تاریخ انتشار: ۸ خرداد ۱۳۹۶ - ۱۳:۲۸

تهران - ایرنا - زمانی كه میزان آب بدن كمتر از مقدار مورد نیاز باشد، بدن با كم آبی (Dehydration) مواجه می‌شود. در این حالت عملكرد تمام اندام‌های داخلی با مشكل مواجه خواهد شد. كم آبی ناشی از گرما یكی از مهمترین دلایل مرگ و میر در تابستان است.

به گزارش روز دوشنبه گروه اخبار علمی ایرنا، بیش از 60 درصد وزن بدن از آب تشكیل شده است. تمام سلول‌ها، اعضا و بافت‌های بدن برای عملكرد صحیح و ادامه حیات به آب وابسته هستند. كم آبی بسته به مقدار آن به سه درجه خفیف، متوسط و شدید طبقه‌بندی می‌شوند. برخی از مهمترین وظایف آب در بدن عبارتند از :
- به حفظ تعادل مایعات بدن كمك می كند
-دمای بدن را تنظیم می كند
-حركات مفاصل را روان می كند
-از مفاصل، ستون فقرات و بافت ها محافظت می كند
-به دفع سموم و مواد زاید بدن كمك می كند
-یكی از مهمترین فاكتورهای زیبایی و نشاط پوست است
-به هضم غذا كمك می كند
-سبب كاهش وزن می شود
-به جذب مواد مغذی در بدن كمك می كند
-از تمام اعضای حیاتی بدن محافظت می كند
-به تبدیل غذا به انرژی كمك می كند
-اكسیژن را مرطوب می كند تا برای تنفس قابل استفاده شود
-به حمل مواد مغذی و آب به سلول ها كمك می كند
-عملكرد كلیه ها به آب وابسته است
ممكن است بر اثر شرایط خاصی مانند تعرق زیاد، گرما، اسهال و استفراغ، دیابت، فعالیت شدید فیزیكی و تكرر ادرار، بدن آب بیشتری از دست دهد. برخی از مهمترین علایم كم آبی بدن عبارتند از :
-سردرد و سرگیجه
كاهش آب بدن می تواند منجر به كاهش آب احاطه كننده مغز شود. نقش مایع دربرگیرنده مغز، جلوگیری از ضربه و تكان مغز است. بر اساس گزارشی كه به تازگی در كتاب Clinical Neurology منتشر شده، میگرن و سردردهای تنشی بر اثر كم آبی تشدید می شوند.
-عدم تمركز
بیش از 75 درصد مغز از آب تشكیل شده است و فراموشی، كاهش حافظه و عدم تمركز، از مهمترین علایم كم آبی بدن محسوب می شوند. مطالعات نشان می دهد كم آبی مغز در احساس خستگی، استرس و نوسانات خلقی نیز نقش دارد.
-بوی بد دهان
كاهش آب سبب كاهش بزاق و افزایش باكتری در حفره دهان می شود و همین امر بوی بد دهان را به دنبال دارد.
-یبوست و سوء هاضمه
نقش آب در سیستم گوارشی مانند روان كننده است و سبب انعطاف پذیری دستگاه گوارشی می شود.
-میل شدید و ناگهانی به غذا
گاهی تشنگی سبب ارسال سیگنال های غلط به مغز می شود و فرد احساس گرسنگی می كند. از طرفی برهم خوردن تعادل مایعات و الكترولیت بدن، تمایل به مصرف غذاهای شور را افزایش می دهد.
-احساس خستگی و بی حالی
كاهش آب بدن می تواند منجر به كاهش فشار و اكسیژن خون شود كه خواب آلودگی، خستگی و بی حالی را به دنبال دارد.
-درد مفاصل و عضلات
حدود 80 درصد مفاصل و عضلات از آب تشكیل شده‌اند و درد عضلات و مفاصل می تواند یكی از نشانه های كم آبی بدن باشد.
-تغییر رنگ و كاهش ادرار
-گرفتگی عضلات
-پوسته پوسته شدن لب و اطراف دهان
-افزایش ضربان قلب
-خشكی مو و پوست
-خشكی دهان
*** بهترین زمان برای نوشیدن آب
1-هنگام برخاستن از خواب
نوشیدن دو لیوان آب با دمای ولرم به محض برخاستن از خواب توصیه شده است. این كار به تنظیم دمای بدن و بهبود عملكرد اندام ها كمك می كند و غلظت خون را متعادل می كند.
2-نیم ساعت قبل از وعده های اصلی غذا
نوشیدن آب نیم ساعت قبل از غذا به گوارش مواد غذایی كمك می كند و از طرفی بخشی از حجم معده را اشغال و اشتها را كاهش می دهد.
3-هنگام گرسنگی
ممكن است احساس گرسنگی كاذب باشد و نوشیدن یك لیوان آب به پر شدن بخشی از معده كمك می كند.
4-قبل از امتحان و فعالیت های دشوار ذهنی
آبرسانی به بدن و مغز سبب افزایش كارایی مغز شده و می تواند در بهبود عملكرد مغز موثر باشد.
5-قبل از ورزش
به منظور تنظیم دمای بدن و آبرسانی به اندام ها، مصرف دو لیوان آب قبل از جلسات ورزش ضروری است.
6-پس از ورزش
پس از ورزش به دلیل تعرق، نوشیدن آب ضروری است.
7-زمانی كه در معرض انواع میكروب قرار دارید
اماكن شلوغ مانند مترو و بیمارستان، فضاهایی است كه بیشترین میزان میكروب، ویروس و میكروارگانیسم های بیماری زا را در خود جای داده است. آبرسانی به بدن مهمترین روش برای تقویت سیستم ایمنی برای حمله به عوامل بیماری زاست.
8-هنگام ابتلا به بیماری
نوشیدن آب، میوه و انواع مایعات هنگام ابتلا به انواع بیماری ها ضروری است.
8-هنگام خستگی
یكی از مهمترین راهكارهای مبارزه با خستگی، نوشیدن آب است.
9-هنگام سردرد
كم آبی بدن یكی از مهمترین دلایل بروز سردرد است.
10-قبل از رفتن به رختخواب
نوشیدن یك لیوان آب قبل از خواب احتمال حمله قلبی و سكته مغزی را كاهش می دهد.
11-قبل از استحمام
نوشیدن آب قبل از استحمام از افزایش فشار خون جلوگیری می كند
*** مواد غذایی كه به حفظ آب بدن كمك می‌كنند
شیر كامل، شیر بدون چربی و آبمیوه های طبیعی مدت زمان زیادی در بدن باقی می مانند؛ بنابراین گزینه های ایده آلی برای روزهای گرم تابستان هستند. برخی از مهمترین مواد غذایی برای حفظ میزان آب بدن عبارتند از:
-هندوانه
-كاهو
-كرفس
-تربچه
-گوجه فرنگی
-فلفل سبز
-گل كلم
-طالبی
-خیار
-اسفناج
-توت فرنگی
-بروكلی
-گریپ فروت
-هویج
-خربزه
منبع:
Medical science
Webmd
Medical news today
علمی (6) ** 9259**1440
مترجم :سپیده علی كاشانی** انتشار:‌گلشن