تاریخ انتشار: ۱۵ تیر ۱۳۹۶ - ۱۲:۵۰

قزوین-ایرنا-روزنامه ولایت قزوین به مدیر مسئولی سیدعبدالعظیم موسوی در تازه ترین شماره خود به قلم مریم بهبهانی با عنوان سایه بی مهری بر سر موسیقی به بررسی و فعالیت بانوان در حوزه موسیقی پرداخته است.

به گزارش روز پنجشنبه ایرنا در این گزارش می خوانیم: از گذشته‌های دور تاكنون، موسیقی جزو‌لاینفك زندگی انسان‌ها بوده و اغلب دوستداران این هنر معتقد هستند كه موسیقی هنر بیان احساسات به وسیله صداهاست، برخی هم بر این باورند كه موسیقی تراوش احساسات و اندیشه‌های آدمی و مبین حالات درونی است.
در مجموع موسیقی یا ترانه به هر نوا و صدایی گفته می‌شود كه شنیدنی خوش‌آیند باشد و انسان و یا هر موجود زنده‌ای را دچار تحول كند، همچنین باید گفت موسیقی هنری است دارای نوا و سكوت كه آگاهانه تولید می‌شود و بیان احساسات انسان به وسیله اصوات است و شنیدن یك آهنگ می‌تواند به خستگی روزانه انسان پایان دهد و افراد را به آرامش برساند.
با توجه به اهمیت این هنر و اگرچه در تاریخ تكامل انسان، موسیقی به عنوان پدیده‌ای هویتی، فرهنگی و تكاملی با مشاركت تمام اعضای یك جامعه فارغ از سن، جنسیت و رده اجتماعی در جریان بوده و محصولات موسیقی در طول تاریخ به مشاركت پایاپای مردان و زنان در موسیقی اذعان دارد، امروزه شاهد هستیم در ایران با وجود آنكه زنان زیادی در زمینه‌های گوناگونی مانند نوازندگی، موسیقی‌شناسی و آهنگسازی مشغول به آموزش و تحصیل هستند ولی پس از فارغ‌التحصیلی در بازار كار با تاثیر عمیق تفاوت‌های جنسیتی روبرو می‌شوند و نمی‌توانند به آسانی به فعالیت و ادامه كار بپردازند و محدودیت‌های بعضا فراقانونی كه برای زنان اعمال می‌شود به مراتب بیش از موانعی است كه مردان عرصه موسیقی با آن مواجه هستند.
در این باره با برخی زنان فعال در عرصه موسیقی در قزوین گپ و گفتی داشتیم، اغلب این هنرمندان معتقدند در عرصه موسیقی با محدودیت روبرو هستند و دلیل آنكه ساختار جامعه ما مردسالارانه است همانند زمینه‌های دیگر در حوزه موسیقی، عرصه فعالیت برای خانم‌ها تنگ است و در حق زنان موسیقی‌دان تبعیض‌های زیادی صورت می‌گیرد كه منصفانه نیست.

**بی‌توجهی به بانوان حضور آنها را در عرصه موسیقی كمرنگ كرده است
سپیده آقابابایی كه از سال 82 به طور جدی موسیقی را شروع كرده و نوازنده سه‌تار است، می‌گوید: اگرچه تعداد فعالان در حوزه موسیقی، شعر، ادب و ارزش‌های ملی در استان زیاد است ولی این فعالیت‌ها هدفمند و سامان‌یافته نیستند.
او می‌افزاید: هدفمندشدن برنامه‌های هنری، مدیریت كردن هدفمند این برنامه‌ها توسط مدیران ذیربط و نظارت بیشتر بر اجرای این برنامه‌ها و همچنین حمایت از فعالان این عرصه در پیشبرد اهداف اثرگذار است.
این نوازنده‌ موسیقی اضافه می‌كند: بی‌‌توجهی در زمینه‌ی حمایت از هنرمند همیشه وجود داشته البته این بی‌توجهی‌ها درباره‌ی زنان همواره بیشتر بوده است.
آقابابایی كه تا به حال در كنسرت‌های سپندار و گروه بانوان حضور یافته است، اظهار می‌كند: متاسفانه فراهم نبودن بستر فعالیت برای بانوان منجر به كمرنگ شدن حضور آنها در این عرصه و بویژه در زمینه آموزش موسیقی شده است.
او ادامه می‌دهد: از سوی نهادهای دولتی اقدامات خوبی برای حضور بانوان در زمینه‌ی آموزش موسیقی نشده و این در حالی است كه در استان به حضور بانوان مدرس موسیقی نیاز است و انتظار می‌رود رسانه‌ها و حتی صداوسیما در این باره فرهنگسازی كنند و مدرسان زن موسیقی حمایت شوند.
این هنرمند به بیان چالش‌های موجود در استان در زمینه موسیقی می‌پردازد و می‌گوید: مهم ترین چالش در استان فقدان امكانات اجرایی در زمینه موسیقی بویژه نبود سالن مناسب برای اجرای كنسرت است.
آقابابایی اضافه می‌كند: در استان هنرمندان زیادی داریم و حتی زنانی كه ماهرانه در زمینه موسیقی فعالیت دارند بنابراین انتظار می‌رود بویژه از سوی مسئولان ذیربط به بانوان هنرمند توجه بیشتری شود و به آنها ارج بگذارند و همچنین ایجاد فضای دوستانه و سالم در میان هنرمندان با مدیریت صحیح از مواردی است كه انتظار می‌رود در جامعه هنری استان پررنگ‌تر دیده شود.

**هنرمندان می‌توانند در اعتلای فرهنگ و موسیقی استان اثرگذار باشند
او قزوین را مهد هنر و دارای مردمانی می‌داند كه برای هنر اصیل ایرانی ارزش زیادی قائل هستند و می‌افزاید: هر چه مسئولان بیشتر به فعالان این عرصه اهمیت بدهند و بسترهای فعالیت را برای آنها مهیا كنند، آنها بیشتر می‌توانند در اعتلای فرهنگ، هنر و موسیقی استان اثرگذار باشند البته چنانچه مسئولان در زمینه شناساندن موسیقی ایرانی به مردم ورود كنند در این زمینه اثربخشی بیشتری را می‌توان دید.
این هنرمند خاطرنشان می‌كند: احیای آداب و سنن ایرانی، فراهم كردن زمینه‌های مساعد برای حضور هنرمندان در میان عموم آشنا نمودن خانواده‌ها با فرهنگ موسیقی ایرانی و ارایه راهكارهایی برای تشویق هنرمندان انگیزه آنها را برای فعالیت در این عرصه تقویت می‌كند.

**در حوزه هنر توان مدیریتی بالایی نداریم
لیلا حكیمی هم كه از سال 76 فعالیت هنری خود را با سه‌تار شروع كرده و بعدها به خوانندگی و نوازندگی دف پرداخته و تاكنون در پنج كنسرت حضور یافته در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار ولایت از چالش‌های فرهنگی موجود در كشور سخن به میان می‌آورد و می‌گوید: ما بضاعت فرهنگی و هنری خوبی داریم و افراد متخصص زیادی در این زمینه فعالیت دارند كه می‌توانند در حوزه فرهنگ و هنر اثرگذار باشند ولی مدیرانی كه به مباحث فرهنگی اهمیت بدهند، اندك هستند و در این حوزه‌ها توان مدیریتی بالایی نداریم.
او معتقد است كه در عرصه فعالیت‌های هنری خود همواره مورد بی‌مهری بوده و می‌افزاید: حتی یك مورد هم نبوده كه با روی گشاده روبرو شده باشم البته این‌ها بیشتر از نوع جنسیت‌ نشات می‌گیرد و من به عنوان خانمی كه در زمینه موزیك فعالیت دارد، برای روی سن رفتن باید لباس رزم بپوشم و برای خواندن باید لشگر بكشم و برای نواختن باید قواعد مردانه را بپذیرم كه انتظار داریم با انعطاف‌های بیشتری روبرو شویم.
این نوازنده سه تار و دف، فراموشی را از دیگر چالش‌های فرهنگی می‌داند و می‌گوید: این فراموشی آگاهانه صورت می‌گیرد كه این هم به دلیل ضعف‌های مدیریتی است و حتی می‌توان بگویم ضعف‌های مدیریتی ما در تمامی چالش‌ها است.
حكیمی اظهار كرد: زمانی باید از چالش‌های فرهنگی سخن گفت كه این عرصه فضایی جدی داشته باشد یعنی با فانوس به دنبال مشكلات بگردیم كه متاسفانه اكنون شرایط به گونه‌ای كه با همین فانوس‌ها آتش به خرمن علم و ادب زده‌ایم.
او ادامه می‌دهد: بی‌توجهی به اهل ادب و هنر در كشور ما حد و مرز ندارد، از پایتخت شروع شده و به تمامی كشور بسط داده شده است.
به این شرایط هم عادت كرده‌ایم؛ بنابراین نگاهمان به آسمان است و توكل می‌كنیم؛ چرا كه می‌دانم در زمین به جایی نمی‌رسیم و همواره امیدواریم كه مسئولان كمی رویكرد فرهنگی داشته باشند.
ژاله علیپور هم كه در زمینه نوازندگی و تدریس سنتور فعالیت داردریال در گفتگو با ولایت می‌گوید: در عرصه موسیقی بانوانی كه خواننده هستند با محدودیت‌ها و مشكلات بیشتری روبرو هستند.
او ادامه می‌دهد: در عرصه موسیقی و هنر، هنرمند و نحوه فعالیت او باید از فیلتر برخی افراد رد شوند كه نه تنها تخصصی در موسیقی ندارند بلكه تفكر ضد هنری هم دارند و لغو كنسرت‌ها كه بعضا شاهد هستیم، ممنوعیت تصویر سازها در صدا و سیما به ویژه در رابطه با سازهای ایرانی منجر به فاصله فرهنگی جوان‌ها از هنر بومی و سنتی شده است.
این نوازنده و مدرس سنتور ادامه می‌دهد: در موارد زیادی شاهد هستیم كه یك جوان ایرانی گیتار و پیانو را می‌شناسد ولی كمانچه و تار را به خوبی نمی‌شناسد و یا حتی ندیده است كه این جای تاسف دارد.
علیپور با اشاره به راهكارهایی برای رفع مشكلات حوزه فرهنگ و هنر، می‌گوید: تفكر منفی نسبت به هنر و هنرمند تنها مختص به برخی مذهبیون و غیره نیست، در مردم عادی هم مشاهده می‌شود كه این مشكل را می‌توان با ارزش‌گذاری به هنرهای اصیل و هنرمندانی كه هنرشان منجر به ارتقای فرهنگ و تفكر می‌شود و با حذف فیلترسازها در صدا و سیما و حمایت از هنرمندان گمنامی كه در تامین مایحتاج زندگی هم سختی دارند كه اغلب هم از نوازندگان ساز‌های سنتی هستند، برطرف كرد.
سمانه باروتی، نوازنده و مدرس ویلون و قیچك كه از سالن 83 به عرصه موسیقی ورود یافته و تاكنون در گروه كنسرت سیمرغ حضور داشته و در هنر هم به خوانندگی همایون شجریان در كنسرتی به نوازندگی پرداخته است،درباره چالش‌های فرهنگی استان می‌گوید: با توجه به اینكه مدیریت‌ها دائم در حال تغییر هستند و دغدغه‌های سیاسی همه را درگیر كرده است، به نوعی در حوزه هنر با ضعف‌های زیادی روبرو هستیم كه در این فراز و فرودها فعالان حوزه موسیقی بیش از دیگر رشته‌های هنری آسیب می‌بینند.
او ادامه می‌دهد: با توجه به اهمیت موسیقی در زندگی، جا دارد تدابیری آغاز شود تا در این رشته از هنر با روند ثابتی روبرو شویم.
این نوازنده و مدرس قیچك می‌افزاید: قزوین بانوان هنرمند زیادی دارد كه در رشته‌های مختلف همگام با آقایان برای استان افتخارهای زیادی كسب كرده‌اند و جا دارد به شكل ویژه به آنها توجه شود و بسترهای لازم برای رشد و تعالی آن‌ها مهیا گردد.
باروتی با بیان این مطلب كه در قزوین با پیشینه فرهنگی غنی كه دارد حیف است هنرمندان آن مورد بی‌توجهی باشند، می‌گوید: انتظار می‌رود مسئولان با هنرمندان در تمامی رشته‌های هنری همدردی كرده و به فكر منافع آن‌ها باشند و از حقوق آن‌ها دفاع نمایند.
او رفع مشكل بیمه و تامین نیازهای معیشتی، تامین امكانات زیرساختی را از مشكلات هنرمندان قزوین عنوان و اضافه می‌كند: بهتر است برای تامین ساختار فرهنگی استان، بودجه‌های هدفمند در نظر گرفته شود و اهداف سیاسی و جناحی به امور فرهنگی وارد نشوند، چرا كه در تركیب هنر و سیاست، مقوله هنر نمی‌تواند به صورت حرفه‌ای خود را نمایان كند.

**حوزه فرهنگ و هنر نیازمند حمایت مالی است
ستاره نصری، نوازنده ویلون و قیچك كه سابقه عضویت در اركستر‌های ایرانی، حضور در فستیوال موسیقی كویت و اركستر سمفونیك تهران را دارد و در تركیه و لبنان هم اجراهایی داشته است، در گفت و گو با ما می‌‌گوید: حوزه فرهنگ و هنر با چالش‌هایی روبرو است و خط قرمزهای زیادی برای این حوزه تعیین شده است و البته طی سال‌های گذشته شرایط رشته موسیقی بهتر شده و می‌توان گفت موسیقی راه خود را پیدا كرده است.
او می‌افزاید: در شهر قزوین فعالان رشته‌های هنری به ویژه گروه‌های موسیقی و موج جدیدی كه به وجود آمده یعنی گروه‌هایی كه تمایل به انجام فعالیت پژوهشی دارند، همه نیازمند حمایت‌های مالی هستند.
این نوازنده ویلون می‌گوید: اغلب شاهد هستیم كه هنرمندان در رشته موسیقی به هنگام اجرای كنسرت برای دریافت مجوز با چالش‌های زیادی روبرو می‌شوند؛ همچنین در صورت دریافت مجوز برای اجاره سالن و تامین هزینه‌های كنسرت با دغدغه‌های مالی روبرو می‌شوند و باید برای تامین هزینه‌ها تلاش‌های زیادی داشته باشند كه این‌ها به انجام كار هنری خدشه وارد می‌سازد.
نصری می‌افزاید: امیدوارم بسترها به گونه‌ای مهیا شود كه پژوهشگر و نوازنده موسیقی برای اجرا با چالش‌های مالی و پروسه دریافت مجوز روبرو نشوند.
با آنچه زنان فعال در عرصه موسیقی این شهر می‌گویند و بسیاری كه ناگفته می‌ماند باید به انتظار تغییر وضعیت كنونی نشست، تغییری كه به نتیجه اتخاذ یك سیاست واحد مبتنی بر قانون به منظور مشاركت افزون‌تر زنان به عنوان نیمی از پیكره جامعه در عرصه‌های مختلف هنری به ویژه موسیقی صورت خواهد گرفت.
7389*3013
خبرنگار : نسرین رحیمی**انتشار دهنده: رضا اولادی