كنفرانس بغداد؛ مرجعيت يا گسست سياسي اهل سنت عراق

به گزارش روز پنجشنبه خبرنگار ايرنا، علاوه بر ملاحظات سياسي، قضايي و امنيتي كه مخالفان، بر افراد دعوت شده به كنفرانس مطرح كرده اند، ذكر نام حاميان خارجي كنفرانس كه عموما در طول سنوات گذشته در اشغال و فراخواندن تروريسم به عراق و تخريب شهرها و مناطق اهل سنت، بيشترين نقش را داشته اند، بيش از پيش كنفرانس بغداد را در مظان اتهام قرار داده است.
متوليان كنفرانس در اظهارات پراكنده اي حداقل تاكنون نام هفت كشور آمريكا، انگليس، قطر، تركيه، اردن، امارات و عربستان سعودي را به عنوان حاميان خارجي كنفرانس مطرح كرده اند.
'مطشر السامرايي' نماينده پارلمان از حزب اسلامي اهل سنت به رهبري 'سليم الجبوري' رييس پارلمان عراق كه متولي اصلي برپايي اين كنفرانس است، امروز فقط از پنج كشور آمريكا، انگليس، قطر، تركيه و عربستان به عنوان حاميان خارجي كنفرانس بغداد ياد كرده است.
السامرايي به سايت خبري 'بغداد اليوم' گفته است كه در كنفرانس بغداد، نمايندگان حقيقي بافت اهل سنت عراق به عنوان مرجعيت سياسي اهل سنت در اين كشور انتخاب مي شوند.
وي مدعي شده است كه كشورهاي حامي، هيچ گونه اهداف خاصي را از طريق اين كنفرانس دنبال نمي كنند بلكه با حمايت از آن، خواهان ثبات سياسي در عراق هستند.
در مقابل 'رعد الدهلكي' از نمايندگان پارلمان از فراكسيون 'العربيه' به رهبري 'صالح مطلك' معاون سابق نخست وزير عراق، نام كشور اردن و امارات را نيز به فهرست كشورهاي حامي كنفرانس بغداد افزوده است تا در مجموع هفت كشور به عنوان حاميان اين كنفرانس مطرح شده باشند.
اظهار نظرهاي صورت گرفته تا به امروز نسبت به اين كنفرانس نشان مي دهد كه اهل سنت عراق به سه طيف اساسي در قبال كنفرانس بغداد كه قرار است نيمه ماه جاري ميلادي برگزار شود، تقسيم شده اند.
يك عده از اهل سنت با ديدگاه ملي، با هرگونه دخالت خارجي در قضيه اهل سنت عراق مخالف بوده و ادعاي حمايت از اهل سنت را بهانه اي براي دخالت خارجي در امور داخلي عراق مي دانند.
اين عده معتقدند كه ورود عامل خارجي به صحنه رقابت هاي سياسي داخلي عراق باعث از هم گسستگي انسجام داخلي بين اهل سنت بر مبناي گرايش هاي سياسي به طرف هاي خارجي مي شود كه ماحصل اين اتفاق، تبديل اين امتداد خارجي به عاملي براي دخالت و تامين منافع كشورهاي خارجي خواهد شد.
تعدادي از اعضاي فراكسيون اتحاد قوا كه سليم الجبوري منتسب به آن است از اين دسته هستند و در پيشاپيش اين افراد، 'عبدالرحمن اللويزي' از نمايندگان برجسته استان نينوا قرار دارد.
علاوه بر نمايندگان و شخصيت هاي سياسي اهل سنت، تعدادي از سران عشاير الانبار و صلاح الدين و روحانيون و نهادهاي ديني اهل سنت مانند دار الافتاء به رهبري 'مهدي الصميدعي' نيز در اين دسته بندي قرار گرفته اند.
اين نمايندگان در ضديت با كنفرانس فراگير رهبران سياسي اهل سنت در بغداد درصدد برپايي يك كنفرانس موازي با عنوان 'كنفرانس ملي' در پايتخت عراق هستند.
اين كنفرانس برخلاف كنفرانس بغداد كه فقط منحصر به رهبران سياسي اهل سنت است، از همه طيف هاي اجتماعي و سياسي عراق دعوت شده و ائتلاف دولت قانون به رهبري 'نوري المالكي'، از مهمترين تاييد كنندگان كنفرانس موازي است.
در اين راستا، 46 تن از اعضاي فراكسيون اتحاد قوا در تازه ترين تصميم خود، با جمع آوري امضا درصدد بركناري 'احمد المساري' از رياست فراكسيون اتحاد قوا در پارلمان عراق هستند، زيرا از حاميان كنفرانس بغداد است.
طيف دوم مخالفان، نه به خاطر مسائل سياسي داخلي بلكه به دليل وابستگي سياسي خارجي كه در تضاد با برخي از حاميان خارجي ديگر است، ناچار به مخالفت شده اند.
برخلاف ادعاي السامرايي كه نام عربستان سعودي را در ميان حاميان خارجي كنفرانس بغداد آورده، گزارش ها حاكيست كه عربستان سعودي به دليل اختلافاتش با قطر و تركيه بر سر بحران موجود در حوزه كشورهاي امير نشين خليج فارس، حمايت خود را از كنفرانس بغداد برداشته است.
همسو با انصراف رياض، شخصيت ها و رهبران سياسي سني نزديك به دولت سعودي در عراق نيز از حضور در كنفرانس انصراف داده اند كه برجسته ترين چهره در اين ميان، 'خميس الخنجر' رييس جريان موسوم به 'پروژه عربي عراق' است.
اين درحاليست كه سعودي ها در طول سه سال گذشته همواره از حاميان اصلي تمامي كنفرانس هاي اهل سنت در خارج از عراق بوده اند و اين اولين بار است كه به خاطر اختلافات شان با قطر و تركيه، از كنفرانسي در اين سطح انصراف مي دهند.
در حال حاضر، سليم الجبوري رييس پارلمان عراق كه از اعضاي حزب اسلامي (شاخه اخوان المسلمين در عراق) و متمايل به قطر است و 'اسامه النجيفي' معاون رييس جمهور و نزديك به دولت تركيه، دو رهبر عمده سني هاي عراق هستند كه مدافع برپايي كنفرانس هستند.
خبرگزاري 'المعلومه' عراق امروز پنجشنبه به نقل از منابع مطلع عراقي نوشته است كه بين الجبوري و النجيفي بر سر مكان برگزاري كنفرانس اختلاف در گرفته است.
براساس اين گزارش، النجيفي اصرار دارد كه مكان كنفرانس به اربيل انتقال داده شود اما الجبوري اصرار دارد كه كنفرانس در بغداد باشد و افرادي كه به هر دليل نمي توانند در آن شركت كنند، از طريق تلويزيون مدار بسته در جلسات حضور يابند.
برنامه هاي كنفرانس، افراد دعوت شده و وجود عامل خارجي، سه مشكلي هستند كه باعث شده است كه روز به روز بر تعداد مخالفان با كنفرانس بغداد افزوده شود تا جايي كه يكي از شيوخ برجسته الانبار تهديد كرده است كه كنفرانس را بر سر شركت كنندگان آن، خراب مي كند.
مخالفان كنفرانس بغداد كه در بين آنها شخصيت هاي مهمي از اهل سنت وجود دارند، با تبديل كنفرانس به عنوان مرجعيت واحد سياسي براي اهل سنت عراق مخالف هستند.
همچنين دعوت از افراد متهم به تروريسم امثال طارق الهاشمي و رافع العيساوي و چهره هاي حزب منحله بعث و متهمان تحت تعقيب دستگاه قضايي عراق نيز از اموري است كه ترديدها را نسبت به كنفرانس به عنوان سكويي براي بازگرداندن مجدد ورشكستگان سياسي به روند سياسي عراق، بالا برده است.
عدم اعتماد عمومي به هفت حامي خارجي به خاطر سياست هاي خصمانه اي كه در طول سنوات گذشته نسبت به عراق داشته اند، باعث شده است تا نسبت به اهداف خارجي پشت پرده اين كنفرانس، ترديد باشد.
برخي چهره هاي اهل سنت، براي كسب اعتماد مخالفان و تخفيف از نگراني هاي آنها از حاميان خارجي، حتي نام جمهوري اسلامي ايران را به عنوان حامي غير علني كنفرانس مطرح كرده اند.
مطشر السامرايي امروز پنجشنبه مدعي شده است كه جمهوري اسلامي ايران مانند پنج كشور مطرح شده، حامي اصلي نيست اما نفس برگزاري كنفرانس را تاييد كرده است.
اما رعد الدهلكي از اعضاي اتحاد قوا با رد ادعاي السامرايي، تاييد جمهوري اسلامي ايران را از اين كنفرانس كاملا رد كرده است.
غير از اهل سنت، ديگر جريان هاي عراق از جمله كردها، شيعيان و ليبرال ها مواضع متفاوتي نسبت به كنفرانس داشته اند كه قاطبه آنها، در مخالفت با آن بوده است.
جريان سياسي كردها در عراق همانند هميشه نسبت به تحولات سياسي بغداد كمترين واكنش ها را بروز داده اند و به دليل قضاياي داخلي خود به خصوص مسئله همه پرسي درباره آينده اقليم كردستان عراق، تقريبا موضع بي طرفي را نسبت به كنفرانس بغداد اتخاذ كرده اند.
موضع جريان هاي سياسي شيعه نسبت به كنفرانس بغداد بين مخالف و ممتنع است.
بارزترين مخالفت را ائتلاف دولت قانون و در راس آن 'نوري المالكي' معاون رييس جمهوري در توئيتي كه در صفحه شخصي خود منتشر كرد، بيان داشت.
نوري المالكي همين موضع را در ديداري كه سليم الجبوري با وي، داشت، تكرار كرد.
مجلس اعلاي اسلامي عراق به رهبري سيد عمار حكيم و جريان صدر به رهبري مقتدا صدر نسبت به سر و صداهايي كه پيرامون كنفرانس بغداد شده، تاكنون موضع نسبتا ممتنعي داشته و كمتر مايل به اظهارنظر بوده اند.
'اياد علاوي' معاون سابق نخست وزير عراق و رهبر فراكسيون العراقيه نيز به صراحت مخالفت خود را با كنفرانس هايي كه با عناوين فرقه اي و مذهبي در عراق برگزار مي شود، اعلام كرده است.
'حيدر العبادي' نخست وزير عراق نيز سه شنبه هفته جاري در نشست هفتگي خود با خبرنگاران، كوشيد موضع ديپلماتيك نسبت به قضيه بگيرد و نه آن را رد كرد و نه تاييد اما در عين حال گفت كه با برگزاري كنفرانس ها پيرامون عراق در خارج از مرزهاي كشورش مخالف است.
با وجود همه مخالفت ها و ناخرسندي هاي علني و پنهان نسبت به كنفرانس به ويژه بعد از طرح نام حاميان خارجي آن، اما متوليان كنفرانس بغداد همچنان اصرار دارند كه در موعد مقرر برگزار مي شود.
در مقابل مخالفان كنفرانس نيز روز به روز بر حجم تهديدها و تلاش هاي خود براي ناكام گذاشتن دستاوردهاي اين كنفرانس مي افزايند.
كارشناسان و ناظران امور عراق نگرانند كه كنفرانس بغداد انسجام داخلي سياسي اهل سنت را مختل كرده و فضاي تنش موجود به پايگاه هاي اجتماعي جريان هاي رقيب سياسي اهل سنت كشيده شده و اوضاع را در اين مناطق از حيث امنيتي تحت الشعاع قرار دهد.
شبد*4*353*1770*9122** انتشار دهنده: مهدي نعمتي