به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا هفته گذشته الهام علی اف رییس جمهوری آذربایجان برای سومین بار در دو سال گذشته به تهران آمد. روابط تهران-باكو در سال های اخیر از روند رو به رشدی برخودار بوده است به طوری كه به گفته رییس جمهوری آذربایجان, مبادلات تجاری دو كشور در سال گذشته 70 درصد رشد را تجربه كرد. روسای جمهوری دو كشور در سه سال گذشته هشت بار با هم دیگر دیدار كرده اند و در جریان این سفرها، تاكنون 20 سند همكاری به امضا رسیده است.
در سفر هفته گذشته، الهام علی اف در تهران علاوه بر دیدار با رییس جمهوری و امضای دو سند همكاری دیگر به دیدار رهبری رفت. البته در این سفر راه آهن آستارا-آستارا هم به صورت آزمایشی مورد بهره برداری قرار گرفت.
الهام علی اف به دیدار رهبر معظم انقلاب اسلامی هم رفت. «مذهب مشترك» نكته ای است كه مقام معظم رهبری در دیدار علی اف بر آن تاكید كردند و آن را مهمترین عامل قرابت جمهوری اسلامی ایران با مردم و مسئولان جمهوری آذربایجان خواندند و در عین حال بر توسعه روابط تجاری هم تاكید و خاطرنشان كردند: حجم تبادلات باید تا 10 برابر میزان كنونی افزایش یابد.
نزدیكی تهران- باكو البته مخالفانی هم دارد چرا كه توسعه مناسبات دو همسایه می تواند ظرفیت های بزرگی را در منطقه آزاد كرده و در مسیر توسعه و ثبات قرار دهد.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در این دیدار با اشاره به عصبانیت دشمنان از روابط نزدیك ایران و آذربایجان افزودند: رژیم خبیث صهیونیستی بیش از همه دشمنان در جهت تضعیف روابط برادرانه ایران و آذربایجان تلاش می‌كند و در مقابل باید از ارتباطات صمیمی موجود مراقبت كرد.
علی اف هم با اشاره به این كه روابط دو كشور در سطح عالی قرار دارد، تصریح كرد اقدامات دشمنان، راه به جایی نخواهد برد. خیر و مصلحت دولت آذربایجان در همراهی با احساسات مذهبی مردم است، به‌نحوی كه آنان هیچ‌گونه نگرانی نسبت به مسائل مذهبی از ناحیه دولت نداشته باشند.
البته به نظر می رسد دولت آذربایجان با درك این نكته مهم، سال جاری را سال « همبستگی اسلامی » نامگذاری كرده است و در سفر اخیر هم، شخص علی اف از ورزشكاران ایران دعوت كرد در مسابقاتی كه به این منظور در آذربایجان برگزار می شود, حضور یابند. وی همچنین از روحانی برای سفر به آذربایجان دعوت كرد.
شاید بتوان محور و كانون همكاری های تهران-باكو را استفاده از ظرفیت های ژئوپلتیكی دو كشور و بهره گیری از ترانزیت عنوان كرد. در سال های اخیر دو كشور تلاش های گسترده ای برای برقرار كردن خطوط ترانزیتی به یكدیگر داشته اند. یكی از حلقه های مفقوده این كریدور ترانزیتی؛ راهن آهن رشت- قزوین- آستارا است كه بخش اعظم محور قزوین –رشت تكمیل شده است و با احداث راه آهن رشت –آستارا عملا پیوستگی ژئوپلتیك دو كشور به چسبندگی اقتصادی تبدیل می شود.
اهمیت این كریدور ترازیتی به حدی است كه تقریبا در همه سفرهای دوجانبه هیئت های بلند پایه دو كشور؛ بخش مهمی از رایزنی های دو طرف را به خود اختصاص داده است. رییس جمهوری در دیدار این هفته خود با علی اف با اشاره به این مطلب خاطرنشان كرد: جمهوری آذربایجان به عنوان دروازه ای برای ارتباط ایران با منطقه قفقاز و اروپا بوده و متقابلا ایران نیز دروازه بسیار خوبی برای پیوند جمهوری آذربایجان به مناطق جنوبی، دریای عمان و اقیانوس هند است.
دكتر حسن روحانی رئیس جمهوری در این باره می گوید: در زمینه حمل و نقل و ترانزیت شاهد گام های خوبی در راستای توسعه همكاری ها میان ایران و آذربایجان هستیم و اتصال راه‌آهن آستارا - آستارا قدم مهمی بود كه به انجام رسید.
رییس دولت تدبیر و امید اتصال راه آهن دو كشور را زمینه ساز توسعه همكاری های ترانزیتی در منطقه دانست و اظهار امیدواری كرد هر چه سریع تر خط آهن رشت به آستارا نیز با مشاركت دو كشور متصل شود تا به واسطه آن راه‌آهن جمهوری آذربایجان به خلیج فارس راه یابد.
توسعه مناطق آزاد از دیگر محورهای رایزنی های هفته گذشته روسای جمهوری دو كشور بود؛ رییس جمهوری بر لزوم ارتقای روابط و همكاری‌های استان‌های مرزی دو كشور تاكید كرد و گفت: مناطق آزاد می‌تواند فرصت خوبی را برای توسعه روابط در مناطق مرزی ایجاد كند كه از سرمایه گذاری جمهوری آذربایجان در این حوزه و همچنین در عرصه گردشگری نیز استقبال می كنیم.
تعیین رژیم حقوقی خزر، مبارزه با تروریسم، همكاری در حوزه انرژی، تولید خودرو و دارو از دیگر محورهای رایزنی روسای جمهوری دو كشور بود.
رییس جمهوری در این دیدار تصریح كرد كه جمهوری اسلامی ایران همواره از تمامیت ارضی همه كشورها از جمله جمهوری آذربایجان حمایت می‌كند، اظهار امیدواری كرد، مساله قره‌باغ باید از طریق گفت وگوی سیاسی و مسالمت آمیز حل و فصل شود و در منطقه شاهد ثبات و امنیت پایدار باشیم.
الهام علی اف هم در این دیدار ضمن ابراز خرسندی از اینكه مناسبات دو كشور در سالهای اخیر به بالاترین سطح خود رسیده است گفت:امروز بسیاری از توافق های دو طرف به سرانجام رسیده و در سایر زمینه‌ها هم روابط در حال توسعه است.
رییس جمهور آذربایجان اضافه كرد:از جمهوری اسلامی ایران به خاطر تلاش هایش در زمینه حل بحران و مناقشه قره باغ تشكر می كنم.این متكی به تمامیت ارضی، عدالت و انصافی است كه جمهوری اسلامی ایران دارد.تمامیت ارضی كشورها باید مورد احترام قرار گیرد.
وی با بیان اینكه این كشور در تاسیس راه آهن آستارا به رشت سهم خود را سرمایه گذاری خواهد كرد، ادامه داد: سال گذشته در همین سالن گفتم آذربایجان سهم راه آهن خود را انجام خواهد داد و امروز واقعیت پیدا كرد. حتی راه آهن آستارا به آستارا هم شروع شده است.
به گزارش ایرنا در جریان این سفر یادداشت تفاهم بین مركز مبارزه با پولشویی و اطلاعات مالی جمهوری اسلامی ایران و اتاق نظارت بر بازارهای مالی جمهوری آذربایجان در خصوص همكاری در زمینه پیشگیری از تطهیر وجوه یا سایر دارایی های حاصل از جرم و تامین مالی تروریسم و همچنین یادداشت همكاری مشترك راه آهن جمهوری اسلامی ایران و شركت سهامی راه آهن جمهوری آذربایجان در خصوص توسعه اتصالات ریلی به امضای طرفین رسید.
**استقبال سران آیورا از ابتكار جهان بدون خشونت
هفته گذشته كشورهای شركت كننده در نخستین اجلاس سران حاشیه اقیانوس هند «آیورا» روز سه شنبه در جاكارتا پایتخت اندونزی از ابتكار رئیس جمهوری اسلامی ایران مبنی بر جهان بدون خشونت و افراطی گرایی استقبال كردند.
آن طور كه «مجید بیزمارك» مدیر كل امور بین الملل، محیط زیست و توسعه پایدار وزارت امور خارجه كشورمان، گفته است در سند مقابله با افراط گرائی از ابتكار كشورمان در ارائه قطعنامه مربوط به جهان بدون خشونت و افراط گرائی به مجمع عمومی سازمان ملل متحد كه با اجماع تصویب شد، استقبال شده و این قطعنامه به عنوان مبنایی برای مقابله با تروریسم و افراطی گری مورد تاكید قرار گرفت.
وی گفت: با ابتكار هیات جمهوری اسلامی ایران كه به سرپرستی محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه در این اجلاس شركت كرده بود، اهمیت همكاری های بانكی و خدمات مالی بین كشورهای عضو مورد توجه قرار گرفت و در برنامه عمل پنجساله اتحادیه درج شد.
اهمیت بندر اقیانوسی چابهار، ایمنی و امنیت دریایی و نیز اقتصاد مقاومتی از دیگر موضوعات طرح شده توسط هیات كشورمان در اجلاس های «آیورا» بود.
وزیر امور خارجه در سخنان خود در این اجلاس، اقتصاد مقاومتی و پایدار را نیازمند همكاری در تمامی سطوح زیرمنطقه ای، منطقه ای و بین المللی قلمداد كرد و آیورا را فرصتی منحصر به فرد و چارچوبی مستحكم برای تقویت هر چه بیشتر روابط اقتصادی میان كشورهای عضو دانست.
ظریف همچنین با اشاره به موقعیت راهبردی بندر چابهار برای برقراری ارتباط میان اقیانوس هند و خلیج فارس، غرب و مركز آسیا، قفقاز و اروپا و همچنین با یادآوری برگزاری نخستین اجلاس روسای مناطق آزاد این سازمان در اردیبهشت ماه سالجاری در چابهار، این بندر را مسیری امن و كوتاه برای اتصال شرق به غرب و شمال به جنوب دانست و بر اهمیت آن تاكید كرد.
** پیشنهاد چین برای میانجی گیری بین تهران- ریاض
به گزارش ایرنا چارشنبه هفته گذشته «وانگ یی» وزیر امور خارجه چین روز چهارشنبه 12 اسفند ماه جاری در نشست خبری خود با خبرنگاران در حاشیه اجلاس سالانه كنگره ملی خلق در شهر پكن ابراز امیدواری كرد كه مشكلات پیش روی ایران و عربستان به شكل دوستانه حل شود.
او از ایران و عربستان به عنوان دوستان خوب چین نام برد و گفت كه پكن در صورت نیاز آماده است نقش خود را برای رفع كدورت ها ایفا كند.
این سخنان وانگ یی با واكنش منفی سفیر عربستان در چین مواجه شد و او در مصاحبه با نشریه الیوم السابع این پیشنهاد را رد كرد. با این حال سفارت جمهوری اسلامی ایران در پكن ضمن ارج گذاری به حسن نیت دولت جمهوری خلق چین در خصوص میانجیگری میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی اعلام كرد كه اختلاف میان دو كشور همسایه اصولا اختلاف نظر در دیدگاه ها، عملكرد و سیاست های اعلامی و اعمالی است.
در بیانیه ای كه سفارت جمهوری اسلامی ایران منتشر كرد،آمده است:عربستان سعودی با اتخاذ و اجرای سیاست های فرقه گرایانه، دامن زدن به اختلافات قومی و مذهبی و نیز حمایت مادی و معنوی از گروه های تروریستی و تكفیری، منطقه و جهان را بی ثبات و ناامن ساخته است.
بر اساس این بیانیه دخالت آشكار این كشور در امور داخلی همسایگان و ایفای نقش بی ثبات كننده در منطقه و قریب به 2 سال تجاوز بی رحمانه به مردم بی دفاع یمن از عربستان عنصری بی ثبات ساز و ناسازگار با همه هنجارهای پذیرفته شده جهانی ساخته است.
در بیانیه سفارت جمهوری اسلامی ایران در چین آمده است: از این رو جمهوری اسلامی ایران بر خلاف رژیم سعودی به تمامی تلاش های سازنده خوشامد گفته و در آخرین مورد از پیشنهاد امیر كویت برای برقراری گفت وگو و مفاهمه در منطقه استقبال كرده است كه در راستای همین سیاست از ایفای نقش سازنده جمهوری خلق چین در منطقه نیز استقبال می كند.
ریاض به ویژه بعد از روی كار آمدن ملك سلمان رویكردهای خصمانه خود علیه جمهوری اسلامی ایران را تشدید كرده است به طوری كه كانون تلاش ها و رایزنی های مقامات عربستانی در جهت مقابله با آنچه نفوذ منطقه ای ایران عنوان می كنند، سامان داده شده است.
هر چند این تلاش های خصمانه تاكنون ثمری برای این كشور به همراه نداشته است؛ دو سال بمباران یمن از سوی عربستانی ها علاوه بر اینكه زیرساخت های این كشور فقیر را نابود كرده عملا بخش اعظم منابع مالی عربستان را هم به باد داده است، اتفاقی كه می توانست صرف سازندگی و آبادی شود.
با این حال به نظر نمی رسد عربستان از شكست های خود درس گرفته باشد. رایزنی های عادل الجبیر در بغداد و همچنین ملك سلمان در شرق آسیا در همین راستا بود. این تحركات در حالی رخ می دهد كه ابتدای بهمن ماه وزیرامور خارجه كویت در راس هیئتی به تهران آمد و نامه ای از سوی 6 كشور حاشیه خلیج فارس به ایران آورد، نامه ای كه با استقبال ایران مواجه شد و در روزهای پایانی بهمن ماه رییس جمهوری برای رایزنی درباره این نامه, سفر كوتاهی به دو كشور عمان و كویت داشت.
** دیپلماسی ظریف در دوحه
در ادامه این ابتكار دیپلماتیك، هفته گذشته محمد جواد ظریف عازم دوحه شد تا با مقامات این كشور دیدار و گفت و گو كند.
وزیر امور خارجه در دیدار با محمد بن عبدالرحمن بن جاسم آل ثانی امیر قطر در خصوص توسعه روابط دو جانبه تهران - دوحه ، پرونده های منطقه ای و دغدغه های مشترك گفت و گو كرد. در این ملاقات طرفین بر ضرورت گسترش روابط تجاری و اقتصادی دو كشور تاكید و در خصوص پرونده های منطقه ای و دغدغه های مشترك رایزنی كردند. محمد جواد ظریف در این سفر همچنین با شیخ خالد العطیه همتای قطری خود نیز دیدار كرد.
پیش از این نیز در مرداد ماه سال گذشته هم محمد جواد ظریف به دوحه رفت و در خصوص گسترش مناسبات دو جانبه و همكاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی و تلاش برای مقابله موثر با تروریسم و گروه‌های تكفیری گفت و گو و رایزنی كرد.
**شورش قضایی علیه فرمان ضد مهاجرتی ترامپ
از دیگر موضوعات مطرح شده در هفته گذشته به هموطنان ما برمی گشت؛ فرمان جدید ضد مهاجرتی ترامپ بود كه از همان ابتدا با مخالفت های مدنی و حقوقی در آمریكا مواجه شد و دادستان های ایالت های ماساچوست، واشنگتن، هاوایی، نیویورك و اورگن علیه فرمان جدید ترامپ اقدام قضایی كردند.
اگرچه در فرمان جدید ترامپ اصلاحاتی نسبت به فرمان اولیه اعمال شده است اما برای مقابله با موج مخالفت ها ترامپ از طریق دادستان كل خواسته است كه 50 دادستان آمریكایی از شغل خود استعفا دهند.
سیام**2021**1429
خبرنگار:داود مرادپور**انتشار:محسن طاهرزاده
تاریخ انتشار: ۲۱ اسفند ۱۳۹۵ - ۱۱:۲۱
تهران- ایرنا- در حالی كه برخی كشورها همچنان در آتش خشونت و افراط می دمند؛ سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در راستای تقویت مناسبات منطقه ای پذیرای رئیس جمهوری آذربایجان بود و دیپلمات های خود را به آیورا و دوحه فرستاد.