با شروع سال جديد، جامعه قرآني به بهانه ديدار نوروزي گرد هم آمدند تا بار ديگر شيريني ها و تلخي ها يك سال را مرور كنند و تجربه هاي خود را براي رسيدن به قله هاي سعادت و پيشرفت، پلكاني قرار دهند و چراغي براي ديگر فعالان قرآني و فرهنگي باشد.
ميهمانان اين مراسم كه هنگام ورود با استقبال مديرعامل و مسوولان ايكنا روبرو بودند، در ابتدا صلواتي را نثار درگذشتگاني مي كردند كه تصاويرشان زينت بخش ورودي اين مجلس بود.
تصوير آيت الله هاشمي رفسنجاني مفسر قرآن و اساتيدي همچون آيت الله موسوي اردبيلي، آيت الله سيد ابراهيم خسروشاهي، آيت الله محمدعلي شرعي، حجت الاسلام محمدحسن قرهي و مهديه الهي قمشه اي در اين تابلو خودنمايي مي كرد.
تصوير سليم موذن زاده اردبيلي ذاكر و مداح يا حجت الاسلام سيدمهدي كرماني و پروانه مهدوي از فعالان قرآني يا قارياني از كشورمان يعني امير منصوري، محمد رنگرز فردويي و محمد زنگنه يا قاريان خارجي مانند شيخ عبدالحكم عبداللطيف، محمدمهدي شرف الدين و محمدسعيد ملحس زينت بخش اين تابلو بود.
مراسم با كمي تاخير آغاز شد و مهدي غلام نژاد به تلاوت آيات بهاري از سوره روم پرداخت و حبيب مهكام نيز كه اجراي برنامه را به عهده داشت، سخن خود را با اين شعر آغاز كرد كه «آفرينش همه تنبيه خداوند دل است، دل ندارد كه ندارد به خداوند اقرار» و سپس اين روايت نبوي را بازگو كرد كه «اذا رايتم الربيع فاذكروا النشور» و ياد قيامت را به بهانه شكوفه زدن درختان و سرسبز شدن طبيعت در دل ها زنده كرد.
اين پيشكسوت قرآني كه سال ها اجراي مسابقات را به عهده داشت با مقدمه اي كوتاه و با ذكر صلواتي تريبون را در اختيار ميهمانان گذاشت و بيش از 15 تن از قاريان، كارشناسان، پيشكسوتان و پژوهشگران قرآني به بيان مطالب تلخ و شيرين پرداختند.
** قرآن احياگر فطرت و بهار احياگر طبيعت
حجت الاسلام حميد محمدي دبير شوراي توسعه فرهنگ قرآني صحبت هاي خود را با آيات تلاوت شده در ابتداي مجلس گره زد و با اشاره به آيه 24 سوره انفال گفت، همانگونه كه حقيقت قرآن يك حقيقت بهاري است، استجابت دعوت خدا و رسولش بهاري شدن دل ها را به دنبال دارد و همانگونه كه بهار احياگر طبيعت است، قرآن نيز احياگر فطرت است.
وي كه تلاش مي كرد در كوتاه ترين فرصت، بيشترين مطالب را براي حاضران بيان كند، در هشت دقيقه مطالب متنوع و گوناگوني را ارائه كرد و شايد تنها فردي بود كه سريع ترين اظهارات را در اين مراسم بيان كرد و معمولا خبرنگاران از نوشتن اين مطالب جا مي مانند و به خلاصه چنين سخناني و يا تيتر آن بسنده مي كنند.
محمدي آخرين آيه سوره آل عمران را مناسب ترين موضوع براي اين جلسه بهاري عنوان كرد و گفت كه در اين آيه يك صبر انفرادي و يك صبر جمعي وجود دارد و صبر انفرادي آن چيزي است كه هر كسي خود موظف به صبوري در آن است ولي در صبر جمعي آن چيزي است كه با هم صبر ميكنيم.
به گفته وي، «اصبروا» شامل همه صبرهاي انفرادي و «صابروا» شامل مصاديق صبر جمعي است و «مرابطه» نيز كه در ادامه اين آيه آمده، معنايي مشابه دارد. يعني اگر مصابره جايگزين صبر فردي شود و مرابطه جاي حراست و نگهباني انفرادي را بگيرد، نقص ناشي از رنجش و خستگي بعضي با توانمندي و پايداري افراد ديگر ترميم خواهد شد.
البته وي گريزي هم به شعار سال يعني «اقتصاد مقاومتي، توليد و اشتغال» زد و صبر و مرابطه را با درون زايي اقتصاد مقاومتي عجين كرد.
بخشي از سخنان محمدي به بيان اولويتهاي شوراي توسعه فرهنگ قرآني و بشارت هايي در اين زمينه گذشت كه از جمله به تصويب اجراي اسناد راهبردي توسعه فرهنگ قرآني و تشكيل ستاد راهبري اين اسناد اشاره كرد و سال 96 را سال استقرار اين اسناد راهبري اعلام كرد.
محمدي اين اسناد را همسنگ قرارداد و تعهدنامه ميان مجريان كلان قرآني كشور و به روايتي سناريوي نقشآفريني همه فعالان قرآني در عرصه گسترده فعاليتهاي قرآني كشور دانست و گفت كه تمامي برنامهها و تخصيص اعتبارات و ارزيابيها نيز بر اساس موفقيت در تحقق اين اهداف و اقدامات اسناد راهبري صورت ميگيرد.
دبير شوراي توسعه فرهنگ قرآني اجراسازي اين اسناد را نتيجه ملموس و راهبردي از همگرايي ملي قرآنيان كشور و نتيجه عيني ميوهدهي مجلس قرآني نظام جمهوري اسلامي دانست و به بخشي از آثار و نتايج اين اسناد از جمله محقق شدن نخستين برنامه ريزي راهبردي ملي توسعه فرهنگ قرآني، شفاف سازي اقدامات، مطالبات و انتظارات شورا، هدفمندسازي فعاليتها و ايفاي نقش كميسيونها و جهتدهي به فعاليتهاي قراني كشور اشاره كرد.
البته او شرط موفقيت اجراي اسناد راهبردي توسعه فرهنگ قرآني را مشروط به همدلي و عزم دستگاههاي دولتي و عمومي و همدلي مجموعههاي مردمي دانست.
محمدي در پايان صحبت هاي خود از تلاش هاي حجت الاسلام نصرالله پژمانفر رئيس كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي در اين زمينه تشكر كرد و گفت كه او به تنهايي به اندازه «ما» در مجلس فعاليت مي كند و همچنين اظهار اميدواري كرد تا بودجه مناسب تري براي فعاليت هاي قرآني اختصاص يابد.
** فعاليت هاي قرآني با تعيين يك رابط استاني
حجت الاسلام نصرالله پژمانفر بر خلاف محمدي با آرامش و شمرده شمرده به بيان مطالب خود در شش دقيقه پرداخت كه مهمترين مطلب او تعيين يك رابط استاني براي فعاليت هاي قرآني بود.
رئيس فراكسيون قرآن، عترت و نماز مجلس شوراي اسلامي گفت كه با ديگر اعضا تلاش مي كنند تا ساختاري فراتر از فراكسيون را در مباحث قرآني تشكيل دهند و با تمام مجامعي كه در استان ها وجود دارد، ارتباط برقرار كنند و رابطان استاني در هر يك از مجامع استاني در زمينه توسعه فرهنگ قرآن و اهل بيت(ع) گامهاي موثري بردارند.
وي كه اظهار اميدواري مي كرد تا همه استان ها رابط قرآني داشته باشند، به ساز و كارهاي گسترش اين موضوع اشاره كرد كه هم افزايي هايي از طريق مكاتبه با وزارت كشور و استانداران و همچنين وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي صورت گرفته و حتي قرار است هفته آينده جلسه اي را با حضور محمدباقر نوبخت سخنگوي دولت برگزار كنند.
** هم افزايي را در عمل بايد ديد
مهدي قره شيخلو رئيس سازمان دارالقرآن الكريم سومين سخنران اين مجلس بود كه با ذكر صلواتي ياد و خاطره قرآنيان سفر كرده را گرامي داشت و با بيان فرازهايي از دعال لحظه تحويل سال آرزو كرد تا همه مردم در سال جديد حال احسن و عمل احسن داشته باشند كه اين انتظار از جامعه قرآني بيشتر است.
وي با استناد به بخشي از اظهارات محمدي و پژمانفر درباره هم افزايي و استفاده از ظرفيتهاي مختلف قرآني گفت كه متاسفانه در اين زمينه طي سالهاي گذشته بسيار ضعيف عمل كرده ايم و تقريبا هر كسي در بخشهاي مختلف قرآني كار خود را انجام ميدهد.
به همين دليل وي خواستار پرداختن جدي به اين موضوع شد تا بحث هاي كارشناسي در اين زمينه از سوي مراجع مختلف همچون شوراي توسعه فرهنگ قرآني و بخشهايي كه به مجلس شوراي اسلامي مربوط ميشود، صورت گيرد.
البته وي از دست اندركاران فعاليت هاي قرآني خواست تا پس از چهار دهه از عمر انقلاب اسلامي بر روي فعاليت هاي محتوايي قرآني سرمايه گذاري كنند و كمتر به كارهاي شكلي بپردازند.
مهكام پس از صحبت هاي قره شيخلو براي تغيير ذائقه ميهمانان غزلي از مولوي خواند و گفت «اي خدا! اين وصل را هجران مكن، سرخوشان عشق را نالان مكن، باغ جان را تازه و سرسبز دار، قصد اين مستان و اين بستان مكن» و بر اين بيت تاكيد كرد كه «جمع و شمع خويش را برهم مزن، دشمنان را كور كن شادان مكن».
** فاصله اي بين اهالي سينما و قرآن نباشد
سيد مسعود اطيابي كارگردان و تهيه كننده سينما نيز به ضرورت ارتباط سينماگران و جامعه قرآني اشاره كرد و گفت كه بايد فاصله آنان به اندازه اي باشد كه اصلا فاصله اي ديده نشود ولي اكنون اينگونه نيست و معتقدم هر هنرمندي مي تواند فيلمي بسازد كه برگرفته از آيات قرآن باشد.
وي كه در سي و پنجمين جشنواره فيلم فجر فيلم «ماه گرفتگي» را به نمايش گذاشت، خواستار ترويج سبك زندگي مبتني بر آموزه هاي قرآني در جامعه شد تا نظام موفقي داشته باشيم.
مهكام نيز در تكميل صحبت هاي اطيابي به اين روايت حضرت علي(ع) بسنده كرد كه «الله الله في القرآن، لايسبقكم بالعمل به غيركم» مباد ديگران در عمل كردن به قرآن از شما پيش بگيرند.
** آيات قرآن را در سينما به تصوير بكشيم
نرگس مشايخي دستيار كارگردان و همسر اطيابي نيز كه در زمينه ترجمه و تفسير قرآن دوره هايي را پشت سر گذاشته، خواستار استفاده از آيات قرآن در سريال ها و فيلم ها شد، به ويژه آياتي كه به جذب جوانان كمك مي كند.
وي از فعاليت هاي شبكه قرآن و معارف سيما تشكر كرد ولي اين انتقاد را نيز مطرح كرد كه اين شبكه هنوز نتوانسته جوانان را به سمت خود جذب كند.
** فعاليت هاي قرآني را عمقي كنيد
حجت الاسلام سيد ابوالفتح دعوتي پژوهشگر قرآني همچون قره شيخ لو خواستار فعاليت هاي عمقي در قرآن شد و گفت كه همانگونه كه در قرائت قرآن كارهاي خوبي صورت گرفته بايد درباره شبهات، تاريخ قرآن، باستان شناسي قرآن و مانند آن فعاليت كرد.
** كميته اي براي فرهنگسازي قرآن تشكيل دهيد
گرچه علي اصغر شعاعي قاري قرآن وارد پنجمين دهه زندگي خود مي شود ولي مهكام با اشاره به اين روايت امام صادق(ع) كه «عليكم بالاحداث» يعني به جوانان اهميت بدهيد، از او دعوت به صحبت كرد و شعاعي از مغفول ماندن فرهنگسازي قرآني سخن گفت و اين كه هنوز بسياري از مردم به ويژه جوانان، قرائت قرآن را براي مجالس ختم مي دانند و شنيدن سوره الرحمن، مردم را به ياد مرگ مي اندازد و لذا جامعه قرآني فكري براي اين مشكل كند.
وي به دنبال طرح اين مشكل، پيشنهادي نيز ارائه داد و خواستار تشكيل يك كميته يا ستاد براي فرهنگسازي در اين زمينه و همچنين خواستار تعيين مساجد به عنوان مركز اصلي آموزش قرآن شد تا 70 هزار مسجدي كه در كشور وجود دارد، عملكرد قابل ارائه اي داشته باشند.
شعاعي كه اخيرا به منطقه محروم «درجادون» در استان هرمزگان سفري داشته و شاهد فقر و مشكلات مردم اين روستا بوده، گفت كه حامل پيام نوجوانان و جوانان مناطق محروم كشور است كه هزينه جشنهاي فارغ التحفيظي آنان حتي كمتر از هزينه يك محفل كوچك در ديگر شهرها است.
البته وي از تلاش هاي شوراي توسعه فرهنگ قرآني براي تشكيل ستاد فعاليتهاي قرآني مناطق محروم تشكر كرد.
مهكام كه پس از صحبت هاي هر مهيماني تكمله اي زده و سخني مي گفت، درپي صحبت هاي شعاعي مبني بر محور قرار دادن مسجد براي فعاليت هاي قرآني به آيه 125 سوره بقره اشار كرد و گفت كه خادم بودن در مسجد كاري ابراهيمي است.
** مزه قرآن را به مردم بچشانيم
نوبت به محسن بادپا قاري قرآن رسيد و او نيز پس از صحبت هاي دلسوزانه برخي از حاضران گفت كه پاسخ همه ما زماني داده خواهد شد كه مزه قرآن را به مردم بچشانيم نه فقط با صوت قرآن و در ادامه مثال آشپزي را به ميان كشيد كه از غذاي خود تعريف مي كند.
او گفت كه 50 سال قرآن را ورق زده و گاهي از خود سووال مي كند كه چه چيزي از قرآن را فهميده و چه دستاوردي براي خانواده و مردم داشته است.
بادپا از يافته هاي خود گفت كه زماني مزه قرآن را درك مي كند كه آيات قرآن به طور مشخص و كاربردي مطرح شود. مثلا موضوع رسيدگي به يتيمان كه در آيه دهم سوره نساء آمده از جمله آيات كاربردي است كه بايد در مملكت اسلامي اجرا شود.
وي با انتقاد از اجرا نشدن اين آيه قرآن گفت كه نمي تواند بپذيرد كه ايتام با صدقه تامين شوند و لذا خواستار تشكيل كارگروهي براي ارزيابي سهم ايتام ايراني شد و خطاب به مسوولان يك بيت از شعر خود را خواند كه «حقوق ايتام را 50 هزار تومان است، به محشر كار مسوولان زار است»
اين قاري دلسوز خواستار حركتي در اين زمينه از سوي جامعه قرآني شد تا به مجلس و دولت پيام دهند كه براي اين مشكل چاره اي بيانديشند.
درپي اين اظهارات، مهكام به بيان جمله اي از اگوست كنت فرانسوي اشاره كرد و گفت «آنچه در عمل مفيد افتد، حقيقت است» و سپس جملات خود را به اين روايت متبرك كرد كه «اقروا القرآن و اعملوا به» يعني قرآن را قرائت كنيد و به دستورات آن عمل كنيد.
** رشته علوم قرآني را محدود نكنيد
حجت الاسلام سيدمحمد نقيب معاون آموزشي و پژوهشي دانشگاه علوم و معارف قرآن كريم در اين مراسم سخنان خود را با انتقاد از محدود كردن رشته هاي قرآني آغاز كرد و گفت كه از سال گذشته تمامي 16 رشته قرآني اين دانشگاه در يك رشته علوم قرآن و حديث محدود شده و اين كار بر خلاف ماموريت وزارت علوم در راستاي ماموريت محورشدن دانشگاه هاست و با تجميع اين رشته ها محورشدن تامين نخواهد شد.
** آيات كاربردي را تبيين كنيم
محمدهادي فروزان مدرس قرآن كريم خواستار توجه به سيره ائمه(ع) براي رسيدگي به مشكلات اجتماعي شد و در ادامه گفت كه عمل صالح به كارهايي تلقي مي شود كه به اصلاح گري جامعه منجر شود.
وي همچنين خواستار پايين آوردن سطح توقعات جامعه قرآني از مردم براي يادگيري فنون تلاوت يا صرف و نحو شد و گفت كه اگر به تبيين آيات كاربردي بپردازيم و بيشتر بر روي متن و ترجمه آن كار كنيم، بسياري از مشكلات حل خواهد شد.
مهكام براي تغيير فضاي بحث هاي انتقادي به يكي از هفت مرحله تبليغ يعني «از مثبت ها بگوييد» اشاره كرد و اين بيت را خواند كه «به نام خداي بهار آفرين، بهار آفرين را هزار آفرين»
** مسجد محور فعاليت هاي قرآني باشد
حسن بيادي عضو شوراي مركزي سازمان فعاليتهاي قرآني دانشگاهيان كشور از ديگر سخنرانان اين محفل بود و ضمن بيان خاطرهاي از ضرورت توجه به مسجد به عنوان پايگاهي براي آموزش قرآن و فعاليت هاي قرآني ياد كرد و گفت كه رشد بسياري از اساتيد همچون ابوالفضل بهرامپور از مسجد بوده ولي امروز مساجد فراموش شده اند.
وي نيز انتقاد كرد كه چرا فعاليتهاي قرآني به ويژه در شهر تهران در قالب «شو» و براي نمايش با هزينه اي بسيار برگزار مي شود و اين فعاليت ها را همچون گل هاي بي ريشه مانند گلايول دانست كه بيش از سه روز دوام نميآورد.
مجري برنامه در تاييد سخنان بيادي به آياتي استناد جست و از مسعود وكيل براي بيان مطالبش دعوت كرد و از آنجا كه خود در كسوت وكالت فعاليت دارد با اين بيت كه «وكيل در خدمت وكيل، اين حسن تا آن حسن صد گز رسن»، فضاي مجلس را تلطيف كرد.
** فقط يك پرچم از قرآن را به اهتزاز درآورده ايم
وكيل از برافراشته شدن پرچم قرائت پس از پيروزي انقلاب اسلامي توسط جمعي از اساتيد قرآن اظهار خرسندي كرد و آن را باعث افتخار اسلام و تشيع در ايران دانست ولي افسوس خورد كه چرا نهادهايي ارزشمند همچون شبكه قرآن،ايكنا، سازمان دارالقرآن الكريم، سازمان اوقاف و ديگر نهادهاي قرآني فقط يك پرچم را به اهتزار درآورده اند درحالي كه مي توان ساير تابلوهاي هنري ديگري را برافراشت.
وي خواستار تعميم برنامه پرسمان شبكه قرآن سيما و پاسخ به شبهات براي طرح مسائل و مشكلات شد و اين كار را حماسه هاي مدافعان حرم مقايسه كرد و گفت كه نيازمند مدافعان حريم قرآن و اهل بيت(ع) نيز هستيم.
** حضور فعال جامعه قرآني در انتخابات
در اين ميان محمدحسين محمدزاده مدير شبكه قرآن و معارف سيما از توجه به مطالب بيان شده در اتاق فكر و ايده پردازي اين شبكه سخن گفت كه قرار است اتفاقات خوبي در اين حوزه از ماه مبارك رمضان آغاز شود.
وي برخورد سليقه اي در فضاي فرهنگي و رسانه اي براي پاسخگويي به شبهات را كار درستي دانست ولي تشكيل يك منظومه جامع معرفتي را كاري اساسي تر در اين راستا ارزيابي كرد.
محمدزاده پيشنهادهايي نيز براي جامه عمل پوشاندن به منويات رهبر معظم انقلاب در افزايش جمعيت ارائه داد و سپس به مساله انتخابات پرداخت و از جامعه قرآني خواست تا پيگير خطوط مختلف رقابتي در انتخابات باشند و با هوشمندي و هوشياري اين مساله را دنبال كنند.
** فعاليت هاي قرآني متولي ندارد
حجت الاسلام علي غضنفري رئيس دانشكده علوم قرآني شعبه تهران گفت كه هنوز متولي فعاليت هاي قرآني در كشور نداريم و رشد فعاليت ها به صورت كاريكاتوري صورت مي گيرد و بسياري از برنامه هاي قرآني به صورت روزمره انجام مي شود.
وي از فعاليت 120 نهاد و موسسه براي كارهاي فرهنگي ياد كرد كه اين نهادها متولي مشخصي ندارند.
** همراهي قرآن و اهل بيت(ع) را به مناسك تبديل كنيم
احمد مسجدجامعي عضو شوراي اسلامي شهر تهران پيشنهادي ارائه كرد و گفت با توجه به تقارن ميلاد حضرت علي(ع) و نوروز در سال هاي آينده و همپوشاني نوروز و 13 رجب بيائيم محبت و همراهي قرآن و اهل بيت(ع) را به مناسك تبديل كنيم.
وي از همزماني مهرگان و نوروز در گذشته دور سخن گفت و به بيان اين مساله پرداخت كه ايرانيان طبق اسناد تاريخي در نوروز، سالروز عيد غدير خم را گرامي مي داشتند و در نقاشي هاي كلاسيك دوره قاجار نيز تصاويري در اين زمينه مي بينيم.
مهكام طبق معمول تكمله اي زد و به روايتي از حضرت امير اشاره كرد كه «كل يوم لايعصي الله فيه فهو عيد» هر روز كه در آن معصيت خدا نشود، عيد است.
** وعده هاي قرآني شهرداري محقق شد
با اينكه دو ساعت از برپايي اين مراسم مي گذشت اما ميهمانان و سخنرانان همچنان پرانرژي و با نشاط بودند ولي آخرين سخنران مطالب خود را در كمتر از سه دقيقه بيان كرد.
محمود صلاحي رئيس سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران از تحقق وعده هايش گفت كه قول هاي پارسالش را عمل كرده كه از جمله مي توان به رايگان شدن كلاس هاي قرآن در فرهنگسراهاي تهران و برگزاري كلاس هاي پنج گانه قرآن اشاره كرد.
مجري برنامه در پايان جلسه براي حسن ختام از حميد صداقت قاري جوان كشورمان خواست تا آياتي را تلاوت كند و استاد سيدمحسن موسوي بلده نيز با صداي دلنشين خود دعاي ختم قرآن را قرائت كرد.
صدر اين محفل گرم و پرخاطره با حضور دو پيشكسوت قرآني يعني محسن مظاهري و هوشنگ بادپا مزين شده بود و علاوه بر حضور پيشكسوتان، قاريان، حافظان و اساتيد قرآني، برخي از سلاله سادات همچون حجت الاسلام سيدمصطفي حسيني رييس مركز قرآني سازمان اوقاف و امور خيريه و حافظ كل قرآن و همچنين حجت الاسلام سيدمحمدجواد موسوي قاري و مدرس قرآن كريم زينت بخش مراسم امروز بودند.
اين مراسم همچون سال گذشته با اهداي گل به خادمان و فعالان قرآني و همچنين گرفتن عكس يادگاري پايان يافت ولي روبوسي هاي دوستان قرآني همچنان ادامه يافت.
البته امسال جاي بسياري از چهره هاي قرآني خالي بود تا به بيان خاطرات و نكات ارزشمند بپردازند ولي محدوديت مكاني سالن ايكنا باعث شد تا برخي ميهمانان براي شركت در ساير برنامه هاي خود مجلس را ترك كنند و برخي ديگر كه تازه وارد مراسم شده بودند، جاي آنان را پر كنند.
امسال جاي محمدرضا پورمعين و به ويژه شوخي هايش خالي بود يا جاي احمد ابوالقاسمي خالي بود تا خاطراتي شيرين از برگزاري كلاس هايش بگويد يا جاي مرتضي نجفي قدسي مدير دارالقرآن امام علي(ع) خالي بود كه او را خبرنگاري فعال و قديمي به نام «تكنا» معرفي كردند.
البته جاي همه قرآنيان در اين مراسم خالي بود ولي گنجايش سالن ايكنا آنگونه نبود كه همه را در خود جاي دهد و پارسال بود كه پورمعين از حجت الاسلام محمدي خواسته بود تا ساختماني مناسب براي ايكنا دست و پا كند.
فراهنگ ** 1003 ** خبرنگار: محمدرضا جعفرملك * انتشار: اميد غياثوند
تاریخ انتشار: ۱۶ فروردین ۱۳۹۶ - ۱۰:۱۶
تهران - ايرنا - چه دلچسب و شيرين است ديدار نوروزي جامعه قرآني آن هم پس از يك باران بهاري و ذكر صلواتي به ياد درگذشتگاني كه عمر خود را با قرآن سپري كردند و گمنامي را ره توشه خود قرار دادند.