كرج- ايرنا- البرزپژوه و پژوهشگر فرهنگ و تاريخ البرز گفت كه سندي موجود است كه ارتباط تجاري ميان البرز و تمدن شوش در هزاره چهارم پيش از ميلاد مسيح را نشان مي دهد.

حسين عسكري روز پنجشنبه در گفت وگو با خبرنگار ايرنا، افزود: اين لوح گِلي، دست كم بر وجود نوعي ارتباط تجاري ميان شوش باستان واقع در استان خوزستان و محوطه باستاني ازبكي در استان البرز دلالت مي كند.
وي با بيان اينكه با احتساب فاصله مكاني اين مناطق مي توان به شگفتي و اهميت موضوع پي برد، اظهار داشت: ازبكي يكي از روستاهاي كوچك در استان البرز است كه شهرتي جهاني دارد.
وي گفت: خشت گِلين 9 هزارساله آن در موزه سازمان ملل متّحد، روايتگر ديرپايي مدنيّت در ايران است و شهر مادي يك كيلومتر در يك كيلومتر آن كه مشابه اش تاكنون در هيچ يك از محوطه هاي باستاني منسوب به مادها ديده نشده است.
عسكري ادامه داد: در مجموع آثاري از هزاره هفتم پيش از ميلاد مسيح تا دوره اسلامي (ايلخانيان) در اين محوطه وجود دارد، به همين جهت، دكتر يوسف مجيدزاده چهره ماندگار باستان شناسي ايران از تعبير 'دانشگاه باستان شناسي' براي ازبكي استفاده مي كند؛ چون سير باستاني 9 هزار ساله اي در 10 تپّه آن قابل مشاهده است.
وي افزود: دكتر مجيدزاده سرپرست گروه كاوش در محوطه باستاني ازبكي، در يكي از روزهاي سرد پاييزي سال 1378 خورشيدي، يك لوح گِلي باستاني را در 'مارال تپه' محوطه ازبكي كشف كرد كه با مطالعه آن نتايج شگفت انگيزي به دست آمد.
اين پژوهشگر البرزي بيان داشت: مارال تپه از اواسط هزاره چهارم پيش از ميلاد اين سند افتخارآميز را در دل پر راز خويش حفظ كرده و آن را پس از گذشت اين هزاره هاي طولاني به مردم فرهنگ دوست البرز هديه كرده است.
وي گفت: اين لوح گلين بيشتر شبيه گل نبشته هاي دوران آغاز عيلامي است كه ارقام و نشانه هاي آن تاكنون مشاهده نشده است.
عسكري با بيان اينكه به نظر مي رسد لوح به دست آمده بخشي از يك لوح محاسباتي باشد، افزود: در آن، ارقام بيشتر به صورت سوراخ هاي كوچك گِرد در اثر ناخن و يا وسيله اي مانند آن ايجاد شده و قبل از باز كردن حساب مجدّد به كمك خطي افقي حساب پيشين را به اصطلاح بسته اند.
وي ادامه داد: ورز گِل چنان به خوبي انجام گرفته كه جنس آن به طور كامل فشرده و سخت شده است و حتّي يك حباب هر چند كوچك هوا هم در سطح لوح به چشم نمي خورد.
وي اظهار داشت: شكل لوح احتمالاً راست گوشه است، طول اين قطعه در حالت كنوني 7/6 و عرض آن 7/5 سانتيمتر است اما به نظر مي رسد كه در اصل ابعادي به مراتب بيشتر از اين داشته است.
عسكري گفت: ضخامت لوح در حدود 1 سانتيمتر است و نگاهي به پشت آن نشان مي دهد كه يكبار بر آن چيزهايي نوشته شده اما پيش از خشك شدن لوح، سطح آن را صاف كرده يا به عبارت ديگر پاك كرده اند.
وي افزود: اين لوح به همراه پيكره و سفال لب واريخته اي كه از سكويي واقع در غرب برش حفاري مارال تپه به دست آمده، دست كم بر وجود نوعي ارتباط تجاري ميان شوش باستان واقع در استان خوزستان و محوطه باستاني ازبكي در استان البرز دلالت مي كند.
وي بيان داشت: در سال 1380 مقاله اي از 'فرانسوا والا' زبان شناس فرانسوي در يكي از مجله هاي تخصصي زبان شناسي فرانسه در معرفي اين لوح به چاپ رسيد كه حاكي از اهميت جهاني اين اثر باستاني است.
6156/1535خبرنگار: نوشين طهماسبي**انتشار دهنده:داريوش غفاري