تالاب های چهارمحال وبختیاری مامنی برای پرندگان مهاجر

به گزارش ایرنا، تالاب بین المللی چغاخور و گندمان، علی آباد و سولقان و 2 تالاب چال تر و چال خشك از جمله تالاب های استان چهارمحال و بختیاری است كه به صورت زنجیر وار از ضلع جنوبی شهرستان بروجن در امتداد كوه كلار به طرف غرب منطقه گسترده شده است.
این تالاب ها به عنوان یك مجموعه بزرگ زیستی، برای پرندگان مهاجر و ماهیان و گونه های منحصر به فرد است كه در سال های اخیر بدلیل اجرای طرح احیای تالابی سالانه بیش از 160 هزار پرنده مهاجر در آنها سكنی می گزینند.
تالاب بین المللی چغاخور با مساحت بیش از یكهزار و 500 هكتار و منطقه شكار ممنوع پیرامون این تالاب با یكهزار هكتار یكی از مناطق بكر گردشگری انسانی و حضور پرندگان مهاجر و بومی است.
یك مرغزاری وسیع با مساحت 700 هكتار این تالاب را در برگرفته كه در اردیبهشت تا مهرماه هر سال كه سطح وسعت آب در تالاب به دلیل كاهش بارندگی كمتر می شود، افزایش پیدا می كند.
در تالاب بین المللی چغاخور 58 گونه گیاهی و آبزی وجود دارد و در فصل بهار و تابستان حاشیه سبز و طبیعت اطراف این تالاب به عنوان یك مكان سیاحتی برای حضور گردشگران است.
پوشش گیاهی این تالاب از گونه های حاشیه ای، نم پسند و شناور و غوطه ور از جمله بید، مرغ پگن، پتامژتون، پلیگونیوم و ساز است.
مرغابی، انواع حواصیل، كولی، لك لك سفید، كشیم، مرغابی سانان، فلامینگو، باكلان، یلوه، اكراس، قو، سلیم، كاكانی ها و آبزیانی مانند ماهی كپور، ماهی گورخری و خزندگانی از جمله لاك پشت و چهارپایانی از جمله گراز، گرگ، روباه، شغال، خرگوش از گونه های بومی این تالاب بین المللی است.
***
تالاب بین الملیی گندمان با یكهزار و 70 هكتار مساحت و 2 هزار و 219 متر ارتفاع از سطح دریا، بلندترین تالاب كشور است كه در نزدیكی تالاب بین المللی چغاخور قرار گرفته است.
این تالاب در لیست 10 تالاب برتر پرنده نگری ایران قرار دارد و در دفتر بین‌المللی تحقیقات پرندگان آبزی لندن ثبت شده و یكی از مهمترین زیستگاههای ماهی گورخری به عنوان تنها ماهی اندمیك این استان به شمار می رود.
پوشش گیاهی این تالاب گونه های حاشیه ‌ای و نم پسند از جمله درختان بید، مرغ، جگن، نی، لوئی، آلاله آبی، زنبق، نخل مرداب، بزواش، هزار نی، بارهنگ آبی، عدسك آبی، سه كوله خیز، اسپارگانیوم است.
گونه های جانوری غالب این تالاب را پرندگان است و 15 گونه بومی از جمله لك لك ها، چنگر، سنقر، شكاری ها در این تالاب به چشم می خورد.
در این تالاب انواع مارها و قورباغه ها و لاك پشت ها و پستاندارانی نظیر گراز، شغال، گرگ، خفاش، خرگوش، روباه و ماهی های گورخری، سفید، كولی و ماهی پوزه ای و سیاه ماهی مشاهده می شود.
این تالاب به عنوان زیست بوم اصلی پرندگان مهاجر نواحی سردسیر شمالی است كه در اواخر فصل پاییز برای زمستان گذرانی به این تالاب مهاجرت می كنند.
**تالاب سولقان، علی آباد، چال تر و چل خشك از تالاب های فصلی استان چهارمحال وبختیاری است و بیشتر در فصل پاییز و زمستان در پی بارش های برف و باران آبگیری و مامنی برای پرندگان مهاجر و زادآوری پرندگان آبزی است.
تالاب های چال تر، چال خشك و علی آباد به صورت زنجیر وار از ضلع جنوبی شهرستان بروجن در امتداد كوه كلار به طرف غرب كشیده شده است.
رئیس حفاظت محیط زیست شهرستان بروجن افزود: در چند سال اخیر با توجه به اجرای طرح های احیای تالاب ها در شهرستان و همچنین اجرای طرح مدیریت تالاب ها وضعیت تالاب های استان بهبود یافته است.
مرتضی منصوری افزود: در سالهای گذشته با توجه به خشكسالی های اخیر، آتش سوزی مرغزار حاشیه تالاب ها به عنوان یك تهدید برای گونه های جانوری، گیاهی و پرندگان بود كه با احیای تالاب ها در 2 سال گذشته آتش سوزی در تالاب ها كاهش پیدا كرده است.
به گفته وی، وجود دام بیش از ظرفیت در مراتع حاشیه تالاب ها و صید و شكار غیرمجاز و بی رویه و برداشت غیر اصولی آب از دیگر مشكلات تالاب های این شهرستان بود كه با فرهنگ سازی و آگاه سازی جوامع محلی این مشكلات كمتر شده است.
منصوری اظهار كرد: هم اینك اقبال عمومی جوامع محلی برای حفاظت و حراست از تالاب ها افزایش پیدا كرده و حساسیت مردم و تشكل های مردمی در زمینه رعایت بهداشت و مقررات تالاب گسترش یافته است.
وی گفت: جوامع محلی برای رفع مشكل مقابله با بحران آلودگی تالاب ها، با راه اندازی كمپین های مردمی زباله ها و نخاله های اطراف تالاب ها را پاكسازی می كنند.
وی مهمترین مشكل برای حراست و حفاظت از تالاب های استان را كم بودن نیروی انسانی متخصص و كمبود تجهیزات از جمله قایق و نجات غریق عنوان كرد و گفت: هم اینك در تالاب های استان به خصوص تالاب بین المللی چغاخور و گندمان از لحاظ كیفیت آب مشكل خاصی وجود ندارد.
وی كم بودن پژوهش های كاربردی در حوزه تالاب ها را از دیگر مشكلات این حوزه خواند و گفت: باید تالاب ها در حوزه های پژوهش دانشگاه قرار گیرند.
مدیركل حفاظت محیط زیست چهارمحال وبختیاری نیز با اشاره به اجرای طرح های حفاظت تالابی در تالاب های مهم استان از جمله گندمان و چغاخور افزود: طرح احیا تالاب های بین المللی استان از 2 سال گذشته آغاز شده و با استفاده از امكانات دولتی و همكاری و همراهی جوامع محلی اجرای این طرح ها توانسته تا حد زیادی تالاب های استان را احیا كند.
شهرام احمدی افزود: هم اكنون با ایجاد بندهای خاكی توسط محیط بانان و جوامع محلی در زمان بارندگی و هدایت آب های سطحی به منطقه 90 درصد تالاب گندمان احیا شده است.
وی گفت: با احیای این تالاب سال گذشته 19 گونه پرنده برای نخستین بار در تالاب گندمان و امسال قوی كوچ درتالاب بین المللی گندمان و اردل سر سفید در تالاب چغاخور مشاهده شد.
وی از حضور بیش از 150 هزار پرنده مهاجر برای زمستان گذرانی در تالاب های استان اشاره كرد و گفت: از سال 93 نیز یك قطعه غاز پیشانی سفید پس از 30 سال در این تالاب روئیت كه امسال 14قطعه از این گونه نادر نیز در تالاب گندمان مشاهده شد.
2 فوریه 1971 كنوانسیون رامسر به امضا رسید و روز جهانی تالاب‌ها برای اولین بار در سال 1997 جشن گرفته شد.
گزارشگر:سمیه پناهنده** انتشار دهنده:جهانبخش صفری دهكردی
7360/6021