چشم ها نیز شست و شو داده شوند تا آلودگی های روی سطح پوست به داخل چشم نفوذ نكرده و باعث قرمزی یا عفونت نشوند.
شفیعی در مورد مدت زمان مجاز روزانه برای استفاده از لنز نیز توضیح داد: میان آب و هوای مكان زندگی و میزان مجاز مصرف روزانه لنز ارتباطی دوطرفه وجود دارد؛ افرادی كه در آب و هوای مرطوب شمال كشور زندگی می كنند، می توانند مدت بیشتری لنز را در چشم خود نگه دارند اما افرادی كه در محیط خشك و آلوده زندگی می كنند باید مدت كمتری از آن استفاده كنند.
وی اظهار كرد: مدت زمان مجاز مصرف روزانه لنز همچنین به ضخامت آن و اكسیژنی كه تبادل می كند، بستگی دارد؛ لنزهای روزانه می توانند بیشتر از 18 ساعت روی چشم بمانند اما لنزها با ضخامت زیاد حداكثر می توانند هشت ساعت در روز مصرف شوند. به طور كلی بهتر است لنزها مدت كمی در طول روز مورد استفاده قرار گیرند.
علمی**1834
خبرنگار: ناهید شفیعی **انتشار: زهره محتشمی پور