تهران - ایرنا - لایحه جدید مالیات بر ارزش افزوده كه قرار است جایگزین قانون آزمایشی فعلی شود، تلاش كرده تا كالاهای بیشتری تحت پوشش چتر معافیت ها قرار گیرند.

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، این لایحه 24 اسفند ماه پارسال در مجلس اعلام وصول شد و اكنون در دستور كار كمیسیون های تخصصی مجلس قرار گرفته است.
فصل دوم این لایحه به معافیت های مالیاتی اختصاص دارد كه تفاوت آن با قانون فعلی مالیات بر ارزش افزوده، تفكیك معافیت ها به دو بخش كالا و خدمات است.
در بخش معافیت های كالایی 17 گروه كالا در زمره معافیت های مالیاتی قرار گرفته اند كه نرخ آن در شرایط كنونی 9 درصد محاسبه می شود.
نگاهی به فهرست معافیت های درنظر گرفته شده در حوزه كالا نشان می دهد كه رویكرد دولت، كمك به تولید بویژه صنعت فرآوری در بخش كشاورزی، كاهش قیمت تمام شده برخی كالاهای خوراكی، توسعه بخش حمل و نقل و رونق بازار سرمایه بوده است.
البته نهایی شدن این معافیت ها در گرو تصویب نهایی این لایحه در مجلس شورای اسلامی و تایید شورای نگهبان است.

** بخش كشاورزی
در حالی كه در قانون فعلی تنها محصولات كشاورزی فرآوری نشده از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند، در این لایحه تعاریف مربوط به فرآوری در صنعت كشاورزی دقیق تر شده است.
در این لایحه آمده است: بسته بندی، انجماد، پاك كردن، درجه بندی، پوست گیری و خشك كردن از نظر این قانون فرآوری محسوب نمی شود.
همچنین چوب خام داخلی از معافیت های مالیاتی بخش كشاورزی مستثنی شده است.
همچنین در حالی كه در قانون فعلی دام و طیور زنده، آبزیان، زنبور عسل و نوغان در گروه كالاهای معاف از مالیات بر ارزش افزوده قرار دارد، در لایحه جدید پیله ابریشم نیز به آن افزوده شده است.
از دیگر معافیت های بخش كشاورزی در لایحه مربوط به خوراك دام، طیور و آبزیان است در حالی كه در قانون فعلی خوراك آبزیان مشمول مالیات است.
همچنین معافیت گروه «كود، بذر، نهال و سم» همچنان در لایحه جدید به قوت خود باقی است.
نكته دیگر اینكه آب مصارف كشاورزی نیز در لایحه جدید به معافیت های مالیاتی افزوده شده است تا قیمت تمام شده تولید محصولات كشاورزی برای مصرف كننده ارزانتر شود در حالی كه در قانون فعلی این بند وجود ندارد.

** معافیت كالاهای خوراكی
در قانون فعلی مالیات بر ارزش افزوده آرد خبازی، نان، گوشت، قند، شكر، برنج، حبوبات و سویا، شیر، پنیر، روغن نباتی و شیرخشك مخصوص تغذیه كودكان از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف است.
اما در لایحه جدید قند و شكر از فهرست این معافیت ها حذف شده اند و در مقابل تخم ماكیان و پرندگان، انواع ماكارانی و ماست به این فهرست افزوده شده است.
همچنین عنوان سویا به پروتئین سویا تغییر یافته، معافیت گروه نان به دو بخش نان های صنعتی و سنتی تسری یافته و شیرخشك نیز تنها منحصر به شیرخشك كودكان نیست و شیرخشك های صنعتی كه در صنایع لبنی كاربرد دارد را نیز در بر می گیرد.
بر این اساس در لایحه جدید این معافیت ها شامل آرد خبازی، نان (صنعتی و سنتی) گوشت، تخم ماكیان و پرندگان، انواع ماكارونی، برنج، حبوب، پروتئین سویا، شیر ماست، پنیر و شیرخشك است.

** حوزه چاپ و نشر
در قانون فعلی در حوزه چاپ و نشر معافیت ها شامل كتاب، مطبوعات، دفاتر تحریر و انواع كاغذ چاپ، تحریر و مطبوعات است اما در قانون جدید نشریات الكترونیكی نیز به جمع معافیت ها افزوده شده است.
بر این اساس «خمیر كاغذ و كاغذ باطله، كتاب، روزنامه، مجله نشریات (كاغذی و الكترونیكی) انواع دفاتر تحریر، كاغذ چاپ و تحریر» از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معافند اما خدمات آگهی و تبلیغات از این حكم مستثنی است.

** كالاهای اهدایی
در زمینه كالاهی اهدایی كه به صورت بلاعوض در اختیار وزارتخانه ها و موسسات مختلف قرار می گیرد نیز دولت تمهیدات جدیدی را اندیشیده است.
بر اساس این لایحه كالاهای اهدایی به صورت بلاعوض به وزارتخانه ها، موسسات دولتی، جمعیت هلال احمر، موسسات خیریه و حوزه های علمیه با تایید هیات وزیران از معافیت مالیاتی برخوردار می شوند.
این در حالی است كه در قانون فعلی، این معافیت به نهادهای عمومی غیردولتی نیز تسری داشت كه در لایحه جدید برداشته شده است.
همچنین دریافت هدایا برای حوزه های علمیه در قانون فعلی با تایید حوزه گیرنده هدایا از پرداخت مالیات معاف بود اما اكنون باید به تایید هیات وزیران برسد.

** كالاهای همراه مسافر
گروه دیگر معافیت های كالایی به كالاهای ورودی همراه مسافر باز می گردد كه در لایحه جدید دولت، بند مربوط به قانون فعلی تكرار شده و آمده است: كالاهای ورودی همراه مسافر برای استفاده شخصی تا میزان معافیت مقرر طبق مقررات صادرات و واردات از مالیات معافند.

** اموال غیرمنقول
در حالی كه در قانون فعلی مالیات بر ارزش افزوده، قانون گذار عنوان كلی « اموال غیرمنقول» را مشمول معافیت ها كرده ، در لایحه جدید موارد استثنا قید شده است.
بر این اساس «این معافیت قابل تسری به ارایه خدمات هتلداری، انبار داری، غرفه های نمایشگاهی و همچنین ارایه خدمات اجاره اموال منقول از قبیل ماشین آلات منصوبه در آنها و تاسیسات شهربازی ها نخواهد بود.»

** واردات طلا
در لایحه دولت واردات شمش طلا توسط بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف شده است در حالی كه در قانون فعلی چنین بندی وجود ندارد.

** بازار سرمایه و بخش خصوصی
در لایحه دولت «هرگونه انتقال دارایی به/ از صندوق های سرمایه گذاری، موضوع قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاست های كلی اصل 44 قانون اساسی مصوب 1388 به عنوان آورده غیرنقد شركا در همان واحدهای سرمایه گذاری» از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف شده است تا به این ترتیب بازار سرمایه از معافیت های مالیاتی برخوردار شود.
دیگر معافیت داده شده به بازار سرمایه، به بحث نقل و انتقلا طلا و مسكوكات طلا باز می گردد كه طبق لایحه جدید «انتقال طلا و مسكوكات طلا به / از صندوق های سرمایه گذاری كه دارای مجوز برای سرمایه گذاری در طلا و مسسكوكات طلا از سازمان بورس و اوراق بهادار باشند» از پرداخت مالیات معاف است.

** محدود شدن معافیت های پزشكی و دارویی
یكی از بندهای مربوط به معافیت های كالایی در لایحه دولت به حوزه دارو باز می گردد كه بر مبنای آن «واردات داروهای پیشگیری و درمانی (انسانی، حیوانی و گیاهی) و كالاهای مصرفی درمانی با تایید وزیران بهداشت در مان و آموزش پزشكی و جهادكشاورزی حسب مورد» از پرداخت مالیات معاف است.
این در حالی است كه در قانون فعلی انواع دارو، لوازم مصرفی درمانی، خدمات‌درمانی (انسانی، حیوانی و گیاهی) و خدمات توانبخشی و حمایتی از مالیات معاف است.

** معافیت بخش های نظامی
بند دیگر معافیت های كالایی در لایحه دولت، به حوزه تجهیزات نظامی باز می گردد؛ بر این اساس «رادار و تجهیزات كمك ناوبری هوانوردی، تجهیزات نظامی و اطلاعاتی موضوع بندهای (پ)، (ت)، (ث) ماده 119 قانون امور گمركی مصوب 1390 با رعایت ترتیبات مقرر در بندهای مذكور» از پرداخت مالیات معاف است.
این موارد در قانون امور گمركی شامل «رادار و تجهیزات كمك ناوبری هوایی كه امكان ساخت داخلی آنها در كشور فراهم نیست، تجهیزات نظامی اعم از اسلحه و مهمات، لوازم مخابراتی نظامی، مواصلاتی، تانك و سایر ارابه های زره پوش جنگی و وسایل نقلیه خاص دفاعی به استثناء سواری و سواری كار و مواد اولیه برای ساخت اقلام یاد شده و اقلام و تجهیزات خاص اطلاعاتی با تأیید كتبی وزیر اطلاعات» است.
این در حالی است كه در قانون فعلی رادار و تجهیزات كمك ناوبری هوانوردی ویژه فرودگاه ها تنها مشمول معافیت مالیاتی بود و فهرست آن به پیشنهاد مشترك وزارت راه و ترابری و وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه می شد.

**تجهیزات پزشكی و نظامی
در لایحه جدید دولت «تجهیزات پزشكی و آزمایشگاهی دانشگاه ها و مراكز پژوهشی و تجهیزات و اقلام با كاربرد منحصر نظامی» مشمول معافیت های مالیات بر ارزش افزوده شده است.
این در شرایطی است كه در قانون فعلی « اقلام با مصارف فقط دفاعی (نظامی و انتظامی) و امنیتی بر اساس فهرستی كه به پیشنهاد مشترك وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه و به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.» مشمول این معافیت ها است.

** معافیت ها در حوزه حمل و نقل و حمایت از تولید
یكی از بندهای جدید كالاهای مشمول معافیت از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده به واردات كالاهایی باز می گردد كه توان تولید آن در كشور وجود دارد.
بر این اساس واردات ماشین آلات و تجهیزات سرمایه ای معدنی، كشاورزی و خط تولید صنعتی به تشخیص وزارت صنعت، معدن و تجارت، ماشین آلات و تجهیزات سرمایه ای راهسازی و ریل گذاری و هواپیما، بالگرد(هلی كوپتر) لوكوموتیو و واگن مشمول مالیات بر ارزش افزوده نمی شود.
البته این معافیت باید با رعایت قانون حداكثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی در تامین نیازهای كشور و تقویت آنها در امر صادرات باشد.
برای آگاهی از آخرین اخبار اقتصادی ایران و جهان با كانال اقتصادی ایرنا در تلگرام همراه شوید:
IRNAeco@
https://t.me/irnaeco
اقتصام**2025**1561**گزارشگر: لیلا جودی**انتشار:مژگان توانا