به گزارش ایرنا به نقل از رسانه های ایالت بنگال ، این نسخه دست نوشته كه گفته می شود بسیار گرانبها و نادر است به هنگام بررسی نسخ خطی انجمن آسیایی كلكته بدست آمد.
روزنامه تایمز آو ایندیا روز دوشنبه در مطلبی نوشت اكنون كارشناسان وایرانشناسان زیادی برای دیدن این اثر مهم و ارزشمند راهی كلكته مركز ایالت بنگال غربی شده اند.
گفته میشود كه این نسخه خطی نه تنها به خطی خوش و با آرایش و تذهیب زیبا نوشته شده، بلكه در آن غزلی هست كه در سایر نسخهها وجود ندارد.
این نسخه حاوی امضا و مهر طلایی شاهجهان ،پادشاه نامی و با شكوه سلسله مغولان هند است . این پادشاه چند قرن پس از حافظ زندگی میكرد، اما به نظر كارشناسان 'انجمن آسیایی'، مهر دربار او نشان میدهد كه این پادشاه هنردوست این نسخه را برای كتابخانه شخصی خود تهیه كرده است.
موزه انجمن آسیایی در كلكته نسخه نو یافته را در ویترینی برای تماشای عموم به نمایش گذاشته اند اما میگوید كه به زودی به خزانهای مخصوص منتقل می شود.
كارشناسان انجمن آسیایی در جستجوی آثار خطی باقیمانده از میرزا غالب، به شكلی كاملا تصادفی دست نوشتهای با اوراق زرد و كهنه یافتهاند كه متوجه شدند نسخه ناشناختهای از دیوان حافظ است.
'رامكریشنا چاترجی'، مشاور تاریخی انجمن آسیایی، به تایمز آو ایندیا گفته است: 'وقتی همكاران ما به این نسخه برخوردند، حیرت كردند، زیرا حافظ 500 سال قبل از میرزا غالب زندگی میكرده است. در تماس و مشاوره با پژوهشگران ایرانی كمكم روشن شد كه این نسخه چطور به اینجا رسیده است.'
او توضیح میدهد كه در دیوان نویافته غزلی هست با مطلع 'بحمدالله كه بازم دیدن رویت میسر شد' كه در نسخههایی كه تا كنون میشناسیم وجود ندارد.
سید اختر حسین، استاد ادبیات فارسی در دانشگاه جواهر لعل نهرو، اعتقاد دارد كه كشف این نسخه خطی خبری شوقانگیز برای ایرانشناسان و دوستداران شاعر بزرگ ایرانی است. به گفته او نسخهای شبیه این نسخه خطی در كتابخانه خدابخش شهر پتنا نگهداری میشود.
احمد كریمی حكاك، پژوهشگر و استاد رشته ادبیات فارسی در دانشگاه مریلند، ضمن تاكید بر اهمیت نسخه نویافته گفته است كه سلسله مغولان هند از زمان همایون شاه، علاقه زیادی به شعر و ادب فارسی داشتند و آثار سخنسرایان ایرانی را گردآوری میكردند یا به امرا و پادشاهان دیگر هدیه میدادند.
نكته جالب دیگر این است كه دیوان غزلیات حافظ برای اولین بار بیش از دویست سال پیش در همین شهر كلكته، به روش چاپ سنگی منتشر شد.
كلكته مركز ایالت بنگال غربی در یك هزار و 304 كیلومتری دهلی نو پایتخت هند قرار دارد كه پیش از این پایتخت این كشور بوده است.
انجمن آسیایی كه این نسخه خطی را یافته یكی از مراكز نگهداری نسخه های خطی، است كه در شهر كلكته واقع شده است. این انجمن، در سال 1784 میلادی تاسیس شد و هزاران نسخه ی خطی را گردآوری و نگهداری كرده است.
یكی از راهبردهای اساسی انجمن برای حفاظت از میراثهای فرهنگی هند، تصحیح و انتشار نسخه های خطی و ترجمه ی برخی از آنها به زبان انگلیسی بوده است.
این فعالیت انجمن، تا هنگام تجزیه ی شبه قاره ی هند با قدرت ادامه یافت، اما پس از استقلال هند و ایجاد كشور پاكستان شرقی(بنگلادش)، خلل اساسی در فعالیتهای انجمن پدید آمد. با این حال، بخش بزرگی از نسخه های خطی در انجمن آسیایی كلكته محفوظ مانده كه شمار قابل توجهی از نسخه های خطی منتشر نشده ی این انجمن، به زبان فارسی است.
زبان فارسی حدود هفت قرن به عنوان زبان رسمی و دیوانی این كشور بوده است .
هم اكنون هزاران نسخه خطی در كتابخانه های خصوصی و دولتی هند نگه داری می شوند كه وضعیت بسیاری از آنها مناسب نیست و نیازمند نگهداری و آفت زدایی دارد.
كشور هندوستان از دیرباز ارتباط بسیار تنگاتنگی با ایران و زبان فارسی داشته و باید گفت كه در برخی از دوره های تاریخی به ویژه حمله مغولان ،حكومت گوركانیان هند و دوره صفویه ،شبه قاره نقش مهمی در زبان فارسی وغنای فرهنگی آن داشته به گونه ای كه بسیاری از نسخه های خطی درشبه قاره به رشته تحریر درآمده است .
زبان فارسی دومین زبان رسمی و زبان فرهنگی و علمی هند تا پیش از استعمار این كشور بود.
پس از سیطره انگلیس بر شبه قاره درسال 1832 میلادی زبان انگلیسی به زور جایگزین زبان فارسی شد.
آساق**انتشار دهنده:احمدعلی خلیل نژاد
تاریخ انتشار: ۱۶ اسفند ۱۳۹۵ - ۲۰:۲۰
دهلی نو-ایرنا- پژوهشگران انجمن آسیایی كلكته، نسخه خطی تازه و ناشناخته ای به قدمت 700 سال از دیوان غزلیات خواجه حافظ شیرازی را به صورت تصادفی پیدا كردند.