مسواك برقي يا معمولي/ ويژگي هاي مسواك مناسب

به گزارش گروه علمي ايرنا، مسواك برقي براي اولين بار در سال 1939 اختراع شد و از آن زمان تاكنون در تبليغات تجاري، گاهي بيش از اندازه درخصوص قابليت بالاي مسواك هاي برقي در حفظ بهداشت دندان ها و برداشتن پلاك ها از روي آنها مبالغه و بزرگ‌نمايي مي شود.
عضو انجمن پريودنتولوژي ايران روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار علمي ايرنا در اين باره اظهار كرد: مسواك برقي در برخي موارد سبب بهبود سلامت دهان و دندان به ويژه در بيماران بستري، سالمنداني كه براي بهداشت دندان ها به پرستار نياز دارند، بيماران داراي دستگاه هاي ثابت ارتودنسي و بيماران ناتوان ذهني و جسمي مي شود.
دكتر شبنم آقايان ادامه داد: افرادي كه تمايل به استفاده از مسواك برقي دارند، بايد نسبت به نحوه صحيح استفاده از آن آشنايي كامل داشته باشند تا سبب آسيب به بافت لثه ها نشود.
متخصص جراحي لثه و ايمپلنت درخصوص نحوه صحيح استفاده از مسواك برقي توضيح داد: هنگام استفاده از مسواك برقي، مسواك روي آخرين دندان قرار مي گيرد و به آرامي به سمت جلو حركت مي كند همچنين سر مسواك بايد زاويه 70 درجه نسبت به لثه ها داشته باشد.
استاديار بخش پريودانتيكس دانشگاه آزاد واحد دندانپزشكي تهران افزود: اين حركت براي هر دندان حدود 2 ثانيه طول مي كشد و هنگام قرار دادن مسواك روي دندان ها بايد سعي شود كه حالت قرار گرفتن مسواك از فرم لثه و كانتور دندان ها تبعيت كند و در مسواك برقي نيازي به فشار دادن يا حركت سر مسواك نيست زيرا خود مسواك عمل تميز كردن را انجام مي دهد.

** فوايد مسواك برقي براي كودكان
متخصص جراحي لثه و ايمپلنت، استفاده از مسواك برقي را براي كودكان داراي ناتواني جسمي و حركتي و كودكان كم سن و سال (زير6 سال) مناسب دانست و گفت: از آنجا كه كودكان مهارت كافي براي مسواك زدن ندارند و پلاك هاي دنداني آنان ناقص برداشته مي شود و از طرفي چون مسواك هاي برقي نياز به مهارت هاي دستي را با حركت هاي خودكار خود كاهش مي دهد، براي كودكان مفيد است.
آقايان افزود: كودكاني كه به شناخت كافي در خصوص لزوم استفاده از مسواك براي حفظ سلامتي دندانهاي خود رسيده اند و در واقع براي كودكاني كه انگيزه و مهارت دستي كافي براي مسواك زدن دارند، مسواك برقي هيچ برتري نسبت به مسواك معمولي ندارد.
به گفته وي، مسواك برقي درصورتي بهتر است كه دفعات استفاده روزانه از آن نسبت به مسواك دستي بيشتر باشد.
آقايان تاكيد كرد: با اين وجود هيچ طرح مسواكي كه به طور قابل توجهي در برداشتن پلاك برتر باشد، هنوز از نظر علمي براي كودكان ثابت نشده است.

** ويژگي هاي مسواك مناسب
امروزه در تبليغات تجاري ديده مي شود كه برخي توليدكنندگان مسواك مدعي هستند كه به دليل تغييراتي كه در نحوه قرارگيري الياف، اندازه، طول يا سختي مسواك ها ايجاد كرده اند، توليدات آنان داراي مزيت بيشتري است ولي مطالعات علمي، اين ادعاها را رد مي كند.
عضو انجمن پريودنتولوژي ايران در اين خصوص گفت: تحقيقات در مقادير ايندكس خونريزي از لثه كه ملاك برتري مسواك ها به شمار مي رود، تفاوت عمده اي بين مسواك هاي مختلف قائل نيستند.
آقايان افزود: عمدتا مسواك ها در اندازه طول و سر مسواك، طرح، ميزان سختي الياف و ترتيب قرارگيري الياف با هم متفاوت هستند.
وي توضيح داد: كارايي و صدمات احتمالي ناشي از انواع مختلف مسواك ها به ميزان زيادي به چگونگي استفاده از آنها بستگي دارد؛ استفاده از مسواك سخت، مسواك زدن افقي با شدت و استفاده از خميردندان هاي بسيار ساينده ممكن است باعث سايش ناحيه سرويكال دندان ها و تحليل لثه شود.

**مسواك سخت يا نرم
آقايان ادامه داد: براي تهيه مسواك بايد به اين نكته توجه داشته باشيم مسواك هايي كه الياف با نوك گرد دارند در مقايسه با مسواك هاي داراي الياف با سطح مقطع صاف يا لبه هاي تيز آسيب كمتري به لثه ها وارد مي كنند.
وي با بيان اينكه مسواك ها بر اساس ضخامت الياف، تقسيم بندي مي شوند، گفت: براساس اين تقسيم بندي، ضخامت مسواك هاي نرم حدود 2 دهم ميلي متر، ضخامت مسواك هاي متوسط سه دهم ميلي متر و مسواك هاي سخت تا چهار دهم ميلي متر است.
آقايان ادامه داد: الياف هاي نرم تر انعطاف پذيرتر هستند و به راحتي به نواحي زير ماژين و سرويكال لثه دسترسي مي يابند.
وي تاكيد كرد: مسواك هاي داراي الياف سخت همراه با تحليل لثه بيشتري هستند، البته روش استفاده از مسواك و ميزان سايندگي خميردندان ها نسبت به سختي الياف ها روي سايش لثه و دندان ها تاثير بيشتري دارد.
متخصص جراحي لثه و ايمپلنت گفت: طبق مطالعات انجام شده مسواك هاي داراي الياف نرم تر براي حفظ سلامت دندان ها و لثه مفيدتر هستند و بعد از آن مسواك با درجه سختي متوسط مي تواند استفاده شود و مسواك سخت اصلا توصيه نمي شود.
آقايان ادامه داد: البته تعيين نوع مسواك بايد با توجه به وضعيت لثه و طبق نظر دندانپزشك باشد و افرادي كه لثه هاي نازك دارند بايد حتما از مسواك نرم استفاده كنند.

**ويژگي هاي يك مسواك مناسب
به گفته استاديار بخش پريودانتيكس دانشگاه آزاد اسلامي، مسواك مناسب بايد استانداردهايي داشته باشد كه براساس آن:
- قطر و ضخامت الياف مسواك 2 دهم ميلي متر باشد
- شكل سر مسواك بايد گرد و بدون تيزي باشد تا سبب آسيب به لثه نشود
- سختي الياف آن متوسط باشد
- مسواك كودكان، با سر كوچكتر و دسته ضخيم تر نسبت به مسواك بزرگسالان باشد تا كودك بهتر بتواند مسواك را به داخل دهان ببرد و به خوبي دسته آن را نگه دارد.
- هرچند، اولويت بندي در مشخصات دسته مسواك ها بر اساس سليقه بيماران تعيين مي شود، با اين حال برخي شواهد باليني دسته هايي را كه انحناي مختصري دارند، تاييد مي كنند و احتمالا اين نوع دسته ها، امكان بهتري را براي برداشت پلاك ها فراهم مي كنند.
- مسواك بايد هر سه ماه يك بار تعويض شود

** چگونه مسواك بزنيم
آقايان درخصوص نحوه مسواك زدن صحيح نيز توضيح داد: ميزان نيروي به كار گرفته شده براي مسواك زدن در برداشت ميزان پلاك ميكروبي دندان حائز اهميت نيست؛ ديده شده افرادي كه با شدت بيشتري مسواك مي زنند دچار مشكلاتي مانند تحليل لثه، ضايعاتي در نواحي سرويكال لثه و زخم هاي دردناك لثه بيشتري نسبت به افرادي كه نيروي زيادي وارد نمي كنند، مي شوند.
وي گفت: در صورت رعايت نكردن اصول مسواك زدن، دو مشكل اصلي تحليل لثه و از بين رفتن ميناي دندان ها بروز پيدا مي كند كه در اثر فشار زياد و بد مسواك زدن، به لثه ها و دندان ها آسيب وارد مي كند.
آقايان در مورد مسواك هاي برقي نيز اظهار كرد: هنگام استفاده از مسواك بايد از شكل دندان و لثه تبعيت شود يعني بايد زاويه قرار دادن مسواك روي دندان ها رعايت شود زيرا اگر بخشي از مسواك روي دندان و بخش ديگر روي لثه ها قرار گيرد، به لثه ها آسيب وارد مي شود.
وي ادامه داد: همچنين نبايد از خميردندان هاي ساينده استفاده شود، مسواك پس از هر بار مصرف به خوبي تميز شود و هر سه ماه يك بار به ويژه افرادي كه روي سه بار مسواك مي زنند (به دليل تغيير شكل الياف مسواك) تعويض شود.
عملي**1834 **1440
خبرنگار: ناهيد شفيعي ** انتشار: گلشن