حمله ترامپ به سوریه،امریكا را در پرتگاه جنگی دیگر در خاورمیانه قرار داد

به گزارش ایرنا ، موسویان در این مقاله كه روز پنجشنبه منتشر شد، نوشت: یك هفته بعد از حمله موشكی امریكا به سوریه ، مایه تعجب نیست كه حمله مذكور موجب افزایش تنش ها در بحران سوریه و جسورتر شدن نیروهای هرج و مرج طلب در این كشور شده است.
وی افزود: هنوز باید منتظر عواقب بیشتر این اقدام ماند. تا این جای
كار، همه شواهد و قرائن حاكی از شانس بیشتر بی ثباتی و شانس كمتر دیپلماسی است ضمن اینكه احتمال بروز یك جنگ فراگیر در منطقه خاورمیانه هم بیشتر شده است.
پژوهشگر ارشد دانشگاه پرینستون و معاون پیشین سیاست خارجی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ایران افزود: حمله به پایگاه نظامی سوریه در مقطعی رخ داد كه واشنگتن تحت فشار شدید متحدین منطقه ای خود برای مقابله با نفوذ ایران قرار گرفته، كنگره و سازمان امنیت داخلی آمریكا درحال رسیدگی به روابط احتمالی پشت پرده ترامپ و روسیه بودند، ایران به انتخابات ریاست جمهوری نزدیكتر می شد و دولت و معارضین سوریه برای اولین بار وارد مذاكرات مستقیم جهت یافتن راه حل سیاسی شده بودند.
استاد دانشگاه پرینستون امریكا افزود: حمله نظامی آمریكا دینامیك را به سمت تقابل بیشتر سوق داد. حمله ترامپ به سوریه می تواند منادی 10 پیامد زیر باشد كه همه این عواقب دریك مجموعه، می تواند شرایطی غامض تر از حمله آمریكا به عراق را پدید آورد.
1- تخریب امیدها به بهبود روابط آمریكا با روسیه و افزایش ریسك امنیت بین الملل.
با روی كارآمدن ترامپ، امید برای بهبود روابط آمریكا و روسیه بوجود آمد كه درصورت تحقق، می توانست عامل تعیین كننده ای در مدیریت بحران های منطقه ای همچون سوریه، افغانستان،یمن و مبارزه با تروریسم باشد. تردیدی نیست كه در سالهای اخیر بحران های جاری خاورمیانه بخاطر تقابل دو قدرت بزرگ تشدید شده است. فشارهای داخلی به ترامپ در مورد وابستگی به روسیه، مانعی برای پیشرفت در روابط دو كشور شده است و یكی از عوامل حمله نظامی ترامپ به سوریه هم رفع این اتهام بود. فرزند ترامپ تصریح كرد كه حمله به سوریه اگر هیچ خاصیتی نداشت، اثبات كرد كه ما وابستگی به روسیه نداریم. باید منتظر نتایج گفت و گوهای «تیلرسون» وزیر خارجه آمریكا در روسیه ماند. «پوتین» اظهار نمود كه بی اعتمادی بین دو قدرت افزایش یافته و تیلرسون هم تصریح كرده كه روابط به پایین ترین حد تنزل یافته است. به هرصورت مطمئنا تكرارحمله به سوریه، شانس همكاری مسكو- واشنگتن را منتفی و اوضاع خاورمیانه را وخیم تر خواهد كرد.
2- زمینه چینی برای مداخلات خطرناك آمریكا با متهم كردن اسد.
در سال 2013 ، پس از استفاده از سلاح شیمیایی در سوریه، فضای مشابه در آمریكا بوجود آمد و متحدین عرب آمریكا به ویژه عربستان سعودی، فشار به اوباما آوردند كه برای ساقط كردن اسد به سوریه حمله كند. اما اوباما تحت فشار قرار نگرفت تا اینكه «جیمز كلاپر » مدیر سازمان اطلاعات ملی آمریكا و گزارش سازمان ملل، مقصر بودن دولت اسد را مورد تردید قرار دادند. این بار هم نه تنها روسیه و ایران، بلكه «اسكات ریتر» آمریكایی ، افشاء كننده عدم وجود تسلیحات كشتارجمعی در عراق نیز مقصر بودن اسد را مورد تردید قرار داده اند. اما در حادثه اخیر، ترامپ بلافاصله اسد را متهم و بلادرنگ به تاسیسات نظامی دولت سوریه حمله كرد. این رفتار ریسك تكرار جنایات مشابه را افزایش می دهد زیرا درصورت مقصر نبودن اسد، ترامپ پیامی به تروریست ها و كشورهای حامی آنها داد كه با تكرار جنایت مشابه، می توانند آمریكا را برای تكرار حملات نظامی به سوریه به استخدام درآورند. پوتین نیز در همین مورد هشدار داده است. در چنین وضعیتی، آمریكا جنگ جدیدی به نمایندگی نیروهای شرور براه خواهد انداخت كه قادرند عملیات شرورانه با هزینه دیگران براه بیاندازند.
3- فقدان مشروعیت حملات نظامی در غیاب هیات مستقل حقیقت یاب.
وزیر خارجه ایران در تماسهای تلفنی با وزرای خارجه روسیه، عمان، الجزایر و «موگرینی» مسئول سیاست خارجی اروپا، خواستار تشكیل كمیته بین المللی حقیقت یاب برای تشخیص عامل جنایت و مجازات آن شده است. اكنون تهران بدنبال تشكیل كمیته حقیقت یاب است تا پشت پرده جنایت سلاح های شیمیایی در سوریه را برای جهانیان روشن نموده، اثبات كند كه اقدام آمریكا، تجاوز غیرقانونی به یك كشور عضو سازمان ملل بوده و واشنگتن را در مقام پاسخگویی قرار دهد. مسكو قبلا اقدام آمریكا را تجاوز خوانده و خواستار رسیدگی كامل توسط سازمان خلع شیمیایی شده و لذا در این مسیر با تهران متحد است. مخالفت آمریكا با تشكیل كمیته حقیقت یاب، اثبات ادعای تهران-مسكو تلقی و معلوم خواهد شد كه دست واشنگتن از اسناد معتبر برای اثبات مقصربودن اسد، خالی است و حمله نظامی مشروعیت نداشته است.
4- ناكامی تلاش برای احیاء سیاست یكجانبه گرایی آمریكا.
یكجانبه گرایی آمریكا در حمله نظامی به افغانستان و عراق و نیز ناتو به لیبی، موجب هدر رفتن تریلیونها دلار ثروت آمریكا ، از دست رفتن جان هزاران آمریكایی و كشته و آواره شدن میلیون ها شهروند بیگناه در منطقه و مهمترین عامل بی ثباتی های اخیر در منطقه و رشد تروریسم لجام گسیخته شد. این واقعیتی بود كه ترامپ در دوران مبارزات انتخاباتی و اخیرا تیلرسون وزیر خارجه آمریكا هم بیان كرد. «اوباما» نیز بدان واقف بود و لذا سعی كرد سیاست یكجانبه گرایی آمریكا را به چندجانبه گرایی سوق دهد كه نمونه موفق ان حل بحران هسته ای ایران از طریق دیپلماسی چندجانبه گرایی بود. حمله نظامی اخیر ترامپ، اقدامی به سمت بازگشت به روند یكجانبه گرایی آمریكاست كه موجب تكرار عواقب وحشتناك گذشته برای امریكا و منطقه و جامعه جهانی خواهد بود.
5- گسترش هرج و مرج با تعقیب سیاست تغییر رژیم .
بعد از جنگ جهانی دوم، آمریكا سیاست تغییر رژیم را در بسیاری از كشورها دنبال و عملیاتی كرد. اساسی ترین اختلاف ایران با آمریكا هم در مورد تعقیب همین سیاست در ایران است. سیاست تغییر رژیم آمریكا در كشورهایی همچون عراق و لیبی هم نتایج شومی برای آمریكا و جهان بجا گذاشت. اوباما اولین رییس جمهور آمریكا بود كه رسما اعلام كرد سیاست تغییر رژیم در ایران را دنبال نمی كند و پشیمانی خود در مورد لیبی را نیز بروز داد. ترامپ هم اولین رییس جمهوری آمریكا بود كه سیاست گذشته واشنگتن در مورد تغییر رژیم را تقبیح و قول داد كه این سیاست را كنار خواهد گذاشت. اما ترامپ در یكصد روز اول ریاست جمهوری با حمله نظامی به سوریه، تردیدها در مورد بازگشت آمریكا به سیاست سنتی تغییر رژیم ها را زنده كرد. سیاست تغییر رژیم آمریكا در تمام موارد نتیجه ای بجز بی ثباتی نداشته است. استمرار این سیاست توسط آمریكا به معنی گسترش بی ثباتی در منطقه و جهان خواهد بود.
6- نتیجه معكوس در صورت قراردادن روسیه در شرایط سخت.
آمریكا در منطقه دارای متحدین و پایگاه های نظامی متعدد است اما روسیه یك پایگاه نظامی در سوریه دارد كه متحد اصلی مسكو می باشد. سقوط اسد، اعتبار جهانی و منطقه ای روسیه را بطور كل خدشه دار خواهد كرد به ویژه در شرایطی كه مسكو بدنبال تقویت نفوذ منطقه ای است. اتهامات واشنگتن در مورد تلاش مسكو برای ازبین بردن آثار حملات شیمیایی نیز برای پوتین توهین آمیز است. استمرار حملات نظامی آمریكا به ویژه اگر نیرو یا تجهیزات روسی مورد اصابت قرار گیرد، واكنش سیستم های دفاعی موشكی روسیه را اجتناب ناپذیر خواهد كرد در غیر این صورت موجب بی اعتباری توان سیاسی و صنایع تسلیحاتی روسیه خواهد شد. درحقیقت ترامپ، با حمله نظامی به سوریه، مسكو و واشنگتن را در شرایطی قرار داده كه قدرت تصمیم گیری برای هر دو طرف دشوارتر شده و احتمال افزایش تنش با ظرفیت عواقب هولناك بیشتر شده است.
7- گسترش سلاح های كشتارجمعی با سیاست های دوگانه آمریكا.
برخورد سیاسی، دوگانه و گزینشی واشنگتن با تسلیحات كشتار جمعی نیز عواقب منفی گسترده ای داشته و خواهد داشت. در دوران تجاوز عراق به ایران، آمریكا و اروپا مواد و تكنولوژی بكارگیری تسلیحات شیمیایی را در اختیار صدام حسین قرار دادند و به او
اجازه استفاده دادند. این فاجعه موجب كشته و یا مجروح شدن بیش از 100 هزار شهروند و كودك ایرانی و هزاران شهروند
عراقی شد. تنها در حلبچه عراق 5000 هزار شهروند عراقی شامل صدها كودك كشته شدند. این سابقه بر ادعای جدید آمریكا در مورد استفاده از سلاحهای شیمیایی، سایه می افكند. حمله نظامی آمریكا به سوریه به بهانه كشته شدن 70 شهروند سوری نشان از رفتار دوگانه آمریكاست. برخورد ابزاری آمریكا با موضوع سلاح شیمیایی با هدف دستیابی به اهداف سیاسی خود، نه تنها امیدها به عاری سازی جهان از سلاح كشتارجمعی را برباد می دهد بلكه موجب گسترش بكارگیری سلاح های
كشتار جمعی می گردد.
8- برخورد گزینشی آمریكا موجب گسترش قربانی شدن شهروندان بیگناه می شود.
چند روز قبل از حادثه سلاح شیمیایی در سوریه، 200 شهروند عراقی در موصل براثر حمله هواپیماهای آمریكایی كشته شدند ، داعش نیز 33 شهروند سوری در یك نقطه و 12 شهروند در نقطه ای دیگر را سربرید. طبق گزارش موسسه ایروار، بیش از 1000 شهروند عراقی و سوری در ماه مارس 2017 قربانی حملات هوایی آمریكا شدند. واشنگتن هیچ اقدام عملی جدی در مقابل این فجایع انسانی به خرج نداد اما همزمان برای كشته شده 70 شهروند سوری دست به عملیات نظامی زد. این برخورد دوگانه نشان می دهد كه واشنگتن از كشته شدن شهروندان بی گناه بطور گزینشی و برای پیشبرد اهداف سیاسی استفاده می كند. استمرار این روند موجب افزایش شهروندان قربانی در منطقه و جهان خواهد شد.
9- خشم تهران از اقدامات تقابلی ترامپ براثر فشار اعراب.
امروزه در واشنگتن همه فهمیده اند كه كشورهای عرب خلیج فارس، دولت ترامپ را برای مقابله با به اصطلاح نفوذ ایران، تحت فشار قرار داده و به او می گویند كه اگر سر مار را نمیتوانی بزنی، دمش را بچین. تلفن ترامپ به پادشاه سعودی بعد از حمله
به سوریه هم درهمین چارچوب است. ایده 'جنگ از آمریكا و پول از اعراب' نه تنها بحرانهای منطقه را افزایش بلكه جان آمریكایی ها درسراسر جهان را به خطر خواهد انداخت. ضمن اینكه ایران نیز ساكت نخواهد نشست و ظرفیتهای منطقه ای خود از جمله در عراق و سوریه را علیه آمریكا بكارخواهد گرفت تا هزینه دشمنی آمریكا با ایران بالا رود.
10- نقض منشور سازمان ملل توسط آمریكا زمینه سازعبور دیگران از خط صلح.
طبق منشور سازمان ملل، شورای امنیت تنها ارگان مسئول برای تشخیص موارد تهدید صلح و امنیت جهانی و تعیین مجازات است. تصمیمات یك جانبه آمریكا، نقض آشكار منشور سازمان ملل و موجب بی خاصیت و بی اعتباركردن این سازمان شده كه عواقب آن برای صلح و امنیت جهان قابل تصور نیست زیرا هرقدرتی به خود اجازه خواهد داد كه یكجانبه تصمیم و عمل كند. ضمن اینكه بسیاری در آمریكا معتقدند اقدام ترامپ نقض قانون اساسی آمریكا هم بود.
با حمله نظامی به پایگاه نظامی در سوریه، ترامپ آمریكا را در
مسیر خطرناكی قرار داده است. آمریكا در پرتگاه یك جنگ جدیدی قرار گرفته كه عواقب آن بدتر از باتلاق عراق خواهد بود ضمن اینكه رنج مردم سوریه را افزایش خواهد داد. واقعیت این است كه بحران سوریه راه حل نظامی ندارد و فقط از طریق سیاسی قابل حل است. ترامپ متاسفانه بجای دیپلماسی، خط نظامی را تقویت می كند.
شبك**م *5*491**انتشار: ابوالفضل بابایی