تهران-ايرنا- مجموعه تاريخي و فرهنگي نياوران(كاخ نياوران) از جمله جاذبه هاي فرهنگي و تاريخي تهران است كه در ايام نوروز مي تواند به عنوان مقصد مناسب گردشگران مورد استفاده قرار گيرد.

به گزارش خبرنگار ايرنا، چرخش پرپيچ و خم روزگار هم اكنون عمارت هاي مجموعه تاريخي و فرهنگي را كه شاهان و درباريان بسياري را به عمر خود ديده، تبديل به موزه هايي كرده تا با سير و سياحت آن بتوان برگ هاي تاريخ اين مملكت را ورق زد و غرق عبرت شد و در سفري رويايي حركت پر شتاب ايام را به ياد آورد.
مجموعه فرهنگي - تاريخي نياوران در باغ بزرگي به مساحت 11 هكتار در شمال تهران قرار دارد كه از زيبايي و جذابيت طبيعي و تاريخي فراواني(بنايي متعلق به دوره هاي قاجار و پهلوي) برخوردار است.
ابتدا اين بناي عظيم توسط شاهان قاجار در مكاني خوش آب و هوا خارج از شهر تهران و براي اقامت ييلاقي برگزيده شد، فتحعلي شاه قاجار دستور داد تا در منطقه اي خوش آب و هوا خارج از شهر تهران كه وسعتي كمتر از امروز را داشت در كنار روستايي'گرده وي يا گرده به' خوانده مي شد باغي مصفا را بسازند.
باغ ييلاقي فتحعلي شاه كه در جاي نيزار ايجاد شد را ني آوران ناميدند كه بعد ها به نياوران مشهور شد و در زمان محمد شاه و ناصرالدين شاه قاجار نيز كوشك كوچك و كاخ صاحبقرانيه به اين مجموعه ييلاقي اضافه شد.
دهكده نياوران همواره يكي از بخش هاي ييلاقي شهر تهران بوده كه در دوره قاجار نيز مورد توجه شاهان و دولتمردان قرار داشت. ناصرالدين شاه قاجار در سال 1267 ه.ق حاج عليخان حاجب الدوله را مامور كرد تا عمارت صاحبقرانيه را در باغ نياوران احداث كند.
با سقوط قاجار و روي كار آمدن پهلوي(رضاخان)، صاحبقرانيه مدتي به فراموشي سپرده شد، رضا خان در آغاز به ساخت و ساز كاخ هاي متعدد در سعدآباد پرداخت كه با اين حال در سال 1318 به هنگام ازدواج محمدرضا شاه با فوزيه برخي از ديوانخانه ها، اتاق ها و مبلمان كاخ كه در زمان مظفرالدين شاه درست شده بود، تخريب و به شيوه اي جديد بنا نهاده شد.
يكي از ديدني ترين بخش هاي كاخ صاحبقرانيه، طبقه زيرين كاخ است كه در آن انواع بافته هاي قاجاري، شامل آثار لاكي شامل جعبه، جلد، قلمدان ها، آثار خوشنويسي، نگارگري از هنرمندان نامي كشور نگهداري مي شود.
در گوشه شمال شرقي باغ نياوران، بناي كاخ نياوران با مساحتي در حدود 9هزار متر مربع در 2طبقه و يك نيم طبقه واقع شده كه عمليات احداث آن در سال 1337 هجري شمسي با طراحي ايراني آغاز و با وقفه اي چند ساله در 1346 هجري شمسي به پايان رسيد.
طرح چهار ضلعي كاخ نياوران و فضاسازي معماري داخلي آن الهام گرفته از معماري ايراني با بهره گيري از فن آوري مدرن بود كه تزئينات آن نيز تلفيقي از هنر پيش از اسلام و پس از اسلام است كه با گچبري توسط استاد عبداللهي، آيينه كاري زير نظر استاد علي اصغر و كاشي كاري نماي خارجي آن توسط استاد ابراهيم كاظم پور انجام شده است.
كوشك احمد شاهي ديگر بنايي است كه اواخر دوره قاجار براي خوابگاه ييلاقي احمد شاه در ميان باغ نياوران با مساحتي بالغ بر 800مترمربع در دوطبقه با سقف شيرواني بنا و از ويژگي هاي عمده آن تزيينات و نماي آجري به كار رفته در سرتاسر نماي بيروني است.
از جاذبه هاي ديگر عمارت نياوران مي توان به موزه جهان نما مربوط به آثار خريداري شده و اهدائي خاندان پهلوي، كتابخانه اختصاصي در قسمت شمال شرقي مجموعه، باغ كتيبه ها، سينماي اختصاصي، مركز اسناد، تالار آبي در قسمت شمالي كاخ، گالري جهان نما، كافه كاخ و زمين تنيس نام برد.
خبرنگار: امين كمالي فر - انتشار دهنده: محسن فتاحي
تهرام/7247**1625