كاخ موزه اي كه گردشگران بازار مرزي ماكو را به باغچه جوق سوق مي دهد

به گزارش ايرنا روستاي باغچه جوق از غرب و جنوب به دامنه كوه چركين و چشمه اي به نام ' كليسه ' منتهي مي شود و در بخش جنوب شرقي اين روستا، ساختمان مجلل و تاريخي كاخ باغچه جوق يا همان كاخ موزه سردار ماكو خودنمايي مي كند.
كاخ موزه زيباي باغچه جوق با 2 هزار مترمربع زيربنا در درون باغ بزرگي به وسعت 11 هزار مترمربع قرار گرفته است و درختان الوان ميوه و زينتي اش چشم هاي هر گردشگري را به خود خيره مي كند.
اين عمارت مجلل از نمونه هاي منحصر به فرد باغ سازي در ايران است و درب آبي رنگ تخته اي با منگوله هاي دايره شكل، نخستين چيزي است كه در حين ورود به اين كاخ جلب توجه مي كند.
پس از دالان ورودي، حياطي رويايي چشم نوازي مي كند، حياطي با حوض زيبا كه كناره هايش را فضاي سبز مدور پوشانده و گل ها و درختچه هاي تزئيني، زينت بخش حياط روبروي كاخ شده است.
كالسكه خاك گرفته سردار كه در گوشه حياط جاي گرفته از جمله جاذبه هاي ديرينه اي است كه در حياط كاخ، گردشگران را به خود فرا مي خواند و با وجود گذشت سال ها هنوز سالم است و خاطرات سردار و ابهت آن روزها را در ذهن تداعي مي كند.
تراس گچبري شده با آجرهاي رنگي و پلكاني خيره كننده از 2 سو، جايگاه را به حياط متصل مي كند و گويي سردار دقايقي بعد از آنجا براي سخنراني ظاهر خواهد شد.
ساختمان كاخ بنايي است قرينه، نيمي ايراني و نيمي فرنگي و ديوارهاي هر 2 قسمت با رنگ هاي طبيعي نقاشي شده است.
نيمه ايراني با گل و بوته و زنان و مردان دوران قاجار و نيمه فرنگي با نقش كاغذ ديواري خانه هاي روسي قرن 19 و نقش و نگارهاي اروپايي تزئين شده است.
طبقه نخست بنا شامل سالن ناهارخوري است كه در نيمي از سقف آن سفره هاي ايراني با كباب، چلو، خورشت و دوغ و مردان ايراني نقاشي شده و در نيمه ديگر ميز، غذايي به سبك اروپايي با گل و شمع و زنان و مرداني فرنگي ترسيم شده است.
محوطه ناهارخوري به سالن انتظار و محل پذيرش ملاقات هاي رسمي متصل است و در مركز بنا، حوضخانه اي آئينه كاري شده با ديوارهاي گچبري قرار دارد كه ساير بخش هاي كاخ در پيرامون اين تالار مرتفع شكل گرفته است.
راه پله اي كه از 2 سوي بنا بازديدكنندگان را به اتاق خواب، دفتر كار و شاه نشين ها رهنمون مي كند، با مجسمه هاي سنگي تزئين شده است و تمامي تالارها و اتاق هاي طبقه دوم داراي انواع و اقسام مبل ها و كمدها و ميزهايي است كه هر يك حاصل هنر هنرمندان يك كشور فرنگي است.
پنجره هاي رنگي، كاغذ ديواري هاي گران قيمت از جنس مخمل با طرح گل و بوته و پرده هاي اشرافي نيز چشم هر بازديدكننده اي را خيره مي كند.
شيشه هاي استفاده شده در اين بنا، طبق گفته ها بدون استفاده از هيچ ماده شيميايي خاصيت حشره كشي دارد و اين موضوع انسان را به فكر فرو مي برد.
بخشي از باغ در پيرامون كاخ اصلي داراي طرحي از پيش انديشيده و تقريبا منظم و محصور است؛ اين محوطه توسط نرده هاي چدني زيبايي از ساير بخش هاي باغ جدا شده است كه تقريبا نقشي همچون اندروني ايفا مي كند.
در بخش هايي از محوطه، آثاري از كف سازي سنگي هنوز باقي مانده و نماي خارجي بنا با مجسمه هاي گچي كه سردرها و نرده هاي گچي لبه بام را زينت داده، تزئين و ساختمان سنگي يا آشپزخانه كاخ با سنگ هاي صيقلي و تراش خورده ساخته شده است.
استخر بزرگ باغ كه جوي آبي از آن به قسمت هاي مختلف باغ جاري است از ديگر ديدني هاي باغچه جوق به حساب مي آيد.
آثاري كه در كاخ موزه باغچه جوق به نمايش گذاشته شده شامل اشيا و لوازم زندگي سردار ماكوست كه از سوي حكام و دربار روسيه براي اقبال السلطنه ارسال شده است.
اين اشيا جالب توجه و ديدني در طبقه اول و دوم ساختمان مركزي به نمايش گذاشته شده است و شامل انواع مبل ها و صندلي هاي لوكس از جنس چوب هاي جنگلي ني و خيزران، با تزئين هاي برجسته برنزي و رويه مخمل و نقش ها كنده كاري شده ساخت كشورهاي لهستان، فرانسه، اتريش و روسيه است.
كاخ باغچه جوق به علت قرار گرفتن در جاده ترانزيتي تركيه و اروپا اهميت گردشگري زيادي دارد و شايد سردار نيز به همين دليل اين روستا را براي اقامت و ساخت كاخ انتخاب كرده است.
شهر مرزي بازرگان به عنوان نقطه خروجي مرز ايران به تركيه در دامنه كوه آرارات قرار گرفته و اين منطقه نقطه انتهايي مسير جاده ابريشم در ايران كه از پل خاتون در مرز تركمنستان شروع شده است و پس از عبور از استان هاي خراسان، سمنان، تهران، قزوين، زنجان و آذربايجان غربي عبور مي كند، محسوب مي شود.
اين شهر از طرف شمال در يك كيلومتري كشور تركيه و از طرف شمال شرقي با جمهوري خود مختار نخجوان هم مرز است و مهمترين گمرك زميني كشور در اين شهر قرار دارد و به عنوان دروازه اروپا به شمار مي رود.
اهميت اين اثر تاريخي در جذب گردشگران در حدي است كه به گفته مديرعامل سازمان منطقه آزاد ماكو اين سازمان در سال جاري 40 ميليارد ريال براي مقاوم سازي و مرمت كاخ موزه باغچه جوق هزينه مي كند.
به گفته حسين فروزان اين اثر تاريخي در نزديكي بازارچه مرزي ماكو قرار دارد و بسياري از گردشگران را پس از خريد به بازديد از اين اثر سوق مي دهد.
مديركل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري آذربايجان غربي كاخ موزه باغچه جوق را متعلق به دوره قاجاريه دانست و گفت: اين كاخ به دستور تيمور تيموري، معروف به اقبال السلطنه ماكوئي ساخته شد و يكي از حكام مقتدر وقت و از سرداران مظفر الدين شاه بود.
جليل جباري ادامه داد: ويژگي هاي منحصر به فرد اين كاخ آنقدر چشمگير بود كه دولت پهلوي در سال 1353 شمسي آن را از وارثان سردار ماكو خريداري كرد و بعد از انجام تعميرات ضروري آن را براي بازديد عموم آماده كرد و نام كاخ موزه را بر آن گذاشت.
وي اضافه كرد: خانواده سردار ماكو تا سال 1353 شمسي در اين كاخ زندگي مي كردند و پس از مرمت و بازسازي محوطه و ساختمان آن از سال 1358 شمسي به منظور بازديد عموم افتتاح شد؛ اين كاخ موزه در سال 1366 شمسي در اختيار ميراث فرهنگي كشور قرار گرفت.
به گزارش ايرنا شهر ماكو در سر حد چهار كشور ايران، تركيه، جمهوري آذربايجان و ارمنستان قرار دارد و داراي موقعيت جغرافيايي منحصر به فردي است و بر اساس همين اهميت، روس ها در زمان جنگ جهاني راه آهني از شاه تختي به ' دوغوبايزيد' احداث كردند كه از شهر ماكو مي گذشت و نزديك به 150 كيلومتر آن در خاك ايران بود ولي اكنون مسير اين خط آهن غير قابل استفاده است.
اين شهر از شمال به رود آراز، از طرف مغرب به كدوك كلامه (سرحد تركيه) از طرف مشرق به پل خداآفرين آراز و از طرف جنوب به خاك تركيه و خوي محدود مي شود.
پوشش گياهي، رودها، چشمه ها، غارها، آبشارها، آب و هواي مناسب، مردم مهمان نواز، لباس هاي محلي رنگي، صنايع دستي و دست بافته هاي عشاير ماكو از ظرفيت هاي كم نظير گردشگري در شمال غرب كشور است كه مسافران زيادي را به سوي خود جذب مي كند.
دخمه سنگي فرهاد، عمارت كلاه فرنگي، كاخ باغچه جوق، حمام تاريخي ماكو، پل پنج چشمه، قره كورپو (پل سياه)، پل قلعه جوق، كوه قيه، كوه چركين، ساختمان بيمارستان قديمي ارتش و سد بارون از جمله جاذبه هاي گردشگري اين شهر به حساب مي آيد.
ماكو از شهرهايي است كه در دره بنا شده و به وسيله ي رود پرآب زنگمار به 2 قسمت شمالي و جنوبي تقسيم شده است؛ قسمت جنوبي شهر در دامنه ي كوه سبد قرار گرفته و آبادي چنداني ندارد ولي بخش شمالي آن كه در دامنه ي كوه قيه قرار دارد، آبادتر است.
شهري كه يادگاري از دوران اورارتوهاست از سمت غرب و شرق نيز به جلگه هاي قلعه دره سي و چاي باسار منتهي مي شود و به دليل محصور بودن در بين 2 كوه، نام داش ماكو يا شهر سنگي به خود گرفته است.
8137/3072 ** گزارش از: سيده فاطمه سجادي ** انتشار دهنده: عليرضا فولادي